Sắc áo xanh giữa dòng lũ xiết
Khi bài báo này được phát hành, là lúc trận lũ lịch sử tại một số xã dọc dòng sông Mã cũng đã rút, nhưng hậu quả mà nó gây ra thì không gì có thể đo đếm được. Lũ chồng lũ, những trận đại hồng thủy cứ thế nối tiếp nhau quét qua bản làng khiến cho cuộc sống đồng bào nơi đây đã khó khăn càng trở nên gieo neo hơn bao giờ hết. Những gì chúng tôi tận mắt chứng kiến đó là hoang tàn, đổ nát và những mất mát, đau thương.
Cơn lũ đến quá bất ngờ…
Chỉ vài ngày trước, Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) là một trong những địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sau cơn lũ dữ kéo đến trong đêm 26 và ngày 27/7. Trên con đường lầy lội sau khi lũ rút, những tay lái cứng nhất cũng phải mất nhiều giờ đồng hồ mới có thể đánh vật tới được bản làng Chiềng Sơ. Trước mắt chúng tôi, bản làng vốn bình yên nay không còn yên bình, thay vào đó là hàng tấn m3 bùn đất, những căn nhà xác xơ chỉ còn lại những thanh cột bằng tre nứa tạm bợ. Lũ trẻ trong bản đáng nhẽ phải được tận hưởng những ngày hè vui chơi thỏa thích nhưng vì lũ cũng không dám đi đâu, vì sợ cuồng lũ kéo đến lúc nào không hay… Trước mắt chúng tôi, một khung cảnh đượm buồn, u ám.

Mưa lũ kéo đến bất ngờ, nỗi sợ hãi vẫn còn hiện rõ trong ánh mắt và trên khuôn mặt hốc hác của người phụ nữ dân tộc Thái, chị Lò Thị Thương (ở bản Đứa, xã Chiềng Sơ). Chị Thương không cầm được nước mắt: “Lũ về rất nhanh nên mấy mẹ con tôi chỉ kịp chạy ra khỏi nhà. Toàn bộ tài sản bị nước lũ và bùn đất làm hư hỏng và cuốn trôi. Nếu không có lực lượng Công an, Quân đội và chính quyền địa phương giúp đỡ, có khi cả tháng trời gia đình tôi cũng không thể thu dọn hết lượng bùn đất này. Gia đình tôi rất biết ơn các anh Công an, bộ đội và chính quyền địa phương...”.
Ngồi nhặt lại những gì còn sót sau cơn lũ đi qua, anh Lường Văn Chung không khỏi bàng hoàng và xót xa trước những thiệt hại mà gia đình anh phải hứng chịu. Anh Chung cho biết, mấy ngày nay, anh không dám ngủ, vì sợ lũ lại kéo đến bất ngờ như mấy hôm trước, chỉ cần nhắm mắt lại là tưởng tượng ra nước lũ ào ào kéo đến xóa sạch bản mường… Anh Chung tâm sự, một năm anh cũng chỉ thu nhập chưa đầy 100 triệu đồng, gom góp nửa đời người mới có thể xây được một căn nhà, ấy vậy mà chỉ trong một đêm, bao công sức của cả gia đình đã trôi theo dòng lũ dữ. Giống anh Chung, anh Lường Văn Toàn hiện đang làm việc ở Bắc Ninh cũng phải tức tốc bắt chuyến xe đêm về nhà, nhưng rồi khi vượt gần 500km từ Bắc Ninh về tới nơi, trước mắt anh lúc này chỉ còn lại bãi đất trống, khi nhà cửa bị nước lũ cuốn trôi hoàn toàn, lúc lũ tới nhà anh chỉ có vợ và 2 con nhỏ, cũng may mà cả nhà vẫn giữ được tính mạng. Vợ chồng anh phải tự động viên nhau: “Còn người là còn của” nhưng tiếng thở dài của anh Toàn vẫn lặng lẽ trong đêm vì sẽ không biết bao giờ mới dựng lại được ngôi nhà như trước.

