Album tiền tỷ có lạc lòng giữa thời MV?

• Album bán chạy nhất năm 2019
• Thời nhạc nhẹ hiếm album
• “Họa mi bán cổ điển” Thu Hà ra mắt album “Chạm”, liveshow “Về nhà”
• Nghệ sỹ trở lại với trào lưu phát hành album ca nhạc?

Từng đoạt quán quân Tiếng hát Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh năm 2000, ca sĩ Đức Tuấn suốt hai thập niên qua luôn quyết tâm chinh phục thị trường âm nhạc bằng sự khó tính của một người làm nghệ thuật tử tế. Hầu hết, những sản phẩm của ca sĩ Đức Tuấn đều kén khán giả, khi hết thể hiện ca khúc Phạm Duy, Phạm Đình Chương lại trình diễn ca khúc Văn Cao, Phú Quang.

Bây giờ, ca sĩ Đức Tuấn đánh dấu tuổi 40 của mình bằng album “Trọn một kiếp yêu” hát lại dòng nhạc trữ tình Lam Phương. Đầu tư 1 tỷ đồng cho album chỉnh chu và sang trọng, nhưng từ chối cách hát quen thuộc kiểu bolero, ca sĩ Đức Tuấn thổ lộ: “Ngay giữa những gì tưởng chừng như quen thuộc, chúng ta vẫn có thể ngỡ ngàng phát hiện ra những điều mới lạ, chưa từng biết tới”.

Ý thức hát sao cho tử tế của ca sĩ Đức Tuấn đã nhận được sự đồng cảm của ca sĩ Hồng Nhung, ca sĩ Ngọc Khuê và nhạc sĩ Đức Trí khi cùng góp mặt trong “Trọn một kiếp yêu”. Những ca khúc “Thành phố buồn”, “Kiếp nghèo”, “Biển tình”, “Duyên kiếp”… được phối khí với dàn nhạc giao hưởng và phong cách thính phòng đã mang lại màu sắc khác biệt hoàn toàn.

Album của ca sĩ Đức Tuấn.

Sự xuất hiện của album “Trọn một kiếp yêu” giữa lúc music video (MV) làm mưa làm gió, có phải dấu hiệu chơi trội không? Ca sĩ Đức Tuấn cho rằng: “Những MV đơn lẻ chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu giải trí nhất thời của xu hướng nghe nhìn trên mạng. Tôi tin những người nghe nhạc sành điệu thì vẫn thích thưởng thức một giọng ca trọn vẹn qua một album nghiêm túc!”.

Suy tư của ca sĩ Đức Tuấn cũng tương đồng với nhiều nghệ sĩ khác. Giới sản xuất băng đĩa nhận định trào lưu nhà nhà làm MV, người người làm MV ở nước ta chủ yếu xuất phát từ vấn nạn vi phạm bản quyền chưa có biện pháp chấn chỉnh. Ca sĩ ra album sợ khó thu hồi vốn vì bị sao chép và chia sẻ miễn phí trên các diễn đàn trực tuyến. Còn album vẫn là đẳng cấp thực sự của một ca sĩ.

“Trọn một kiếp yêu” của ca sĩ Đức Tuấn một lần nữa chứng minh album hoàn toàn có khả năng quay trở lại đời sống âm nhạc. Bởi lẽ, những ca sĩ có đông đảo người hâm mộ như Đàm Vĩnh Hưng hoặc Mỹ Tâm đều có thể phát hành mỗi album với con số 20 nghìn bản và kiếm được lợi nhuận chính đáng. Cụ thể hơn, ca sĩ Lệ Quyên đánh giá: Dẫu thị trường MV có nở rộ đến mức mất kiểm soát như thế nào, thì mỗi ca sĩ đều có đối tượng khán giả riêng. Nếu biết khai thác đúng nhu cầu thưởng thức, đánh trúng cảm xúc của người nghe bằng nét riêng của giọng hát mình thì không có lý do gì họ lại thờ ơ với album được đầu tư công phu”.

Nhiều ca sĩ mong muốn đi đường dài với sự nghiệp ca hát, luôn xác định làm MV giống như quăng tiền qua cửa sổ và họ cần đi diễn ở sân khấu hoặc sự kiện để bù lại chi phí sản xuất tốn kém. Một MV rất khó kiếm lại tiền từ Youtube, dù phát trên kênh chính thức của ca sĩ có hàng vạn người theo dõi. Mỗi MV khôn khéo bao giờ cũng có chiến thuật thu hút tài trợ từ nhãn hàng nào đó. Giai đoạn ứng phó hệ lụy Covid-19, hầu hết doanh nghiệp đều hạn chế chi tiền cho những hoạt động ngoài chiến lược kinh doanh như hợp tác với ca sĩ làm MV.

Thay vì tung ra MV đầy may rủi, không khác gì ném đá ao bèo, vài ca sĩ quay lại sản xuất album theo sở trường của họ. Ca sĩ Sơn Tùng - MTP có không ít MV đạt hàng chục triệu lượt xem trên mạng, nhưng vẫn có chương trình làm album riêng thật bài bản. Chuỗi album có tên gọi “Chúng ta, một chuyến lưu diễn” của ca sĩ Sơn Tùng-MTP được khởi động bằng phim tài liệu Sky Tour khá ấn tượng, như một màn chinh phục mới sau ngày tháng trầm lắng vì Covid-19.

