Mạng xã hội đưa nhạc Việt ra biển lớn

Những ngày qua, ca khúc “See tình” được nhiều người nổi tiếng trên thế giới hào hứng cover từ hát cho đến vũ đạo. Đáng chú ý nhất là màn ăn mừng của ngôi sao bóng chuyền người Hàn Quốc Lee Da Hyeon. Cô ăn mừng bằng cách thể hiện điệu nhảy dễ thương trên nền nhạc “See tình”. Màn thể hiện nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội TikTok khiến người hâm mộ vô cùng thích thú.

Cũng trên TikTok, Eric Tai - người mẫu, MC, cầu thủ bóng rổ nổi tiếng người Philippines cũng tung nhiều clip nhảy trên nền nhạc “See tình”. Các clip luôn thu hút vài triệu lượt xem, thậm chí có clip gần chạm mốc 100 lượt view.

Trước đó, diễn viên Trung Quốc Chúc Tự Đan thể hiện lại nguyên vẹn phần vũ đạo “See tình” trong một chương trình truyền hình. Ca sĩ Thái Y Lâm của Đài Loan và ca sĩ Shayne Orok của Nhật Bản cũng không đứng ngoài cuộc. Sức ảnh hưởng và tên tuổi của những ngôi sao này đã khiến fan Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ… đu “trend” (xu hướng) cùng thần tượng.

Trên TikTok, Facebook và YouTube, các màn nhảy và cover “See tình” liên tục được người dùng đăng tải rầm rộ, so kè lẫn nhau. Ca khúc này thậm chí được truyền thông Trung Quốc gọi là "thần khúc" vì mức độ lan tỏa chóng mặt.

Không phải đến thời điểm này “See tình” mới gây sốt mà một năm trước, khi MV ra mắt trên YouTube, thiên hạ được một phen "rần rần". Giai điệu bắt tai, lời ca dễ thương, vũ đạo đơn giản, trang phục độc đáo lẫn hình ảnh đa sắc về một miền Tây sông nước trữ tình đã giúp “See tình” nhanh chóng lọt top thịnh hành. Tuy vậy, thời điểm đó MV này vẫn chỉ gây chú ý với khán giả trong nước.

Sở dĩ bản hit của Hoàng Thùy Linh khiến khán giả quốc tế phát cuồng như hiện nay là nhờ những clip cực ngắn ghi lại một vài câu hát cộng với vũ đạo được ekip quảng bá trên TikTok. Trong các clip đó, phần nhạc được phối lại theo tốc độ nhanh, bắt tai hơn nên càng cuốn hút người xem. TikTok là mạng xã hội có sức lan tỏa cực nhanh trong cộng đồng người trẻ, không phân biệt biên giới nên dễ đi đến mọi ngõ ngách trên thế giới. Từ đây, cơn sốt mang tên “See tình” thực sự bùng nổ.

Ngoài “See tình”, nhạc Việt từng có nhiều ca khúc được cộng đồng quốc tế yêu thích và trở thành trào lưu nóng rẫy trên mạng xã hội. Nhạc phẩm “Ngây thơ” được nhóm nhạc đình đám Hàn Quốc BTS lăng xê khi họ thể hiện điệu nhảy nhún vai. Clip này nhanh chóng lan truyền khắp TikTok khiến các fan đua đòi học theo. Nhờ vậy, tên tuổi của nhạc sĩ trẻ Tăng Duy Tân được nhiều người biết đến dù anh mới chân ướt chân ráo bước vào làng nhạc.

Sự thành công này tạo cơ hội cho Tăng Duy Tân bắt tay hợp tác với ca sĩ Hoàng Linh (Trung Quốc) để ra mắt phiên bản tiếng Trung. Khỏi phải nói người hâm mộ Trung Quốc hào hứng và chào đón bản nhạc này mạnh mẽ như thế nào. Danh sách ca khúc khuấy đảo cộng đồng quốc tế trên mạng xã hội còn rất dài. Có thể kể đến “Hai phút hơn” của rapper Pháo, “Ghen cô vy” của Min và Erik, “Ngẫu hứng” của Hoaprox …

TikTok là ứng dụng được nhiều người trẻ ưa chuộng và nặng tínhgiải trí, so kè. Nhưng chính những video siêu ngắn mang tính “mì ăn liền” này lại có tốc độ lan tỏa cực lớn. Theo thuật toán của TikTok, một video mới xuất hiện sẽ được đưa đến 300 người dùng để đo mức độ tương tác. Nếu tỉ lệ người thích đạt 10%, video đó tiếp tục được tiếp cận từ 10.000 đến 100.000 người dùng khác.

