Triển lãm mỹ thuật “Anh em”: Nhất thống trong đa sắc

Thứ Năm, 02/12/2021, 14:17

Những ngày đầu đông này, có mặt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, công chúng yêu hội họa sẽ được thưởng thức gần 40 tác phẩm của 6 họa sĩ với nhiều chất liệu, phong cách khác nhau trong triển lãm có tên "Anh em". Vượt lên trên ý nghĩa thông thường, triển lãm kể câu chuyện nghệ thuật của những người yêu hội họa vô điều kiện và không ngừng sáng tạo để góp phần mang đến một đời sống văn nghệ sôi động trong điều kiện "bình thường mới".

Triển lãm "Anh em" (diễn ra từ ngày 1/12 đến ngày 6/12) tập hợp gần 40 bức tranh của các họa sĩ Vũ Thái Bình, Lê Thanh Bình, Nguyễn Cao Hoàng, Nguyễn Ngọc Tuấn, Cấn Mạnh Tưởng và Lê Thế Anh. Họ có một điểm chung là đều từng học tập tại ngôi trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội. Sau khi ra trường, hoạt động nghệ thuật, họ vẫn bên nhau trong tình yêu với hội họa.

Họa sĩ vũ Thái Bình - người lớn tuổi nhất và được ví như người anh cả của nhóm cho biết: triển lãm được đặt với một cái tên than mật "Anh em" mang ý nghĩa như một lời chào mừng cuộc sống trở lại nếp thông thường sau một thời gian dài chịu ảnh hưởng nặng nề vì dịch bệnh. Không chỉ có vậy, "Anh em" còn là sự gắn bó bên nhau trong cùng một niềm đam mê nghệ thuật. Như bất kỳ lĩnh vực văn hóa nghệ thuật nào, hội họa luôn cần sự đánh giá khách quan của công chúng. Sau mỗi triển lãm, một lần tiếp cận công chúng hơn ai hết, các họa sĩ sẽ nhận biết vị trí của mình ở đâu trong đời sống nghệ thuật. Từ đó, họ sẽ tự biết nỗ lực vươn lên vượt qua chính mình để tiếp tục sáng tạo.

Triển lãm mỹ thuật “Anh em”: Nhất thống trong đa sắc -0
Poster triển lãm mỹ thuật “Anh em”.

Giờ đây, nhắc tới họa sĩ Vũ Thái Bình, công chúng nhắc đến dòng tranh giấy Dó. Trước khi đến và ở lại với chất liệu này, anh từng trải nghiệm với nhiều đề tài, ở nhiều chất liệu khác nhau. Sự quăng quật giữa các biên độ đề tài, dốc sức mình ở nhiều phong cách mang đến cho anh trải nghiệm phong phú cho đến một ngày anh nhận ra mình thật trọn vẹn trong sắc màu của dó. Với giấy dó, Vũ Thái Bình đã khẳng định được mảnh đất thiêng riêng biệt trong ngôi đền nghệ thuật của mình. Anh vẽ những đề tài giản dị, kể những câu chuyện nhỏ bé thông qua những lát cắt tinh tế mà đôi khi cuộc sống bận rộn, hối hả hay sự vô tâm khiến người ta quên đi vẻ đẹp thuần khiết, dung dị của chúng.

Tại triển lãm lần này, Vũ Thái Bình mang tới những tác phẩm như "Một thoáng Đồng Văn", "Phiên chợ bò Mèo Vạc", "Bình minh trên biển Hải Thịnh", "Nắng đông", "Chân dung anh Tôn", "Ngõ xưa - Ngày mới", "Mùa xuân"… Qua lăng kính hội họa, Vũ Thái Bình làm bừng sáng lên những không gian, những giá trị sống. Bằng kỹ thuật màu nước trên giấy dó thành thục đến tự nhiên, anh khiến mỗi đề tài, dù tĩnh vật hay phong cảnh, trừu tượng hay con người đều trở nên mực thước, sáng trọng, đầy tình cảm. Ngắm tranh của anh, người ta cảm nhận được tình yêu sâu đằm mà anh dành cho giấy dó, cho hội họa.

