Khi niềm tin "số" nổ như bong bóng
Từ yêu thích rồi đến bất cứ điều gì thần tượng nói, thần tượng đảm bảo cũng răm rắp làm theo là một sự nguy hại. Chính chúng ta, tung hô, không kiểm chứng, tranh nhau lên các phiên bán hàng để chốt đơn rồi khoe nhau đã mua hàng của nghệ sĩ thần tượng A, của Hot Tiktok B, của Idol C... Hàng loạt vụ việc được phanh phui liệu có đủ để thức tỉnh công chúng?
Sự việc ngày 5/11, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã bắt tạm giam Nguyễn Quốc Vũ (47 tuổi, ngụ TP Hồ Chí Minh) để điều tra về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả lại một lần nữa gây ra sự rúng động trong công chúng.
Nguyễn Quốc Vũ vốn nổi tiếng cùng cô vợ là ca sĩ Đoàn Di Băng từng khiến công chúng ngỡ ngàng với lối sống "phông bạt". Trong rất nhiều lần livestream trên các nền tảng mạng xã hội, cặp đôi này luôn khoe siêu xe chục tỷ, nhà trăm tỷ và kèm theo là giới thiệu các sản phẩm do mình kinh doanh với lời cam kết về chất lượng tuyệt đỉnh cho công chúng. Tài khoản mạng xã hội Facebook của cặp đôi này thu hút hàng trăm ngàn theo dõi. Tài khoản TikTok của hai vợ chồng cũng hơn hai triệu người ấn nút Follow.
Công chúng đi từ ngưỡng mộ lối sống sang chảnh đến bị dẫn dắt trở thành khách hàng với niềm tin tuyệt đối vào sản phẩm từ người nổi tiếng sản xuất và bán ra. Niềm tin ấy bị thao túng trên các nền tảng số bởi các Idol sành sỏi như bong bóng, một khi vỡ ra thì hậu quả rất lớn và tác động đến toàn xã hội.
Cùng bị khởi tố, bắt tạm giam và khám xét nơi ở của ông Nguyễn Quốc Vũ còn có Đinh Văn Liên (44 tuổi, ngụ phường Long Bình) và Nguyễn Thị Tuyến (43 tuổi, ngụ phường Tam Hiệp). Cả ba bị bắt tạm giam để điều tra làm rõ hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả xảy ra tại Công ty cổ phần Nhà máy y tế EBC Đồng Nai (Khu công nghiệp Giang Điền, xã Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai).
Cơ quan điều tra Đồng Nai phát hiện Công ty EBC Đồng Nai do Đinh Văn Liên làm phó tổng giám đốc nhưng thực tế là chủ sở hữu. Công ty này có hợp tác sản xuất sản phẩm là kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body với Công ty TNHH thương mại dịch vụ VB Group (TP Hồ Chí Minh) do Nguyễn Quốc Vũ làm tổng giám đốc và chủ sở hữu.
Khoảng tháng 1/2025, tại Công ty EBC Đồng Nai, Đinh Văn Liên đã có hành vi sản xuất, buôn bán 1.652 sản phẩm kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body giả. Căn cứ kết luận giám định của Phân viện Khoa học hình sự tại TP Hồ Chí Minh, chỉ số chống nắng SPF là 25,82, chỉ đạt 51,64% so với chỉ số SPF trên bao bì là 50.
Nguyễn Thị Tuyến là phó tổng giám đốc Công ty EBC Đồng Nai, đã có hành vi sản xuất 1.652 sản phẩm kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body giả. Nguyễn Quốc Vũ là tổng giám đốc Công ty VB Group đã có hành vi buôn bán 1.652 sản phẩm kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body giả.
Tuy nhiên, trước khi bị bắt tạm giam để điều tra về hành vi sản xuất hàng giả, Nguyễn Quốc Vũ từng lên kênh Truyền hình VTV tuyên chiến với nạn hàng giả, và có đơn tố cáo TikToker Dưỡng Dướng Dường và một Facebooker có tiếng khác.
