Giải thưởng Cánh diều vàng 2023: Đổi mới để phát triển

Nhiều điểm mới thú vị

Ra đời năm 2002, khởi nguồn từ một giải thưởng thường niên của các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, sau 20 năm, giờ đây Giải thưởng Cánh diều vàng của Hội điện ảnh Việt Nam đã trở thành một giải thưởng tầm quốc gia tôn vinh các tác phẩm điện ảnh, truyền hình, công trình nghiên cứu lý luận, phê bình điện ảnh và các tác giả, nghệ sĩ, người làm phim xuất sắc hàng năm.

Nếu như 18 lần tổ chức trước đây, giải thưởng Cánh diều vàng thường được trao vào khoảng tháng 3, tháng 4 hàng năm, thời điểm có kỷ niệm ngày thành lập ngành Điện ảnh cách mạng Việt Nam (15/3/1953). Cũng như trước đây, giải thưởng thường được tổ chức luân phiên ở 2 địa điểm: Hà Nội - TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, sau 2 năm phải điều chỉnh lịch trao giải vì ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, thì cách đây 1 năm, giải thưởng Cánh diều vàng 2022 đã được tổ chức tại thành phố biển Nha Trang xinh đẹp. Sự kiện đã trở thành một điểm nhấn thú vị trong lịch sử giải thưởng Cánh diều vàng, tạo được những hiệu ứng văn hóa, truyền thông tích cực.

Vì vậy, điểm mới nhất của Giải thưởng Cánh diều vàng là bắt đầu từ năm nay đến năm 2025, Hội Điện ảnh Việt Nam sẽ đồng hành, phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa cùng các đơn vị tài trợ sẽ có 3 năm liên tục tổ chức Giải thưởng Cánh diều tại thành phố biển Nha Trang. Điều này phù hợp với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại "Hội nghị công bố và xúc tiến đầu tư tỉnh khánh Hòa" đầu tháng 4 vừa qua, cũng như định hướng của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch trong việc đẩy mạnh phát triển Du lịch gắn với Điện ảnh, giúp nâng tầm giải thưởng trở thành thương hiệu Điện ảnh quốc gia và hướng đến tầm quốc tế.

Theo PGS.TS Đỗ Lệnh Hùng Tú, với chủ trương kết hợp điện ảnh - du lịch thì lựa chọn địa điểm tổ chức là tỉnh Khánh Hòa là vô cùng phù hợp. Nơi đây có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, đã và đang rất thuận lợi để các đoàn làm phim tạo dựng bối cảnh quay. Con người Khánh Hòa hào sảng, năng động, mến khách, giao thông thuận tiện rất phù hợp để tổ chức các festival phim trong nước và quốc tế. Đây đồng thời cũng là điểm đến lý tưởng cho sự gặp gỡ, giao lưu của nhiều nghệ sĩ, các nhà làm phim trong và ngoài nước. Từ đó nhằm đầu tư kết nối kích cầu du lịch, hứa hẹn có thể trở thành một thành phố điện ảnh trong tương lai...

Dự kiến diễn ra từ ngày 6 đến ngày 9/9 tại Nha Trang, Khánh Hòa, ngoài công tác chính là thẩm định, đánh giá các tác phẩm điện ảnh, truyền hình dự thi, trong khuôn khổ Tuần lễ giải thưởng Cánh diều vàng năm nay có thêm nhiều hoạt động ý nghĩa. Sự kiện Thảm đỏ và Lễ trao giải thưởng Cánh diều Vàng, hai hoạt động mang đậm chất điện ảnh nhất sẽ được tổ chức ở Nhà hát Đó - Vega City Nha Trang với gần 600 chỗ ngồi. Chuỗi talkshow "Đối thoại cởi mở" là sự tham gia của những nhân vật tên tuổi tập trung vào chủ đề điện ảnh - du lịch. Tọa đàm "Giải pháp nào để đánh thức ngành công nghiệp tỷ đô" xoay quanh những vấn đề "nóng" của Điện ảnh Việt, sẽ được những chuyên gia, những nhà làm phim nổi tiếng đóng góp ý kiến xây dựng Chương trình phát triển Điện ảnh Quốc gia gắn với Du lịch.

Ngoài ra, các đại biểu có mặt tham gia Giải thưởng Cánh diều sẽ được hòa mình với một loạt hoạt động nghệ thuật - văn hóa gắn liền với du lịch đặc sắc như Chương trình "Hừng đông rực rỡ" (Follow the Sun), đưa các nghệ sĩ qua hành trình dài đến Mũi Đôi để thực hiện nghi lễ chào cờ vào thời khắc bình minh xuất hiện, giao lưu văn nghệ giữa nghệ sĩ và Bộ đội Biên phòng. Bên cạnh đó, một cung đường điện ảnh ngoài trời dọc bờ biển Nha Trang với 20 điểm chiếu các phim truyện điện ảnh, tài liệu, khoa học, hoạt hình… kết hợp giao lưu nghệ sĩ và công chúng.

