Gieo mầm tình yêu âm nhạc cổ điển
Mới đây, tại Hà Nội, một Dàn nhạc giao hưởng Trẻ (Vietnam Youth Orchestra - VYO), được thành lập với kỳ vọng trở thành đại sứ đưa âm nhạc cổ điển đến gần hơn với công chúng. Điều đáng nói là, lần đầu tiên, chúng ta có một dàn nhạc do chính các em học sinh đến từ nhiều quốc gia - những đại sứ trẻ trình diễn một cách chuyên nghiệp.
Tối 8/9/2022 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Dàn nhạc Giao hưởng trẻ Việt Nam chính thức ra mắt cộng đồng thông qua Hòa nhạc mang tên VYO Grand Concert. Đây cũng là đêm diễn mở đầu cho chuỗi hòa nhạc cộng đồng của VYO được tổ chức tại thành phố Hà Nội trong suốt tháng 9 và đầu tháng 10/2022 tại: Không gian Xanh Cảm Hội; Trung tâm Văn hóa quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội và Phố đi bộ Hồ Hoàn Kiếm.
Xuất hiện xuyên suốt các buổi biểu diễn là 79 thành viên của dàn nhạc trẻ VYO, những người trẻ đầy đam mê, đến từ nhiều trường học, nhiều ngành nghề, nhiều quốc tịch khác nhau sẽ đem đến cho khán giả những cơ hội tuyệt vời để trải nghiệm âm nhạc cổ điển có hướng dẫn. Thông qua các hoạt động khám phá thú vị trong mỗi buổi hòa nhạc, khán giả sẽ được tìm hiểu và thưởng thức âm nhạc cổ điển chất lượng cao trong không gian cởi mở, thân thiện, từ đó làm giàu trải nghiệm văn hóa, tạo tư duy và thói quen thưởng thức nghệ thuật cho người dân Thủ đô, đánh dấu những lần gặp gỡ đầy cảm hứng giữa cộng đồng và âm nhạc cổ điển.
Cũng trong dự án này, trước đó, vào tháng 7, đã có chương trình Hòa nhạc giáo dục VYMI EduConcert “Classical Wonderland” tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Nhà giáo dục Âm nhạc Trang Trịnh chia sẻ: “Trong suốt quá trình kiến tạo ý tưởng và xây dựng nội dung cũng như các hoạt động giáo dục cốt lõi của chương trình Hòa nhạc giáo dục VYMI EduConcert "Classical Wonderland", tôi luôn đặt ra mục tiêu về việc biến một buổi hòa nhạc trở thành một hành trình học hỏi, nơi tất cả mọi người được tìm hiểu với sự hướng dẫn từ tài liệu và người đồng hành. Song song với đó, trong hòa nhạc, tôi sẽ là người hướng dẫn, xuất hiện trên sân khấu để cùng khán giả khám phá và học hỏi những kiến thức cơ bản về âm nhạc cổ điển, về những loại nhạc cụ có mặt trong dàn nhạc. Tôi tin rằng, khi khán giả được biết, được tìm hiểu, tình yêu nhạc cổ điển sẽ như một mầm cây được gieo vào trái tim mỗi người”.
Được kỳ vọng là những đại sứ trẻ mang âm nhạc cổ điển đến gần hơn với công chúng, Dàn nhạc Giao hưởng trẻ VYO với chuỗi hòa nhạc miễn phí đã mang lại những cảm xúc đặc biệt cho người xem. Nó là tâm huyết và tình yêu của những người nghệ sĩ, những người đã kiến tạo và nỗ lực vì một cộng đồng nghe nhạc văn minh. Trong thời buổi bị xâm lấn bởi nhiều thể loại âm nhạc, những nghệ sĩ cổ điển đang nỗ lực truyền bá tình yêu của mình đến công chúng, giúp các bạn nhỏ biết yêu cái đẹp, biết thưởng thức cái đẹp trong từng giai điệu. Những bước đi đầu tiên của dàn nhạc trẻ đa quốc tịch VYO nhận được sự ủng hộ từ những nghệ sĩ hàng đầu trong giới âm nhạc cổ điển tại Việt Nam.
