Hàng Khay (phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm) là một trong ba đại lộ quanh hồ Gươm được mở rộng sớm nhất cùng với những phố “Tây” ở Hà Nội xưa. Hiện trên nóc nhà số 3 vẫn còn chữ đắp nổi số năm 1886 đánh dấu thời gian cho tới ngày nay.

Ngày 1 tháng 7 năm 2024, Ban Quản lý Khu Di tích Truông Bồn trên địa bàn huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An đã tiến hành dựng bia đá khắc bài thơ “Khúc tưởng niệm liệt sĩ Truông Bồn” của tôi - nhà thơ Vương Trọng. Trước đó 26 năm, năm 1998, ở Khu Di tích Đồng Lộc trên địa bàn huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh đã khắc dựng bài thơ “Lời thỉnh cầu ở nghĩa trang Đồng Lộc” của tôi.

Trước khi qua đời, những tháng ngày cuối cùng trên giường bệnh, hẳn nhà văn Nguyễn Huy Thiệp cũng thấy ấm lòng khi bạn bè văn chương và những người quý mến ông đã đến thăm nom và động viên nhà văn cố vượt qua bệnh tật hiểm nghèo và số phận không mấy dễ chịu của một người viết.

Trên mảnh đất hình chữ S, những dòng sông là những mạch nguồn quý giá, đem lại dòng nước mát, tắm xanh cây trái, ruộng đồng. Sông gắn với những vùng đất, những nét văn hóa, những chiến công dựng nước và giữ nước. Sông đi vào thơ, vào nhạc, để lại cho đời những giá trị tinh thần vô giá.

Nhà thơ Hoàng Cát vừa đi về miền mây trắng vào ngày 1/7/2024, thọ 83 tuổi sau nhiều năm chống chọi với căn bệnh ung thư. Cuối năm trước, ngày 11/12/2023, Hội Nhà văn Hà Nội tổ chức buổi tọa đàm nhân ra mắt tuyển tập thơ "Cõi người" dày ngàn trang của nhà thơ Hoàng Cát do NXB Hội Nhà văn ấn hành. Không ngờ đấy là lần cuối cùng, ông có dịp tâm sự với độc giả thơ và bạn bè văn chương những điều liên quan đến cuộc đời nhiều khó nhọc, gian truân của mình.

Tôi nhớ những ngày phiên chợ và yêu thị trấn xinh xắn này trên ngã ba sông Thứa và sông Cẩm Giàng (tỉnh Hải Dương). Những con phố gắn bó với tôi qua hình ảnh nhà văn Phan Đình Minh đã ví von "Cái thị trấn bé nhỏ vốn buồn như khúc xẩm đêm".

Nhà văn Tô Hoài rời cõi tạm mới đó mà chớp mắt đã 10 năm trôi qua. Nhà văn đi xa, những di sản văn chương đồ sộ mà ông để lại vẫn luôn âm thầm tỏa sáng, được nhiều thế hệ bạn đọc đón nhận, đặc biệt là các em thiếu nhi. Không chỉ lan tỏa giá trị ở trong nước, tên tuổi nhà văn Tô Hoài còn vượt ra khỏi biên giới, được thiếu nhi ở nhiều vùng ngôn ngữ đón nhận qua các bản dịch đã khẳng định sức sống trường tồn của những tác phẩm văn chương đích thực.

Ấp ủ từ lâu và được nhiều đồng đội gợi nhắc, nhưng đến nay Anh hùng lực lượng vũ trang (LLVT) Hồ Đắc Thạnh mới cho ra mắt tập hồi ký “Nhớ và ghi lại” với sự liên kết giữa Nhà xuất bản Văn học và Tạp chí Văn nghệ Quân đội trong chương trình đầu tư sáng tác văn học của Bộ Quốc phòng năm 2024.

Tôi học cùng trường cấp 3 Hùng Vương (nay là trường THPT Hùng Vương, thị xã Phú Thọ) với nhà thơ Phạm Tiến Duật (sinh năm 1941), cùng là bộ đội Trường Sơn thời chống Mỹ, song trước năm 1975 tôi ít gặp anh. Anh Duật hơn tôi 6 tuổi, học cấp 3 (khoá 1958-1961) trước tôi 4 năm.

Nhà thơ Hoàng Cầm tên khai sinh là Bùi Tằng Việt, sinh năm 1922, quê Thuận Thành, Bắc Ninh, tham gia Việt Minh từ năm 1944, Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2007. Ông mất năm 2010 tại Hà Nội.

Nhà văn Nguyễn Trí Huân - một cuộc đời, một sự nghiệp, một văn nghiệp, một con người... có bao điều đáng nói. Tròn mười năm lăn lộn chiến trường, lại chủ yếu chiến trường Khu 5 khốc liệt, con người luôn đối mặt với lẽ tử sinh.

Với chiến thắng mới nhất của cuốn tiểu thuyết “Brotherless Night” (tạm dịch: “Đêm không anh em”) từ tác giả V.V. Ganeshananthan tại giải Women Prize for Fiction 2024, “sự phục hưng” của văn chương đương đại Sri Lanka trên văn đàn thế giới đang được nối dài.

Lần này tới huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng), tôi chợt nhớ những câu tâm đắc của thi sĩ Nguyễn Duy: “Nhà tôi đó không cổng và không cửa/ Ai ghé qua cứ việc hút thuốc lào/ Cha tôi trổ rất nhiều cửa sổ/ Gió nồm nam thoải mái ra vào”. (Cầu Bố).

Nhà thơ Nguyễn Lương Ngọc (1958-2001) sinh ở Sơn Tây, nguyên quán ở làng Tòng Bạt, Ba Vì, Hà Nội. Thân phụ anh là nhà viết kịch nổi tiếng Nguyễn Khắc Dực, những năm 50-60 của thế kỷ XX, ông được đánh giá là một trong những nhà cách tân sân khấu Việt Nam đầu tiên. Sau khi tốt nghiệp kỹ sư cơ điện, năm 1981 Nguyễn Lương Ngọc về công tác tại công trường xây dựng thủy điện Sông Đà, bắt đầu sáng tác thơ, theo học khóa  4 Trường Viết văn Nguyễn Du, rồi làm báo ở Hà Nội.

Khác với những câu thơ gân guốc và mạnh mẽ mà mình đã viết, nhà thơ Thanh Thảo rất yếu mềm khi nhắc về người vợ đã cùng ông đi qua bao nhiêu năm tháng gieo neo, túng bấn. Kỷ niệm một năm người vợ qua đời, nhà thơ Thanh Thảo vừa ra mắt tập sách có tên gọi "Hoa ngũ sắc" bày tỏ sự thương nhớ của mình.

Tôi quen nhà thơ Nguyễn Văn Thanh, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam qua mạng xã hội dù khoảng cách từ nhà tôi đến nhà chú rất gần. Lúc đó tôi đang ở cữ, nổi hứng tham gia vào nhóm hội thơ Đường trong huyện, tập tành viết lách vài câu đăng lên cho rôm rả. Không ngờ chú vô tình đọc được và liên hệ với tôi. Chú bảo: "Cháu là người có tố chất văn chương, nếu đầu tư, học hỏi sẽ có tiềm năng thành công trong lĩnh vực này".