Trong sự nghiệp sáng tác văn học khá đồ sộ của Hoàng Trần Cương, ông “trình làng” cả văn xuôi lẫn thơ và trường ca, trong đó riêng trường ca có tới 4 tác phẩm gồm: "Đỉnh Vua" (2002), "U Minh" (2002), "Trầm tích" (1999) và "Long mạch" (2015).
#trường ca
Sáng 17/4/2024, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức ra mắt tập trường ca "Giao hưởng Điện Biên" của nhà thơ Hữu Thỉnh, nguyên Chủ tịch Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân ấn hành.
Trường ca "Những ngọn khói về trời" của Bùi Phan Thảo là cuốn truyện bằng thơ, kể lại một thảm họa lịch sử - đại dịch COVID - 19 vừa mới xảy ra ở TP. Hồ Chí Minh.
Ta có thể nhận thấy từ "Từ điển văn học, bộ mới" vài nét phác về diện mạo của trường ca. Một: "Thuật ngữ chỉ tác phẩm thơ có dung lượng lớn, thường có cốt truyện tự sự hoặc sườn truyện trữ tình.
Trong trường ca Điệp khúc vô danh của nhà thơ Anh Ngọc, tôi rất thích chương "Buồm nâu biển biếc" viết về hải đảo Tổ quốc. Mấy mươi năm rồi (tác phẩm xuất bản năm 1983) mà cảm xúc và thi ảnh vẫn còn dạt dào tươi mới; khúc thơ như cánh buồm nâu vừa rời bến quê tìm ra biển biếc mênh mông.
Nhà thơ Nguyễn Đức Mậu sinh năm 1948, quê Nam Định, những năm chiến tranh chống Mỹ ở sư đoàn 312 tham gia chiến đấu ở Lào và chiến trường phía Nam, về học Trường viết văn Nguyễn Du, công tác ở Tạp chí Văn nghệ Quân đội và Hội Nhà văn Việt Nam. Với Nguyễn Đức Mậu, dòng thơ trận mạc là dòng chủ lưu trong sáng tác của anh với nhiều tập thơ và trường ca được in trong mấy chục năm qua.
Có lẽ khó mà có tác giả trường ca đương đại nào sánh được với nhà thơ Thanh Thảo về mặt bề dày sáng tác cũng như chất lượng của trường ca - một thể loại được coi là “loài thơ quý hiếm” cần đưa vào sách - đỏ - văn - chương. Cứ dăm năm miệt mài trong lặng lẽ, thể nào Thanh Thảo cũng lại có thêm một trường ca mới.
Trong hành trình thi ca của mình, có nhiều nhà thơ đã có những tứ thơ rất độc đáo, thấm đẫm sự xót thương và cảm động sau khi người mẹ qua đời. Lại có một số nhà thơ may mắn có được những bài thơ tuyệt bút viết về mẹ khi người còn sống và còn đọc được bài thơ của con viết về mình. Nhà thơ Hữu Thỉnh là một trong số những người may mắn đó.
Đối với Thu Bồn, ông viết như một nhu cầu sống. Trường ca hay thơ trữ tình, tiểu thuyết hay truyện ngắn, tất cả đều do nhu cầu của đời sống, chính vì thế cảm xúc thơ ông lúc nào cũng tươi, cũng mới.
Trong làng văn, có khá nhiều "nhà tiểu thuyết", "nhà truyện ngắn", "nhà tùy bút"... làm thơ. Đó là Hoàng Đình Quang, Khuất Quang Thụy, Đỗ Chu, Phan Thị Vàng Anh, Nguyễn Ngọc Tư... Trong số này, Trung Trung Đỉnh nổi lên như một hiện tượng. Đặc biệt, sau cơn bạo bệnh và "thoát hiểm" sau Noel 2015, Trung Trung Đỉnh cho xuất bản 2 trường ca: "Đá và em", "Chàng trai bằng đá"...
