Điện ảnh Việt cuối năm: Sắc màu trẻ trung lên ngôi

Bội thực với hài

Năm 2015 có thể được xem là năm ăn nên làm ra của điện ảnh Việt. Số lượng phim ra rạp từ đầu năm đến nay vào con số ngất ngưởng: khoảng 30 phim. Từ nay đến dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên Đán 2016, lượng phim xếp hàng chờ ngày chiếu vẫn còn khoảng 15 phim. Sự bùng nổ của điện ảnh kéo theo người người làm phim, nhà nhà làm phim. Người mẫu, ca sĩ, diễn viên… đua nhau đầu tư như người mẫu Ngọc Trinh, ca sĩ Thủy Tiên, ca sĩ Lý Hải, ca sĩ Ưng Hoàng Phúc, diễn viên Thanh Thúy… Thậm chí, có người trở thành nhà sản xuất kiêm biên kịch, đạo diễn lẫn tự mình "tả xung hữu đột" trong phim.

Công thức hài + ngôi sao là công thức mà năm nào nhà sản xuất cũng coi như công cụ kiếm lời đầu tiên. Phim hài cuối năm gồm: "Điệp vụ 3 lờ", "Hay không bằng hên", "Già gân, Mỹ nhân và Găng tơ", "Gái già lắm chiêu", "Liên minh huyền thoại", "Những bà bầu hành động"… Đạo diễn Trần Ngọc Giàu tái xuất cùng bộ đôi Hoài Linh - Việt Hương trong một phim Tết. Thành công của "Nhà có năm nàng tiên" trước đây đang tạo ra cú hích cho sự trở lại của cặp danh hài này. Cũng "ăn theo" bom tấn trước đó là "Tèo em 2" của đạo diễn Charlie Nguyễn. Đạo diễn Lê Văn Kiệt thì có MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên làm "thần tài" cho phim "Nữ đại gia".

Một cảnh trong phim "12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy".

Để gia tăng vị mới cho nguyên liệu chính là hài, nhiều phim thêm thắt vào các yếu tố hành động, trinh thám, kỳ ảo. Hài pha chút kỳ ảo, cổ tích có "Tấm Cám - Chuyện chưa kể". Nối tiếp thành công từ "Ngày nảy ngày nay" mùa Tết 2014, Ngô Thanh Vân rất hứng thú khi đầu tư vào những bộ phim mang màu sắc cổ tích Việt Nam. Trinh thám hài có phim "Siêu trộm" của đạo diễn Hàm Trần - người từng rất thành công với "Âm mưu giày gót nhọn". Hành động pha hài thì có "Hùng Ali và Sáu Lóc Cóc".

Với sự nở rộ của điện ảnh đi kèm hệ thống các rạp chiếu rộng mở, phim hài bây giờ không hẳn là sự lựa chọn an toàn, nếu nó đơn thuần là hài nhảm. Sự thất bại của "Hy sinh đời trai", "Trùm cỏ", "Kung fu phở"… đang chứng tỏ công chúng không dễ bị dắt mũi mãi.

Nhiều phim hài sắp công chiếu nhưng ngay từ khâu úp mở thông tin, phim đã thất bại một nửa. Khán giả tỏ ra khó chịu trước những cái tên phim thô thiển, rẻ tiền kiểu "Điệp vụ 3 lờ", "Già gân, Mỹ nhân và Găng tơ", "Hùng Ali và Sáu Lóc Cóc"… Có khán giả chắc nịch: "Mới nghe qua đã biết đây là phim hài nhảm. Khỏi coi cho đỡ tốn tiền". Dẫn chứng hùng hồn nhất là bộ phim "Số nhọ". Trên porter của phim cũng có câu slogan rất tưng tửng khẳng định độ nhảm của phim: "Số nhọ, kỳ cọ là hết". Theo đúng lịch trình, lẽ ra ngày 30-10, phim đã công chiếu. Thế nhưng ngay sát phút 89, phim bị Cục Điện ảnh tuýt còi và buộc phải sửa chữa lại một số nội dung phản cảm và lời thoại không phù hợp thuần phong mỹ tục. Vậy nên, mãi đến ngày 27-11, phim mới ra rạp. Dù đã cắt sửa và đổi tên mới là "Hay không bằng hên" nhưng số phận của bộ phim khéo chừng cũng giống như cái tên đầu tiên mà nó trót mang.

