Thị trường ca khúc thiếu nhi: Những “cánh én báo tin vui”

Thứ Bảy, 26/05/2018, 08:25

Thiếu vắng ca khúc thiếu nhi mới, hay, có sức thu hút trẻ em là vấn đề được đề cập rất nhiều trên các phương tiện truyền thông. Những cuộc thi sáng tác ca khúc không đủ mạnh để tạo ra “phong trào” sáng tác ca khúc mới cho thiếu nhi...

Từ lâu, nhạc thiếu nhi vẫn được coi là “mảnh đất bị lãng quên” trong thị trường nhạc Việt. Nhiều nhạc sĩ cho rằng, sáng tác nhạc cho thiếu nhi cũng giống như hoạt động đầu tư mạo hiểm vì tốn nhiều thời gian, tâm sức nhưng lại rất khó thành công. Điều này dẫn đến thực trạng thiếu vắng ca khúc thiếu nhi mới, chương trình ca nhạc cho thiếu nhi ít được đầu tư công phu. Một vài dự án âm nhạc thiếu nhi xuất hiện trở lại trong thời gian gần đây đang nhen lên những hy vọng mới.

Những tín hiệu vui

Trước tiên phải nói đến album “Friends” tập hợp những sáng tác mới nhất dành cho các bạn trẻ trong độ tuổi từ 8 đến 16 tuổi ra mắt hồi trung tuần tháng 3 vừa qua. Dự án có sự tham gia của “phù thủy âm nhạc” Hoàng Touliver và ban nhạc rock Microwave. Dàn ca sĩ nhí thể hiện các ca khúc hầu hết là những tài năng trẻ bước ra từ chương trình tìm kiếm tài năng trên truyền hình “Thần tượng âm nhạc nhí”, “Giọng hát Việt nhí” như Thiên Khôi, Gia Quý, Gia Khiêm, Bảo An, Bùi Hà My, Thiên Tùng…

Ca khúc “Chiếc bụng đói” của Tiên Cookie do Thanh Ngân thể hiện trên sân khấu cuộc thi “Giọng hát Việt nhí” 2017 nhận được nhiều sự yêu thích của khán giả.

Không quá ồn ào trên các phương tiện truyền thông nhưng với khán giả yêu nhạc, “Friends” mang đến nhiều bất ngờ thú vị. 12 sáng tác hoàn toàn mới trong “Friends” như “Mình chạy tung tăng”, “Bước nhảy đường phố”, “Nhỏ thì sao”, “Khu vườn mộng mơ”, “Chúng ta là bạn thân”, “Siêu nhóc”… rất khác so với những ca khúc thiếu nhi mà khán giả từng nghe trước đó. Đó là những ca khúc có chủ đề gần gũi với các bạn nhỏ trong thời kỳ công nghệ số, sành điệu và cập nhật các xu hướng mới. Giai điệu ca khúc không đơn giản mà đa dạng về thể loại âm nhạc, từ EDM, hip-hop, rock…

Nhà sản xuất “Friends” cho biết, dự án “Friends” ra đời với mục đích đem đến nhiều sự lựa chọn hơn cho những bạn trẻ độ tuổi 8 – 16. Thế giới ca khúc thiếu nhi ít ca khúc mới nên những bài hát cũ được lặp đi, lặp lại nhiều lần. Trong khi đó, ở những cuộc thi tìm kiếm tài năng âm nhạc nhí trên truyền hình, trẻ em buộc phải lựa chọn ca khúc người lớn có ca từ không phù hợp với lứa tuổi.

Một chương trình rất được các bạn nhỏ chờ đón những ngày tháng 5 này là liveshow ca nhạc thiếu nhi mang tên “Gia đình nhỏ, hạnh phúc to”, giới thiệu những ca khúc thiếu nhi nổi tiếng của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung. “Gia đình nhỏ, hạnh phúc to” được nhiều khán giả chờ đợi vì đây là liveshow ca nhạc thiếu nhi hiếm hoi trong thời kỳ này. Chương trình có sự tham gia của dàn ca sĩ nhí nổi tiếng như Bảo An, Bào Ngư, Gia Khiêm… cùng ca sĩ khách mời như Phan Đình Tùng, Nhật Tinh Anh, Thanh Ngọc, Nguyễn Phi Hùng, Khánh Ngọc, Don Nguyễn, Quốc Thuận…

Mặc dù là nhạc sĩ sở hữu khá nhiều ca khúc gây sốt trong giới trẻ như “Vầng trăng khóc”, “Mùa đông không lạnh”, “Chiếc khăn gió ấm”, “Nhật ký của mẹ”… nhưng Nguyễn Văn Chung lại khá có duyên và yêu thích sáng tác mảng đề tài thiếu nhi.

Trong hơn 3 năm miệt mài sáng tác, Nguyễn Văn Chung đã có trong tay con số ấn tượng - hơn 100 ca khúc thiếu nhi, trong đó có nhiều ca khúc rất được yêu thích. “Gia đình nhỏ, hạnh phúc to” chính là liveshow đánh dấu mốc quan trọng trên con đường sáng tác ca khúc thiếu nhi của chàng nhạc sĩ trẻ.

Những sáng tác thiếu nhi của nữ nhạc sĩ trẻ Tiên Cookie cho học trò trình diễn trên sân khấu “Giọng hát Việt nhí” 2017 nhận được nhiều sự quan tâm của bạn trẻ yêu nhạc. Ca khúc “Chiếc bụng đói” với bản hòa âm pop pha jazz mới mẻ kể về một em bé thích ăn uống, có ước mơ ăn tất cả mọi thứ trên đời bất chấp béo. Qua giọng hát của bé Thanh Ngân, “Chiếc bụng đói” nhanh chóng gây chú ý trên cộng đồng mạng sau khi phần trình diễn lên sóng truyền hình.