Dù không mạnh về việc nắm bắt thị hiếu đám đông như ca sĩ Sơn Tùng M-TP, nhưng ca sĩ Bích Phương cũng đánh động công chúng bằng album “Tâm trạng hơi tan chậm một chút”. Còn ca sĩ Hà Anh Tuấn chọn lọc những kết quả tưng bừng từ live show “Truyện ngắn” để làm thành album “Truyện ngắn” phát hành mùa hè 2020.

Ca sĩ Lệ Quyên.

Muốn làm album, ca sĩ phải chuẩn bị chu đáo gấp 10 lần làm MV. Trong đó, việc đặt hàng ca khúc “đinh” vô cùng quan trọng. Muốn có “hit” thì ca sĩ buộc phải nhờ cậy nhạc sĩ ăn khách viết ca khúc phù hợp với chất giọng của mình. Giá cả mỗi ca khúc đặt hàng cũng có nhiều thang bậc tài chính khác nhau. Ngôi sao như Hồ Ngọc Hà hoặc Hoàng Thùy Linh thì không khó để sở hữu ca khúc độc quyền với giá phải chăng, vì nhạc sĩ cũng hứng thú hợp tác theo kiểu đôi bên cùng có lợi.

Ngược lại, những ca sĩ hạng trung phải chi khoản tiền không nhỏ để đặt hàng nhạc sĩ. Theo tiết lộ của nhà sản xuất Slim V thì để có ca khúc độc quyền làm album, thì ca sĩ phải chấp nhận luôn dịch vụ hòa âm phối khí theo chỉ định của nhạc sĩ. Một ca khúc độc quyền do nhạc sĩ có thương hiệu trên thị trường viết riêng theo yêu cầu, có giá dao động từ 20 triệu đến 40 triệu đồng.

Nghĩa là, nếu làm một album khoảng 10 bài thì riêng ca khúc đặt hàng đã ngốn nửa tỷ đồng. Cho nên, không có gì khó hiểu khi chứng kiến, ca sĩ sử dụng phương án “đánh lận con đen”, một album chỉ hai, ba ca khúc độc quyền và còn lại là ca khúc cũ.

Một trở ngại của thị trường album là kênh phân phối băng đĩa đã bị thu hẹp so với trước đây. Bây giờ rất ít nơi chuyên bán băng đĩa, mà chủ yếu ký gửi ở các nhà sách. Do đó, kênh phân phối chủ lực của ca sĩ khi phát hành album chính là lực lượng fan. Ca sĩ Mỹ Tâm chia sẻ, bán hết 10 ngàn album có thể thu được 2,5 tỷ đồng, đủ lấy lại chi phí sản xuất và khiến mọi người có được cảm xúc giống mình, đó là hạnh phúc khi được trở về thời kỳ băng đĩa còn hưng thịnh.

Ca sĩ hạng A thường đầu tư khoảng 1 tỷ đồng để làm album. Còn những ca sĩ trẻ thì rất chịu chi khoản tiền lớn để làm album. Ví dụ, album “Ngũ hành” của ca sĩ Nhật Huyền tuyên bố đầu tư 13 tỷ đồng và thực hiện trong 2 năm khiến giới show biz không ngớt xì xầm. Ca sĩ Nhật Huyền giải thích về quyết định đặt cược tài chính lớn như vậy: “Những lời đồn đại, cãi vã làm ảnh hưởng nhiều đến danh tiếng của tôi.

Và tôi cũng nói luôn, ca sĩ rất hẹp hòi, luôn tức nhau tiếng gáy, chỉ luôn moi móc nhược điểm ra để nói tới khi được thì thôi, chứ không bao giờ chịu ghi nhận. Cái tôi tôn thờ không phải sự đón nhận ngay của khán giả mà sản phẩm của tôi vẫn còn mãi trong hàng chục năm nữa. Tôi cần sức sống bền bỉ của sản phẩm chứ không phải thị trường chớp nhoáng”.

Tại buổi ra mắt album “Ngũ hành” của ca sĩ Nhật Huyền, đạo diễn Lê Hoàng bay từ TP Hồ Chí Minh ra Hà Nội tham dự và phát biểu: “Tôi cho rằng, Nhật Huyền không phải một ca sĩ thị trường. Cô ấy rất đặc biệt và đáng khâm phục. Nghệ sĩ mà có tiền thì sợ bị lãng quên lắm. Nhạc thị trường có tiếng vỗ tay vô cùng khủng khiếp và bạn chỉ có thể chê nó khi chưa nhận thấy sức mạnh của nó thôi, còn nhận thấy rồi thì mê vô cùng. Bởi vậy, nếu Nhật Huyền nói không chạy theo thị trường mà chỉ cần dòng nhạc của mình thì vô cùng vĩ đại”.