“Lời mẹ kể” - Ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng

Album “Lời mẹ kể” gồm 12 ca khúc với các chủ đề đa dạng, phong phú, gồm:“Lời mẹ kể”, “Mẹ là cuộc đời con”, “Hoa đỗ quyên dâng mẫu”, “Mưa gió đời thường”, “Biển và em”, “Em tôi”, “Tình yêu nào không say”, “Say cùng lan tím”, “Thu chia xa”, “Nhớ về Huế”, “Non cảnh mùa xuân”, “Một nửa tình thơ”. Những giai điệu này được nhạc sĩ Tô Văn “chắp cánh” từ những vần thơ giản dị, mộc mạc của Nghệ nhân ưu tú Kim Loan, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Bảo tồn văn hóa Đạo Mẫu Việt Nam (trực thuộc Trung tâm Nghiên cứu và bảo tồn tín ngưỡng Việt Nam).

Trong Album có sự xuất hiện của nhiều ngôi sao ca nhạc, như ca sĩ Hoàng Hồng Ngọc (Quán quân Sao Mai 2015), Hoàng Viết Danh (Đội trưởng đội ca, Nhà hát Ca múa nhạc quân đội), Việt Tú, Ngọc Liên, Lưu Quang Dũng, Thanh Tài, Ngọc Ký, Trung Nghĩa, Trường Nguyên…

Là người có nhiều nỗ lực, tâm huyết với văn hóa Đạo Mẫu nhưng gần đây Nghệ nhân ưu tú Kim Loan tỏ ra bén duyên với âm nhạc, thơ ca, truyện ngắn. Chỉ trong vòng vài năm trở lại đây, bà đã ra mắt nhiều cuốn thơ, tập truyện ngắn và đặc biệt là vào tháng 11 năm ngoái là chương trình nghệ thuật “Hướng về di sản” - giới thiệu tác phẩm âm nhạc mới của bà tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Bà từng chia sẻ với báo giới: “Tôi bén duyên với âm nhạc và được thừa hưởng năng khiếu nghệ thuật từ người cha quá cố của mình, lúc thiếu thời ông đã từng tham gia ca hát tại Đoàn Cải lương Chuông Vàng - Hà Nội. Hơn nữa, tôi được thăng hoa khi đến với Đạo Mẫu và cơ duyên gần đây được gặp nghệ sĩ Thanh Hiếu là người góp phần đưa khả năng sáng tác, thổi bùng ngọn lửa đam mê, tâm huyết đến với âm nhạc trong tôi. Tôi cũng mong muốn thông qua những tác phẩm âm nhạc của mình, những thông điệp, những hình ảnh, nét đẹp của tín ngưỡng thờ Mẫu sẽ giúp mọi người có cái nhìn đúng hơn, đẹp hơn, từ đó tiếp nhận và tiếp cận, góp phần lưu giữ và bảo tồn nét đẹp tín ngưỡng văn hóa dân gian của dân tộc”.

Là tác giả của nhiều ca khúc về đề tài Công an nhân dân được yêu thích, trong đó nổi bật là ca khúc “Bình yên nơi biên cương” (thơ Thiếu tướng Bùi Xuân Phong, Phó Cục trưởng Cục An ninh điều tra, Bộ Công an) đã đoạt Giải A - Giải thưởng của Bộ Công an về đề tài CAND nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống CAND và 15 năm Ngày hội “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Lặng lẽ xanh” (thơ Đại tá Phạm Hải Đăng, Phó Giám đốc Công an tỉnh Lai Châu) được giới thiệu trong chương trình “Giai điệu bình yên” trên sóng ANTV…, nhưng với ca khúc “Lời mẹ kể” nhạc sĩ Tô Văn vẫn tạo ra nét riêng về mảng đề tài hấp dẫn này.

Ca khúc “Lời mẹ kể” là câu chuyện có thật của chính tác giả thơ khi trong gia đình có đến 3 thế hệ là Công an. Đó như lời thúc giục, lời động viên của người mẹ với người con để con theo nghiệp cha, xứng danh là người gìn giữ và bảo vệ sự bình yên cho nhân dân.

Thông qua giai điệu, lời ca, nhạc sĩ mong muốn truyền tải thông điệp về truyền thống tốt đẹp gia đình của tác giả bài thơ nói riêng cũng như nhiều gia đình theo nghiệp Công an nói chung. Đó là truyền thống một lòng kiên trung, sắt son với ngành, giữ gìn an ninh trật tự, mang bình yên đến với cuộc sống của người dân khắp mọi miền Tổ quốc.

Tình mẫu tử, tình cảm gia đình đã hòa quyện cùng tình yêu và trách nhiệm với Tổ quốc, với nhân dân: “Lời mẹ kể con nghe quê hương ta truyền thống anh hùng/ Xứng danh trí dũng kiên cường/ Niềm tự hào về người chiến sĩ Công an/ Quê hương trong câu hát trong lời ru của mẹ/ Mẹ gieo bao mơ ước tô thắm cuộc đời con/ Cho con bước tiếp theo dấu chân cha/ Giữ trọn lời thề với Đảng, với dân/ Như dòng sông Hồng ngàn năm vẫn chảy…”.

