Phim truyền hình Việt nhìn từ "VTV Awards 2023"

1. VTV Awards năm nay có 55 đề cử ở 8 hạng mục cho các cá nhân, tác phẩm xuất sắc trong các chương trình, bộ phim phát sóng. Trong đó hạng mục “Diễn viên nam ấn tượng (6 đề cử); “Diễn viên nữ ấn tượng” (6 đề cử), “Phim truyền hình ấn tượng” (5 đề cử); “Chương trình giải trí ấn tượng” (6 đề cử); “Hình ảnh lan tỏa (10 đề cử); “Phim tài liệu ấn tượng” (6 đề cử); “Chương trình sáng tạo của năm” (7 đề cử) và “Gương mặt trẻ triển vọng” (9 đề cử).

Vòng 1 giải thưởng diễn ra từ ngày 1/12/2023 đến 12h ngày 23/12. Sau đó, khán giả bình chọn cùng hội đồng chuyên môn chọn ra top 3 đề cử của các hạng mục có tổng lượt bình chọn cao nhất. Vòng 2 diễn ra từ ngày 25/12 đến 12h ngày 1/1/2024. Các đề cử xuất sắc nhất sẽ được vinh danh trong chương trình “Chào năm mới 2024” trên kênh VTV1.

Năm nay, hạng mục “Phim tài liệu ấn tượng” được đánh giá là đua tranh quyết liệt khi có nhiều tác phẩm từng được giải thưởng cao trong nước như: “Đường đến hòa bình” (giải Cánh diều vàng 2023 cho phim Tài liệu xuất sắc); “Hố đen” (Cánh diều vàng 2023 - phim khoa học xuất sắc); “Không lùi bước” giải A Báo chí Toàn quốc Phòng - chống tham nhũng tiêu cực lần thứ 4.

Bên cạnh 2 bộ phim VTV đặc biệt là “Cây Lin - den mùa xanh lá”, “Mảnh ký ức”. Phim “Người ơi đừng khóc cuối đường” vừa nhận giải thưởng của Ban giám khảo tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXIII… 6 ứng cử viên của hạng mục “Chương trình Giải trí ấn tượng” thuộc về “Thần tượng âm nhạc Việt Nam” - Vietnam Idol 2023, “Hành trình rực rỡ”, “Catssette hoài niệm”, “Hát ca bềnh bồng”, “Có hẹn với thanh xuân” và “Chị đẹp đạp gió rẽ sóng”.

Hai hạng mục mới của giải thưởng năm nay là “Chương trình sáng tạo của năm” và “Gương mặt trẻ triển vọng”. Lần đầu tiên xuất hiện, hạng mục “Gương mặt trẻ triển vọng” có 9 đề cử thuộc 3 lĩnh vực: Văn hóa - nghệ thuật và thể thao. Các đề cử đều là những gương mặt dưới 35 tuổi với thành tích nổi bật: đạo diễn Phạm Thiên Ân, Nhà thiết kế Đào Duy, nhạc sĩ - ca sĩ Tăng Duy Tân, nhóm sản xuất âm nhạc DTAP, ca sĩ Hà An Huy, MC - nhà sáng tạo nội dung số Trần Khánh Vy, xạ thủ Phạm Quang Huy, VĐV Nguyễn Thị Thanh Nhã và VĐV Nguyễn Thị Oanh. Các tác phẩm ở hạng mục “Chương trình sáng tạo của năm” như “Buổi sáng đầu tiên 2023 - Bình minh ấm”, “12 ngày đêm - Lằn ranh lịch sử”, “Hoa xuân ca”… Các đề cử thuộc hạng mục “Hình ảnh lan tỏa” như: “Cờ Tổ quốc theo ngư dân vươn khơi”, “Cõng vật liệu lên núi làm nhà cho người nghèo”, “Vinh quang con đứng bên Người”…

