Khi rap Việt chinh phục phụ huynh

Mức độ ảnh hưởng của các chương trình như Rap Việt hay King of Rap cho thấy thị trường âm nhạc Việt Nam đang đón nhận một "cơn bão" rap với những bản "hit" chất lượng từ các rapper (người chơi rap) đến từ mọi miền đất nước. Các chương trình nhạc rap chuyên nghiệp đã tạo ra sân chơi lành mạnh, có tính cạnh tranh cho các nghệ sĩ, với những tác phẩm gần gũi, đi vào đời sống.

Các kênh mạng xã hội lớn như Youtube, Tiktok, Facebook trong suốt 13 tuần vừa qua đã liên tục đưa thông tin về cuộc thi Rap Việt mùa 3 và đã có các trending "hot" từ cuộc thi Rap Việt. Chưa hết, chương trình rap Việt đã khiến một số các người dùng Facebook, Tiktok, Youtube "bỗng dưng nổi tiếng" đã ăn theo chương trình này khi liên tục lên mạng livestream, show hình để bàn về Rap.

Việc các Tiktoker theo dõi nhất cử nhất động cuộc thi Rap Việt mùa 3 đang diễn ra, phân tích chuyên môn, mổ xẻ các phần thi của thí sinh, các tiết mục trình diễn, các tác phẩm âm nhạc sau khi phát sóng có hiệu ứng viral cao. Từ phần làm beat của các nhạc sĩ, bóc giá trang phục các huấn luyện viên, cho đến các phần thi của các thí sinh, quần áo, đầu tóc, trang điểm, tính cách âm nhạc, góc khuất đời riêng đều được các khai thác triệt để. Mạng xã hội nhộn nhịp các bài phân tích bình luận sâu về chuyên môn trong phần thi của các thí sinh, nhận xét của các vị huấn luyện viên, của ban giám khảo.

Nói tóm lại, những gì liên quan đến Rap Việt mùa 3 đều viral, là đề tài ăn khách cho các "chuyên gia mạng" khai thác, và là đang là điểm nóng thu hút hàng triệu người yêu nhạc rap vào tung hứng, bình luận, theo dõi. Trong khi đó, cùng thời điểm phát sóng vào giờ vàng cuối tuần, hai chương trình giải trí đình đám là "Ca sĩ mặt nạ" mùa 2, và chương trình "Người mẫu toàn năng" mùa 1 phát sóng, chừng có phần lép vế hơn so với sức lan tỏa, độ "hót" của Rap Việt mùa 3. Mặc dầu, ở mùa thứ nhất, "Ca sĩ mặt nạ" được xem là một chương trình nghệ thuật giải trí thành công nhất trong năm 2022, và cũng từng gây sốt khán giả khắp cõi mạng.

 Nhạc rap là một hình thức nghệ thuật trong văn hóa Hip hop, xuất phát từ Âu Mỹ. Đã hơn 20 năm, kể từ thời điểm nhạc rap xuất hiện ở Việt Nam (năm 2002), cho đến những năm gần đây thể loại âm nhạc này mới được công chúng biết đến nhiều hơn. Thời kỳ đầu (2003 - 2005), nhạc rap sống trong thế giới underground (bí mật). Cho đến giai đoạn 2006 - 2008, rap không còn xa lạ đối với các bạn trẻ Việt Nam, số lượng người nghe rap đã nhiều hơn. Các rapper có chung lý tưởng trong âm nhạc thường tập hợp thành một nhóm nhỏ để hoạt động. Những cái tên như Đen Vâu, Suboi, Tiến Đạt, Binz… đã được khán giả nhạc Việt đón nhận và có chỗ đứng trong lòng khán giả.

Công bằng mà nói sân chơi Rap Việt đang ngày càng được setup một cách chuyên nghiệp và rộng mở hơn trên thị trường âm nhạc Việt Nam dành cho giới trẻ. Tạo cho giới trẻ có một khoảng tự do bao la để nuôi dưỡng đam mê sáng tạo. Nếu như mùa 1, mùa 2 của Rap Việt và King of rap, thứ âm nhạc đường phố này chỉ giới hạn trong một bộ phận giới trẻ những người yêu rap, thì đến mùa 3 này, dường như Rap Việt đã "ung dung bước vào lòng khán giả", ung dung lên sân khấu và bước thẳng vào đời sống âm nhạc sôi động, chiếm trọn những tình cảm mến mộ của khán giả ở nhiều bộ phận và tầng lớp khác nhau.

Rap là thể loại âm nhạc khá kén chọn người nghe, chủ yếu là giới trẻ yêu thích thể loại nhạc hip hop. Nhiều người mặc định nhạc rap là những đoạn hát như nói, nhịp điệu quá nhanh, ngôn ngữ khá là bụi bặm. Chính vì vậy, Rap cũng được mặc định là dòng nhạc bình dân, dòng nhạc đường phố, nằm sâu dưới lòng đất chưa đủ độ sang trọng để biểu diễn trên các sân khấu lớn. Thậm chí, nhạc rap không thuyết phục được đông đảo phụ huynh vì đại bộ phận phụ huynh cho rằng nhạc rap không có giá trị về mặt thẩm mỹ trong nghệ thuật, nhạc rap cổ súy cho lối sống tự do, suy nghĩ tự do, đề cao cái tôi cá nhân và mang góc nhìn tiêu cực với đời sống.