Lũ chồng lũ. Chỉ sau đó vài ngày, cơn đại hồng thủy tiếp tục kéo đến bản làng dọc sông Mã vốn dĩ bình yên… Đêm 31 và ngày 1/8, mưa như trút, dòng sông Mã cuộn réo như tiếng khóc ai oán. Hôm ấy, xã Sông Mã chìm ngập trong biển nước. Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Văn Bình, một người dân xã Sông Mã cho biết, nước sông dâng nhanh chỉ trong vài giờ, tràn vào nhà dân và nhiều khu vực khác, trong đó chủ yếu là dọc hai bên bờ sông, nhiều trụ sở, tuyến đường bị ngập sâu, giao thông tê liệt. Khi lũ lên, chính quyền địa phương và lực lượng vũ trang phản ứng kịp thời, di dời được dân, đặc biệt trẻ em ở các trường mầm non đến nơi an toàn.
Sát cánh cùng người dân trong cuồng lũ
Trong thiên tai, mưa lũ, dẫu ngày hay đêm, khi có lệnh là các CBCS Công an lại lên đường. Đại tá Nguyễn Khắc Ngọc, Trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh Sơn La thông tin: “Nhận lệnh từ cấp trên, CBCS Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH) đã cơ động thẳng đến vùng lũ, tại Chiềng Sơ, Mường Lầm hay xã Sông Mã. Ai cũng thấm mệt, nhưng nhìn cảnh hoa màu, nhà cửa của bà con bị nước lũ tàn phá, cuộc sống của người dân hết sức khó khăn, các CBCS tự động viên nhau cố gắng giúp bà con sớm ổn định cuộc sống”. Chỉ sau một đêm, hoa màu, tài sản hay loạt trụ sở Công an xã, Trạm Y tế, trường tiểu học, mầm non... đã bị nước cuốn trôi hoàn toàn.
Trong đêm, gần 100 cán bộ chiến sĩ được huy động cùng các phương tiện nghiệp vụ đã đến địa bàn xã Chiềng Khương, Sông Mã, Chiềng Sơ và Mường Lầm triển khai công tác cứu nạn, cứu hộ. Đặc biệt đã giải cứu thành công 6 người dân trên địa bàn bản Quyết Thắng, xã Chiềng Khương bị mắc kẹt đến nơi an toàn. Xúc động kể lại khoảnh khắc đó, anh Vũ Văn Cường ở bản Quyết Thắng, xã Chiềng Khương cho biết: Lũ kéo đến bất ngờ và dâng cao, khiến cho mọi thứ tài sản của gia đình cuốn trôi theo dòng lũ dữ, anh cũng như gia đình mắc kẹt nhiều giờ đồng hồ, không di chuyển được lên bờ. Tuy nhiên, được sự hỗ trợ, giúp đỡ của lực lượng Công an, anh cũng như người thân của mình đã tới nơi an toàn.

Để hỗ trợ nhân dân, Thiếu tướng Đặng Trọng Cường, Giám đốc Công an tỉnh Sơn La cho biết: Đảng ủy, Ban Giám đốc đã chỉ đạo lực lượng Công an các đơn vị chiến đấu tập trung trực chiến 100%, khi có lệnh là lên đường hỗ trợ, giúp người dân vùng lũ. Đồng thời chỉ đạo lực lượng Công an các xã tại địa bàn cơ sở bám sát địa bàn, túc trực cơ sở với nhân dân, phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng khác giúp bà con khắc phục hậu quả do mưa lũ.
Riêng tại xã Chiềng Sơ, đêm 26, rạng sáng 27/7 đã xuất hiện lũ ống, lũ quét, làm 1 người chết và 3 người mất tích; 97 nhà bị ảnh hưởng; trong đó, 5 nhà bị trôi và sập đổ hoàn toàn phải di dời khẩn cấp, 6 nhà bị hư hỏng không thể khắc phục, 60 nhà bị đất sạt vào gây hư hỏng, 24 nhà có nguy cơ sạt lở, 2 hộ phải di dời khẩn cấp…Ngoài ra, mưa lũ làm khoảng 110 ha lúa, gần 20 ha ngô, sắn, cây ăn quả và hoa màu khác bị thiệt hại; 10 ha ao cá với khoảng 35 tấn cá bị cuốn trôi. Mưa lũ cũng làm hư hỏng 16 công trình giao thông, thủy lợi và một số điểm trường; ước tổng thiệt hại khoảng 30 tỷ đồng.