Các ngôi sao cũng là gương mặt đã quá quen thuộc, quen thuộc đến nhàm chán. Sự phủ sóng dày đặc của Hoài Linh, Việt Hương, Trường Giang, Trấn Thành… trên truyền hình đã đủ sức khiến khán giả bội thực. Duyên hài của họ cũng cạn đi theo mỗi chuyến bay show nên khó mà hy vọng họ làm nên kỳ tích ở địa hạt điện ảnh. Riêng những ngôi sao đình đám nhưng không nổi bật về khả năng diễn xuất lại khiến công chúng e dè.

Ngọc Trinh cho ra mắt phim "Vòng eo 56" kể về đời tư của cô. Sự tò mò và tên tuổi của Ngọc Trinh đủ sức kéo người xem tới phòng vé. Nhưng tên tuổi của đạo diễn, diễn xuất của Ngọc Trinh lẫn những cảnh phim đầu tiên hé lộ đã ít nhiều gây thất vọng.  Dòng phim tâm lý, lãng mạn còn có "Yêu", "12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy", "Em là bà nội của anh", "Trót yêu"... Riêng phim hành động có phim "Lật mặt 2" của ca sĩ Lý Hải dự kiến ra mắt vào dịp Tết. Không chỉ hài nhảm, những phim cậy cảnh nóng như "Mỹ nhân", "Trót yêu", kinh dị, đồng tính như "Con ma nhà họ Vương"… để câu khách cũng sớm nếm mùi cay đắng. Hài và kiểu dán nhãn 16+, 18+ xem ra đã trở thành những công thức lỗi thời khi khán giả sớm đoán đằng sau nó là gì.

Trẻ trung + trong sáng + cảm xúc = công thức mới hút khách?

Bỏ qua việc đánh giá phê bình một bộ phim hoàn hảo hay còn mắc nhiều sạn, thì không thể không thừa nhận hiệu ứng của bộ phim "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" của Victor Vũ đang cho thấy công chúng điện ảnh rất khát những giấc mơ trong trẻo, thánh thiện, là động lực để họ bước tiếp trên con đường lắm cạm bẫy, là phút giây thư thả tâm hồn. Đó có thể là thế giới tuổi thơ trong trẻo đầy hoài niệm, là tình yêu tuổi trẻ mơ mộng, là cuộc sống đầy hoài bão ước mơ của người trẻ… Những mảng phim như vậy đang thiếu trên màn ảnh rộng. Cơn sốt "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" có thể được lan truyền phần nhiều từ truyện dài cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Nhưng sức hút của "Yêu", "12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy", "Em là bà nội của anh"… thì không thể phủ nhận người trẻ đang tìm về những câu chuyện gần gũi với tuổi thanh xuân thông qua điện ảnh. Màu sắc trẻ trung tươi tắn của những bộ phim này như giọt sương mai tinh khiết giữa rừng phim hài, kinh dị, hành động, sex… ngồn ngộn.

