Những đêm trắng lần theo manh mối tội phạm

Để bóc gỡ thành công đường dây tội phạm và thu hồi tài sản cho bị hại, các đơn vị nghiệp vụ của Công an TP Hà Nội đã có nhiều đêm trắng, lần theo từng manh mối nhỏ nhất.

Lần tìm tên trùm điều hành đường dây tội phạm lớn

Trong vụ án do đối tượng Phó Đức Nam cầm đầu, đến nay Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã khởi tố 31 bị can với 4 tội danh gồm “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Rửa tiền”, “Không tố giác tội phạm” và “Chứa chấp, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”; xác định 2.661 bị hại, thu giữ tài sản ước tính 5.200 tỉ đồng. Để có được kết quả đó, lực lượng Công an đã phải huy động nhiều biện pháp nghiệp vụ cùng đông đảo CBCS tham gia phá án.

Từ giữa năm 2024, Công an quận Cầu Giấy (Hà Nội) có thông tin về nhóm đối tượng nghi vấn sử dụng công nghệ cao, thực hiện lừa đảo đầu tư tài chính có quy mô cực lớn trên không gian mạng. Nếu không kịp thời ngăn chặn sẽ có nhiều bị hại rơi vào “bẫy” của những kẻ lừa đảo. Vì thế, ngay sau khi nắm bắt được thông tin trên, Đại tá Thành Kiên Trung, Trưởng Công an quận Cầu Giấy đã báo cáo Ban Giám đốc Công an TP Hà Nội xác lập án để tập trung lực lượng đấu tranh với ổ nhóm tội phạm trên.

Trong những ngày chuyên án được xác lập, tổ trưởng tổ hình sự của Công an 8 phường trên địa bàn quận Cầu Giấy cùng một số trinh sát dày dạn kinh nghiệm của đơn vị được huy động vào cuộc. Họ làm việc không kể ngày, đêm nhằm nhanh chóng xác định cơ cấu tổ chức, vai trò của từng đối tượng trong ổ nhóm lừa đảo của Mr. Pips Phó Đức Nam với nickname "Mr Pips" (SN 1994, nơi thường trú tại TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) và Lê Khắc Ngọ, với nickname Lê Khắc Ngọ (SN 1990, thường trú tại tòa S2, khu nhà VP - DV 136 Hồ Tùng Mậu, Phú Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) điều hành.

“Đối tượng cầm đầu bố trí nhiều văn phòng, chi nhánh tại những khu vực trung tâm, có bảo vệ, an ninh tòa nhà giám sát, lắp camera và cho người canh gác ở cửa các văn phòng nhằm cảnh giới và kịp thời ứng phó khi bị cơ quan chức năng phát hiện. Song, bằng các biện pháp nghiệp vụ, quyết tâm cao của các thành viên, ban chuyên án đã dựng được danh tính của từng nghi phạm, mô hình và phương thức hoạt động của các đối tượng trong đường dây... Từ đó, lên phương án triệt phá đường dây tội phạm”, Thượng úy Trần Công Hậu, cán bộ Đội Cảnh sát hình sự, Công an quận Cầu Giấy nói về những khó khăn trong quá trình phá án.

Đây là vụ án đặc thù về tội phạm công nghệ cao. Các nghi phạm sử dụng không gian ảo, tài khoản ảo, định danh "ma" để hoạt động, do vậy công tác điều tra vấp phải không ít khó khăn. Đối tượng chủ mưu, cầm đầu là Phó Đức Nam thường xuyên sinh sống ở nước ngoài nên việc chọn thời điểm bắt giữ cũng gặp nhiều khó khăn. Song, bằng các biện pháp nghiệp vụ, sau nhiều ngày dày công thu thập tài liệu, với các chứng cứ thu thập được, ngày 25/10, lực lượng Công an đã tổ chức bắt giữ Phó Đức Nam cùng hàng chục đồng phạm tại phường 1, quận 4, TP Hồ Chí Minh.

Khi nạn nhân từ chối hợp tác

Thế nhưng, “khó khăn không chỉ ở việc truy bắt ổ nhóm tội phạm mà cả ở quá trình tìm, xác minh người bị hại”, Đại tá Thành Kiên Trung, Trưởng Công an quận Cầu Giấy cho biết. Từ các tang vật thu giữ, các cán bộ điều tra đã thận trọng xác minh, thu thập các thông tin trên hệ thống dữ liệu. Tỉ mỉ và thận trọng, các cán bộ điều tra đã xác định được 2.661 bị hại nạp tiền lần đầu với tổng số tiền khoảng gần 50 triệu USD. Một số bị hại cho rằng đây là những trang sàn chứng khoán được cấp phép, chính thống; việc bị mất tiền là do may rủi nên nhiều bị hại không trình báo... Cơ quan điều tra đã tiếp nhận đơn trình báo của 18 bị hại với tổng số tiền bị chiếm đoạt là hơn 28 tỷ đồng.

