Hằng năm, việc phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú, Nghệ sĩ nhân dân luôn là một đề tài thu hút sự quan tâm của nhiều người trong và ngoài ngành văn hóa. Xứng đáng hay không, thủ tục thế nào, số lượng ra sao, phân bổ cho các lĩnh vực có đồng đều hay không... thường là những câu hỏi được đặt ra trong dư luận.
Từ ngày 22/7/2024, Nghị định số 61/2024/NĐ-CP ngày 6/6/2024 của Chính phủ quy định về xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú gồm 5 chương và 19 điều bắt đầu có hiệu lực. Được đánh giá là nghị định với một số quy định mới, chặt chẽ, chi tiết và phù hợp hơn trong việc xét tặng danh hiệu, tuy nhiên, vẫn còn đó băn khoăn...
Cho đến bây giờ, giới mộ điệu cải lương chẳng thể nào tìm ra một Triệu Thị Trinh trong vở “Nhụy Kiều tướng quân” và Bùi Thị Xuân trong “Nữ tướng Cờ Đào” như NSƯT Diệu Hiền. Tên tuổi của bà đóng dấu cho những vai diễn nữ trung hào kiệt lẫy lừng khắp các sân khấu lớn đến nỗi khán giả định danh Diệu Hiền là “Đệ nhất đào võ”.
Đến hẹn lại lên, cứ vài năm một lần, việc xét duyệt phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND), Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) lại được tiến hành. Song, cứ tới mùa xét tặng là lại xảy ra tranh cãi. Thực trạng “sống không phong, chết mới truy tặng danh hiệu” vẫn luôn là điều khiến dư luận thở dài mỗi khi nhắc đến việc xét duyệt danh hiệu vốn được coi là cao quý này.
Những ngày qua, khi nhạc sĩ Phú Quang qua đời, cùng với các bài viết thì nhiều người đã hát những ca khúc gắn liền với tên tuổi người nhạc sĩ tài hoa này. Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Đức Liên đã sử dụng "ngón nghề" sáo trúc để biểu diễn những bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Phú Quang trên kênh YouTube "Liên Dương Đỗ" của mình, như: "Đâu phải bởi mùa thu", "Biển nỗi nhớ và em"... Tôi cảm nhận trong tiếng sáo điêu luyện ấy là tình cảm, sự yêu mến, ngưỡng mộ và cũng là cách mà ông tưởng nhớ người anh, người bạn quá cố theo cách của riêng mình.
3 Hội đồng cấp cơ sở xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND), Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) lần thứ 10 năm 2021 trong lực lượng CAND đã họp và thống nhất hoàn tất 9 hồ sơ của 9 nghệ sĩ để trình Hội đồng cấp Bộ.
Từ ngày 15-5-2021, Nghị định 40/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 89/2014/NĐ-CP ngày 29-9-2014 của Chính phủ quy định về xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND), Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) chính thức có hiệu lực - được cho là đã có nhiều quy định cởi mở, thông thoáng hơn, không bỏ sót những người xứng đáng.
Không giống như nhiều đồng đội một thời cùng chiến trường Trị Thiên khói lửa với mình đang làm cái việc diễn đạt hồi ức chiến tranh bằng những trang văn thơ. Nghệ sĩ Ưu tú - đạo diễn - cựu chiến binh Trần Vịnh lại miệt mài cần mẫn kể hàng trăm câu chuyện cổ tích có thật trong chiến tranh thông qua những thước phim điện ảnh, truyền hình.
Gần như “đến hẹn lại lên”, nhiều năm trở lại đây, mỗi đợt xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND), Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) là mỗi lần dư luận lại có những phản ứng trái chiều khiến không ít người trong cuộc phiền lòng, hội đồng xét tặng cũng lúng túng.
Nửa đời người trải qua những đau thương mất mát và biến cố trong gia đình nhưng Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Hữu Châu không bao giờ cho phép mình được buồn thêm nữa, anh vui vẻ nói: “Ai cũng chỉ sống một lần trên đời nên hãy cứ vui, nhìn về phía trước và tận hưởng những điều cuộc sống ban tặng”.
Vẫn biết với những nghệ sĩ đích thực như Nghệ sĩ đàn bầu Phạm Ngọc Hướng, như nghệ nhân ca trù Phó Thị Kim Đức hay diễn viên Trần Hạnh thì danh hiệu NSƯT hay NSND không phải là cái đích cao nhất và duy nhất, nhưng dẫu sao thì nó cũng là một cột mốc cho cả một cuộc đời gắn bó cùng nghệ thuật...
Căn phòng của một nghệ sĩ múa giản dị hơn bao giờ hết, bởi gia tài của ông chẳng có gì nhiều nhặn để "khoe" ngoài bằng khen và những bức ảnh ghi lại khoảnh khắc đẹp của thời tuổi trẻ trên sân khấu với bạn diễn. Đó là giây phút thăng hoa của người nghệ sĩ. Ông bảo, một thời đã xa nhưng còn mãi những kỷ niệm đi cùng năm tháng đời người.
Ngày 2-7, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố danh sách các hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân” và “Nghệ sĩ ưu tú” đạt tỷ lệ phiếu đồng ý từ 90%. Danh sách này được đăng tải trên cổng thông tin của Bộ để nhân dân đóng góp ý kiến từ ngày 3-7 đến hết ngày 11-7.
Căn nhà đẹp và mơ mộng vừa khánh thành trên khu đất tổ tiên được bàn tay NSƯT Ngọc Thu chăm bẵm một cách tỉ mẩn, nhiều cây xanh và nhiều hoa. NSND Bùi Bài Bình ngồi nhâm nhi li cà phê do bàn tay tài hoa của người vợ yêu pha sẵn và trầm tư nghĩ về cuộc đời, thế sự.
Thông tin Đại tá, nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn, tác giả của hàng loạt ca khúc được yêu thích vừa qua đời ngày 7-10 khiến nhiều nghệ sĩ và công chúng cả nước thương tiếc.
Mặc dù được Bộ VH,TT&DL vinh danh và trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND) và Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) đã lâu, song đến nay có nhiều nghệ sĩ đang công tác ở tỉnh Thừa Thiên - Huế vẫn chưa nhận được tiền thưởng đối với các danh hiệu này.
Ngày 10– 1, tại Nhà hát Lớn, Hà Nội, Bộ VH-TT&DL đã long trọng tổ chức Lễ trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (NSND), nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) lần thứ VIII.
*Lực lượng Công an có 2 nghệ sĩ được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân.
Mồng 2/9/2015 sẽ là ngày tôn vinh các nghệ sĩ đạt danh hiệu NSƯT, NSND. Nhưng dường như đây không còn là sự kiện được chờ đợi nhiều khi không ít nhiều câu chuyện buồn xung quanh việc xét tặng. Những bất cập, khiến cho câu chuyện danh hiệu dần mất thiêng.
