Những người kiến tạo chiến công bằng... kỹ thuật hình sự

• Dấu chân, vết lốp xe và mẫu đất lên tiếng trong kỹ thuật hình sự
• Công nghệ kỹ thuật hình sự mới trong điều tra tội phạm
• Kỹ thuật hình sự phá án: Khi thủ phạm các vụ “án tình” kêu oan
• Cán bộ kỹ thuật hình sự "bắt" tử thi lên tiếng tố cáo tội ác

1. Thượng tá, Phó trưởng phòng Nguyễn Khắc Huy – một sĩ quan 25 năm gắn bó với nghề chia sẻ: “Mặc dù công cụ tác nghiệp được trang bị tương đối đầy đủ và tốt hơn so với thời trước, nhưng anh em vẫn phải đối mặt nhiều khó khăn vất vả, vì khi kinh tế xã hội, khoa học công nghệ phát triển, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm càng thêm tinh ma, với nhiều chiêu thức đối phó Công an, nên khi tiếp cận hiện trường, tiếp nhận mẫu vật, tài liệu cần giám định, mỗi CBCS luôn nhận thức trách nhiệm với phương châm: “Khẩn trương, thận trọng, tỉ mỉ, khách quan, toàn diện”, hỗ trợ cơ quan điều tra truy nóng nghi can trong các vụ án hình sự để xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, tránh oan sai nhưng không bỏ lọt tội phạm; hỗ trợ các cơ quan tư pháp có căn cứ pháp lý khoa học giải quyết những vụ tranh chấp dân sự, kinh tế, thương mại… 

Theo đó, trong 5 năm gần đây, bình quân mỗi năm Phòng KTHS Công an tỉnh Khánh Hòa tái hiện sự thật hơn 1.000 vụ việc ẩn khuất bằng các hoạt động giám định và khám nghiệm hiện trường (KNHT)”.

Thiếu tá Vũ Thế Nam cùng giám định viên Phòng KTHS Công an tỉnh Khánh Hòa giám định tài liệu trên thiết bị công nghệ hiện đại.

Đội trưởng Đội KNHT, Trung tá Nguyễn Văn Thọ tâm sự: “34 năm trong nghề, tôi đã cùng đồng đội KNHT hàng trăm vụ trọng án giết người, tai nạn giao thông, tai nạn lao động, cháy - nổ, trộm - cướp tài sản và đã va chạm nhiều tình huống lắt léo, giả tạo… nhưng kết cục sự thật đã được làm rõ bằng khoa học KTHS. 

Cách đây vài tháng, kẻ trộm đột nhập Xí nghiệp Gạch ngói Diên Khánh, khiêng mất két sắt có 200 triệu đồng. Khi KNHT, chúng tôi rà soát, thu thập 4 dấu vết đường vân, tiến hành tra cứu trên hệ thống nhận dạng vân tay tự động (Vafis) tại Cục Hồ sơ nghiệp vụ Cảnh sát (C53) đã xác định đường vân đó của Cao Thanh Hùng, trú ở 14/10 Hải Đức, phường Phương Sơn, TP Nha Trang - kẻ có nhiều tiền án về tội trộm cắp tài sản. 

Với chứng cứ đó, nghi can đã phải khai nhận hành vi phạm tội. Trước đó kẻ gian mở két sắt trộm cắp hơn 700 triệu đồng tại Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Vạn Ninh, nhưng khi KNHT không phát hiện dấu vết mở két bằng công cụ khác, đường vân thu được trên két sắt của thủ quỹ Bích Huyền. Những thông tin đó đã hỗ trợ cơ quan điều tra lật tẩy nữ thủ quỹ trộm cắp rồi dựng hiện trường giả”.

