Lệnh ngừng bắn ở Gaza thêm mong manh sau vụ trao trả nhầm thi thể con tin

Từ việc Hamas nhận sai

Dải Gaza tiếp tục nóng trở lại kể từ thời điểm Hội Chữ thập đỏ quốc tế hôm 21/2 (giờ địa phương) cho biết đã nhận được thi thể các con tin Israel được bàn giao bởi phong trào Hamas và đã chuyển cho chính quyền Israel, trong đó bao gồm thi thể được xác định là con tin Shiri Bibas.

Trước đó, bà Shiri Bibas cùng hai con trai Kfir và Ariel đã bị phía Hamas bắt giữ làm con tin trong cuộc tấn công vào Israel cuối năm 2023. Tuy nhiên, quân đội Israel bất ngờ phản hồi rằng một trong những thi thể được Hamas trao trả hôm 20/2 không thuộc về bất kỳ con tin nào đang bị giam giữ ở Gaza.

Trong diễn biến mới nhất, Hamas đã đưa ra một tuyên bố thừa nhận trao trả nhầm thi thể con tin Shiri Bibas cho Israel, gọi đây là sai lầm đáng tiếc và nói rằng có thể đã xảy ra tình trạng nhầm lẫn thi thể sau khi Israel ném bom khu vực có cả con tin Israel và người Palestine.

Phong trào Hamas cho biết họ sẽ "tiến hành một cuộc xem xét kỹ lưỡng", khẳng định "việc giữ lại bất kỳ thi thể nào, hoặc không tuân thủ những giao ước và thỏa thuận đã ký kết, đều không nằm trong giá trị hoặc lợi ích của Hamas".

Đến lời cảnh cáo của Israel

Tuy nhiên, vụ việc này làm dấy lên những nghi ngờ mới về tương lai của thỏa thuận ngừng bắn mong manh giữa Israel và Hamas, vốn đã giúp tạm dừng hơn 15 tháng giao tranh nhưng đang gần kết thúc giai đoạn trao trả con tin đầu tiên.

Quay ngược lại mốc 20/2, Hamas đã trao trả 4 thi thể như một phần của thỏa thuận ngừng bắn. Những thi thể này được cho là của bà Shiri Bibas cùng hai con trai Kfir và Ariel, và Oded Lifshitz, người đã 83 tuổi khi bị bắt cóc trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas nhằm vào Israel.

Chính quyền Israel cho biết họ đã xác định được hài cốt của hai cậu bé và Lifshitz. Tuy nhiên, thi thể thứ 4 được xác định là của một người phụ nữ không rõ danh tính từ Gaza. 

Vì thế, thông tin Hamas trao trả nhầm thi thể đã khiến Israel giận dữ.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong một tuyên bố cáo buộc Hamas hành động một cách vô cùng vô cảm khi đặt thi thể của một phụ nữ Gaza vào quan tài thay vì bà Shiri Bibas. Ông đe dọa sẽ khiến Hamas phải "trả giá toàn diện" vì không trao trả đúng thi thể con tin như cam kết.

"Chúng tôi sẽ hành động quyết liệt để đưa bà Shiri về nhà cùng với toàn bộ con tin, cả những người còn sống và đã khuất, và đảm bảo Hamas sẽ phải trả giá đầy đủ vì vi phạm thỏa thuận một cách tàn bạo và ác độc", Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảnh báo hôm 21/2.

Những cam kết mong manh

Theo kế hoạch, hôm nay 22/2, chính quyền Israel và phong trào Hamas tiến hành đợt trao đổi con tin và tù nhân quy mô lớn nhất giữa hai bên kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn Gaza có hiệu lực ngày 19/1.

Trong thời gian ngừng bắn bắt đầu vào tháng 1, Hamas đã thả các con tin còn sống để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel. Việc thả tự do hôm 20/2 đánh dấu lần đầu tiên nhóm này trao trả thi thể các tin đã thiệt mạng.

Theo Reuters, 6 người đàn ông Israel được thả trong ngày 22/2 dự kiến ​​sẽ là những con tin còn sống cuối cùng được trao trả trong giai đoạn đầu của lệnh ngừng bắn. Hơn 600 người Palestine bị giam giữ tại Israel cũng sẽ được trả tự do theo thỏa thuận.

Một số nguồn tin khu vực nhận định ngay sau cuộc trao đổi hôm nay, các bên có thể sẽ bắt đầu đàm phán về giai đoạn 2 của thỏa thuận.

Tuy nhiên, nhiều đánh giá hoài nghi khả năng các bên có thể đạt được thỏa thuận về triển khai giai đoạn 2, thậm chí là không kịp khởi động các cuộc đàm phán, làm dấy lên quan ngại sâu sắc trong dư luận về nguy cơ chiến sự sẽ bùng phát trở lại tại dải Gaza sau khi giai đoạn 1 kết thúc vào ngày 1/3 tới đây.