Giá dừa tươi tăng từng ngày
Trong mấy ngày gần đây, giá dừa tươi trên thị trường bắt đầu tăng, bình thường thị trường dao động từ 80.000-90.000 đồng/1 chục quả nhưng đến nay đã lên tới 120.000 đồng/ 1 chục quả. Trước diễn biến của thị trường khi mùa nắng nóng đang bắt đầu dự báo cũng sẽ tác động tới giá dừa xuất khẩu (XK).
Trao đổi với PV Báo CAND chiều 25/3, ông Bùi Dương Thuật, Giám đốc Công ty TNHH XNK trái cây Mekong cho biết, giá dừa tươi mấy hôm tăng là do thị trường Trung Quốc bắt đầu tăng mua, theo đó ảnh hưởng tới giá thu mua tại vườn.
“Khi thị trường tăng thu mua sẽ đẩy giá lên cao, theo đó sẽ ảnh hưởng tới nguyên liệu đầu vào và sẽ ảnh hưởng tới giá XK. Tuy nhiên, hiện mức tăng của thị trường cũng đang ngang bằng với giá thu mua của công ty tại nhà máy là 120.000 đồng/1 chục, nên chưa ảnh hưởng tới giá XK trong tháng này”, ông Thuật nói và cho biết, doanh nghiệp ngại nhất là sự tăng giá cao đột ngột lúc ấy sẽ không kiểm soát được giá, bởi bán hàng là bán ở giá tương lai, mua giá ở thời điểm giá cao sẽ rất khó để đàm phán tăng giá với nhà mua hàng.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Rau Quả Việt Nam (VinaFruit), Tổng Giám đốc Công ty Vina T&T cho biết, giá dừa tươi đang tăng từng ngày từ 5000- 10.000 đồng/1 chục, ngoài thị trường có khu vực đã tăng tới 150.000 đồng/1 chục tuỳ loại. “Giá cả phụ thuộc vào thị trường, thời tiết và tình hình ngập mặn, cùng với đó là thị trường Trung Quốc hút hàng nên cũng đẩy giá tăng. Giá dừa tăng các nhà máy thu mua khó khăn không đủ lượng XK đã ký và giá tăng cao giảm lợi nhuận, thậm chí lỗ nhưng người nông dân có lợi”, ông Tùng nói. Theo ông Tùng, hiện 2 ngày Vina T&T XK 3 containner dừa đi các thị trường, trong đó nhiều nhất là thị trường Mỹ.

Về nguyên nhân giá dừa tăng cao trong mấy ngày vừa qua, ông Cao Bá Đăng Khoa - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam cho rằng, ngành dừa nguyên liệu hiện nay có 2 loại là dừa dừa tươi (dừa nước nguyên trái) và loại khô (dừa nguyên liệu). Giá dừa tươi thu mua tại vườn mấy ngày qua tăng mạnh là do hiện chúng ta mở cửa được thị trường XK sang Trung Quốc và Mỹ. Thị trường Mỹ mở cửa thì các nước EU cũng mở cửa, nhiều nhà bán lẻ tăng cường tìm kiếm dừa Việt Nam. Còn về dừa khô, dừa nguyên liệu dùng cho chế biến sâu. Ông Khoa cho rằng, việc giá tăng cao là do nhiều yếu tố, song năm nay giá tăng mạnh là do nhiều nhà đầu tư Trung Quốc thay vì mua nguyên liệu thô thì quay trở lại đầu tư chế biến sâu tại Việt Nam, họ chế biến nước cốt dừa, nước dừa cấp đông,… và nhiều sản phẩm bán nguyên liệu khác, từ đó XK sang thị trường Trung Quốc. Hiện tại Việt Nam có khoảng 16 nhà máy nước ngoài và 35 nhà máy của Việt Nam chế biến sâu sản phẩm dừa nguyên liệu. Bên cạnh đó, Indonesia – nơi có sản lượng dừa lớn nhất thế giới – vừa rồi bắt đầu áp thuế đối với dừa nguyên liệu thô XK. Do đó, các thị trường như Ấn Độ, Pakistan, Srilanka, Trung Quốc và nhiều nhất là Thái Lan họ thu mua dừa nguyên liệu quả Việt Nam rất nhiều.
Theo ông Khoa, có một nguyên nhân nữa đẩy giá dừa tăng là do Thái Lan chuyển dịch cơ cấu cây trồng, thay vì trồng dừa nguyên liệu mất 4 năm, Thái Lan chuyển dịch sang trồng dừa tươi chỉ khoảng hơn 2,5 năm. Do đó, vì khan hiếm dừa nguyên liệu, Thái Lan đẩy mạnh nhập khẩu dừa nguyên liệu từ Việt Nam theo đường tiểu ngạch. Theo các doanh nghiệp, việc này làm cho các nhà máy trong nước khó thu mua và giá dừa nguyên liệu tăng cao. Giá dừa tăng, các nhà máy chế biến sâu gặp khó nhưng ngược lại, nông dân có lợi.
Trước việc giá dừa tăng, e ngại việc nhà vườn “bẻ kèo”, ông Bùi Dương Thuật cho rằng, việc liên kết vùng trồng giữa nhà vườn và doanh nghiệp được thực hiện rất chặt chẽ, nhiều nhà vườn đều muốn tham gia vào chuỗi sản xuất để có đầu ra ổn định, nên tỷ lệ nhà vườn phá liên kết chỉ chiếm khoảng 0,5% ở công ty, song, nhà vườn này ra thì có rất nhiều nhà vườn xếp hàng chờ để vào hợp tác. Tại thời điểm này, nếu giá trên thị trường tăng quá mạnh, thì buộc doanh nghiệp cũng tính đến tăng giá thu mua cho các nhà vườn liên kết với mức giá phù hợp.
Ông Cao Bá Đăng Khoa cũng cho rằng, với những đơn hàng dừa XK lớn, các doanh nghiệp cũng rất e ngại do giá thu mua nguyên liệu dừa tươi không ổn định. Giá thu mua nguyên liệu quá cao sẽ đẩy giá bán cao nhưng đối tác cũng sẽ cân nhắc trong việc ký kết đơn hàng. Do đó, để XK ổn định và bền vững thì trước hết là có vùng nguyên liệu ổn định, đảm bảo được chất lượng và có sự hợp tác chặt chẽ giữa doanh nghiệp và các nhà vườn.