Nhạc sĩ Phú Quang:

Điển hình "làm kinh tế giỏi"?

Thứ Hai, 30/11/2015, 08:00
Nhạc sĩ Phú Quang lại có liveshow mang tên "Những nẻo đường anh đã đi qua". Mà lại là 3 đêm liền nhằm ngày 15, 16 & 17 tháng 12, tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Tuy không có đêm nào rơi vào ngày cuối tuần nhưng theo tiết lộ của ông, mặc dù đến ngày 15-11 mới phát hành vé nhưng trước đó đã có vài trăm chỗ ngồi được "đặt", trước cả khi lịch bán vé được công bố. 

Trả lời câu hỏi: "Tổ chức quá nhiều liveshow như vậy, ông không sợ khán giả Hà Nội chán mình sao?", nhạc sĩ Phú Quang vẫn đầy tự tin trả lời: "Tôi đủ thông minh để biết lúc nào khán giả chán mình. Đến lúc ấy, tôi sẽ dừng lại!".

"Những nẻo đường anh đã đi qua" không phải là liveshow đầu tiên trong năm 2015 của Phú Quang. Hồi tháng 3, liveshow "Tháng Ba cho em cơn mơ chiều nắng nhạt" cũng với 3 đêm liền tù tì tại Nhà hát Lớn Hà Nội, mà đêm nào cũng kín chỗ. Đã không ít người tỏ ra ngạc nhiên với tài "kinh doanh" âm nhạc của chính mình của nhạc sĩ Phú Quang. Ở Việt Nam, có lẽ Phú Quang là người đi tiên phong trong hoạt động này và thực sự là người "làm kinh tế giỏi". Từ hơn chục năm nay, không năm nào Phú Quang không tổ chức liveshow. Thông thường là 1-2 đêm, như năm nay là 6 đêm (chưa kể đêm thơ - nhạc tổ chức chung với nhà thơ Hồng Thanh Quang vào tháng 10 vừa rồi) và 870 ghế ở Nhà hát Lớn Hà Nội - nơi nhạc sĩ Phú Quang luôn chọn làm "điểm hẹn âm nhạc" của mình - luôn kín chỗ. Mà giá vé đêm nhạc Phú Quang thì chưa bao giờ rẻ. Các đêm nhạc trong năm 2015 này của Phú Quang đều có giá từ 800 ngàn đến 3 triệu đồng/chiếc...

Có một điều lạ là, ngay cả trong "Những nẻo đường anh đã đi qua" mà nhạc sĩ Phú Quang dự định đem đến cho người nghe đều là những ca khúc đã trở nên quá đỗi quen thuộc với người yêu nhạc như "Nỗi nhớ", "Mơ về nơi xa lắm", "Chiều không em", "Thương lắm tóc dài ơi, "Hà Nội ngày trở về"... Trong đó, có không ít bài hát vừa xuất hiện trong liveshow hồi tháng 3 của ông cũng như các liveshow những năm về trước của ông như ""Em ơi Hà Nội phố", "Nỗi nhớ mùa đông", "Im lặng đêm Hà Nội", "Hà Nội và em khi thu chớm đông sang", "Về lại phố xưa"... Đặc biệt, trong liveshow lần này có sự xuất hiện của ca khúc "Catinat cà phê sáng" - bài hát được phổ thơ từ bài thơ "Cà phê sáng" của nhà thơ Phan Ngọc Thường Đoan (từng bị nhà thơ Phan Huyền Thư "cầm nhầm" gây ồn ào dư luận cách đây chưa lâu). Đã không ít lần nhạc sĩ Phú Quang thừa nhận rằng, sở dĩ ông có những bài hát có ca từ đẹp như vậy là nhờ các bài thơ, tứ thơ mà ông gặp được. Bởi thế, ông luôn cảm thấy biết ơn các nhà thơ. Nhưng cũng nhờ những ca khúc của ông mà các bài thơ được chắp cánh, được nhiều người biết đến hơn.

