25 năm và hành trình của Đẹp
Ngày 18/5, tại 71 Hàng Trống Hà Nội, Báo Nhân Dân tổ chức Lễ kỷ niệm 25 năm ngày Báo Nhân Dân hằng tháng (NDHT) ra số đầu. NDHT là một ấn phẩm báo tháng quan trọng của Báo Nhân Dân, ra đời ngày 19/5/1997.
Hành trình 25 năm ra đời và trưởng thành của NDHT, trong đó có 10 năm đổi mới là những nỗ lực vượt bậc của đội ngũ những người làm báo Nhân Dân, để góp mặt trong làng báo bằng một ấn phẩm chính trị xã hội mang nội dung phong phú, sâu sắc, quyết liệt với hình thức sáng sủa, ưa nhìn, đẹp hơn mỗi ngày...
Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, NDHT cũng tổ chức triển lãm Tranh trên báo cũ gồm 25 tác phẩm hội họa và ra mắt cuốn sách Giăng chiều gọi bạn gồm 25 truyện ngắn đặc sắc, với mong muốn lưu lại những dấu mốc tươi đẹp trên hành trình 25 năm gây dựng và định vị một thương hiệu NDHT trong lòng bạn đọc gần xa.

Những dấu ấn đáng nhớ
Nhìn lại chặng đường một phần tư thế kỷ đã đi qua, nhà báo Lê Quốc Minh – Tổng Biên tập Báo Nhân Dân đã dành cho NDHT những lời đánh giá khách quan: “Dù hướng gần hơn tới đời sống nhưng NDHT vẫn giữ được định hướng chung của các ấn phẩm Báo Nhân Dân, trung thành với tôn chỉ, mục đích, nhiệm vụ chính trị của Báo. Các chuyên mục, bài viết của NDHT từng bước tạo được thiện cảm của bạn đọc, đồng nghiệp, tác động được tới các cơ quan xây dựng và thực thi chính sách, giúp làng báo có thêm một ấn phẩm báo chí tử tế, sinh động, nhân văn... Có thể nói NDHT đã tạo dựng một phong cách riêng nhờ lối viết dễ đọc, dễ cảm, một phong cách báo chí có chất văn nhưng vẫn đáp ứng dung lượng chữ của một bài báo, chuyển tải đủ đầy các thông điệp sâu sắc cần đưa ra. Điều này được thể hiện qua các giải thưởng báo chí quốc gia hằng năm mà NDHT năm nào cũng đạt được, kể từ khi ra mắt bộ mới năm 2012”.
Có được thành quả đó, ngoài đội ngũ phóng viên, biên tập viên cơ hữu, NDHT còn huy động được lực lượng hùng hậu những cộng tác viên giỏi nghề, uy tín, có tiếng nói trong từng lĩnh vực tham gia... Mỹ thuật của ấn phẩm nhận được sự chăm chút công phu, tận tình của hầu hết các hoạ sĩ hàng đầu đương đại. NDHT vì thế đã ngày càng được bạn đọc xa gần biết đến, được đồng nghiệp trong làng báo yêu mến nể trọng.