Live show "Điện ảnh và Âm nhạc" quy tụ các ca sĩ hàng đầu Việt Nam, các nghệ sĩ điện ảnh cùng biểu diễn các ca khúc nổi tiếng trong các bộ phim. Thưởng thức show nghệ thuật độc đáo như "Life puppets" (Rối mơ), "Du thuyền xuyên Vịnh Nha Trang", "Liên hoan Du lịch - Ẩm thực - Điện ảnh"… Đặc biệt, sự kiện Thảm đỏ và Lễ trao giải thưởng có sự tham gia của một số nghệ sĩ nổi tiếng quốc tế như Mỹ, Hàn Quốc, Ấn Độ… Trong đó, tiêu biểu như sự góp mặt của diễn viên Ajay Singh Chaudhary - ngôi sao Bollywood nổi tiếng của Ấn Độ.

Nâng cao chất lượng giải thưởng

Theo thông tin từ Ban Tổ chức, tính đến ngày 15/7/2023 đã có 136 tác phẩm đăng ký tham gia giải thưởng Cánh diều vàng 2023. Trong đó có 11 phim ở hạng mục Phim Điện ảnh, 17 phim ở hạng mục phim truyền hình với 611 tập. Ngoài ra, có 28 phim tài liệu, 9 phim khoa học, 23 phim hoạt hình, 43 phim ngắn, 5 công trình Nghiên cứu lý luận phê bình điện ảnh.

Ở hạng mục phim điện ảnh, hạng mục luôn nhận được sự quan tâm lớn của công chúng và những người làm nghề thì đã có sự góp mặt của những bộ phim như "Em và Trịnh", "Mười: Lời nguyền trở lại", "Chị chị em em 2", "Siêu lừa gặp siêu lầy"… Tuy nhiên, vì thời hạn nhận phim điện ảnh tham dự còn đến ngày 30/7 nên chắc chắn số lượng tác phẩm sẽ còn tăng lên. Dù chưa đầy đủ nhưng danh sách phim điện ảnh tham gia giải thưởng cánh diều vàng cũng khá đa dạng, phong phú ở đề tài từ phim tâm lý, tình cảm đến hài hước, kinh dị.

Ở hạng mục phim truyền hình, vì số lượng tập phim lớn nên ban giám khảo thể loại này đã phải làm việc từ hơn 1 tháng trước. Với sự phát triển sôi động, dòng phim truyền hình được đánh giá là cuộc đua gay cấn của những ứng cử viên sáng giá như "Mẹ rơm", "Gara hạnh phúc", "Dưới bóng cây hạnh phúc", "Đấu trí", "Hành trình Công lý"… Tiêu chí của giải thưởng vẫn là đề cao tác phẩm có dấu ấn sáng tạo nghệ thuật, mang đậm bản sắc dân tộc, giàu giá trị nhân văn và đạt hiệu quả xã hội tích cực.

Đánh giá dấu mốc quan trọng của giải thưởng Cánh diều vàng 2023 như tròn 20 năm giải thưởng được tổ chức, kỷ niệm 70 năm thành lập ngành điện ảnh cách mạng Việt Nam (1953 - 2023), ông Nguyễn Minh Nhựt - Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ, Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng, sự thay đổi về địa điểm, thời gian tổ chức giải thưởng giống như một "cơ duyên", đúng với chỉ đạo của Chính phủ, chủ trương của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch cũng như phù hợp với xu thế.

Ông cũng mong muốn "Làm sao để Cánh diều vàng trở thành một giải thưởng điện ảnh thực sự danh giá, có tầm quốc gia và từng bước có tầm khu vực. Để làm được điều đó, không có cách nào khác là chất lượng giải thưởng phải đặt lên hàng đầu đi liền với sự chuyên nghiệp, đẳng cấp trong công tác tổ chức. Trong đó, phải tìm ra hình thức tôn vinh xứng đáng, trân trọng với những thành viên ban giám khảo. Những ngày diễn ra giải thưởng phải trở thành ngày hội thật sự ấn tượng với những người tham gia trực tiếp và những xem qua truyền hình. Như vậy, Nha Trang từng bước xây dựng không chỉ là thành phố du lịch mà còn là thành phố điện ảnh như nhiều thành phố nổi tiếng khác trên thế giới".

Ông Nguyễn Văn Thiện - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa cho biết năm 2023 cũng đánh dấu 370 năm xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa, sự kiện giải thưởng Cánh diều sẽ được tổ chức ở những vị trí đẹp, thuận lợi và trang trọng như Nhà hát Đó, Bãi Tiên, núi cô Tiên… sẽ góp phần quan trọng vào dòng chảy văn hóa của địa phương.

Có thể nói, đã từng có thời điểm khó khăn, thiếu vắng nhà tài trợ, cách tổ chức quen thuộc, thiếu sáng tạo nên một số đơn vị sản xuất phim tư nhân còn chưa thật sự hào hứng với giải thưởng Cánh diều vàng. Chính vì vậy, Cánh diều vàng 2023 với sự chung tay của Hội Điện ảnh Việt Nam và địa phương, sự đồng hành nhiệt tình của các nhà tài trợ, sự sáng tạo trong cách thức tổ chức mang đến hy vọng mới. Như nhấn mạnh của PGS.TS Đỗ Lệnh Hùng Tú: giải thưởng Cánh diều vàng không chỉ là ngày hội của nghệ sĩ, những nhà làm phim, công chúng yêu mến nghệ thuật thứ 7 khắp cả nước mà còn tích cực góp phần quảng bá hình ảnh, tiềm năng du lịch của địa phương.