Xem phim bằng... âm thanh

• Xem phim miễn phí tại Liên hoan truyền hình toàn quốc
• Đạo diễn Nguyễn Hữu Hoàng: Muốn khán giả có nhiều lựa chọn khi xem phim
• Có thể khán giả Việt Nam sẽ sốc khi xem phim của tôi

"Nghe phim" được coi là dự án xem phim bằng âm thanh đầu tiên tại Việt Nam. Dự án bắt đầu bằng bộ phim ca nhạc "Trời tính không bằng trời tính" (đạo diễn: nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong, kịch bản: Tuấn Khải và Nguyễn Hải Phong) lên sóng vào cuối tháng 10 vừa qua. Mỗi tập phim có thời lượng khoảng 25 phút, phát sóng định kỳ mỗi tuần mỗi tập vào tối thứ Bảy trên các nền tảng như YouTube, Voiz FM, Spotify, Apple Music… Đến nay, series phim này đã chiếu được 4 tập.

Phim kể về nhóm bạn trẻ vô danh ôm giấc mộng ca sĩ. Họ tìm nhiều cách "giăng bẫy" nhà sản xuất âm nhạc khó tính để được sử dụng beat nhạc miễn phí. Nhưng sự đời không dễ như bản kế hoạch khi nhà sản xuất này là một tay không phải dạng vừa. 

Hoàn cảnh và loạt tình huống trớ trêu đưa đẩy những con người xa lạ ấy đến gần nhau, hiểu nhau hơn trên hành trình chinh phục khát vọng tuổi trẻ. Xen lẫn trong mỗi tập phim  là các ca khúc mới toanh như "Nói một lời", "Chạy đâu thoát", "Và thế là hết"… để đưa đẩy kịch tính, cảm xúc câu chuyện.

Khán giả trải nghiệm tập đầu bộ phim "Trời tính không bằng trời tính" tại buổi ra mắt dự án "Nghe phim".

Mới nghe qua, nhiều người nghĩ rằng chuỗi phim này na ná vở kịch truyền thanh quen thuộc trên sóng radio. Nhưng để ý kỹ sẽ thấy nhiều khác biệt: phim không có lời người dẫn chuyện mà hoàn toàn dùng lời thoại, âm nhạc, tiếng động tự nhiên để công chúng hình dung ra bối cảnh, diễn biến câu chuyện, tâm trạng nhân vật. 

Tính giải trí, phô diễn tài năng diễn viên của phim bằng âm thanh đậm đặc hơn kịch truyền thanh. Nó cũng khác sách nói ở chỗ cách kể chuyện, quy trình sản xuất kỳ công không khác gì một bộ phim thông thường. Chính vì không có hình ảnh nên bộ phim giúp người thưởng thức tha hồ ngụp lặn trong muôn vàn tưởng tượng thú vị, tung tẩy của riêng mình. Đây là trải nghiệm mới mẻ mà "Nghe phim" mang đến với công chúng.

Tham dự trong buổi chiếu thử nghiệm tập một "Trời tính không bằng trời tính", ca sĩ Suni Hạ Linh thú thật đây là lần đầu tiên cô được xem phim mà không cần nhìn: "Bộ phim mang đến cảm xúc giống việc xem Harry Potter trước đây, một thế giới đầy trí tưởng tượng mở ra trước mắt mà không có bất kể một giới hạn nào". 

Còn nhạc sĩ Only C thì xuýt xoa: "Hãy nhớ chúng ta là một ekip Việt Nam, việc các bạn đưa ra một sản phẩm và dìu dắt người khác đi cùng chỉ thông qua âm thanh mà đến cuối tập một, ai cũng hiểu được tất cả thông điệp các bạn truyền tải, thấy được nét đẹp riêng của loại hình này, đó là điều rất đáng mừng".

Chúc mừng và hoan nghênh ekip nhưng trong buổi ra mắt dự án, cụm từ mà khán giả và đồng nghiệp nhắc đến nhiều nhất vẫn là: liều lĩnh và mạo hiểm. Bởi xem phim bằng âm thanh vẫn là hình thức quá mới mẻ và khá kén người nghe ở thị trường giải trí Việt Nam, đặc biệt là trong xu hướng ưa chuộng các nội dung giải trí nhanh gọn. 

Với những người đặt viên gạch đầu tiên như ekip của nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong, thách thức là điều không thể tránh khỏi. Ngoài việc đầu tư quá nhiều công sức, việc đảm bảo đầu ra cho sản phẩm hiện nay là bài toán hóc búa.

Nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong cho biết đây là dự án tâm huyết mà anh ấp ủ từ rất lâu. Nhiều năm trước, khi chu du ở trời Tây, anh nhận thấy hình thức giải trí bằng âm thanh phát triển rất mạnh mẽ ở các nước phát triển. Các công ty chuyên về postcard (thuật ngữ chỉ các tập tin âm thanh) hằng năm luôn thu về lợi nhuận khủng và không ngừng mở rộng đối tượng khách hàng. 

Nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong ví dự án "Nghe phim" là một cú chơi ngông của mình.