Đối với Mai Văn Dưỡng, người này đã bị cáo buộc từ ngày 30/9/2024 đến 4/12/2024, sử dụng tài khoản TikTok có hơn 235.000 người theo dõi và 4,1 triệu lượt thích, thường xuyên đăng tải, bình luận, phân tích các video trên tài khoản của nữ CEO Công ty TNHH Bệnh viện Chuyên khoa Thẩm mỹ JT Angel (Bệnh viện JT Angel).
Tổng cộng, Mai Văn Dưỡng đã đăng 34 video có nội dung xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của nữ CEO này, đồng thời đưa lên mạng xã hội những thông tin thuộc đời sống riêng tư. Mai Văn Dưỡng còn bị cáo buộc bịa đặt, thông tin sai sự thật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của Bệnh viện JT Angel.
Theo đó, ông Nguyễn Quốc Vũ tố cáo Mai Văn Dưỡng đã đăng tải nhiều video công kích, xuyên tạc, gây ảnh hưởng đến Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ VB Group, xâm phạm đời tư của vợ chồng ông. Sau đó, ông Nguyễn Quốc Vũ có ý kiến rút nội dung tố giác liên quan đến sản phẩm kinh doanh.
Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Đà Nẵng, cho rằng, ông Vũ chưa cung cấp đủ tài liệu, đặc biệt là các tài liệu liên quan đến doanh thu của dự án phim "Chị chị em em", để làm cơ sở điều tra, giải quyết.
Bên cạnh đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Hồ Chí Minh đang thụ lý điều tra, giải quyết nội dung tố giác của ông Nguyễn Quốc Vũ đối với N.V.S. (một Facebooker có tiếng), liên quan đến Mai Văn Dưỡng và hoạt động từ thiện của vợ chồng ông Vũ tại cơ sở "Mái ấm Phan Sinh B".
Do đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Đà Nẵng đã quyết định tách vụ án hình sự và tài liệu liên quan, chuyển đến Công an TP Hồ Chí Minh để giải quyết chung trong cùng một vụ việc, theo đúng quy định của pháp luật.
Rõ ràng cho thấy một thế hệ Idol trên nền tảng số tranh giành, phông bạt, thậm chí sẵn sàng đấu tố lẫn nhau để không một sự "bóc mẽ" nào ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân, bởi độ nổi tiếng của họ là niềm tin để họ bán hàng. Chính nguồn thu nhập từ "kinh doanh niềm tin" mới là con số thu nhập khủng để họ sống "phông bạt". Vậy nên, cuộc chiến của các Idol trên không gian số luôn gây ra nhiều sự thu hút, có những phiên live đấu tố nhau dù giữa đêm khuya vẫn thu hút mấy trăm ngàn mắt xem.
Nếu như trước đây, Đoàn Di Băng là gương mặt quen thuộc trên mạng xã hội với những phát ngôn gây chú ý, hình ảnh khoe biệt thự dát vàng và cuộc sống xa hoa, thì nay, hàng triệu người theo dõi phát hiện các tài khoản trên không gian số của cô biến mất. Thực ra khoảng giữa năm 2025, trên Facebook, cô không có bài đăng mới, còn trên TikTok, video cuối cùng được đăng vào ngày 16/5.