Phú Quang là vậy, vẫn luôn tinh nhanh, nhạy bén và luôn biết khán giả thích gì, cần gì vì thế sự "thâm canh tăng vụ" của ông luôn có hiệu quả cao. Ông tâm sự rằng: "Gia tài ca khúc của tôi có đến vài trăm, nhưng số bài hát "đóng đinh" Phú Quang với người hâm mộ cũng chỉ hơn 20 bài. Theo tôi, thế cũng là nhiều. Trên 20 ca khúc ấy đã xuất hiện nhiều lần trong các liveshow của tôi như một phần không thể thiếu. Nhưng khán giả vẫn thích, vẫn mua vé, thậm chí là cháy vé thì điều đó phải nói lên gì điều chứ? Đó là âm nhạc của tôi vẫn luôn có chỗ đứng trong lòng khán giả. Phải có thế, phải yêu mến âm nhạc của tôi thì người ta mới bỏ tiền ra mua vé đi xem chứ? Tôi đủ thông minh để biết lúc nào khán giả chán mình chứ. Đến lúc ấy, tôi sẽ dừng lại!"...

Nhạc sĩ Phú Quang cũng thẳng thắn cho rằng, theo quan điểm của ông, một năm một nhạc sĩ có 6 đêm nhạc cũng không có gì là nhiều, thậm chí là 10 đêm cũng không là nhiều nếu nhu cầu thưởng thức của khán giả vẫn còn. Đây thực sự là một biệt tài của Phú Quang, bởi vì suốt bao nhiêu năm ông toàn tự đứng ra là "bầu sô" cho chính mình chứ không thông qua một "trung gian" nào: tự tính toán, xây dựng nội dung chương trình, xây dựng ekip những người hợp tác, kế hoạch truyền thông, quảng cáo, bán vé...

Nói tóm lại lời ăn lỗ chịu. Và Phú Quang cũng nổi tiếng là "tay chơi", liveshow luôn có sự góp mặt của những ngôi sao đình đám nhất của làng nhạc Việt để tăng độ nóng cho chương trình như Hồng Nhung, Mỹ Linh, Thanh Lam, Tấn Minh, Quang Dũng... Có lần còn thấy nhạc sĩ mời cả Đàm Vĩnh Hưng, Hồ Ngọc Hà... tham gia chương trình của mình.

Nhạc sĩ Phú Quang tâm sự, ông chủ trương không lệ thuộc vào ca sĩ nào. Ông muốn các ca khúc của mình được thể hiện với phong cách đa dạng nhưng không được dễ dãi mà phải luôn nghiêm túc và hết mình. Nhưng với ca sĩ Ngọc Anh (nhóm 3A) xem ra Phú Quang có nhiều "ưu ái" hơn cả khi nhiều lần mời cô từ Mỹ về biểu diễn cho các đêm nhạc của mình. Có lẽ bởi chất giọng của Ngọc Anh đặc biệt truyền cảm, nồng nàn, da diết, mang nhiều tính tự sự đến ám ảnh rất hợp với âm nhạc của Phú Quang.

Với tần suất "làm kinh tế" liên tục như vậy, nhạc sĩ Phú Quang đã trở thành một "điển hình"thực sự. Không nói ra, nhưng có lẽ có nhiều người mơ ước làm được như Phú Quang, thậm chí là chỉ "một phần" của ông. Bởi lẽ việc tổ chức một đêm nhạc cá nhân ngay cả khi đã có "trung gian" cũng không hề là việc dễ dàng với bất kỳ nhạc sĩ hay ca sĩ nào. Trên thực tế, đã có những nhạc sĩ "dám nghĩ dám làm" thử sức với những đêm nhạc kiểu này, hậu quả là "lỗ chổng vó". Có người sau khi tỉnh "giấc mộng nghệ thuật" thì nhiều năm sau vẫn không trả hết món nợ có thật đã để lại sau những giờ phút thăng hoa. Có thể thấy, Phú Quang thực sự là một ngoại lệ đáng khâm phục...

Tài hoa nhưng cũng chẳng kém phần trắc trở, hiện nhạc sĩ sinh năm 1949 đang sống cùng người vợ thứ 3. Hai lần đổ vỡ hôn nhân không thể nói là vui được và ông cũng tâm sự rằng trong những cuộc chia ly, không có người thắng, người thua mà cả hai bên đều là người thua cuộc. Vì thế, ông luôn chọn cách ra đi nhẹ nhàng, không để lại nhiều sứt mẻ. "Lần vợ chồng tôi ra tòa, bà chánh án hỏi: "Trông anh chị ra đến tòa rồi vẫn lịch lãm thế này, tại sao lại bỏ nhau?". Tôi trả lời: "Vì chúng tôi không còn hợp nhau nữa!".