Còn họa sĩ Lê Thanh Bình lại tìm đến với hội họa sau nhiều năm làm công việc khác. Những công việc tưởng chừng như tách bạch với hội họa nhưng lại mang đến cho anh nhiều trải nghiệm, nhiều góc nhìn về cuộc sống. Đó là một sự dấn thân đầy mạnh mẽ và dũng cảm. Đến với hội họa, Lê Thanh Bình thỏa sức thể hiện những quan điểm, triết luận của mình thông qua những tác phẩm có kích thước lớn.

Với "Điều kỳ diệu", "Trầm tích"… cho thấy tranh của anh có sự kết hợp nhuần nhuyễn của kỹ thuật sơn dầu cổ điển, của cách diễn đạt vấn đề rất phương Tây với những đề tài đậm chất phương Đông. Tác phẩm "Trầm tích" (Chất liệu: Sơn dầu trên vải lanh, Kích thước: 1,6m x 1,6m) bao gồm 3 tấm, kể câu chuyện về vị trí của văn hóa truyền thống luôn tồn tại như những trầm tích, trường tồn và vẫn phát sáng đâu đó và phát huy sức mạnh trong dòng chảy thời đại.

Những không gian rộng lớn trong tranh Lê Thanh Bình bung tỏa đến mức choáng ngợp bên cạnh những đối tượng thân thuộc, có tính nhỏ nhoi. Cách đặt cạnh nhau song hành như thế khiến ý đồ nghệ thuật, nội dung tư tưởng… mà họa sĩ đề cập trở nên thuyết phục, nhuần nhuyễn và không kém phần hoành tráng. Vì vậy, hội họa của Lê Thanh Bình là sự trọn vẹn của vẻ đẹp hình thức và tính sâu sắc của nội dung.

Triển lãm mỹ thuật “Anh em”: Nhất thống trong đa sắc -0
Tác phẩm “Một thoáng Đồng Văn” (màu nước trên giấy dó) của họa sĩ Vũ Thái Bình.

Cùng chuyên sâu về kỹ thuật sơn dầu cổ điển như Lê Thanh Bình nhưng họa sĩ Nguyễn Cao Hoàng lại kể những câu chyện của mình thông qua những tác phẩm có kích thước nhỏ và trung bình. Ở những tác phẩm như "Nguyên tố thứ nhất", "Kỳ lân", "Cân bằng", "Sen bỉ ngạn", "Con hạc thứ ba"… Nguyễn Cao Hoàng cho thấy kỹ thuật sơn dầu điêu luyện. Anh vẽ thận trọng, chỉn chu, thấu đáo… từng lớp sơn một. Với anh, mỗi lớn sơn dầu là khám phá đến mức tinh luyện để rồi khi hoàn thành, tác phẩm của anh khiến người xem cảm nhận được sự long lanh, huyễn hoặc và mê đắm trong chính cái vỏ hình thức tưởng như mô phạm kia.

Ngắm tranh của anh, người xem có dịp trầm trồ, thán phục… không chỉ ở kỹ thuật mà ở cả cách ăn đặt vấn đề gai góc, cá tính. Anh thường đặt những đối tượng tĩnh vật ở góc nhìn cận cảnh, thậm chí cao hơn vị trí đường chân trời, những nhân vật ở tâm thế đĩnh đạc, trực diện với người xem… cùng với không gian thiên về màu tối. Điều này khiến các tác phẩm của anh có một chiều không gian thứ 2 sâu sắc và giàu chiêm nghiệm.

Nguyễn Ngọc Tuấn là họa sĩ có hoạt động trải dài trên nhiều thể loại: Từ thiết kế phim hoạt hình đến minh họa sách. Nhưng với hội họa, anh có những rung cảm nồng đượm với bảng màu mạnh mẽ mà tình cảm. Từ năm 2014 đến nay, Nguyễn Ngọc Tuấn hoạt động hội họa khá sôi nổi với việc tham gia nhiều triển lãm tranh. Những nét bút của anh quấn quýt, đan cài khiến những vệt màu tưởng như nguyên sắc nhưng lại rất nhuần nhụy.

