Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 19:

Cuộc chiến giữa các dòng phim

Thứ Bảy, 28/11/2015, 08:00
Diễn ra từ ngày 1 đến 5-12 tại thành phố Hồ Chí Minh với khẩu hiệu "Điện ảnh Việt Nam: Dân tộc - Nhân văn - Sáng tạo - Hội nhập", Liên hoan phim (LHP) Việt Nam lần thứ 19 là ngày hội lớn của những người làm điện ảnh trong cả nước. Không chỉ những người làm nghề mà ngay cả công chúng rất hy vọng vào một vụ mùa thành công của nền nghệ thuật thứ 7. Bởi đã lâu lắm rồi điện ảnh Việt Nam vẫn chưa làm được như kỳ vọng của người hâm mộ.

Lần đầu tiên sàng lọc phim ngay từ đầu vào

Việc LHP Việt Nam lần thứ 19 có logo mới là hình ảnh hoa sen hồng có lẽ là sự khác biệt đầu tiên của LHP so với các LHP trước đây. Theo chia sẻ của bà Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục Điện ảnh thì cơ quan quản lý ấp ủ thực hiện điều này từ lâu rồi nhưng ngặt nỗi, ở các LHP trước, số lượng phim sản xuất trong năm ít nên có mời hết cũng còn thiếu, lấy đâu phim mà... lọc. Ví dụ như LHP Việt Nam lần thứ 18 chỉ 19 phim tham dự. Các LHP trước đó thậm chí còn ít hơn nữa. Việc sàng lọc ngay từ đầu vào cũng là điều mà các LHP quốc tế thường thực hiện.

Điều đáng mừng mà Ban tổ chức LHP lần thứ 19 tiết lộ, năm nay số lượng phim tham gia nhiều hơn vượt bậc so với các năm khác. Cho đến thời điểm này đã có gần 50 phim đăng ký tham gia và số lượng sẽ còn tiếp tục tăng.  Chính vì thế, LHP năm nay sẽ có hội đồng tuyển chọn phim trước khi được dự. Điều đó cũng có nghĩa các phim đăng ký tham gia nhưng không phải phim nào cũng được đưa vào dự thi mà sẽ được sàng lọc qua các vòng tuyển chọn. Mục đích mà phía Cục Điện ảnh đưa ra là nhằm loại bỏ các phim thảm họa, hài nhảm ngay từ đầu. Tránh trường hợp như LHP Việt Nam lần thứ 18 đã bị coi là LHP có nhiều phim thảm họa và hài nhảm nhất.

Hy vọng khán giả tới xem phim tại LHP sẽ đa dạng hơn những buổi chiếu liên hoan trước.

Tất nhiên, với mặt bằng chung của điện ảnh Việt Nam, sẽ vẫn còn đâu đó những bộ phim không hay, những bộ phim chưa thật sự xuất sắc nhưng với việc làm có phần kỹ lưỡng này của Cục Điện ảnh, chắc chắn sẽ loại bỏ được phần nào những bộ phim khiến khán giả nhăn mặt. Và chất lượng phim tham gia cũng sẽ được nâng cao. Bởi suy cho cùng, số lượng phim nhiều cũng là điều đáng mừng, nó cho thấy đời sống điện ảnh đã thực sự sôi động, náo nhiệt. Nhưng quan trọng nhất vẫn phải là sự xuất hiện những bộ phim đỉnh cao, những bộ phim khắc ghi vào lòng công chúng những dấu ấn đậm nét của thời đại.

Được biết, các bộ phim tham gia dự thi sẽ được chiếu miễn phí tại các cụm rạp BHD Star Cineplex, CGV Hùng Vương, Galaxy Nguyễn Du, Mega GS. Tại LHP lần này, lần đầu tiên có chương trình "Toàn cảnh Điện ảnh Việt Nam" trình chiếu trước công chúng những bộ phim tham dự liên hoan nhưng không được chọn vào danh sách tranh giải. Dù không còn khả năng đạt Bông sen Vàng, Bông sen Bạc nhưng các phim tham gia chương trình này có cơ hội nhận giải "Phim được khán giả yêu thích nhất". Sau mỗi bộ phim, khán giả có thể bình chọn cho bộ phim mình yêu thích bằng cách bỏ phiếu ngay tại rạp. Đây được xem là sáng kiến của Ban tổ chức nhằm bảo toàn số lượng phim tham dự liên hoan, dù có thể không đạt chuẩn về mặt chuyên môn nhưng vẫn còn hy vọng vào sự yêu mến của khán giả.

Cuộc chiến của các dòng phim

Số lượng phim tăng nhanh, chất lượng phim cũng được nâng cao, chắc chắn cuộc chiến tranh giải giữa các bộ phim tại LHP lần này sẽ không hề đơn giản. Không thể phủ nhận LHP lần thứ 19 vẫn còn trình làng khá nhiều những bộ phim hài hoặc giải trí nhạt nhẽo như "Hy sinh đời trai", "Kungfu Phở", "Trùm cỏ", "Già gân, mỹ nhân và găngxtơ", "Em là bà nội của anh", "Vòng eo 56"... Tuy nhiên đã xuất hiện khá nhiều nhân tố nổi bật chắc chắn sẽ gây "đau đầu" cho Ban giám khảo.

"Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" được xem như là một đối thủ nặng ký tại LHP lần này khi là phim duy nhất được Nhà nước tài trợ đã đạt doanh thu gần 100 tỷ đồng. Thành công của "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" cả về nghệ thuật lẫn thương mại đã khiến nhiều nhà sản xuất giật mình. Lâu nay, các nhà sản xuất điện ảnh tư nhân của Việt Nam đang sa đà vào dòng phim thương mại với quan niệm phải giật gân câu khách, phải hài nhảm, phải thật nhiều cảnh "nóng" mới hút được khán giả đến rạp.