Theo Billboard, năm 2018, Wondery - công ty về podcast ở Mỹ - đã gọi vốn được 5 triệu USD. Năm 2019, Spotify cũng đã bỏ ra 56 triệu USD để mua lại Parcast - một trong những studio sản xuất podcast đình đám trên bảng xếp hạng Apple Podcast - nhằm xây dựng kho nội dung podcast khổng lồ.

Trên thế giới, podcast (đặc biệt là phim bằng âm thanh) đang trở thành ngành công nghiệp tỷ đô, là làn sóng cuốn hút nhiều đối tượng công chúng trong khi tại Việt Nam, hình thức postcard gần như bị bỏ ngỏ vì khá đơn điệu. Dạng thức podcast phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay quanh quẩn mỗi sách nói. Phim bằng âm thanh chưa hề có người mở đường. 

Nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong tâm sự: "Hiện trạng của podcast giờ cũng giống như YouTube 10 năm trước, không mấy người chú ý dù tiềm năng của nó rất lớn. Tôi nhận thấy hiện nay ở Việt Nam, những thứ về hình ảnh bắt đầu bão hòa. Và hiển nhiên, cái gì đã trở nên phổ biến và bão hòa, khán giả sẽ bắt đầu tìm cái mới hơn. Vậy sao tôi không thử đi một nước cờ tiên phong. Giữa bàn tiệc đầy đủ các món ăn giải trí, thì "Nghe phim" là một món ăn đặt lên cùng để đa dạng hóa sự lựa chọn".

Ngoài "chủ xị" là nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong, những người tham gia dự án "Nghe phim" đều là gương mặt trẻ và mới toanh trong làng giải trí như diễn viên Quý Minh, Quang Thoại, Minh Phú, Khánh Uyên, Trường Phú, nhạc sĩ Vũ Minh Tâm, Lê Đình Khang, Naicon, Chillies, ca sĩ Honey B… Nhiều người trong số họ vẫn còn là sinh viên nhưng có năng khiếu ca hát, thoại tốt và tràn trề cảm hứng. 

Nguyễn Hải Phong chủ trương không chọn những nghệ sĩ tiếng tăm hay MC. Anh thích sự tự nhiên, chân thành của những bạn trẻ để bộ phim trở nên chân thật, hiện đại, gần gũi với người trẻ nhất.

Cả ekip đều lường trước khó khăn bủa vây bởi trước đó chưa hề có một cá nhân hay nhóm nào thử nghiệm hình thức này để họ làm tiền lệ học hỏi, rút kinh nghiệm. Ekip phải vừa làm đến đâu vừa mày mò, sửa chữa đến đó. 

Khi mới bắt tay làm, ai cũng nghĩ vì chỉ có âm thanh, tiếng động nên các diễn viên không phải lo lắng về khả năng diễn xuất hay yếu điểm hình thể. Như vậy, so với một bộ phim thực thụ, mọi thứ sẽ dễ dàng hơn. Nhưng khi bắt tay vào việc, họ mới té ngửa vì có quá nhiều vật cản khi không được dùng hình ảnh.

Tuấn Khải - đồng biên kịch của dự án - tâm sự, điểm gây khó chính là phải tìm cách làm sao để âm thanh phải kể được chuyện. Làm sao để mọi thứ dễ hình dung mà vẫn chân thực? Làm sao để khán giả nắm bắt được ngay không gian mỗi lần chuyển cảnh và cảm xúc đủ mọi cung bậc hỉ nộ ái ố của nhân vật? Để giải quyết, mọi thứ đổ dồn lên khâu xử lý, chọn lọc âm thanh và khâu hậu kỳ. Mới đầu, cả nhóm đều nghĩ tiền đầu tư cho dự án không nhiều, chỉ vài trăm triệu là đủ. Vậy mà mới khởi động, kinh phí đã vượt xa tưởng tượng.

Mọi người trong dự án "Nghe phim" đều cố hết sức để làm ra sản phẩm tốt nhất. Nhưng họ cũng chuẩn bị sẵn tâm thế thất bại ngay từ bước đi đầu tiên. "Chúng tôi có thể thất bại, có thể sẽ không đi đến cái đích mình mong muốn. Nhưng chí ít, chúng tôi là những người đầu tiên đặt viên gạch cho loại hình giải trí mới mẻ này tại Việt Nam. Có thất bại chúng tôi sẽ học cách xây dựng lại từ đầu. Đây sẽ là nước cờ thử nghiệm, thăm dò thị trường để những cá nhân, tổ chức theo sau có thể mạnh dạn tìm hướng đi thích hợp, dần dần chinh phục mảnh đất trống trải giàu tiềm năng này trong tương lai. Càng đông người biết, người làm thì ngành công nghiệp này mới có cơ hội phát triển. Từ đó khán giả sẽ có thêm nhiều kênh để giải trí, học hỏi" - nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong quả quyết.

Do đó ekip không ngạc nhiên khi sản phẩm dù nhận nhiều ý kiến tích cực, nhưng số lượt xem của mỗi bộ phim khá khiêm tốn. Dù sao, được chú ý bước đầu, với họ, "cú chơi ngông" này đã thành công.