Hơn một nửa sự thật

Nhiều năm trước khi cuộc cách mạng Mỹ diễn ra, có một ông già hơn 60 tuổi lang thang trên khắp nước Mỹ. Tên của già là Sam Hyde. Không ai biết gốc gác của Sam như thế nào, vì mỗi lần ông ta kể chuyện về mình cho một người khác, nội dung của câu chuyện lại thay đổi. Mà thật ra thì Sam Hyde có thể nói dối ở mọi nơi mọi lúc, kể cả khi ngủ. Bởi thế, danh tiếng về biệt tài nói trên của ông ta lan khắp nước Mỹ, và chẳng mấy chốc thiên hạ truyền tai nhau câu cửa miệng: “Nói dối như Sam Hyde!”.

Sam Hyde chỉ thích một thứ, đó là rượu táo. Ông đi khắp đất nước, gõ cửa từng nhà chỉ để xin họ một chút rượu táo mà thôi. Nhưng một ngày nọ, ông dừng chân tại vùng núi Colorado nổi tiếng về sự khắc nghiệt. Táo là thứ của hiếm ở đây, và người ta giữ rượu táo như giữ vàng vậy. Thế nhưng Sam Hyde vẫn kiên quyết tìm mọi cách để thỏa mãn cơn thèm rượu.

Sam bèn tiến đến ngôi nhà giàu có nhất trong vùng. Tiếng dữ đồn xa, vị địa chủ này nổi tiếng về tính dữ dằn. Vợ con, người hầu, nô bộc… không ai từng thoát khỏi cái roi da của ông ấy. Còn người ăn xin như Sam Hyde thì khỏi phải nói. Thế nhưng ông già vẫn đường hoàng gõ cửa căn biệt thự.

Minh họa: Lê Tâm.

“Ông là ai?!” - Một người hầu trong nhà ra mở cửa và hỏi.

“Tôi là nông dân trong vùng. Có một con hươu to lắm đang lảng vảng gần chỗ tôi. Biết ông chủ anh là người thích săn bắn nên tôi chạy đến để báo tin!”.

Quả đúng là vị địa chủ này ưa thích việc đi săn thật. Sam đã hỏi dò được những người trong vùng như thế. Người hầu vội vàng mời ông vào nhà rồi chạy đi báo cho ông chủ. Chưa đầy năm phút sau, vị địa chủ đã đứng trước Sam.

“Thế nào? Hươu ư? To cỡ nào vậy?” - Vị địa chủ vội vàng đặt câu hỏi.

“Nó dài cũng phải đến nửa cái bàn này! - Sam lấy tay vỗ vào cái bàn - Còn cao thì đến ngang ngực tôi. Ối chà, tôi chưa từng thấy con hươu nào có bộ gạc đồ sộ đến thế. Nó mà thúc vào ai thì chỉ có nước thủng bụng. Tôi sợ quá nên không dám lại gần, nhưng ông với cây súng thì thể nào cũng hạ được nó!”.

“Thế con hươu ở đâu?” - Vị địa chủ sốt ruột.

“Ông cho tôi một chai rượu táo thì sẽ có câu trả lời!”.

Vị địa chủ lập tức hét người hầu đem ra cho Sam một chai rượu táo. Sam thong thả tu một ngụm rồi mới nói:

“Thế ông có biết cái thung lũng nằm phía Tây ở đây không?”.

“Có chứ! - Vị địa chủ rất hồi hộp - Thế con hươu ở đó à?”.

“Ông cứ đến đó rồi đi tìm cái thác nhé. Nó nằm ngay giữa thung lũng đấy!”.

“Tôi biết chỗ đó, nhưng rồi sao nữa?”.

“Ở gần đó có một cây sồi cổ thụ, đúng không? Tôi thấy con hươu đang ăn quả sồi quanh gốc cây!”.

Mừng quá, vị địa chủ thưởng cho Sam một chai rượu táo nữa, rồi nhanh chóng phóng ngựa đi cùng cây súng săn. Khi đến nơi, ông tìm được cả cái thác lẫn cây sồi, nhưng không thấy bóng dáng con hươu nào cả. Đến lúc đó thì vị địa chủ mới biết mình bị Sam Hyde lừa, nhưng ông già đã cao chạy xa bay rồi.

Thế nhưng, không biết ma xui quỷ khiến thế nào mà một ngày nọ Sam Hyde quay trở lại vùng núi Colorado. Vị địa chủ năm xưa bắt gặp ông và tức giận tóm lấy cổ áo của Sam:

“Trả tiền hai chai rượu đây!”.

“Chờ một tí nào - Sam gỡ tay vị địa chủ khỏi cổ áo mình - Này ông bạn, trước khi làm bất cứ điều gì, để tôi hỏi ông câu này: Ông có bao giờ đòi nợ ai đó khi mà họ đã nói cho ông biết hơn một nửa sự thật không?”.

Vị địa chủ ngớ người ra một lúc rồi trả lời:

“Không!”.

“Vậy cách đây hai năm, ông có tìm thấy cái thác không?”.

“Có chứ”.

“Còn cây sồi? Có đúng là có một cây sồi cổ thụ ở đó không?”.

“Đúng vậy”.