Tình mẫu tử tiếp tục được nhạc sĩ Tô Văn “phác thảo” trong ca khúc thứ 2 phổ từ thơ của nghệ nhân Kim Loan - “Mẹ là cuộc đời con”: “Sông có nguồn chảy về biển lớn/ Nước có nguồn, nước chảy về xuôi/ Mẹ là biển cả mênh mông/ Một đời vất vả mong con vẹn tròn/ À ơi, nắng mưa sớm tối dãi dầu/ Nước mắt mẹ chảy con nào có hay/ Con hạnh phúc là con của mẹ/ Con thương mẹ nhiều ơi mẹ của con…”. Những vần thơ mộc mạc, chân thành được “khoác” lên giai điệu âm nhạc du dương, tình cảm, thiết tha khiến ai nấy đều xúc động, nhất là khi mùa Vu Lan đang đến gần.

Có mặt tại buổi ra mắt Album, Nghệ sĩ nhân dân Thanh Ngoan, nguyên Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam đã rất xúc động cho biết: “Âm nhạc của Tô Văn có cái gì đó lạ lắm, hấp dẫn và cuốn hút lắm”. Và nữ nghệ sĩ Thanh Ngoan cũng đã xin phép hai tác giả thơ và nhạc được hát ca khúc trong mùa Vu Lan này.

Cùng với tình mẫu tử, Album “Lời mẹ kể” còn thể hiện suy ngẫm của tác giả về cuộc đời, về nhân tình thế thái. Ca khúc “Mưa gió đời thường” có đoạn: “Mưa, mưa thương nhớ ai, mưa hoài không dứt/ Gió, gió thương nhớ ai, rắc gieo đêm ngày/ Mây thương nhớ ai vô tình đắm say/ Trời thương nhớ ai đêm ngày đổi thay/ Núi, núi thương nhớ ai cả đời ngơ ngẩn/ Nước thương nhớ ai, chảy hoài, chảy mãi/ Quê hương bao điều muốn kể/ Đất thương nhớ ai cam chịu buồn vui…”.

Là người thể hiện ca khúc “Mưa gió đời thường”, ca sĩ Hoàng Hồng Ngọc cho biết: “Tác giả thơ là người phụ nữ đứng tuổi, từng trải, va vấp với nhiều thăng trầm trong cuộc đời bởi vậy lời của ca khúc có rất nhiều sự chiêm nghiệm, góc nhìn sâu sắc về cuộc sống. Là một ca sĩ trẻ thuộc thế hệ 9X, thực sự khi hát ca khúc này tôi không tự tin lắm, vì nó đòi hỏi một sự chiêm nghiệm và góc nhìn của người từng trải. Nhưng rồi, phần thể hiện của tôi cũng được tác giả thơ và nhạc chấp nhận, yêu thích. Qua tác phẩm này chính bản thân tôi cũng có một chút nâng tầm góc nhìn về cuộc đời”.

Đưa khán giả đi từ cảm xúc này đến với cảm xúc khác, nhạc sĩ Tô Văn đã khẳng định được phong cách âm nhạc đầy lôi cuốn, hấp dẫn cũng như tài năng của mình đã được tôi luyện qua tháng ngày.

Nói về dự án âm nhạc này, nhạc sĩ Tô Văn cho biết: “Tôi đã biết đến, yêu thích và đã phổ nhạc những bài thơ của Nghệ nhân ưu tú Kim Loan từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, gần đây, tôi mới có cơ hội được kết nối với chị, được gặp chị ở ngoài đời và thêm hiểu về những vần thơ chị viết.Thơ của chị giản dị, mộc mạc nhưng lại ẩn chứa tình cảm sâu sắc, đó là nỗi lòng của một người mẹ luôn đau đáu với những đứa con, đó là trái tim của người phụ nữ với niềm khao khát cháy bỏng với tình yêu, đó là lời tâm sự của một người con với Mẫu, đó là triết lý nhân sinh của đời người.Khi nhận lời tham gia dự án âm nhạc này, nói thật, nhiều đêm tôi đã mất ngủ với niềm đau đáu về sản phẩm âm nhạc này phải là chất lượng nhất”.

12 ca khúc trong Album “Lời mẹ kể” với những gam màu và chủ đề khác nhau tạo nên một “bức tranh” đa sắc màu, uyển chuyển, sâu sắc, tinh tế, có sức lay động lòng người. Điều đó cũng cho thấy tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm và đầy cống hiến của hai tác giả thơ và nhạc. Nhưng đây mới chỉ là sự khởi đầu của họ vì ngay sau khi kết thúc dự án này, họ đã bắt tay nhau để làm dự án tiếp theo gồm 12 ca khúc với chủ đề về Mẫu, quê hương và thiên nhiên. Hy vọng những “đứa con tinh thần” chất lượng sẽ được ra mắt công chúng trong thời gian sớm nhất.