Khi nghe tin bà con bị thiệt hại, mất mát quá lớn, để kịp thời hỗ trợ, động viên về tinh thần cũng như vật chất, đoàn công tác do Thiếu tướng Đặng Trọng Cường làm Trưởng đoàn đã tới thăm, chuyển trao các phần quà tới các gia đình có người bị thiệt mạng do thiên tai, gia đình bị mất nhà; trong đó có gia đình ông Cà Văn Mái (ở bản Nà Cần 2, xã Chiềng Sơ) là nạn nhân thiệt mạng trong đêm mưa bão. Mất đi người thân, mất đi điểm tựa về tinh thần, nhưng 5 người con của ông Cà Văn Mái vẫn luôn động viên nhau phải tiếp tục cố gắng sống tốt với những kế hoạch còn dở dang.
Hôm nay, khi nhận được sự quan tâm, động viên của Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh, đặc biệt là tình cảm của đồng chí Giám đốc Công an tỉnh, gia đình vô cùng cảm kích. Ngày đoàn công tác của Công an tỉnh Sơn La đến thăm hỏi, động viên, chồng của chị Đèo Thị Hặc (ở bản Huổi Sài) là anh Lò Văn Thinh vẫn đang bị vùi dưới đống đổ nát chưa tìm được. Mất chồng như mất đi tất cả, nhưng có được sự quan tâm, động viên kịp thời từ phía lực lượng Công an, Quân đội và các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương đã giúp chị nguôi ngoai bớt phần nào.

Tại buổi thăm gặp, thay mặt Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh Sơn La, Thiếu tướng Đặng Trọng Cường đã chuyển trao số tiền hỗ trợ 5 triệu đồng/ gia đình cho người thân người gặp nạn. Hàng chục tấn gạo cùng hàng nghìn thùng mỳ tôm giúp người dân vùng lũ bước đầu tái thiết cuộc sống mới cũng đã được chuyển trao tận tay từng gia đình. Đồng thời, đồng chí Giám đốc Công an tỉnh yêu cầu mỗi CBCS Công an tỉnh Sơn La tiếp tục cùng nhân dân khắc phục mọi khó khăn, nỗ lực, cố gắng hỗ trợ người dân, là điểm tựa vững chắc của đồng bào giúp bà con sớm ổn định cuộc sống sau thiên tai.
Cùng người dân tái thiết cuộc sống mới
Sau lũ, địa bàn các xã vùng cao ở 2 huyện Sông Mã và Sốp Cộp (cũ) chìm trong cảnh hoang tàn, đổ nát. Với tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường cùng sự hỗ trợ của đồng bào cả nước, lực lượng vũ trang, chính quyền địa phương, người dân nơi đây đã và đang tiếp tục vượt qua khó khăn, tái thiết cuộc sống mới. Ngay khi lũ rút, từ sáng sớm, hàng trăm lượt CBCS Công an tỉnh Sơn La (Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Phòng CSGT, Phòng Cảnh sát cơ động), Công an các xã tại địa bàn, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở cùng các lực lượng khác đã có mặt để hỗ trợ nhân dân nạo vét bùn đất, khơi thông cống rãnh, di chuyển tài sản của người dân đến nơi an toàn…
Không khí lao động khẩn trương, nghiêm túc, vài ngày sau cơn lũ dữ, bùn đất đã được gột rửa, nhà cửa lại được dựng lên, những nhu yếu phẩm được tiếp tế kịp thời. Và từ đó, vùng lũ Sơn La đang sống trong vòng tay của tình yêu thương đùm bọc, sẻ chia từ những CBCS Công an và đồng bào nơi đây… Cuộc sống nơi đây đang dần hồi sinh.