Nuôi dưỡng khát vọng về sự sáng tạo và đổi mới

Với số lượng tác phẩm và tác giả tham gia như vậy, cuộc thi đến thời điểm này đã khẳng định sự thành công khi chọn được 5 cụm chủ đề có độ mở rộng, phong phú, cuốn hút giới đam mê nhiếp ảnh, gồm: Thành tựu, Cống hiến, Nước non ngàn dặm, Phát triển xanh, Vì trẻ thơ.

Ở một sân chơi khác, các giải thưởng của Cuộc thi Thơ 1-2-3 (The 1-2-3 Poetry Style/Phannist Poetry) lần thứ I, năm 2024-2025 do trang Nhịp sống văn học và Văn học Sài Gòn đã được công bố. Được tổ chức từ tháng 9/2024 đến tháng 1/2025, cuộc thi nhận được sự hưởng ứng sôi nổi của những người làm thơ trong và ngoài nước với gần 619 tác phẩm gửi tham gia, gây bất ngờ với các thành viên của ban tổ chức.

Nói cho công bằng, riêng với thơ, nếu với các thể thơ truyền thống như thất ngôn bát cú Đường luật, thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật, lục bát, song thất lục bát... thì hằng năm đã có nhiều cuộc thi, số lượng vài trăm hay ngàn tác phẩm được gửi tới cho mỗi cuộc thi thơ cũng là điều không có gì lạ trong đời sống văn học nước ta. Nhưng, với thể thơ 1-2-3 thì lại khác.

Cái khác đầu tiên chính là ở chỗ thể thơ 1-2-3 kể từ khi được nhà thơ Phan Hoàng khởi xướng từ mùa thu năm 2018, tính đến nay chỉ mới tròm trèm 7 năm nhưng đã được hưởng ứng và phát triển đa dạng cả về thi tài, thi liệu, thi hứng... Dĩ nhiên là cần nhiều thời gian hơn để thẩm định giá trị và ảnh hưởng của thể thơ 1-2-3 với thơ ca Việt Nam hiện đại. Nhưng, với tinh thần đổi mới, với những ảnh hưởng tích cực đến phong trào sáng tác trong vài năm trở lại đây, thì dù có khắt khe đến đâu vẫn phải thừa nhận rằng thể thơ 1-2-3 đã có những đóng góp trong việc làm phong phú cho đời sống văn học nước nhà. Điều này cũng minh chứng cho một khát vọng đổi mới thi ca đương thời. Từ đó để nhận ra khát vọng về sự phát triển và nhu cầu cách tân thi ca của thi giới hiện nay.

Thơ nói riêng và văn học hay các loại hình của văn hóa nghệ thuật nói chung, rất cần hướng tới mục tiêu “đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc” nhưng cũng rất cần sự cách tân, đổi mới để các giá trị CHÂN - THIÊåN - MỸ được truyền tải đến công chúng trong sự phong phú và đa dạng về loại hình, cũng như sự tươi mới và hiện đại của ngôn từ. Điều này rất cần đến trách nhiệm và khát vọng của chính các văn nghệ sĩ. Thành công của hai cuộc thi kể trên chính là ở chỗ chọn được đề tài và thể loại tươi mới, chạm vào sự hào hứng trong cảm xúc sáng tạo của nghệ sĩ.

Còn nhớ, trong khuôn khổ Ngày Thơ Việt Nam lần thứ 23 được UBND tỉnh Ninh Bình và Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp tổ chức tại TP Ninh Bình vào đầu năm nay, một cuộc tọa đàm “Trách nhiệm và khát vọng của nhà thơ” đã được tổ chức. Trong đề dẫn khai mạc tọa đàm, nhà văn Nguyễn Bình Phương khẳng định: “Với tư cách người cầm bút, nhà thơ phải luôn có trách nhiệm tìm tòi, đổi mới để thơ ca Việt Nam ngày càng phát triển, sánh ngang với các nước khác. Với tư cách một công dân, nhà thơ phải thực hiện trách nhiệm xã hội của mình với đất nước. Nhà thơ và thơ ca không thể tách rời khỏi đời sống xã hội, nhà thơ phải có trách nhiệm hòa mình vào những chuyển mình của đất nước, phải có trách nhiệm với dân tộc mình”.

Sự chuyển mình của đất nước hiện nay là gì? Đó chính là hành trình bước vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Kỷ nguyên vươn mình hàm ý tạo sự chuyển động mạnh mẽ, nỗ lực, tự tin để vượt qua thách thức, vượt qua chính mình, thực hiện khát vọng, vươn tới mục tiêu, đạt được những thành tựu vĩ đại.

Khi chủ trì Hội nghị gặp mặt đại biểu văn nghệ sĩ toàn quốc trước thềm năm mới 2025, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định phải tập trung xây dựng nền văn học nghệ thuật dưới sự lãnh đạo của Đảng xứng tầm trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Một trong những nội dung mà Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, chính là xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ thật sự là những chiến sĩ cách mạng kiên trung trên mặt trận văn hóa tư tưởng của Đảng. Không chỉ có tư tưởng lành mạnh, trung thành với lý tưởng của Đảng, gắn bó với vận mệnh của dân tộc và sự nghiệp đổi mới, với đời sống lao động sản xuất của nhân dân... đội ngũ văn nghệ sĩ còn phải có ý thức sâu sắc về sứ mệnh, thiên chức nghệ thuật cao cả; có khát vọng, hoài bão lớn về sự sáng tạo, dám đổi mới.