Không chỉ thành công trên mặt báo, những hoạt động sau mặt báo của ban NDHT cũng gây được nhiều tiếng vang nhất định. Các hội thảo kinh tế - xã hội, các hoạt động văn hoá nghệ thuật, đặc biệt là các cuộc triển lãm mỹ thuật được NDHT tổ chức luôn thu hút giới hội hoạ và công chúng quan tâm, tạo nên những cú hích cho đời sống báo chí, mỹ thuật”.
25 năm và hành trình của Đẹp
Suốt chiều dài 25 năm không ngừng nỗ lực định vị thương hiệu, NDHT là một ấn phẩm báo chí hiếm hoi đã hướng tới cái đích “không chỉ hay mà còn đẹp”. Một nhịp cầu vững chắc giữa báo chí và đời sống mỹ thuật đã được kết nối, gắn bó và vận hành nhịp nhàng, hiệu quả. Một đội ngũ những tên tuổi họa sĩ hùng hậu thuộc tốp đầu và cả các họa sĩ trẻ nhiều dấu ấn sáng tạo của hội họa Việt Nam đương đại như Đặng Xuân Hòa, Lương Xuân Đoàn, Thành Chương, Hà Trí Hiếu, Hồng Việt Dũng, Đỗ Hoàng Tường, Phạm An Hải, Đinh Quân, Lê Thiết Cương, Đào Hải Phong, Hoàng Phượng Vỹ, Nguyễn Thị Hiền, Phạm Luận, Lê Trí Dũng, Đặng Tiến, Lý Trực Dũng, Vũ Đình Tuấn, Đỗ Hiệp, Nguyễn Văn Đức, Nguyễn Minh, Tùng Nguyễn, Nguyễn Quốc Thắng, Bình Nhi…đã chung tay góp sức để mỗi số báo trở thành một giai phẩm đáng đón đợi, bằng từng bức tranh minh họa – ký họa- biếm họa đầy tâm huyết.
Cùng lúc mời gọi kết nối được những tinh hoa của hội họa, lãnh đạo và những người làm báo NDHT đã luôn thể hiện sự liên tài, cầu thị, một tâm thế trân trọng cái đẹp, đề cao cái đẹp. Đòi hỏi của người đọc mỗi năm mỗi khác, mỗi khoảng thời gian qua đi lại nhiều chi tiết, khe khắt. Cũng đã lùi vào xa vắng rồi quan niệm cũ xưa “cái nết đánh chết cái đẹp”. Đấy cũng là mối quan hệ cơ hữu của nội dung chữ và tranh minh họa trong bài báo, được thể hiện bằng tư duy của họa sĩ thiết kế, hình thành nên những trang báo đẹp, tối ưu hóa cái duyên của chữ và hình, của nhà báo và họa sĩ.
Họa sĩ Thành Chương từng nhận xét: “Tôi đánh giá NDHT là ấn phẩm có phần minh họa hàng đầu. Các họa sĩ chung tay góp sức cho NDHT đều say sưa sáng tạo bằng một tâm thế đầy trách nhiệm, không coi đó là minh họa bình thường, mà là những tác phẩm hội họa đích thực”. Nhà phê bình mỹ thuật Nguyễn Quân cũng từng cho rằng: “minh họa - ở đây là trường hợp báo NDHT đã chuyển hướng thành một kênh thị giác song song với văn bản. Các “minh họa” tốt gần như là những ngẫu hứng mầu sắc đường nét, khối, tối sáng và kết cấu của chúng để tiến sát đến các sáng tác tranh “độc lập”, tương tác với văn bản nhiều hơn là phụ thuộc vào chúng”.

Trên NDHT, mỗi trang báo đều hiện diện sinh động dòng chảy của đời sống mỹ thuật hôm nay. Mỗi họa sĩ không chỉ nâng bước cho những con chữ thăng hoa mà còn có cơ hội biểu đạt, hiển lộ những nghĩ suy, những góc nhìn của riêng mình để từ đó quá trình sáng tạo được kích thích, được mở rộng biên độ.
Không dừng lại ở việc chăm chút những trang báo đẹp, NDHT còn là ấn phẩm luôn có nhiều ý tưởng, nhằm nối dài vòng đời, mở rộng biên độ thẩm thấu, cảm thụ của số đông độc giả cho mỗi tác phẩm báo chí. Giới yêu nghệ thuật Thủ đô những năm gần đây thỉnh thoảng lại được tụ hội dưới bóng mát gốc đa cổ thụ 71 Hàng Trống để tham dự và thưởng lãm các sự kiện mỹ thuật do NDHT tổ chức, như Triển lãm minh họa trên báo (năm 2015), Nhân Dân - Tranh trên báo cũ (tháng 3/2016), triển lãm Tranh trong mùa giãn cách (năm 2020), Tranh lịch Xuân năm 2022... Và năm nay mừng sinh nhật tuổi 25, 20 họa sĩ - cộng tác viên thân thiết của NDHT (Lê Thiết Cương, Đỗ Hoàng Tường, Nguyễn Thị Hiền, Phạm Luận, Đào Hải Phong, Phạm An Hải, Lê Trí Dũng, Nguyễn Minh, Bình Nhi, Nguyễn Quốc Thắng, Tùng Nguyễn, Nguyễn Văn Đức, Hồng Việt Dũng, Đỗ Hiệp, Phạm Hà Hải, Trần Thị Trường, Đinh Quân, Lý Việt Anh, Đặng Tiến, Lương Xuân Đoàn) gửi tới đông đảo độc giả 25 bức tranh, trên chính những trang báo được lưu lại vẹn nguyên những dấu hiệu nhận diện thân thuộc (logo, số trang, số báo).