Chỉ huy, nhạc trưởng Honna Tetsuji chia sẻ: “Các thành viên của dàn nhạc giao hưởng trẻ VYO bao gồm những nhạc công trẻ triển vọng và cả những chủ doanh nhân, bác sĩ, vận động viên, luật sư tương lai, những bạn trẻ chuyên nghiệp và không chuyên với nhiều quốc tịch khác nhau tập trung lại để cùng chơi nhạc vào mỗi chủ nhật. Tôi tin rằng tình bạn và sự kết nối trong âm nhạc của các thành viên VYO sẽ đóng góp một vai trò quan trọng trong việc mang lại tính đa dạng về màu sắc, cá tính, góc nhìn cho thế giới âm nhạc cổ điển và đặc biệt là mang lại đời sống văn hóa - âm nhạc phong phú cho mỗi thành viên trong dàn nhạc.
Tinh thần và phong cách sống gắn bó với nghệ thuật của các bạn trẻ VYO sẽ dần được lan tỏa tới bạn bè và người thân, từ đó góp phần ghi dấu và tạo thói quen âm nhạc trong đời sống thường nhật của cộng đồng. Điều này sẽ phát triển rộng hơn nữa thông qua những buổi hòa nhạc tại các địa điểm công cộng của VYO. Tôi nghĩ rằng số lượng người gặp gỡ một cách bị động, từ đó truyền cảm hứng để quan tâm đến âm nhạc cổ điển sẽ được nhân rộng từng chút một. Điều này rất tuyệt vời khi khoảng cách giữa những người biểu diễn và khán giả được kéo lại gần hơn, cách thưởng thức âm nhạc nhờ đó cũng đa dạng và sâu sắc hơn.
Sau một thời gian dài làm việc tại Việt Nam, tôi nhận thấy rằng người Việt Nam nhạy bén trong khả năng cảm thụ âm nhạc, ngôn từ thường ngày đã giàu chất thơ. Vì vậy, tôi tin rằng thông qua những cơ hội gặp gỡ cởi mở như chuỗi hòa nhạc cộng đồng của VYO sẽ góp phần giúp Hà Nội có thể trở thành một trong những thành phố âm nhạc hàng đầu thế giới”.
NSƯT Đào Mai Anh - thành viên của Dàn nhạc giao hưởng Quốc gia cho rằng: “Đối với các nghệ sĩ đã có bề dày trong nghề sẽ có nhiều kinh nghiệm, âm nhạc sẽ có nhiều tư duy, sâu lắng hơn, còn với các bạn trẻ thì năng động và luôn tràn đầy nhiệt huyết, sự kết hợp giữa hai thế hệ khi làm việc cùng với nhau sẽ là một sự bổ trợ và học hỏi lẫn nhau, tạo nên hiệu quả rất tốt ở VYO. Chính vì vậy mà tôi tin rằng các thành viên VYO sẽ là những cầu nối rất tuyệt để mang âm nhạc cổ điển tới gặp gỡ và giao lưu với cộng đồng, để mọi người được thưởng thức âm nhạc, cảm nhận cái đẹp, niềm vui, sự bình yên mà âm nhạc có thể mang lại.
