Sao Việt hợp tác sao ngoại: Lối tắt bước ra thế giới?

• Amee, Kay Trần, Justa Tee cùng nhiều sao Việt hẹn fan “quẩy tưng” tại lễ hội Phố hàng nóng
• Hành trình xuất ngoại gian nan của các ngôi sao Việt
• Các ngôi sao Việt Nam chưa để lại dấu ấn khi xuất ngoại

Phải thừa nhận rằng thành công mà MV "Hãy trao cho anh" của Sơn Tùng M-TP gặt hái được (chỉ tính đến lượt view và sức lan tỏa) có đóng góp rất lớn của hai tên tuổi quốc tế: rapper - diễn viên đình đám người Mỹ Snoop Dogg và ca sĩ - người mẫu Madison Beer.

Họ đều là những nghệ sĩ có tầm ảnh hưởng trên thế giới. Sức nóng vốn có của Sơn Tùng cộng với hai siêu sao này đã tạo thành "cơn địa chấn" trong làng nhạc Việt. Hiển nhiên, điều đó giúp "Hãy trao cho anh" lôi cuốn đông đảo công chúng Việt Nam. Không dừng lại ở đó, fan hâm mộ của hai siêu sao trải rộng khắp năm châu. Do đó, chẳng có gì ngạc nhiên khi "Hãy trao cho anh" nhận được sự quan tâm của đông đảo khán giả ở các nước châu Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản…), châu Mỹ (Mỹ, Canada…) đến châu Phi…

Họ vào xem không hẳn để thưởng thức sản phẩm âm nhạc mới của Sơn Tùng, vì đối với họ, anh chỉ là một ca sĩ vô danh. Bởi phải thừa nhận rằng nhạc Việt vẫn là vùng trũng, là ốc đảo trên bản đồ âm nhạc thế giới. Rất nhiều nghệ sĩ nước ngoài, kể cả trong khu vực không hề biết đến âm nhạc Việt Nam như chính diva Thái Lan Tata Young thừa nhận: "Tôi không hề có khái niệm gì về âm nhạc đại chúng Việt Nam".

Rapper nổi tiếng người Mỹ Snoop Dogg (trái) và Sơn Tùng trong MV "Hãy trao cho anh".

Khán giả quốc tế xem MV chỉ cốt chiêm ngưỡng thần tượng, tò mò không biết thần tượng diễn xuất, thể hiện thế nào trong MV của một chàng ca sĩ xa lạ. Dù với lý do gì chăng nữa, tất cả đều giúp MV liên tục trụ vững top thịnh hành trên kênh YouTube nhiều quốc gia chỉ trong 24 giờ ra mắt. Từ đó, tên tuổi Sơn Tùng và sản phẩm âm nhạc của anh có cơ hội đến gần với khán giả quốc tế.

Đây không phải là lần đầu Sơn Tùng hợp tác với nghệ sĩ quốc tế. Trước đó, MV "Chạy ngay đi" cũng có sự xuất hiện của diễn viên hàng đầu Thái Lan Mai Davika. Cô được mệnh danh là "ma nữ đẹp nhất Thái Lan" nhờ tiếng vang của bộ phim "Tình người duyên ma". Tầm ảnh hưởng của người đẹp ở xứ sở chùa Vàng và các nước trong khu vực đã giúp MV "Chạy ngay đi" trở thành tâm điểm.

Có vẻ Sơn Tùng rất thành công khi thực hiện cuộc chơi đầy tốn kém này. Nhìn lại bước đi của Sơn Tùng mới thấy rằng anh chàng rất kỹ lưỡng, thận trọng tính toán từng giai đoạn để thực hiện tham vọng "đứng chung sân với nghệ sĩ đẳng cấp thế giới".

Ở một số ca khúc trước đó, anh mời dàn người mẫu ngoại quốc biểu diễn. Hợp tác với diễn viên nổi tiếng Thái Lan, anh coi đây là công đoạn thăm dò thị trường khu vực. Đến khi "chơi lớn" với siêu sao Snoop Dogg và Madison Beer, Sơn Tùng gây "bão" thực sự.

