Nghe Tân Nhàn hát lại nhớ Tân Nhân…

• Ca sĩ Tân Nhàn: Nghệ thuật đang bị thương mại hóa
• Ca sĩ Tân Nhàn: Lắng một tiếng Thương
• Ca sĩ Tân Nhàn: Hát từ những ký ức buồn

"Đừng chảy nữa sông ơi/ Cho ta tìm lại những nhọc nhằn qua sông/ Dăng dăng ngày ngày/ Nhưng không về nguồn/ Ta không tìm được/ Những kỷ niệm ấu thơ…".

Tôi đắm chìm trong giọng hát cao vút, trong vắt, những âm thanh đa chiều, đa cảm tràn ngập không gian, đổ rào rào như trận mưa cuối hạ…

Trò chuyện với ca sỹ Tân Nhàn tại một chung cư cao cấp ở Hà Nội, nơi gia đình Tân Nhàn đang sống, tôi hỏi cái tên Tân Nhàn và Tân Nhân có mối liên hệ nào không? Tân Nhàn nói: "Có đấy anh ạ, mẹ em vì ngưỡng mộ giọng hát của nghệ sỹ Tân Nhân nên khi sinh ra em đã đặt tên là Tân Nhàn…".

Người ta thường nói tới chữ "DUYÊN" trong cõi đời. Ngưỡng mộ một người ca sỹ mà đặt tên con và có lẽ người mẹ cũng không dám nghĩ rằng sau này con mình cũng có một giọng hát hay, cũng hát lại bài hát "Xa khơi", cũng nổi tiếng, được nhiều người ưu thích, mến mộ… Và chữ "DUYÊN" này còn đến với Tân Nhàn khi cô cùng tham gia và được giải với người bạn đời trong một lần Sao Mai tổ chức ở vùng đất mỏ Quảng Ninh.

Tại giải Sao Mai lần đó, ca sỹ Tuấn Anh đoạt giải nhất dòng nhạc thính phòng và Tân Nhàn cũng đoạt giải cao. Sau này, chính mẹ chồng của Tân Nhàn thú nhận rằng, bà đã theo dõi cuộc thi và rất thích giọng hát của cô con dâu tương lai Tân Nhàn. Giọng hát hợp "gu" với gia đình bà. Bởi, gia đình bà cũng đều làm nghệ thuật.

NSND Tân Nhân.

Tôi đã nghe ca khúc "Xa khơi" của nhạc sỹ Nguyễn Tài Tuệ  do nghệ sỹ Tân Nhân hát không biết bao nhiêu lần. Khi tôi còn làm Chủ tịch Hội đồng biên tập một tờ báo điện tử, tôi đã trích một phần hồi ký của Tân Nhân do con trai bà là nhà báo Trương Nguyên Việt cung cấp đưa lên tờ báo và được rất nhiều bạn  đọc quan tâm.

Người ta thường nói, mọi sự so sánh đều khập khiễng. Nhưng, không hiểu sao mỗi khi nghe ca sỹ Tân Nhàn hát, tôi lại nhớ đến những dòng hồi ký của cố nghệ sỹ Tân Nhân: "… Ra Việt Bắc nhận công tác với các anh, các chị, tôi gia nhập đoàn văn công mặt trận Bình Trị Thiên và trung Lào. Đó là thời kỳ gian khổ nhất của mặt trận Bình Trị Thiên… Địch luôn rình rập, càn lên chiến khu. Một lần chúng tôi bị bao vây tứ phía, trên trời máy bay, dưới sông ca nô, trên bộ địch vây quanh…".

Mọi người trong đoàn văn công tưởng Tân Nhân đã chết. Người yêu của Tân Nhân lúc đó là nhạc sỹ Hoàng Thi Thơ đã viết ca khúc "Xuân chết trong lòng tôi". Và cũng từ đó bắt đầu thời kỳ "Dằng dặc chuyện tình nghệ sỹ ở hai đầu chiến tuyến" như tên một bài báo viết nhân kỷ niệm ngày đất nước thống nhất 30-4.

Những ngày gần đây, ở nhà vườn Sóc Sơn, thường xuyên nghe các ca khúc do Tân Nhàn trình bày qua đĩa CD và qua kênh truyền hình AVG, tôi có cảm nhận rằng, giọng hát của Tân Nhàn đúng là có nhiều nét tương đồng với Tân Nhân.

Khi tôi đọc hồi ký của cố nghệ sĩ Tân Nhân, tôi hiểu được một thời người ca sỹ phải trải qua bao gian khổ, thiếu thốn, hiểm nguy, ở rừng, ở cứ, người nghệ sỹ đã trở thành người chiến sỹ trong cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Họ hát dưới mưa bom bão đạn như người ta vẫn thường nói.