Đặc biệt là sau một thời gian dịch bệnh, khi các thể loại âm nhạc phổ biến khác được tổ chức ở các địa điểm cộng đồng và tạo dựng được những sự kết nối tuyệt vời. Thật tuyệt khi VYO cũng có những hoạt động biểu diễn này với âm nhạc cổ điển. Đây là một trong những hoạt động sẽ thu hút được nhiều khán giả, họ sẽ cảm nhận được sự gần gũi hơn với nhạc cổ điển, sẽ không còn cảm thấy âm nhạc cổ điển quá xa vời, quá khó nghe, sẽ tạo cho họ sự hứng thú và đặc biệt là với các bạn trẻ. Tôi chắc chắn rằng sẽ có nhiều bạn trẻ muốn học, muốn được chơi trong dàn nhạc và ít nhất sẽ làm cho các bạn ấy được tiếp cận và đến gần với âm nhạc cổ điển hơn”.
Nhạc trưởng Phan Đỗ Phúc cho rằng, cốt lõi của âm nhạc là sự sẻ chia. Sau nhiều năm đóng góp cho nền âm nhạc cổ điển thế giới, nghệ sĩ Phan Đỗ Phúc quyết định trở về Việt Nam vào năm 2020 với mong muốn cống hiến cho nền âm nhạc cổ điển nước nhà thông qua những dự án cộng đồng đầy tính sáng tạo. Từ mùa xuân năm 2022, Phan Đỗ Phúc trở thành nhạc trưởng đầu tiên của Dàn nhạc Giao hưởng trẻ Việt Nam với mong muốn góp phần xây dựng một dàn nhạc trẻ sống động, nơi các thành viên cùng khám phá niềm vui trọn đời của việc chơi nhạc, trở thành công dân toàn cầu với sự trân trọng sâu sắc đối với nghệ thuật.
Anh chia sẻ về chuyến hành trình sắp tới của VYO. “Là dàn nhạc giao hưởng trẻ đa quốc tịch đầu tiên tại Việt Nam, nhưng giữa các thành viên luôn có sự kết nối, đồng cảm, giao thoa năng lượng mà không phải bất cứ một nhóm nhạc hay dàn nhạc nào cũng có được. Đó thực sự là một cái duyên, một điều hết sức may mắn với VYO. Trong số 79 thành viên của VYO, với phần lớn các bạn, đây là lần đầu tiên được tham gia dàn nhạc, được hoạt động tập luyện thường xuyên hàng tuần. Vậy nhưng ngay từ buổi tập đầu tiên, các bạn nhỏ đã thể hiện nguồn năng lượng khổng lồ từ sự yêu thích âm nhạc, sự háo hức, phấn chấn vì được chơi nhạc cùng các bạn bè đồng trang lứa.
Theo tôi, cốt lõi của âm nhạc là sự sẻ chia. Một khi bản thân thấy được cái đẹp và giá trị cao quý của âm nhạc, việc mong muốn chia sẻ những điều tốt đẹp đó tới nhiều người là một hệ quả tự nhiên. Sau quá trình tập luyện nghiêm túc, một khoảng thời gian dài đào sâu và cảm nhận được cái đẹp của từng tác phẩm trong program lần này; tôi cùng tất cả các thành viên VYO đều thực sự háo hức có thể mang những giai điệu đẹp, những điệu nhảy duyên dáng đầy xúc cảm, những năng lượng tích cực đến với đông đảo cộng đồng”.
Sự ra đời của VYO cùng với những hoạt động biểu diễn phục vụ cộng đồng được hy vọng sẽ là cú hích cho đời sống âm nhạc cổ điển Việt Nam sau một thời gian dài bị ngưng trệ do đại dịch. Ngoài ra, cũng tại Hà Nội, hiện nay có khá nhiều chương trình hòa nhạc cổ điển trong những không gian nhỏ như chuỗi hòa nhạc “Âm nhạc thế kỷ 20” của Maetoso do nghệ sĩ Lưu Đức Anh khởi xướng, Schubert in a Mug của nghệ sĩ Phan Đỗ Phúc... Những chương trình này đều bán vé và có lịch diễn cố định, tạo thêm sân chơi cho những người yêu nhạc cổ điển, nới rộng biên độ của dòng nhạc vốn bị mặc định chỉ diễn ở thánh đường Nhà hát...