Với tôi, nếu vợ chồng sống với nhau mà không hợp nhau, thì tôi thà lên núi sống một mình còn hơn!" Nhạc sĩ cũng tâm sự rằng, năm 2008 ông đã một mình ra Hà Nội sau khi để lại toàn bộ gia sản cho người vợ vừa ly hôn. "Trở lại Hà Nội, tôi đã vay mượn bạn bè 50 ngàn đô la để "khởi dựng" lại cơ đồ. Nhưng tôi được ông trời thương, 3 tháng sau tôi đã trả được nợ. Lúc tôi trả tiền cho bạn tôi, chính họ cũng bất ngờ, tưởng rằng tôi vì ngại mà lại đi vay chỗ khác để trả chứ không thể tin tôi có thể kiếm ra số tiền ấy nhanh đến thế!". Người ta cũng hay đồn đoán về gia tài khủng của nhạc sĩ Phú Quang. Nhưng theo nhạc sĩ của những bản tình ca: "Tôi nghèo thì mới phải làm cho đỡ đói thôi. Giàu thì đi chơi, làm nhiều làm gì cho vất vả nhỉ?".

Sau mọi thăng trầm của cuộc đời, vượt qua mọi cung bậc của "hỉ, nộ, ái, ố" nhạc sĩ Phú Quang lại chọn Hà Nội làm bến đỗ cuộc đời mình - nơi trước đó 20 năm ông đã rời đi, để lại bao thương nhớ trong nhiều ca khúc viết về Hà Nội hết sức tiêu biểu như "Hà Nội ngày trở về", "Trở lại phố xưa", "Im lặng đêm Hà Nội", "Em ơi Hà Nội phố", "Hà Nội và em khi thu chớm đông sang"...

Phú Quang tâm sự: "Tôi yêu Hà Nội theo cách của riêng mình!". Tình yêu ấy đã tạo nên một Phú Quang riêng biệt trong âm nhạc về Hà Nội, gắn với từng con phố, từng hàng cây, từng tiếng rao xao xác trong đêm, màn sương mỏng trên sóng nước Hồ Tây. Với nhiều người, Hà Nội là nơi chất chứa nhiều kỷ niệm, tuổi trẻ, tình yêu và khát vọng, vì thế khi những ca khúc man mác buồn gợi nhớ những kỷ niệm của Phú Quang được ngân lên, đã khiến không biết bao nhiêu trái tim bồi hồi, xao xuyến. Cũng có người nói rằng, nhiều bài hát của Phú Quang phù hợp để "tán gái" hoặc "dỗ đàn bà". Nhưng ông thẳng thắn phủ nhận điều này: "Nghệ thuật chỉ có hay hoặc dở. Nhạc của tôi sở dĩ được nhiều người thích, chỉ có thể giải thích là vì nó chạm được vào cảm xúc, vào nhịp đập trái tim của nhiều người. Như vậy thì phải thừa nhận là nó hay chứ sao là dở được!".

Trở lại câu hỏi: "Khán giả Hà Nội đã chán Phú Quang chưa?". Có lẽ có một số người đã chán rồi, nhưng vẫn có những khán giả đã cũ và những khán giả tìm thấy mình trong âm nhạc Phú Quang, thế nên âm nhạc của ông mới có cơ hội đều đặn vang lên ở đây chứ nhỉ? Và cũng phải thừa nhận, Phú Quang có một lượng fan vô cùng đông đảo, đặc biệt là fan nữ. Phú Quang là người rất hoạt ngôn, ông thường nói rằng ông "tổ chức các đêm nhạc như một cách tri ân với khán giả, với cuộc đời". Nhưng có một điều chắc chắn là, không có lãi thì Phú Quang không "tri ân" nhiều đến thế đâu! Thế nên, kỷ lục nhạc sĩ Việt Nam có nhiều liveshow nhất vẫn luôn thuộc về Phú Quang đấy thôi. Và có lẽ còn lâu mới có nhạc sĩ nào phá được kỷ lục này của ông... 

Nguyệt Hà
.
.