Trước khi "biến mất", các bài đăng của nữ ca sĩ đều bị hạn chế bình luận. Nhiều khán giả nhận thấy phần bình luận trên TikTok của cô cũng đã bị khóa hoàn toàn. Lần xuất hiện gần nhất của Đoàn Di Băng trên mạng xã hội là khi cô đăng thông báo về việc bị giả mạo danh tính để bán hàng, đồng thời xin lỗi khách hàng và cam kết hoàn tiền cho những người đã mua sản phẩm mặt nạ Thera Amino Anti - Wrinkle Mask. Trong tháng 5/2025, 4 sản phẩm mỹ phẩm do Đoàn Di Băng quảng cáo và phân phối đã bị thu hồi vì không đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Trước cặp đôi Nguyễn Quốc Vũ - Đoàn Di Băng, đã có hàng loạt Idol mạng xã hội vướng vòng lao lý bởi lợi dụng sự nổi tiếng của mình để trốn thuế, kinh doanh hàng lậu, bán hàng giả. Vụ án kẹo Kera làm chao đảo xã hội với 3 cái tên thuộc hàng sao trên các nền tảng số: Hoa hậu Thùy Tiên, "chiến thần" Hằng Du Mục, và Quang Linh - người từng được công chúng yêu thích qua các clip sống đẹp ở Angola. Từ vụ việc thổi phồng chất lượng sản phẩm dẫn đến những người vi phạm buộc phải trả giá cho hành vi của mình.
Sau khi sự việc viên kẹo rau củ được quảng cáo với lời "1 viên kẹo tương đương 1 đĩa rau" của những nhân vật nổi tiếng trong làng bán hàng online với những buổi chốt đơn tiền tỷ bị phanh phui người ta thắc mắc sao không đủ hàm lượng, chất lượng lại vẫn được bán ra thị trường?
Có lẽ bấy lâu nay người tiêu dùng chỉ biết tin vào những lời quảng cáo đến từ KOLs, hoặc những nhân vật có tên tuổi, có tầm ảnh hưởng trong xã hội, thậm chí là những đoạn quảng cáo mà đơn vị sản xuất bỏ tiền ra chạy trên các mạng xã hội, các app bán hàng online.
Người tiêu dùng mặc định rằng với lai lịch như vậy, với sự nổi tiếng như thế, họ không dám làm bậy để bị ảnh hưởng. Bởi, để nổi tiếng và trở thành "gương mặt vàng trong làng chốt đơn" thì ít nhiều mỗi một người phải trải qua hành trình phấn đấu rất khó khăn. Có người mất vài năm để nổi tiếng, nhưng có người là cả chục năm trời.
Với xu thế hội nhập, phát triển và tận dụng tối đa công nghệ số, câu chuyện mua bán ngày nay đã thuận tiện hơn xưa rất nhiều. Chỉ cần ngồi một nơi, mở các app bán hàng, mở các phiên livestream và chốt đơn, chuyển tiền thì hàng sẽ được giao tận tay mình mà không cần đi đâu.
Đây là sự tiện lợi nhưng cũng đồng nghĩa với việc người tiêu dùng cần lựa chọn kỹ càng các thương hiệu đã định danh trong nhiều năm kinh doanh, hoặc các mặt hàng đã được kiểm định từ phía các cơ quan chức năng nhà nước để đảm bảo trước tiên là quyền lợi của mình, sau đó là sự tiêu dùng chung trong gia đình lẫn xã hội.
Thần tượng của chúng ta có quyền quảng cáo bởi đó là một khoản thu nhập trong hành trình sống của họ. Thần tượng chúng ta có quyền tổ chức sản xuất sản phẩm, bởi ai cũng có thể là một nhà kinh doanh. Tuy nhiên, quyền lợi tiêu dùng là nằm trong tay chúng ta, tự chúng ta quyết. Làm sao để tiền đừng mất oan mà tật thì lại mang vào người mình đó mới là do sáng suốt của chính mình.
Chúng ta yêu quý thần tượng, nhưng trong một chừng mực nào đó nhất định, trong phạm vi chuyên môn của thần tượng, riêng những vấn đề khác chúng ta cần có sự phân định rạch ròi giữa chuyên môn và sự tin tưởng. Đừng vì ủng hộ thần tượng mà bỏ rơi chất lượng. Đôi khi sự trả giá thiệt hại là trên bình diện rộng của xã hội chứ không còn là câu chuyện cá nhân.