Thế nhưng, trải qua 3 mùa, Rap Việt chững chạc lên sóng truyền hình và với độ phủ sóng lớn, Rap Việt đang dần thay đổi những định kiến của nhiều người, đặc biệt trong đó có một bộ phận không nhỏ các bậc phụ huynh và người lớn tuổi. Những thay đổi tích cực ấy đã mang nhạc rap tiệm cận ngày càng gần hơn với khán giả, và từng bước chinh phục được các khán giả lớn tuổi. Điều đó cho thấy nhạc rap đang ngày càng gắn bó hơn với đời sống hiện thực, bước ra từ đời sống hiện thực và cất lên tiếng nói trực diện của cá nhân trước những vấn đề của thời cuộc, bộc lộ những suy tư trăn trở, những ước mong và khát vọng của giới trẻ trước ngưỡng cửa cuộc đời.

Trong 13 tập đã phát sóng của Rap Việt mùa 3, khán giả vô cùng ấn tượng với các thí sinh như Double2T (Bùi Xuân Trường), Mikelodic (Trần Mai Việt), Long Nón lá (Hoàng Long), Hydra (Dương Tiến Thành) khi họ đã mang đến những sản phẩm chất lượng âm nhạc đậm đà bản sắc dân tộc Việt. Việc các thí sinh sử dụng chất liệu âm nhạc dân tộc để sáng tạo nên những bài thi Rap đậm chất Việt, mang âm hưởng dân gian như "Hạt gạo", "Nơi ta sống", "Người miền núi chất", "Về quê" đã chinh phục trọn vẹn trái tim của khán giả. Chưa hết, các thí sinh còn sử dụng những chủ đề như ca dao tục ngữ, những hình tượng văn học như con cò, đồng lúa, làng quê, hay biểu tượng về mẹ để làm nội dung các bài thi rap của mình cho thấy một bước chuyển mình về chất của Rap Việt hôm nay.

Việc khai thác chất liệu dân tộc, đem vào rap các dụng cụ âm nhạc như đàn tính, sáo, nhảy sạp, múa khèn đã làm cho Rap Việt mang một diện mạo mới. Chất liệu dân tộc luôn là kho tàng quý báu để các rapper khai thác với niềm tự hào về đất nước. Mở ra cho Rap Việt hướng đi tốt, có thể giúp các rapper trẻ vừa khẳng định tài năng, vừa đưa được văn hóa Việt đi xa hơn nhờ những bản nhạc của mình.

Một tín hiệu rất vui là ở Rap Việt mùa 3, trong số các khán giả trẻ thì có rất nhiều các bậc phụ huynh đã đồng hành cùng con và tự nguyện làm một khán giả hâm mộ dòng âm nhạc mà trước đó họ đã từng có thái độ thiếu thiện cảm. Có không ít phụ huynh đã bày tỏ thái độ không đồng tình, quyết liệt ngăn cản con khi con lỡ đam mê và theo đuổi rap. Một minh chứng rất rõ là suốt 13 tập phát sóng trong 3 vòng thi, chúng ta thấy có rất nhiều phụ huynh đã không quản ngại đường xa khăn gói vào Sài Gòn đồng hành cùng con trong cuộc thi Rap Việt.

Chúng ta đã được nghe những tâm sự rất thật, rất chân tình đầy xúc động của bố Hydra (Dương Tiến Thành) đã đến ủng hộ con trai và chính ông thừa nhận rằng âm nhạc của con trai đang theo đuổi đã làm thay đổi cách nhìn nhận của ông với Rap Việt, và sau 2 mùa thi thì ông trở thành fan của thể loại nhạc hip hop này. Hay như mẹ Long Nón Lá (Hoàng Long) lặn lội từ Bạc Liêu lên ủng hộ con thi rap. Mẹ của DT tập ráp (Nguyễn Ngọc Đức Trí); mẹ của Ogenus (Nguyễn Tuấn Duy) đều là những fan hâm mộ rap không bỏ sót một phần thi nào của chương trình.

Và có lẽ gây xúc động mạnh nhất trong tập 13 vừa rồi ở vòng bứt phá của Rap Việt mùa 3 là tiết mục của Thí sinh Captain (Hoàng Đức Duy) đã làm được một điều mơ ước mà em ấp ủ bấy lâu nay là được một lần đưa mẹ lên sân khấu Rap Việt biểu diễn. Bài Rap "Rolling Down" của hai mẹ con khiến hàng triệu người xem đã rơi nước mắt xúc động khi chứng kiến một tác phẩm nhạc rap quá đẹp về tình mẹ con cả trong âm nhạc lẫn đời thực. 

Mẹ của Captain hiện là Hiệu trưởng trường PTTH Công nghiệp Hòa Bình đã chia sẻ: "Rap Việt ngày càng gần gũi đời sống, mang lại những giá trị chân thực và đầy nhân văn về con người, về cuộc đời. Rap Việt đã thay đổi hoàn toàn suy nghĩ của tôi về dòng nhạc này và Rap Việt đã chuyên chở những thông điệp sâu sắc và đẹp đẽ về đời sống, giúp cho con người thêm yêu quê hương đất nước, tự hào vì là người Việt. Giờ đây tôi cũng là fan hâm mộ nhạc Rap, nghe Rap tôi càng thêm trân quý và yêu cuộc sống, thấy cuộc sống ý nghĩa nhiều hơn".