2. Là lĩnh vực được đông đảo công chúng quan tâm, 5 đề cử của hạng mục Phim truyền hình thuộc về các phim “Biệt dược đen”, “Cuộc chiến không giới tuyến”, “Cuộc đời vẫn đẹp sao”, “Đừng làm mẹ cáu” và “Gia đình mình vui bất thình lình”. Trong đó, riêng đạo diễn Nguyễn Danh Dũng có 2 phim đề cử là “Cuộc đời vẫn đẹp sao” và “Cuộc chiến không giới tuyến”. Từ 5 đại diện tiêu biểu có thể thấy bức tranh phim truyền hình Việt ngày càng phong phú, đa dạng nhờ sự đầu tư của các nhà làm phim ngay từ khâu kịch bản.

Nếu như “Đừng làm mẹ cáu” và “Gia đình mình vui bất thình lình” thuộc mảng đề tài tâm lý tình cảm gia đình thì “Biệt dược đen”, “Cuộc chiến không giới tuyến” lại có thêm yếu tố điều tra, hình sự. “Cuộc đời vẫn đẹp sao” lại là một câu chuyện đặc biệt về cuộc sống những người lao động nghèo ở khu chợ đầu mối. Dù ở đề tài nào, các đạo diễn đều ít nhiều tiếp cận ở góc độ mới mẻ và khai thác theo cách gần gũi, chân thực nhất. Đó là lý do khiến những bộ phim truyền hình ngày càng chiếm được sự yêu mến của khán giả.

Từ những bộ phim khá đồng đều về chất lượng, giải thưởng dành cho cá nhân cũng tăng sức cạnh tranh. 6 đề cử cho danh hiệu “Nam diễn viên ấn tượng” thuộc về NSƯT Hoàng Hải, NSƯT Võ Hoài Nam, Trọng Lân, Duy Nam, Mạnh Trường và Nhan Phúc Vinh. Lần đầu tiên, các nghệ sĩ được đề cử ở nhiều độ tuổi khác nhau. Nếu như NSƯT Võ Hoài Nam, NSƯT Hoàng Hải thuộc hàng “cây cao bóng cả”, Mạnh Trường, Nhan Phúc Vinh thì khá quen thuộc với khán giả nhiều năm qua còn Duy Nam và Trọng Lân lại là những diễn viên trẻ. Trong đó, Duy Nam là diễn viên lần đầu tiên xuất hiện trong danh sách đề cử. Trước đây, phần lớn các vai diễn của Duy Nam là vai phụ, mang yếu tố hài hước. Vai Đạt “điên” trong phim “Biệt dược đen” là một vai nhiều đất diễn với nhiều khía cạnh tâm lý khác nhau.

Trọng Lân cũng cho thấy sự tiến bộ vượt bậc của mình sau mỗi vai diễn. Anh ngày càng khẳng định khả năng diễn xuất đa dạng ở nhiều dạng nhân vật khác nhau từ nghịch ngợm, ngỗ ngược kiểu “trai hư” đến “trai ngoan”. Lần này, Trọng Lân đã hóa thân vào vai Đông trong “Không cần cưới chỉ cần một lý do” là một thanh niên ham chơi, nhiều phát ngôn và hành động gây tiếng cười cho khán giả. NSƯT Võ Hoài Nam và NSƯT Hoàng Hải minh chứng cho quan điểm “gừng càng già càng cay”. Trong “Cuộc đời vẫn đẹp sao”, nghệ sĩ Hoàng Hải vào vai Lưu “nát”, một cửu vạn ở chợ đầu mối, một nhân vật khác hẳn với các vai trước đây của anh. Ngay sau đó, anh lại lột xác trở thành chiến sĩ biên phòng với vai Đồn phó Quang trong “Cuộc chiến không giới tuyến”.