Đề cập đến trọng án giết người, cướp tài sản, Trung tá Nguyễn Văn Thọ cho hay: “Do trạng thái tâm lý bất ổn, hung thủ gây án thường làm xáo trộn hiện trường, tạo hiện trường giả, vứt bỏ hung khí nơi khác… trước khi lẩn trốn. Còn người chết mang theo mọi bí ẩn đi về thế giới bên kia. Cán bộ KNHT phải tạo ra chìa khóa “giải mã” bí ẩn, “đánh thức” tử thi lật tẩy hung thủ. 

Nổi cộm trong số đó là vụ Nguyễn Văn Lưu, trú ở thôn Cổ Mã, xã Vạn Thọ, huyện Vạn Ninh bịa chuyện người em họ là Nguyễn Văn Luật do trúng gió độc đang bị bất tỉnh rồi hắn giả vờ dùng dầu xoa bóp. Đến khi người thân phát hiện nhiều dấu hiệu bất thường khi đưa nạn nhân đi cấp cứu thì Lưu tung tin thấy người lạ từ trong nhà Luật chạy ra ngoài. 

Khi KNHT, chúng tôi đã thu thập được chày gỗ và một số dấu vết vân tay phù hợp với kết quả khám nghiệm tử thi nạn nhân chấn thương sọ não do vật tày, ngạt cơ học do bị bóp cổ, vùng ngực có dấu vết tác động ngoại lực. Chứng cứ khoa học đó đã hỗ trợ cơ quan điều tra đấu tranh làm rõ hành vi giết người của Lưu để thực hiện mưu tính cướp tài sản”.

2. Liên quan hoạt động giám định truyền thống – tài liệu, Thiếu tá, Đội trưởng Vũ Thế Nam cho biết, giám định truyền thống bao gồm chữ ký, chữ viết, phục hồi và khai thác thông tin kỹ thuật số trên các thiết bị điện thoại di động, máy tính, thẻ nhớ; còn giám định tài liệu bao gồm hình dấu, bản in, văn bản. Với 4 giám định viên (GĐV) nhưng mấy năm gần đây phải phải đảm trách giám định trên 100 vụ việc mỗi năm, từ những mẫu giấy xuất viện, giấy chứng nhận đăng ký xe máy cho đến chữ ký giả mạo trong đơn tố cáo, dấu vết sữa chữa trong tài liệu của cơ quan nhà nước, dấu vết đường vân… đều được các GĐV làm rõ sự thật bằng KTHS. 

Sau giây phút trầm tư, Thiếu tá Nam kể: “Có lần Công an huyện Cam Lâm trưng cầu giám định sổ lâm bạ của bà Trần Thị Út Hậu ở xã Cam Hải Đông kê khai bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất thực hiện dự án Khu du lịch Sài Gòn - Cam Ranh. Dù tâm thức GĐV luôn chia sẻ khó khăn với người dân, nhưng kết quả giám định phát hiện diện tích đất trên sổ lâm bạ đã bị ghi thêm một con số 0 để biến hóa từ 10.380m2 thành 103.800m2. 

Với chứng cứ khoa học này, đương sự không chỉ bị từ chối bồi thường diện tích khống mà còn bị xử lý hành vi sửa chữa giấy chứng nhận, tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Một trường hợp khác là du khách Wong Guo Lian - quốc tịch Malaysia đến Nha Trang đầu năm ngoái và đã đến một doanh nghiệp để đổi 10 tờ tiền Malaysia có mệnh giá 100 ringgit. Nghi ngờ tiền giả nên nhân viên doanh nghiệp khẩn báo cơ quan An ninh điều tra Công an Khánh Hòa vào cuộc. Sau khi tiếp nhận 1.731 tờ tiền Malaysia loại có mệnh giá 100 ringgit, các GĐV cẩn trọng sử dụng thiết bị công nghệ để kiểm tra và kết luận đó là tiền giả.