Sau “Chiếc bụng đói”, Tiên Cookie lại “đốn tim” khán giả với ca khúc “Giặt xong lại mặc” với phần trình diễn của bé Như Ngọc. “Giặt xong lại mặc” có giai điệu tươi vui, nói về hạnh phúc của các em nhỏ khi được khoác lên mình những chiếc áo mới đến trường và luôn mong muốn được mặc tiếp chiếc áo mới toanh nên phải “giặt xong lại mặc”.

Thu hút nhạc sĩ trẻ vào mảng đề tài ca nhạc thiếu nhi

Phần lớn, những ca khúc đạt giải trong các cuộc thi không tạo được sự lan tỏa trong cộng đồng. Điều này xuất phát từ hai lý do: thứ nhất là các ca khúc mới chưa thực sự hay, chưa thể chạm đến cảm xúc của khán giả; thứ hai là “cái bóng” của những ca khúc thiếu nhi cũ quá lớn khiến ca khúc mới bị lu mờ. Không có thêm ca khúc mới, tình trạng thiếu nhi “hát đi hát lại” ca khúc cũ hoặc hát ca khúc không phù hợp lứa tuổi tất yếu sẽ xảy ra.

12 ca khúc trong album “Friends” có chủ đề gần gũi với các bạn nhỏ trong thời kỳ công nghệ số.

Chia sẻ về liveshow “Gia đình nhỏ, hạnh phúc to” diễn ra vào trung tuần tháng 5 vừa qua tại TP. Hồ Chí Minh, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung nói rằng, “liveshow không chỉ là cột mốc quan trọng đánh dấu sự nghiệp sáng tác của tôi mà tôi còn muốn thông qua đó, tiếp thêm động lực và niềm tin để ngày càng nhiều nhạc sĩ khác đóng góp vào dòng nhạc này, để thế hệ mầm non tương lai có thêm nhiều bản nhạc hay và ý nghĩa”.

Tôi cho rằng, sự xuất hiện của một vài nhạc sĩ trẻ có tên tuổi trong mảng đề tài ca khúc thiếu nhi thời gian gần đây là tín hiệu đáng mừng. Nhạc sĩ trẻ thế hệ cuối 8X, đầu 9X có lợi thế là sự nhanh nhạy với cái mới, nắm bắt được xu hướng, trào lưu mới và khoảng cách tuổi tác không quá xa so với các em thiếu nhi hiện nay.

Mặc dù những sáng tác thiếu nhi mới của nhạc sĩ trẻ chưa thực sự bùng nổ nhưng đã mang đến làn gió mới từ cách khai thác chủ đề, giai điệu âm nhạc, sử dụng ngôn từ trong ca khúc. Những sáng tác của Hoàng Touliver, Tiên Cookie phần nào đã phản ánh được cách cảm, cách nghĩ, những vấn đề của chính các bạn nhỏ trong thời đại công nghệ số hiện nay. Các bạn trẻ sẽ yêu thích khi tìm thấy hình ảnh của chính mình qua ca khúc.

Viết nhạc thiếu nhi khó bởi người viết phải viết bằng góc nhìn của trẻ, nói lên cảm xúc của trẻ. Đồng thời, ca khúc phải có giai điệu phù hợp, ẩn chứa trong đó thông điệp về cuộc sống. Để viết được ca khúc thiếu nhi hay, quan trọng nhất là phải hiểu được những mong muốn, suy nghĩ của các em. Những vấn đề mà trẻ em hôm nay quan tâm không hoàn toàn giống so với trẻ em nhiều năm về trước.

Nói về album “Friends”, Hoàng Touliver chia sẻ rằng, “chúng tôi không muốn chỉ cầm bút lên và cứ thế sáng tác. Chúng tôi muốn tạo ra âm nhạc thật sự kết nối với những cô cậu 8 – 16 tuổi ngoài kia. Các em cần nhìn thấy mình trong bài hát thông qua ngôn từ, giai điệu và hình ảnh. Âm nhạc ấy phải phản ánh được thế giới tâm tư, những thắc mắc không lời đáp của trẻ. Để làm được điều đó, chúng tôi đã gặp gỡ hàng trăm cô cậu bé ở độ tuổi đó để thật sự hiểu các em nghĩ gì và mong muốn gì trong thế giới của mình”.

Tôi cho rằng, thu hút đội ngũ nhạc sĩ trẻ sáng tác ca khúc thiếu nhi là một trong những giải pháp khả thi để lấp dần khoảng trống thị trường ca khúc thiếu nhi hiện nay. Ca khúc thiếu nhi không thể “đóng khung” bằng những ca khúc đã được nối truyền từ nhiều thế hệ mà cần được phát triển bằng ca khúc mới mang hởi thở thời đại.

Tuy nhiên, như trên đã nói, sáng tác ca khúc thiếu nhi nhiều rủi ro vì nhạc sĩ phải đầu tư thời gian, trí tuệ nhưng khả năng thành công thấp và cơ hội tạo “hit” vô cùng hiếm hoi. Nếu các nhạc sĩ trẻ, tài năng trong showbiz Việt vẫn cứ mải miết chạy đua những lượt “xem”, “nghe”, “tải” trên youtube và những trang nghe nhạc trực tuyến thì mảng ca khúc thiếu nhi vẫn sẽ tiếp tục bị bỏ trống…

Tường Phạm