Ngắm tranh của Nguyễn Ngọc Tuấn cho thấy anh nắm bắt rất tài tình các khoảnh khắc của thời gian, thời tiết… cảm tưởng như chạm được mùi hương của nắng, của gió. Anh vẽ nhiều phong cảnh từ phố cổ Hội An đến các tỉnh miền núi phía Bắc. Đề tài nào cũng dành nhiều tâm huyết, sự rung động đến từ trái tim. Với những đề tài thuần Việt nhưng đều được Nguyễn Ngọc Tuấn thể hiện qua kỹ thuật mang đậm phong cách ấn tượng đã mang đến cho anh thành công. Ngắm những bức như "Chớm xuân", "Nắng cuối", "Sớm Hội", "Hoa  nắng"… đã cho thấy phong cách hội họa của anh: Đĩnh đạc và tình cảm.

Cũng say đắm với đề tài miền núi nhưng họa sĩ Cấn Mạnh Tưởng lại ghi được nét riêng với chất liệu sơn mài. Anh là người đi nhiều. Hầu như không có miền sơn cước nào anh chưa đặt chân qua. Chính vì vậy, đề tài miền núi trong các tác phẩm của anh hiện lên rất chân thực, gần gũi và mộc mạc. Anh luôn lựa chọn những nét bản sắc riêng có của người vùng cao để đưa vào tác phẩm của mình một cách rất tự nhiên. Từ cái mõ trâu đến họa tiết hoa văn thổ cẩm, từ một ô cửa sổ với chú mèo nhỏ đến những nếp nhà mái ngói âm dương xanh rêu cũ kỹ. Từ ngõ nhỏ lối về đến những triền đồi trắng xóa hoa mận, hoa mai... Bằng việc làm chủ kỹ thuật sơn mài, họa sĩ Cấn Mạnh Tưởng đã lưu lại tất cả những vẻ đẹp của thiên nhiên, con người vùng cao một cách thuyết phục và riêng có.

Đề tài miền núi cũng là niềm say mê của họa sĩ Nguyễn Thế Anh. Với chất liệu sơn dầu, những tác phẩm tham gia triển lãm lần này của anh lần này đều có chung một cái tên là "Mùa xuân trên rẻo cao" được vẽ từ năm 2013 và hoàn thiện gần đây. Nhưng mỗi bức tranh là một nét xuân khác nhau. Vẻ đẹp của thiên nhiên qua tranh của Lê Thế Anh cho thấy sự quan sát trực diện và nắm bắt một cách chính xác. Anh chủ động trong việc chắt lọc những mảng khối để đưa vào tranh mình nét đặc trưng nhất của đối tượng. Việc sử dụng thành thạo và mạnh mẽ trong kỹ thuật đi cọ, nhát bút, đường bay… khiến tranh của anh có sự rung cảm trong màu sắc mà vẫn không đánh mất đi vẻ đẹp tinh tế vốn có. Ngắm tranh của anh cảm nhận được năng lượng yêu cuộc sống, yêu những gì giản dị và chân thành. Họa sĩ Lê Thế Anh cũng là người sở hữu nhiều giải thưởng cao trong các cuộc thi, triển lãm chuyên ngành.

Với "Anh em", sáu họa sĩ là sáu cá tính, sáu phong cách, sáu cách đặt vấn đề khác nhau nhưng tựu chung lại ở họ là tình yêu vô điều kiện dành cho hội họa. Mỗi người một thế mạnh, một đam mê nhưng đều đang ở độ chín trong nghệ thuật. Và nói như họa sĩ Vũ Thái Bình đây là lần đầu tiên hội tụ cùng nhau nhưng sẽ là mở ra những lần hội tụ tiếp nữa.

Khánh Thảo
.
.