Theo Đại tá Thành Kiên Trung, để thu hồi số tài sản 5.200 tỉ đồng, các thành viên của ban chuyên án đã rất vất vả. Quá trình điều tra vụ án diễn ra trong thời gian ngắn, trong khi số lượng người bị hại đông (được khai thác từ một phần trong số 280 máy tính thu giữ của các đối tượng sale, leader), vì thế các trinh sát phải mất nhiều đêm trắng thu thập tài liệu...

Từ dữ liệu thu thập được, Công an quận Cầu Giấy phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ làm rõ thông tin, tên bị hại đã nạp tiền ban đầu với số tiền khoảng 50 triệu USD. Tiếp đó, Cơ quan Công an phải sử dụng một lực lượng nhiều trinh sát, cán bộ điều tra phối hợp nhịp nhàng với Viện KSND TP Hà Nội, Viện KSND quận Cầu Giấy, các đơn vị nghiệp vụ khác của Công an TP Hà Nội để thu hồi tài sản.

Được biết, trước khi bị Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội bắt giữ, khởi tố, Phó Đức Nam với nickname "Mr Pips" từng nổi tiếng trên các nền tảng mạng xã hội qua nhiều video dạy làm giàu bằng đầu tư, dạy cách làm giàu và đưa ra các phân tích, nhận định, dự báo của mình về giá vàng, tiền ảo... Nam đã dễ dàng đánh vào lòng tin của những nhà đầu tư.

Sau đó, từ năm 2021 đến nay, Nam và Lê Khắc Ngọ đã liên kết với một đối tượng quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ có văn phòng điều hành tại khu Morgan Tower, Phnom Penh, Campuchia; chỉ đạo 7 đối tượng tại Việt Nam thành lập nhiều công ty “ma” đặt trụ sở tại TP Hồ Chí Minh, TP Hà Nội và một số tỉnh, thành khác trên toàn quốc. Công ty không đăng ký hoạt động về chứng khoán, tài chính nhưng vẫn tuyển dụng nhân viên để hoạt động trong lĩnh vực giao dịch ngoại hối, chứng khoán phái sinh...

Các đối tượng đã tạo lập, quản lý 5 trang mạng có giao diện tiếng Anh để người tham gia hiểu lầm là giao dịch trên các sàn quốc tế, có uy tín, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư. Các trang mạng này về bản chất đều đã được lập trình, gắn với các tài khoản ngân hàng của các đối tượng quản lý; mỗi sàn giao dịch đều được kết nối với ứng dụng MetaTrader 4, MetaTrader 5 là nền tảng giao dịch ngoại hối, chứng khoán phổ biến trên thế giới hiện nay.

Đối tượng đồng thời tuyển dụng và phân công, phân cấp quản lý nhân viên trong công ty thành nhiều bộ phận; các bộ phận trong công ty thực hiện các hoạt động độc lập, bổ trợ lẫn nhau, tiếp xúc với khách hàng thông qua các mạng xã hội (như: Zalo, Telegram...) để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc cung cấp thông tin sai sự thật, khiến khách hàng tin tưởng, chuyển tiền vào tài khoản do các đối tượng chỉ định rồi chiếm đoạt. Thủ đoạn hoạt động của các đối tượng trong đường dây rất tinh vi.

Ban đầu, các đối tượng dụ dỗ khách hàng giao dịch nhiều lần với số lượng tiền thấp, có lãi và rút tiền được... Sau đó, chúng sử dụng nhiều thủ đoạn khác nhau để hướng dẫn, thúc đẩy khách hàng nâng vốn giao dịch. Khi khách hàng giao dịch thua lỗ, thậm chí thua hết tiền trong tài khoản (gọi là “cháy” tài khoản) thì các đối tượng cung cấp các thông tin sai sự thật để khách hàng tiếp tục có niềm tin, chuyển thêm tiền để “gỡ”, đến khi khách hàng không còn khả năng về tài chính thì các đối tượng chặn liên lạc, chiếm đoạt toàn bộ số tiền mà khách đã chuyển.

Thượng tá Cao Văn Thái, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội khuyến cáo, hoạt động đầu tư ngoại hối (Forex) là một hình thức đầu tư tài chính mà các nhà đầu tư mua bán các loại tiền tệ. Nhà đầu tư kiếm lời dựa trên sự thay đổi giá trị của tỉ giá hối đoái (là tỉ giá được sử dụng để quy đổi giá trị của một đơn vị tiền tệ sang đơn vị tiền tệ khác khi thực hiện giao dịch ngoại tệ). Hoạt động đầu tư ngoại hối trên các sàn giao dịch chứng khoán quốc tế trực tuyến hiện chưa được pháp luật Việt Nam công nhận, bảo vệ. Người dân tuyệt đối không nghe theo lời dụ dỗ của kẻ lừa đảo để nạp tiền theo hướng dẫn của đối tượng và các trang web để đầu tư ngoại hối, chứng khoán quốc tế.