Theo đánh giá của số đông họa sĩ, báo cũ có đặc tính thấm hút, bề mặt xốp và dễ tạo hiệu ứng đẹp. Những cây viết đã sáng tạo một lần trên mặt báo nên khi họa sĩ cầm cọ, sự sáng tạo được nhân đôi. Họa sĩ Trần Thị Trường chia sẻ: “Là độc giả thường xuyên của NDHT, tôi nhận thấy đây là ấn phẩm đồng hành với đời sống và luôn đề cập đến những vấn đề xã hội, đưa ra góc nhìn cũng như luận giải các vấn đề giúp độc giả có cái nhìn đa chiều hơn. Vẽ lên báo cũ cũng là cách nối thêm sự sống cho những trang báo. Bức tranh không chỉ là yếu tố thẩm mĩ đơn thuần mà còn gửi gắm những ý tưởng sâu xa. Chữ Nhân Dân được cài khéo léo ở con thuyền trong bức tranh của tôi gợi cảm giác Nhân Dân là thuyền chở đạo, cuộc sống này còn thì NDHT còn”. Với họa sĩ Đào Hải Phong: “Trên nền báo NDHT, tôi chọn thể hiện một lọ hoa tĩnh vật, như một món quà tặng nhân kỷ niệm thành lập báo. Tôi coi triển lãm như một cơ hội sáng tạo, đem lại cảm xúc tươi mới cho bản thân mình”.
Không trói buộc trong chất liệu bột mầu duy nhất, như một số triển lãm tương tự đã từng làm, Tranh trên báo cũ của NDHT tung tẩy với nhiều chất liệu (bột mầu, acrylic, sơn dầu...). Để xúc cảm, tình yêu, sự gắn bó với tờ báo dẫn dắt, các họa sĩ mặc sức tung hoành những triết lý, suy tư về cuộc sống thông qua những bức tranh từ phong cảnh, tĩnh vật đến trừu tượng, chân dung... Đa dạng đề tài và bút pháp, ngôn ngữ thể hiện nhưng đều đậm đặc dấu ấn cá nhân, đều chứa đựng “vân tay” riêng có của từng cái tên - không thể trộn lẫn. Như một nỗ lực không ngừng nghỉ của tờ báo tròn tuổi 25. Nhằm nối dài hành trình của Đẹp!

Cũng trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm 25 năm NDHT ra số báo đầu tiên, một cuốn sách mới tập hợp 25 truyện ngắn đặc sắc của 25 cây bút tên tuổi (như Cao Duy Sơn, Lê Quang Trạng, Nguyễn Tham Thiện Kế, Đỗ Bích Thúy, Niê Thanh Mai, Nguyễn Ngọc Tư, Hà Phạm Phú, Võ Thị Xuân Hà…) đã từng đăng tải trên NDHT trong hai năm 2020 – 2021 cũng được trân trọng gửi tới độc giả yêu văn học. Sách dày 314 trang, khổ 13,5cmx20,5cm do NXB Văn học ấn hành.
Giăng chiều gọi bạn là cái tên mới nhất, trong những tập truyện ngắn mà NDHT từng ra mắt độc giả nhiều năm qua như Người đàn ông của dòng sông (2019), Năm tháng xa xôi (2018), Lửa không màu (2017)….