Nói đến giám định kỹ thuật số, Thiếu tá Nam nhớ lại: “Một đêm cuối tháng 9-2016, người dân phát hiện một tử thi bị phân hủy chỉ còn lại bộ xương trong thửa đất cạnh quốc lộ 1A ở xã Suối Tân, huyện Cam Lâm. Vụ việc thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận với nhiều thông tin đồn đoán trọng án ly kỳ. Sau khi chúng tôi phục hồi 41 số điện thoại và 15 tin nhắn trong điện thoại thu được từ túi quần tử thi đã bị gỉ sét do tác động thời tiết, Công an huyện Cam Lâm xác định được tung tích nạn nhân và làm rõ nguyên nhân tử vong do tự gây tai nạn giao thông”.

Giám định ma túy – một trong 9 lĩnh vực giám định đã được Phòng KTHS Công an Khánh Hòa triển khai thực hiện từ nhiều năm qua.

3. Thượng tá, Phó trưởng phòng Nguyễn Khắc Huy được đào tạo chuyên ngành bác sĩ đa khoa từ TP Hồ Chí Minh. Cách đây 25 năm, khi còn là bác sĩ thực tập tại Khánh Hòa, anh đã cùng nhiều cán bộ KTHS, điều tra viên vượt qua những chặng đường rừng hiểm trở miền núi xã Sơn Trung, huyện Khánh Sơn để khám nghiệm tử thi 30 nạn nhân sau sự cố máy bay YAK-20 mang số hiệu VN 474 của Vietnam Airlines do cơ trưởng Lưu Công Lương điều khiển rơi xuống thung lũng Ô Kha ngày 14-11-1992. Sau chuyến đi đó, duyên nghiệp đưa anh đến với nghề KTHS và đảm trách chỉ huy Đội giám định hóa – kỷ thuật pháp lý – pháp y sinh vật hàng chục năm qua. 

Thượng tá Huy cho biết : “Trong 10 lĩnh vực giám định hiện nay ở Việt Nam, chúng tôi đã thực hiện 9 lĩnh vực: dấu vết đường vân, tài liệu, dấu vết cơ học, súng – đạn, hóa học, sinh học, kỹ thuật, cháy – nổ, kỹ thuật số – điện tử, chỉ còn lại giám định âm thanh chưa triển khai. Phòng KTHS Công an Khánh Hòa là một trong 10 đơn vị được đầu tư thiết bị giám định sinh học và máy sắc ký khí giám định ma túy. Nhờ thiết bị giám định sinh học, các GĐV lật tẩy chân tướng một số đối tượng gây tai nạn giao thông, giết người, cố ý gây thương tích sau khi giám định vết máu, tóc, lông của nạn nhân đã thu được ở hiện trường và trên công cụ liên quan. 

Ngoài việc phục vụ giám định ma túy nhanh gọn, chính xác bằng máy sắc ký khí theo trưng cầu của các cơ quan điều tra ở địa phương, chúng tôi còn giám định ma túy cho Công an các tỉnh Ninh Thuận, Phú Yên”. Một trong những cuộc giám định khẩn trương, chính xác, đáp ứng kịp thời yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm là vụ các trinh sát Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an Khánh Hòa vây bắt Ikechukwu Okwudili Uzochikwu – quốc tịch Nigeria cùng hai đối tượng đi trên xe taxi đến một giao lộ ở xã Vĩnh Thạnh, TP Nha Trang để bán ma túy. Mặc dù đối tượng già mồm chối cãi, nhưng với thiết bị kỹ thuật hiện đại, GĐV có đủ căn cứ khoa học kết luận trong 1kg ma túy tổng hợp bị thu giữ có 44,4% heroin, 39,4% Methamphetamine và 11,2% cần sa”…

Ở một góc nhìn khách quan, những người đảm nhiệm công tác khoa học KTHS không chỉ góp phần cùng các đơn vị nghiệp vụ trong lực lượng Công an lập nhiều chiến công đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo vệ an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống, mà còn bảo vệ công lý trong những vụ tranh chấp dân sự, kinh tế, thương mại… Với tri thức khoa học công nghệ và tính năng động, sáng tạo, Phòng KTHS Công an tỉnh Khánh Hòa sẽ kiến tạo thêm nhiều chiến công trên chặng đường phía trước.