"Yêu" với sự diễn xuất của Chi Pu và Gil Lê dù không PR quá đình đám nhưng phim đã thu được 12 tỷ sau 3 ngày công chiếu. Bộ phim kể về mối tình đồng tính nữ của Nhi và Tú. Đồng tính, đặc biệt đồng tính nữ là đề tài khá nhạy cảm. Cộng đồng những người đồng tính, chuyển giới đã từng lên án rất gay gắt khi nhiều phim khai thác quá lố yếu tố hài hước, tình dục ("Để Mai tính 2", "Tèo em"…) hoặc bi kịch hóa mối tình đồng tính ("Cầu vồng không sắc"…). Vô tình hay cố ý, do không am hiểu và đủ cảm thông, nhà làm phim khiến hình ảnh người đồng tính trở nên lố bịch hoặc đáng thương hại trong mắt xã hội. Riêng ở "Yêu", đạo diễn Việt Max đã khai thác được vẻ đẹp của mối tình vấp phải lắm thành kiến này của đôi bạn trẻ. Đó là một tình yêu trong sáng, nên thơ, đầy ắp cảm xúc và đáng được trân trọng. 

Phim "Hay không bằng hên" buộc phải cắt sửa mới được công chiếu.

 "12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy" cũng là một bộ phim mang hơi hướng trẻ trung, lãng mạn. Phim đánh trúng tâm lý giới trẻ khi khai thác đề tài tình yêu thông qua sự hợp hay không hợp giữa các cung Hoàng Đạo như một thí nghiệm vui. Chuyện phim kể về Huy, anh chàng thiếu gia cung Nhân Mã giàu sang, đẹp trai nhưng coi tình yêu như trò chơi. Huy tìm cách chinh phục cô nàng cung Song Ngư, song phát hiện người bạn gái của mình thuộc cung Sư Tử lại đang ở cùng cô nàng Song Ngư này.

Câu chuyện "bắt cá hai tay" của anh chàng được kể nhẹ nhàng xen lẫn với chút dí dỏm, tinh nghịch và đẹp lung linh với sự hỗ trợ của âm nhạc, hình ảnh thơ mộng. Thời trang của các nhân vật trong phim cũng rất cuốn hút và hợp mốt. Dù bóng dáng của phim sitcom như "Bộ tứ 10A8", "Chít và Pi" có ẩn hiện ít nhiều ở bộ phim điện ảnh đầu tay của đạo diễn Vũ Ngọc Phượng nhưng Phượng vẫn khiến người xem hài lòng khi mang đến một bộ phim tràn đầy sức trẻ và không chiêu trò.

Một bộ phim nữa cũng đang được nhiều người trông đợi, đó là "Em là bà nội của anh" (đạo diễn Phan Gia Nhật Linh). Đây cũng là một câu chuyện ngôn tình nhưng có kết cấu khá lạ. Dù cốt truyện của Hàn Quốc nhưng khi Việt hóa, chuyện tình của một bà lão 70 tuổi tự nhiên được trẻ lại tuổi 20 để thực hiện ước mơ làm ca sĩ vẫn hấp dẫn.

Những bộ phim trên tựu chung lại như chuyện ngôn tình tuổi trẻ, lãng mạn, bay bổng. Sức sống thanh xuân, sự duyên dáng pha chút hài hước cùng những khung hình đẹp lung linh mà không quá cầu kỳ đang là món ăn tinh thần được giới trẻ yêu thích. Đặc biệt, ở các phim này, dàn diễn viên không phải là ca sĩ, người mẫu, hoa hậu đình đám mà là những gương mặt rất mới. Đó là B Trần, Tô Bửu Phát (quen thuộc với biệt danh Phở Đặc biệt), Kim Nhã, Jun Vũ… Số ít trong đó gây chú ý với nhà làm phim bằng khả năng diễn xuất hóm hỉnh, duyên dáng và thông minh trong những clip tự biên tự diễn trên YouTube. Do đó, diễn xuất của họ trong phim không lên gân mà tự nhiên như đời thực.

"Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" không hề có ngôi sao, nhưng phim vẫn lập kỷ lục phòng vé với hơn 80 tỷ thu về. "Yêu", "12 chòm sao: Vẽ đường cho yêu chạy"… một lần nữa khẳng định không phải phim cứ có ngôi sao là hút khách. Bởi trên hết, dù cho áp dụng công thức nào, cái quan trọng nhất vẫn là sự tử tế của người làm phim.