Tìm hiểu vua chúa Việt ăn Tết thế nào với sách của Lê Tiên Long

Nhà báo Lê Tiên Long là cộng tác viên thường xuyên của Báo CAND, anh giữ mục “Góc nhìn hậu thế” trên các số báo An ninh thế giới giữa tháng và cuối tháng, đồng thời viết cho mục “Tư liệu” trên ấn phẩm An ninh thế giới cuối tuần, và cũng thường xuyên đóng góp bài cho các số báo Tết trên nhiều ấn phẩm thuộc Báo CAND.

Nhiều bài viết theo chủ đề Tết trong cung đình, vua quan ăn Tết, nghi lễ của triều đình trước và sau Tết… đã được tác giả tập hợp, bổ sung thêm nhiều bài viết khác, xâu chuỗi thành cuốn sách “Tết chốn vàng son” để phục vụ độc giả yêu thích các chủ đề lịch sử, nhâm nhi trong những ngày nghỉ Tết.

Sách do NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh phát hành, vừa ra mắt độc giả tháng 1/2025. Cuốn sách dày 240 trang, được chia làm hai phần: Cung đình chuẩn bị đón Tết; Vua quan ăn Tết. Trong đó, phần đầu “Cung đình chuẩn bị đón Tết” cho độc giả biết tổng quan những nghi lễ trước Tết của triều đình phong kiến Việt Nam từ thời Đinh, Tiền Lê, Lý... đến triều Nguyễn, như các lệ thượng nêu, hạ nêu, ban thưởng cho các quan, vua tế các đền miếu nào trước Tết, vua phong ấn, ban lịch như thế nào, các đồ thờ cúng ngày Tết được chuẩn bị ra sao...

Phần thứ hai "Vua quan ăn Tết" kể những câu chuyện ngày Tết trong cung đình Việt, từ những lễ Chính Đán (Mùng Một Tết), đến những lễ tế Giao (tế Trời) mà các vua thời Lê trung hưng thường tiến hành đúng ngày mùng Một tháng Giêng, sau đó triều Nguyễn chuyển sang tháng 2 âm lịch, cho đến các nghi lễ đầu năm như lễ tế Xuân hưởng, lễ cày ruộng Tịch điền, lễ ban bố chiếu chỉ đầu năm, hay các nghi thức quan trọng khác như nghi thức tập trận đầu xuân, lễ khai giảng đầu năm mới của các hoàng tử.

Nhà văn, nhà báo Yên Ba, người cũng thường xuyên viết cho mục bình luận quốc tế trên ấn phẩm An ninh thế giới giữa tháng và cuối tháng, nhận xét về cuốn sách: “Có những cuốn sử dày cả ngàn trang, ghi lại những trận đánh dữ dội, chiến công hiển hách hay những nhân vật hùng tâm tráng chí, uy danh bao trùm trời đất, khí chất che mờ nhật nguyệt, để lại tiếng thơm cho muôn đời sau. Nhưng cũng có những cuốn sử nhỏ nhắn, ghi chép lại những việc, những người, lớn thì cương vực, địa lý, danh lam thắng cảnh, núi động sông hồ, nhỏ thì tước cấp, bổng lộc, quan chế, lễ nhạc, đền miếu… "Tết chốn vàng son" của tác giả Lê Tiên Long là một cuốn “sử” nhỏ nhắn kiểu như thế”.

“Thậm chí phạm vi nội dung của Tết chốn vàng son còn hẹp hơn, giới hạn trong chốn cung đình, nơi các vị vua - “con Trời” – thực hiện các nghi lễ tế trời đất, rồi tổ chức ăn Tết, đón xuân thế nào, ban thưởng, duyệt binh, tập trận, cày ruộng đầu xuân ra sao… Đây là cuốn sách viết về phong vị vàng son một thuở của cha ông ta trong những ngày Tết đến xuân về”, nhà văn Yên Ba viết trong lời tựa “Tết chốn vàng son”.

“Vua chúa, các quan thời xưa ăn Tết thế nào, luôn là những chủ đề mà những người quan tâm lịch sử Việt Nam quan tâm. Tuy nhiên để tập hợp tất cả những câu chuyện này thành một cuốn sách thì chưa có. Tôi mong muốn cuốn sách sẽ giúp độc giả tìm hiểu những câu chuyện lý thú xung quanh các nghi lễ, phong tục ngày Tết trong cung đình Việt Nam, nhất là giúp các bạn trẻ thêm hiểu và yêu lịch sử nước nhà”, tác giả Lê Tiên Long chia sẻ.