Còn NSƯT Võ Hoài Nam hóa thân thành công vai ông Nhân trong “Món quà của cha” sống trong cảnh “gà trống nuôi con”, hết lòng yêu thương và luôn hy sinh mọi thứ cho con. Từ đây có thể thấy, các nhà làm phim đã thay đổi quan niệm làm phim. Những vai diễn lớn tuổi không chỉ còn là những vai phụ, làm nền cho nhân vật chính trẻ trung mà hoàn toàn có thể là những nhân vật chính trong câu chuyện. Mỗi nghệ sĩ, mỗi lứa tuổi lại sở hữu một màu sắc riêng ở những vai diễn ấn tượng nên kết quả không dễ đoán.

Tương tự, 6 đề cử cho giải “Nữ diễn viên ấn tượng” là Thanh Hương vai Luyến trong “Cuộc đời vẫn đẹp sao”, Quỳnh Kool trong phim “Đừng làm mẹ cáu”, Thu Quỳnh trong phim “Cuộc chiến không giới tuyến”. Đặc biệt, có tới 3 diễn viên được đề cử đóng cùng trong 1 phim “Gia đình mình vui bất thình lình” là Kiều Anh, Khả Ngân và Lan Phương. Trong số đó, vai Luyến “lươn” trong “Cuộc đời vẫn đẹp sao” là một màn lột xác của Thanh Hương. Thanh Hương hóa thân trọn vẹn, chân thực vai một cô gái làm nghề cửu vạn trải qua nhiều sóng gió đắng cay, ngọt bùi với mọi cung bậc cảm xúc tủi hờn, cay đắng, phẫn nộ, vui vẻ, lạc quan, bất cần… Vai diễn nặng ký này một lần nữa khẳng định tài năng của Thanh Hương.

Quỳnh Kool cũng đã chứng minh khả năng đóng phim ngày càng tiến bộ, khác hẳn hình tượng bình hoa di động trước đây của mình. Lần này, trong “Mẹ ơi đừng cáu” Quỳnh Kool vào vai Hạnh, một bà mẹ đơn thân vì hoàn cảnh khó khăn nên phong cách có phần giản dị, mộc mạc. Việc có mặt trong top 6 đề cử là kết quả cho sự tiến bộ vượt bậc của cô diễn viên xinh đẹp này.

Thu Quỳnh vẫn luôn là một nhân tố chứa nhiều bí ẩn trong cuộc đua này với vai một y tá bản Mương Luông thẳng tính, yêu ghét rõ ràng, bao dung và yêu thương mọi người. Trong số 3 nghệ sĩ trong phim “Gia đình mình vui bất thình lình” cùng tham gia tranh giải “Nữ diễn viên ấn tượng”, Kiều Anh với vai Phương - một cô con dâu làm nghề bán hàng tạp hóa ăn mặc giản dị, xuề xòa hiền lành cam chịu. Cùng với Lan Phương đảm nhiệm vai Hà, Khả Ngân vai Trâm Anh làm nên bộ ba với tính cách khác nhau.

Mặc dù các nữ nghệ sĩ đã khá tròn vai, tuy nhiên “Gia đình mình vui bất thình lình” lại không phải là bộ phim có lượng rating cao so với những bộ phim còn lại nên cuộc đua lại càng khó đoán. Ngoài ra, việc NSƯT Thanh Quý vai mẹ chồng Luyến trong phim “Cuộc đời vẫn đẹp sao” không có tên trong danh sách tranh giải “Nữ diễn viên xuất sắc” cũng khiến khán giả tiếc nuối.

Nhìn vào danh sách các đề cử trong các hạng mục của VTV Awards có thể thấy bức tranh truyền hình sôi động sau khi dịch bệnh COVID-19 đã bị đẩy lùi. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là tất cả các phim truyền hình đề cử đều là các phim VFC sản xuất ở phía Bắc. Thời gian gần đây, mảng phim truyền hình phía Nam chưa có sự bứt phá và phát triển đồng đều nên cơ hội vào top còn hạn chế. Hy vọng điều này sẽ được các nhà làm phim cải thiện trong thời gian tới.