Mới đây, nhà văn - PGS-TS Văn Giá cho tôi biết, anh và một số nhà văn đang đề nghị cấp trên cho lấy lại tên ngôi trường xưa vì thực chất cho đến nay, đây vẫn là ngôi trường đào tạo nghề viết văn. “Vậy phải chăng Trường Viết văn Nguyễn Du là trường đào tạo các tài năng văn chương đương đại?” - Tôi hỏi vui PGS-TS Văn Giá trong một cuộc rượu.

Nhà thơ, nhà phê bình, Nhà giáo Ưu tú Hà Quảng vừa gửi tặng tôi tập “Đến với thơ đương đại” . Đây là tập lý luận phê bình viết khá công phu, tâm huyết của một nhà giáo đã gắn bó với văn chương mấy chục năm qua.   

“Âm nhạc hôm nay cũng vậy (mong manh). Hãy gìn giữ tất cả những gì mà chúng ta trân trọng”. Đó là phát biểu của ca sỹ Hà Anh Tuấn về live concert của mình tại Cung Hữu nghị Việt Xô hôm 9-9 vừa rồi. Và cũng chính vì cái “mong manh” ấy, Hà Anh Tuấn đặt tên cho concert của mình là “Fragile” (mong manh).

Ta hãy đọc lại bài thơ "Mũi Cà Mau" ấy của Xuân Diệu, dù nó có hơi dài. Để khảo sát một bài thơ mà tác giả thích thú. Và, quan trọng hơn, là vì nó... có vấn đề!

Chân dung văn học là một thể loại từ lâu đã không còn xa lạ với bạn đọc Việt Nam. Ví von hơi khập khiễng nhưng tạm coi đây như kí họa trong mỹ thuật. Người họa sĩ bằng tài năng của mình khi nhìn nhân vật là có thể vẽ rất nhanh chân dung họ, dù chỉ là chân dung đơn thuần hoặc đang làm công việc gì đó. Tưởng như dễ mà không hẳn nếu như vẽ không tới.

"Viết một bài hát đêm trước, rõ ràng lúc ấy nghe hay, đầy cảm xúc. Giờ nghe lại vô duyên và dở gì đâu. Tự hỏi "sao tôi có thể viết một bài hát dở như thế?". Theo lệ, là vứt vào sọt rác". Đó chính là chia sẻ của nhạc sỹ Đức Trí, một nhạc sỹ tài hoa với nhiều ca khúc đã đi vào lòng người. 

Hơn 3.000km bờ biển là món quà vô giá mà thiên nhiên đã ban tặng cho người Việt. Biển trở thành một phần tâm hồn người Việt. Biển chở che người Việt, để người Việt yêu thương biển. Biển nuôi dưỡng người Việt, để người Việt ca ngợi biển. Biển hát trong từng giấc mơ thanh bình. Biển reo trong từng ngày no ấm. Biển đi vào ca khúc với âm thanh của từng con sóng vỗ miên man!

Vào dịp Rằm Tháng 7 năm 2014, tôi được anh Đàm Khánh Phương đọc cho nghe bài "Tiếng hát". Anh Phương đã ở tuổi thất thập, có thơ in từ những năm sáu mươi của thế kỷ trước nhưng tính anh trẻ. Thơ và yêu đều trẻ. Tôi yêu thơ anh ở cái hồn cốt dân tộc, ở những tình nghĩa đậm đà. Bài "Tiếng hát", sau đó anh có gửi email tặng tôi, tôi thường lấy ra đọc và thấy, giá như thơ cứ viết như thế, thì người ta vẫn yêu thơ, vẫn tìm thấy ở thơ một điểm tựa, một năng lượng sống trong đời. 

Đọc “Mưa trong nắng”, tiểu thuyết của Nguyễn Thị Ngọc Hà, Công an nhân dân, 2016.

Bao nhiêu năm nay, cuộc tranh luận xoay quanh nhạc xưa, nhạc sến dường như chưa khi nào có hồi kết. Về bản chất, tranh luận khó có thể đi đến hồi kết bởi không mấy ai giữ được lý tính thuần túy trong tranh luận và phê bình. Nhưng thực sự, nó không phải là tranh luận đúng nghĩa nữa rồi đã được các bên đẩy lên thành hai chiến tuyến, giữa cái mới với cái cũ, giữa sáng tạo và lặp lại. Và khi đã là hai chiến tuyến, chuyện bất đồng thuận nhau vẫn là chuyện thường.