Tân Nhàn may mắn được sinh ra và lớn lên trong hòa bình, khi đất nước đã hoàn toàn thống nhất, được học hành, đào tạo bài bản, Tân Nhàn đã có bằng thạc sỹ và nay đang làm luận án tiến sỹ. Có một điểm chung của Tân Nhân và Tân Nhàn mà tôi cảm nhận, ấy là việc gia đình. Cả hai đều rất coi trọng gia đình. Đều hết lòng vì gia đình. Khi tôi đọc bài thơ "Cố hương" của nghệ sỹ Tân Nhân trên FB của con trai bà, tôi hiểu tình cảm gia đình, quê hương thật sâu nặng trong người nghệ sỹ: "Cứ mỗi sáng tinh mơ gà gáy vang khắp xóm/ Trăng lưỡi liềm còn lơ lửng trên cao/ Nhớ ngày xưa mạ thức con dậy sớm… Trong hừng đông còn đọng hơi sương…".

Tân Nhàn cũng vậy, tình cảm gia đình, quê hương, nhất là người mẹ luôn hiện hữu trong những ca khúc say đắm lòng người do cô thể hiện. Cô nói bây giờ ưu tiên số một của cô là gia đình. Với ca sỹ Tân Nhàn, hạnh phúc lớn nhất của cô là sự bình an của gia đình. Chồng Tân Nhàn là ca sỹ Tuấn Anh, hiện là Phó trưởng Khoa Thanh nhạc Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương. Vợ chồng ca sỹ Tân Nhàn có một con trai lên chín tuổi, khôi ngô tuấn tú. 

Thời nào cũng vậy, có những người đã hy sinh hạnh phúc gia đình vì sự nghiệp, lại cũng có người vì gia đình mà hy sinh sự nghiệp. Nhưng, có rất nhiều người đã coi gia đình như một "bệ phóng" cho sự nghiệp của mình. Xây dựng một gia đình êm ấm, hạnh phúc, để từ đó yên tâm mà phấn đấu, phát triển sự nghiệp của mình cũng là điều mà ngày nay nhiều người đang hướng tới. "Trời không cho ai tất cả", người ta thường nói vậy, nhưng trời cũng không ngăn cản những ai muốn xây dựng cho mình một cuộc sống hạnh phúc.

Nghệ sĩ Tân Nhàn.

Tâm sự với tôi, ca sỹ Tân Nhàn nói rằng, bây giờ cô ít đi biểu diễn ở nước ngoài. Thực ra, nhiều ca sỹ ở xứ ta ra album là để có cái danh nhiều hơn là thực, bỏ tiền làm album nhiều nhưng thu lại thì ít vì những Album bán được thì bị sao chép, in lậu rất nhiều. Ca sỹ Tân Nhàn cũng đã có 10 album như "Yếm đào xuống phố"; "Sông đợi"; "Giọt thời gian"; "Chiều vắng"… Có album cô phải bỏ ra cả tỷ đồng… Nhưng, thu đủ số tiền bỏ ra đã khó, nói gì đến lãi…

Tham gia các chương trình biểu diễn, nhất là ở nước ngoài mới là thu nhập đáng kể của ca sỹ hiện nay. Dẫu vậy, Tân Nhàn vẫn thích ở nhà chăm sóc gia đình hơn là các show biểu diễn phải xa nhà lâu ngày. Hiện Tân Nhàn đang là giảng viên Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam. Ca sỹ Tân Nhàn nói, bây giờ cô thích đi dạy hơn là đi biểu diễn. Cũng phải, một người luôn coi gia đình là số một ắt sẽ biết cách dành thời gian tối đa cho gia đình mình.

Tôi thiển nghĩ, Tân Nhàn cũng như cố nghệ sỹ Tân Nhân có một giọng hát trời cho tuyệt vời. Chính Tân Nhàn cũng thú nhận rằng, 70% giọng hát của cô là do trời ban tặng. "Tôi gửi niềm mê đắm, khát khao hạnh phúc, cùng sự dịu dàng của tâm hồn mình qua giọng hát…" - Tân Nhàn tâm sự. Tân Nhàn cho rằng: Sự bình yên của gia đình giúp ta sống thanh thản hơn, có nhiều niềm vui hơn… Như nhiều nghệ sỹ khát khao vươn tới đỉnh cao, ca sỹ Tân Nhàn cũng luôn tự nhủ mình rằng không bao giờ được thỏa mãn, dừng lại, điều mà cô sợ nhất là sự sáo mòn, ăn theo...

Khi ca sỹ Tân Nhàn tặng tôi album mới ra lò với cái tên "Thương", tôi hiểu rằng người ca sỹ với giọng hát đầy nữ tính này đã biết cách neo đậu trong tâm hồn những người yêu thích âm nhạc, yêu thích các ca khúc do cô thể hiện cái điều cốt lõi nhất, nói như nhạc sỹ trịnh Công Sơn "sống ở đời cần có một tấm lòng". Và không hiểu sao, tôi lại nghĩ đến cố nghệ sỹ Tân Nhân, người nghệ sỹ với bài hát "Xa khơi" nổi tiếng một thời…

Viết tại nhà vườn Sóc Sơn