Video ca nhạc: Vẫn đang thả nổi
Theo con số công bố từ trang âm nhạc điện tử trực tuyến Zing.vn thì trong năm 2013, chỉ riêng trang này đã phát hành trên mạng Internet khoảng 3.000 MV mới. Kênh MTV Việt Nam cũng cho biết, họ đã phát hành 500 MV, còn số lượng từ 250 đến 300 MV là công bố của kênh Yan TV, chưa kể các MV phát hành riêng trên các kênh âm nhạc và các trang web nghe nhạc trực tuyến khác như nhaccuatui.om, keeng.vn...
Như vậy, tính sơ sơ, mỗi ngày có hơn chục MV mới được ra lò. Chưa bao giờ việc phát hành các sản phẩm âm nhạc trên các kênh trực tuyến lại dễ dàng và tiện lợi như hiện nay. Đó chính là điều kiện tiên quyết khiến MV phát triển với tốc độ chóng mặt.
Tiếp đến là sự ra đời của nhiều kênh truyền hình chuyên về âm nhạc như Yan TV, MTV Việt Nam cùng một loạt những kênh truyền hình cho giới trẻ khác. Hiện nay, làm MV đang được các ca sĩ trẻ coi như một phương thức tiếp thị bản thân đắc lực nhất tới đông đảo khán giả. Dễ thực hiện, chi phí tiết kiệm (nếu không quá cầu kỳ) mà hiệu quả lại nhanh hơn mong đợi. Khá nhiều giọng ca bước ra từ những cuộc thi truyền hình thực tế như Hương Tràm, Trúc Nhân, Đinh Hương, Đồng Lan… đã chọn cách tung MV không chỉ để thăm dò thị hiếu khán giả mà còn để khán giả đỡ "quên" mình...
Việc các MV đến với công chúng qua những diễn đàn âm nhạc, những trang nghe nhạc trực tuyến xem ra khá phù hợp với nhu cầu nghe nhạc, xem nhạc online của không ít khán giả trẻ hiện nay.
Với một số lượng khổng lồ MV như vậy, mặc dù đại diện của các trang âm nhạc trực tuyến cho biết họ đã làm công tác biên tập, sàng lọc ngay từ đầu nhưng khán giả cũng dễ dàng nhận ra chất lượng của những MV này vẫn "thượng vàng hạ cám".
Không thể phủ nhận, trong hằng hà sa số những MV được sản xuất đại trà như hiện nay, có những MV được làm kỹ lưỡng, mang lại cảm xúc thẩm mỹ tươi tắn như "Tình yêu màu nắng" của ca sĩ Đoàn Thúy Trang, "Nếu như anh đến" của Văn Mai Hương... Một số ca sĩ đã chịu khó tìm tòi, đưa kỹ thuật quay MV Việt lên một tầm cao mới như Đăng Khôi với "Đừng nói với anh" hay Đinh Hương với "So I"… Những ca sĩ có tên tuổi cũng táo bạo "đổi món" cho khán giả bằng những MV mang đậm phong cách hài hước như "Vì em quá yêu anh" của Mỹ Tâm, "Tình yêu online" của Đàm Vĩnh Hưng hay "Những cô gái vật chất" của Minh Quân. Sự lột xác của các ca sĩ này được khán giả đón nhận khá nồng nhiệt và tạo nên những cơn sốt trên mạng. Đặc biệt, với khả năng hài hước bẩm sinh, cùng với MV của mình, ca sĩ Minh Quân mang đến cho khán giả những tràng cười sảng khoái và thực sự tên tuổi của anh cũng được hâm nóng trở lại trên thị trường âm nhạc.
Thế nhưng, những MV được làm kỳ công, mang lại giá trị nghệ thuật chỉ đếm trên đầu ngón tay, còn lại phần lớn vẫn là những MV lai căng nửa ta nửa tây, nhạt nhòa với kiểu tình yêu bi lụy, sướt mướt, xem xong chẳng đọng lại gì. Ca sĩ nào cũng đầu tư làm MV nên vô hình chung tạo nên một cuộc cạnh tranh khá khốc liệt và nếu nhìn theo góc độ này thì âm nhạc Việt giống như một nồi lẩu thập cẩm. Thôi thì mỗi người một kiểu, tùy theo tiềm lực kinh tế, gu âm nhạc mà các ca sĩ thể hiện trong mỗi sản phẩm âm nhạc của mình. Những ca sĩ thuộc hàng "đại gia" thì đã không ngần ngại đổ tiền tỷ vào đứa con tinh thần của mình như Hồ Ngọc Hà với "Sẽ mãi bên nhau", Đàm Vĩnh Hưng với "Dạ khúc cho tình nhân" hay Vy Oanh với "Fly"… Với cách này, các ca sĩ chứng tỏ đẳng cấp, khả năng chịu chơi và cũng là một kiểu thu hút khán giả. Thế nên, mặc dù là một nhóm nhạc trẻ nhưng nhóm 365 cũng đã lao vào cuộc đua tiền tỉ khi đầu tư làm MV "Ai đó đêm nay" nhân kỷ niệm 2 năm thành lập.