Trước tình huống người thì cho rằng tôn giáo làm cho mọi người hành động tốt hơn, người lại cho rằng tôn giáo đầu độc mọi thứ, Azim Shariff - trợ lý giáo sư tâm lý học và giám đốc Phòng thí nghiệm Văn hoá và Đạo đức tại UO đã hướng mục tiêu nghiên cứu của mình vào việc khám phá nguồn gốc tiến hoá của hành vi đạo đức, với trọng tâm đặc biệt về các hậu quả xã hội tích cực và tiêu cực của các tôn giáo và các hệ thống văn hoá liên quan.

Có những tình yêu đi vào huyền thoại với những cảm xúc mãnh liệt nồng nàn. Có những người đàn bà đi vào trong tranh không đẹp dáng đẹp hình mà bằng làn hương quyến rũ, hơi thở nhẹ nhàng. Có những bức tượng đá trở thành huyền thoại bởi đó là Tình yêu cuộc sống. Nếu Nguyễn Trọng Tạo không phải là hoạ sỹ, không bao giờ viết được một “Bức tranh tình” hoà quyện giữa thơ và hoạ như thế này.

Cảm quan tinh nhạy của một người được đào tạo an ninh dường như đã giúp nhà báo Ngô Đức Hành có cái nhìn rộng hơn khi bao quát các vấn đề của xã hội bằng thơ. Bên cạnh một Ngô Đức Hành bản lĩnh, sắc sảo, tinh nhạy, hằng ngày mã hóa đời sống thế sự dưới con mắt thơ, ta còn bắt gặp một thi sĩ đa cảm giữa bầu khí quyển ăm ắp lửa tình. Từ “Ví giặm quê mình”, “Con đường rạ rơm) đến “Ballad đêm”  là một hành trình tiếp nối, bồi đắp tình cảm của một cái tôi vẫy vùng, đam mê, bạo liệt trong tình yêu.

Diễn ra vào cuối tháng 11 tại thành phố Đà Nẵng, Liên hoan phim (LHP) Việt Nam lần thứ 20 được dự đoán sẽ là cuộc đua của các phim tư nhân vào vị trí danh giá. Mặc dù thiếu vắng dòng phim chính thống do nhà nước đặt hàng nhưng Ban tổ chức LHP vẫn tin tưởng và khẳng định: Điện ảnh Việt Nam có đủ tác phẩm chất lượng trong 2 năm qua để làm nên một LHP thực sự xôm tụ.

Thị trường điện ảnh Việt Nam có thể được xem là khá sôi động trong thời gian qua, khi bộ phim "Cô gái đến từ hôm qua" của đạo diễn Phan Nhật Linh cán đích kỷ lục 1 triệu lượt khán giả tới rạp. Và kéo theo thành công ấy, đã có một tranh luận nho nhỏ rất thú vị mà Phan Nhật Linh là người khơi mào: tranh luận về phê bình phim.

Là người làm công tác giáo dục, tôi đã nghe, đọc và tham dự nhiều hội thảo bàn về định hướng  “giáo dục phát triển năng lực” như một đổi mới quan trọng trong chiến lược phát triển giáo dục nước nhà. Nhưng thực sự tôi vẫn còn nhiều băn khoăn khi tác nghiệp. 

Không cứ chỉ trẻ em mà mọi người lớn hầu như ai cũng biết một bài hát có những lời lẽ rất quen thuộc: "Hạt gạo làng ta/ Có vị phù sa / Của sông Kinh Thày/ Có hương sen thơm/ Trong hồ nước đầy/ Có lời mẹ hát/ Ngọt bùi hôm nay…". Hẳn là  bạn đọc đã nhận ra. Đó là bài hát "Hạt gạo làng ta" của nhạc sỹ Trần Viết Bính, phổ thơ của thần đồng thơ Trần Đăng Khoa.

Một trong những điều nổi cộm nhất hiện nay của điện ảnh Việt là phong trào làm lại các bộ phim nước ngoài. Bên cạnh việc dùng lại kịch bản ngoại, nhiều đạo diễn cũng không ngần ngại làm phim hoàn toàn bắt chước phong cách Tây, mà tiêu biểu nhất là bộ phim "Em chưa 18" doanh thu khá cao và được xưng tụng khá tự hào "phim Mỹ nói tiếng Việt". Phải chăng, trong xu hướng hội nhập, nghệ thuật thứ bảy không còn con đường nào khác để khẳng định mình? 

Chuyện thị trường tranh Việt Nam ngập tràn tranh giả, tranh chép dẫn đến việc các nhà sưu tầm mất niềm tin và khiến cho hội họa khủng hoảng đầu ra trong một giai đoạn khá dài đã không còn mới nữa.Nhưng khi tờ New York Times có một bài báo của ký giả Richard C.Paddock với tiêu đề "Nghệ thuật Việt Nam chưa bao giờ hút khách đến thế, nhưng thị trường tràn ngập đồ giả" thì câu chuyện cũ ấy bỗng dậy sóng trở lại.