Cứ thế, tốc độ lan truyền video đến hàng triệu người xem sánh với tốc độ ánh sáng và dễ được người xem hưởng ứng, bắt chước theo tạo thành trào lưu. Nhận thấy hiệu quả này, các nghệ sĩ ngày nay sau khi đưa đứa con tinh thần lên YouTube còn cắt dựng sản phẩm thành các phiên bản ngắn phù hợp với TikTok để quảng bá, lôi kéo khán giả. Chẳng hạn như “Bo xì bo”, “Hạ phỏm” của Hoàng Thùy Linh, “Waiting for you” của Mono …

Riêng ở nền tảng YouTube, làng nhạc Việt tìm đường tiếp cận bạn bè quốc tế theo một cách khác. Đó là hình thức nghệ sĩ Việt hợp tác với nghệ sĩ nước ngoài; sáng tác và trình diễn ca khúc tiếng Anh; hoặc khuyến khích fan quốc tế bình luận và làm video reaction (video phản ứng, đánh giá) về nhạc phẩm, MV. Thử dạo qua các MV gây sốt một thời như “Lạc trôi” của Sơn Tùng M-TP, “Đi đu đưa đi” của Bích Phương, “Gieo quẻ” của Hoàng Thùy Linh, “Dạ vũ” của Tăng Duy Tân, “Ok” của Binz, “Bài này không để đi diễn” của Anh Tú… Tất cả đều được fan ở Mỹ, Úc, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan… làm hàng loạt video reaction với câu khen ngợi hết lời.

Để tiếp cận sâu hơn khán giả nước ngoài, nhiều ca sĩ trẻ sáng tác và thể hiện ca khúc bằng tiếng Anh đăng trên nền tảng YouTube. Nếu Mỹ Anh gây chú ý với “Got you”, “Pillars” thì Wren Evans có “Fashion 3”… Tuy vậy, ca khúc tiếng Anh lại ít được khán giả Việt ưa chuộng. Số nghệ sĩ khác lại chọn cách hợp tác với siêu sao quốc tế để vừa chinh phục khán giả trong nước, vừa hướng tầm ra thế giới.

MV “Hãy trao cho anh” một thời khiến khán giả năm châu đứng ngồi không yên bởi sự kết hợp của Sơn Tùng M-TP với Snoop Dogg. Dịp Valentine mới đây, ca sĩ Đức Phúc tự tin hòa giọng với nhóm 911 để cùng nhau làm sống lại ca khúc “I do” nổi tiếng ngày xưa. Ngoài bản tiếng Anh, ca khúc còn có lời tiếng Việt do Đức Phúc thể hiện. Sự kết hợp này tạo nên thành công ngoài sức tưởng tượng của ekip. Ngoài việc “I do” đã trở thành ca khúc nằm lòng nhiều thế hệ thì sự trở lại của nhóm 911 khiến không ít người thổn thức nhớ về một thời thanh xuân. Trong thời kỳ mà các nền tảng mạng xã hội đang chiếm thế thượng phong, dễ dàng kết nối nghệ sĩ và công chúng toàn cầu thì nghệ sĩ Việt nhanh nhạy tận dụng nó để tiếp cận khán giả quốc tế là hướng đi đúng đắn.

Tuy vậy, theo đánh giá của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, TikTok hay YouTube chưa thể coi là một chiếc thuyền vững chãi, sẵn sàng đương đầu với mọi phong ba để đưa nhạc Việt vươn ra đại dương. Mạng xã hội vẫn bị ví như chiếc thuyền nan, nếu nghệ sĩ nào đó may mắn xuôi được theo con nước thì ra được biển rộng. Còn không thì mãi loanh quanh trong ao làng. Tuy vậy họ cũng không thể đi được xa. Dễ nhận thấy sự tiến bước của nhạc Việt ở thị trường quốc tế còn tùy hứng, được chăng hay chớ. Các trào lưu dễ nổi nhưng cũng dễ lụi tàn. Chúng ta chưa thực sự có một chiến lược cụ thể dài hơi từ phía nhà nước và đầu tư nghiêm túc từ nghệ sĩ. Việt Nam là một vùng trũng trên bản đồ âm nhạc thế giới nên không lạ khi diva Tata Young (Thái Lan) thừa nhận:"Tôi không hề có khái niệm gì về âm nhạc đại chúng Việt Nam".

Nhìn sang các nước trong khu vực như Thái Lan, Philippines, và đặc biệt là Hàn Quốc, chiến lược phát triển ngành công nghiệp âm nhạc của họ được vạch ra từ rất lâu với sự hậu thuẫn, đầu tư của chính phủ. Sự nổi tiếng toàn cầu của các nhóm nhạc như BTS, Black Pink, Big Bang hay các ca khúc như “Gangnam Style”, “Wonder Girls”… là thành quả của chiến lược dài hơi và bài bản của xứ sở kim chi. Từ âm nhạc, văn hóa và thời trang của Hàn Quốc ảnh hưởng sâu sắc đến khán giả quốc tế, đặc biệt là khán giả phương Tây và Đông Nam Á.

Để có bước đi vững vàng, khẳng định được tên tuổi trên thị trường âm nhạc quốc tế, nhạc Việt phải có sự định hướng, tầm nhìn chiến lược từ cơ quan quản lý. Nỗ lực của nghệ sĩ để làm ra những sản phẩm chất lượng là chưa đủ. Họ cần một chiến thuyền đủ mạnh mang đứa con tinh thần của mình ra với bạn bè năm châu, ghi dấu ấn sâu đậm chứ không chỉ là cuộc mua vui nhất thời.