Tạo hình gây sốc của Phương My trong MV “Kiss me”. |
Không đua được bằng tiền bạc, các nghệ sĩ trẻ nghĩ ra đủ cách để lôi kéo khán giả xem MV của mình mà phổ biến nhất là câu khách bằng cảnh nóng. Cách này đặc biệt áp dụng nhiều với những ca sĩ thuộc giới chân dài đi hát. Nhiệt tình khoe thân trong MV là điều mà các nam nữ ca sĩ hiện nay đang triệt để áp dụng. Nếu như ca sĩ Maya mặc bikini, khoác hờ hững chiếc áo mỏng tang đứng hát trước biển trong MV "Phút giây bên nhau" thì Chung Thục Quyên cũng không kém cạnh với những cảnh quay bỏng mắt trong phòng tắm, giường ngủ.
Dư luận chưa hết choáng váng trước những cảnh tình tứ nồng nhiệt giữa Thanh Thảo và Bình Minh trong MV "Người thứ 3" thì tiếp tục được Hồ Ngọc Hà "chiêu đãi" trong "Hãy tha thứ cho em".
Sa đà vào mục tiêu câu khách bằng cảnh nóng khiến cho không ít MV của ca sĩ trở nên phản cảm. Hình ảnh ca sĩ chuyển giới Cindy Thải Tài trút bỏ xiêm y bên cạnh người đàn ông trong MV "Định mệnh một vầng trăng" được tung lên mạng hay những cảnh được cho là hậu trường MV "Xin lỗi em chỉ là…" của Hoàng Lê Vi với những hình ảnh giường chiếu thô thiển khiến dư luận cho là giống một bộ phim cấp 3 hơn là một MV ca nhạc.
Sự thuận tiện, đơn giản khi phát hành MV trên mạng giúp cho các ca sĩ trẻ có cơ hội tiếp thị mình một cách nhanh chóng nhưng cũng đồng thời tiếp tay cho những sản phẩm âm nhạc thuộc dòng "thảm họa". Dường như vẫn chưa thỏa mãn với thảm họa "Da nâu", "nữ hoàng dao kéo" Phi Thanh Vân tiếp tục quay trở lại thị trường âm nhạc với "Tâm hồn vĩnh cửu". Những hình ảnh trong MV khiến khán giả chỉ có thể lắc đầu ngán ngẩm như ca sĩ lấy dép xỏ ngón làm micro, mặc váy đụp, tóc để xõa xượi. Và cùng với ca sĩ là những diễn viên quần chúng mặt mũi ngơ ngác, thất thần, không hiểu có mặt để làm gì.
Một nhân vật nữa không kém cạnh Phi Thanh Vân về độ gây sốc là Phương My. Những tưởng sau clip "Nói dối" bị dư luận lên án không thương tiếc, Phương My sẽ "hối cải" nhưng cô tiếp tục trở lại sau một thời gian vắng bóng bằng MV "Kiss me" về đề tài đồng tính. Dù chủ nhân "thảm họa" này từng phát biểu: "Những người đồng tính họ cũng giống như người bình thường, đều khát khao được yêu thương…
Tôi muốn có cái nhìn lạc quan, ủng hộ người đồng tính", tuy nhiên, bỏ qua phần lời và giai điệu nhạt nhẽo thì những hình ảnh Phương My với quần áo dị thường, trang điểm lòe loẹt, thản nhiên hôn bạn gái khiến khán giả có cảm nhận trái ngược với điều cô mong muốn. Cảm nhận chung của khán giả sau khi xem MV này là ghê sợ hơn là đồng cảm, thấu hiểu. Danh sách những ca sĩ mang đến những MV "thảm họa" còn kéo dài với những cái tên như HKT, Vũ Hà, Michael Lang…
Cần phải khẳng định, với sự cộng hưởng cả về mặt âm thanh và hình ảnh, video ca nhạc đang là xu thế lựa chọn thưởng thức của phần lớn khán giả trẻ. Thế nhưng, có lẽ chính vì sự phát triển quá nhanh mà các cơ quan chức năng chưa kịp có sự kiểm soát về chất lượng nghệ thuật các MV đang phát tràn lan hiện nay. Bên cạnh chất lượng hình ảnh MV được quay cẩu thả, dễ dãi thì nội dung là sự tạp nham, lai căng, pha trộn nửa tây nửa tàu. Thậm chí, nhiều MV "đen" với những hình ảnh gợi dục phản cảm đang có xu hướng xuất hiện ngày càng nhiều. Những MV như "Xin lỗi em chỉ là…" hay "Anh không đòi quà" là một ví dụ.
Hiện nay, phía các cơ quan chức năng mới chỉ thẩm định, kiểm soát việc ra đời các album, còn với các MV thì vẫn thuộc về những người biên tập các kênh truyền hình và website nghe nhạc là chủ yếu. Thực tế, hầu hết những người làm công tác này ở các trang mạng âm nhạc trực tuyến đều là những người trẻ. Chưa kể, bản thân các trang này cũng đều chịu áp lực "câu view" để tăng thêm doanh thu nhờ quảng cáo nên việc dễ dãi chọn những MV có nội dung câu khách rẻ tiền cũng là điều có thể lý giải được.
Cho đến nay, mới chỉ có những người thực hiện MV "Anh không đòi quà" bị xử lý, còn hầu hết đều được nhanh chóng cho qua. Trong khi, đối tượng của những trang âm nhạc điện tử này phần lớn là giới trẻ thì sự bắt tay phối hợp giữa cơ quan quản lý và các diễn đàn là điều cần thiết để chúng ta có thể "gạn đục khơi trong" ngay từ khâu đầu vào