Quan niệm ấy đã dẫn đến một trào lưu làm phim hài nhảm tới mức báo động. Phim sản xuất ra nhiều, nhưng để có thể kể tên những bộ phim tiêu biểu, tạo nên giá trị của dòng phim Việt thì hoàn toàn không có. Chính vì vậy "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh", một bộ phim hoàn toàn nghệ thuật nhưng đã tạo được một cơn sốt tới rạp là một thông điệp cho thấy thay vì đi vào những lối mòn quen thuộc, nếu biết tạo ra sự khác biệt độc đáo, hoàn toàn có thể chinh phục khán giả. Cục điện ảnh cũng cho biết ngay tại LHP sẽ định hướng sáng tác cho các hãng phim tư nhân để tiến tới đa dạng, hài hòa giữa các dòng phim

Sự ăn khách của "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" là điều đã thấy rõ, nhưng LHP Việt Nam lần thứ 19 còn nhiều "anh hùng giấu mặt". Tiêu biểu như "Người trở về" của đạo diễn Đặng Thái Huyền. Dù không có cơ chế phát hành rộng rãi như những phim khác nhưng thông qua những suất chiếu chiêu đãi, "Người trở về" đã tạo được ấn tượng tốt trong lòng công chúng. Khác với những bộ phim nói về chiến tranh, thường được sản xuất ra để “cúng cụ” rồi sau đó đắp chiếu, "Người trở về" nhận được nhiều tình cảm từ khán giả, báo giới và cả những người làm nghề. Việc "Người trở về" có làm nên chuyện tại LHP lần này hay không toàn toàn là việc có thể hy vọng.

“Người trở về”- phim chiến tranh của nữ đạo diễn trẻ Đặng Thái Huyền liệu có làm nên chuyện tại LHP lần thứ 19?

Ngoài ra, "Đập cánh giữa không trung", bộ phim từng được giải cao tại LHP quốc tế hay "Hương ga", một bộ phim ăn khách trước đó chắc chắn cũng sẽ là những đối thủ đáng gờm với các ứng cử viên khác. Chưa kể tới những bộ phim lần đầu ra mắt như "Cuộc đời của Yến", "Mỹ nhân", "Quyên", "Dịu dàng"... Việc "Scadal - Bí mật thảm đỏ" đã được vinh danh ở hạng mục Bông sen Vàng tại LHP lần thứ 18 cho thấy mọi chuyện đều có thể xảy ra. Các phim giải trí nếu hấp dẫn thì hoàn toàn có cơ hội đứng ở bục cao nhất.

Hoạt động nghề nghiệp có nổi bật?

Dù đã được tổ chức khá nhiều lần nhưng băn khoăn về việc LHP là ngày của những người làm nghề nhưng hoạt động nghề nghiệp không nổi bật, thiếu chuyên nghiệp là điều thường xuyên xảy ra. Khán giả thưa vắng, nghệ sĩ đến liên hoan ít. Và điều mà nhiều người bức xúc là lẽ ra LHP là để tôn vinh những đạo diễn, những diễn viên tên tuổi có nhiều đóng góp cho nền điện ảnh thì họ lại thường ít khi được ngó ngàng đến. Thảm đỏ hầu hết thuộc về những cô nàng chân dài váy ngắn mà khán giả chưa kịp nhớ là đã góp mặt vào bộ phim nào không? Ban tổ chức LHP cũng cho biết sẽ có những hoạt động giao lưu, tọa đàm trong khuôn khổ liên hoan. Tuy nhiên, những hoạt động này cũng đã từng xuất hiện tại các LHP trước và thực sự không tạo được hiệu quả như mọi người mong đợi.

Điều mà nhiều người yêu điện ảnh trăn trở là sau mỗi LHP, Điện ảnh Việt Nam có tìm ra được những phương pháp nào hữu hiệu để nâng cao chất lượng các bộ phim. Thực sự hiện nay, thị trường kinh doanh chiếu phim đang phát triển mạnh là điều kiện thuận lợi để phát triển điện ảnh. Nhu cầu xem phim đang trở thành một xu hướng của nhiều người, đặc biệt khán giả trẻ. Tuy nhiên, thị phần này vẫn đang thuộc về các nhà đầu tư nước ngoài. Các rạp chiếu vẫn chủ yếu phát hành phim ngoại nhập. Phim Việt chỉ chiếm một tỉ lệ hết sức khiêm tốn trên thị phần. Chính vì vậy, mục tiêu của LHP lần này là lôi kéo khán giả đến với LHP nói riêng và đến với phim Việt nói chung ngày càng đông. Chỉ khi nào phim Việt Nam nâng dần về số lượng và chất lượng, thu hút được sự quan tâm, yêu mến của khán giả thì mới có thể rút gần được khoảng cách giữa phim nhập và phim trong nước.

Thật khó có thể đòi hỏi ngay rằng LHP phải thực sự là cơ hội để các nhà quản lý, các nghệ sĩ, các nhà sản xuất, phát hành phim giao lưu, đối thoại và trao đổi kinh nghiệm làm nghề cũng như những người làm điện ảnh có cơ hội để tiếp xúc và nắm bắt những yêu cầu của khán giả trong thời đại mới nhưng nếu biết đổi mới từng khâu thì mong ước này sẽ dần tới đích.

Khánh Thảo
.
.