Ngoài Sơn Tùng, không ít ca sĩ Việt hợp tác với nghệ sĩ nước ngoài để cho ra đời sản phẩm mang tính song phương hoặc quốc tế hóa. Đầu những năm 2000, Đan Trường gây sốt với phần song ca "Biệt khúc chờ nhau" cùng Triệu Vy. Anh thể hiện phần lời ca tiếng Việt còn "én nhỏ" Triệu Vy hát tiếng Trung. Dù chỉ biểu diễn trên sân khấu nhưng bản thu âm, ghi hình buổi biểu diễn đó được khán giả chuyền tay nhau và nhanh chóng yêu thích.

Giai đoạn này, Đan Trường đang ở đỉnh cao sự nghiệp còn Triệu Vy tạo dấu ấn mạnh mẽ với vai Tiểu Yến Tử trong phim "Hoàn Châu Cách Cách". Akira Phan cũng mời một ca sĩ người Nhật thể hiện đoạn tâm sự bằng tiếng Nhật trong một ca khúc. Tuy nhiên, việc hợp tác thời bấy giờ vẫn mang tính giao lưu, ngẫu hứng chứ chưa thực sự bài bản, đường dài.

Vài năm gần đây, việc hợp tác quốc tế trở nên chuyên nghiệp hóa và được coi là xu thế tất yếu thời hội nhập. Có thể xem ca sĩ - nhạc sĩ Thanh Bùi là người tiên phong trong trào lưu này. Năm 2014, anh từng hợp tác với  nhóm BTS - nhóm nhạc đình đám xứ kim chi - để cho ra đời ca khúc "Danger". Không chỉ sáng tác, Thanh Bùi còn khoe chất giọng điêu luyện bằng tiếng Anh trong MV. Thành công nhất phải kể đến ca khúc ăn khách "Tình về nơi đâu".

Ca khúc được Thanh Bùi và diva người Thái Lan Tata Young thể hiện bằng song ngữ Việt - Anh. Anh cũng có nhiều lần bắt tay với các ngôi sao nổi tiếng thế giới: nhóm DBSK, ca sĩ Jennifer Lopez, nhạc sĩ Red One… Ca sĩ Hương Giang thì mời dàn người mẫu hàng đầu Thái Lan như Jack Su, Philip Thiroj… tham gia diễn xuất trong series MV "Anh đang ở đâu đấy anh?".

Sắp tới, bộ đôi JustaTee và Phương Ly sẽ có màn hợp tác "xuyên quốc gia" cùng ban nhạc nổi tiếng nước Anh Clean Bandit trong sản phẩm âm nhạc mới. Dù việc mời nghệ sĩ ngoại vô cùng tốn kém và đòi hỏi nhiều yêu cầu khắt khe nhưng không ít ca sĩ chịu đầu tư.

Bởi hợp tác với sao ngoại không chỉ giúp ca sĩ tăng sức nóng tên tuổi mà còn là cuộc mở đường ra biển lớn, nhất là khi sản phẩm âm nhạc được lan tỏa bằng con đường không biên giới trên mạng xã hội. Ngoài ra, họ học ở sao ngoại tác phong làm việc chuyên nghiệp, bắt kịp xu hướng thịnh hành của thế giới. Ngược lại, các nghệ sĩ quốc tế cũng được lợi khi thu hút thêm lượng người hâm mộ tại Việt Nam.

Ca sĩ JustaTee và Phương Ly (ảnh trái) sẽ hợp tác cùng ban nhạc nổi tiếng nước Anh Clean Bandit trong sản phẩm âm nhạc mới.

Thế nhưng, không phải nghệ sĩ nào bắt tay sao ngoại cũng gặt hái quả ngọt. Trong MV "Cho ta gần nhau" và "Mời anh vào tim em", Chi Pu kết hợp ăn ý với mỹ nam Hàn Quốc Jin Ju Hyung. Song độ phủ sóng của ca khúc vẫn ở mức khiêm tốn vì giọng hát yếu ớt, nhạt nhẽo của cô nàng.

Cũng được quảng bá rầm rộ và gây tò mò với những ai yêu K-pop, MV "Đẹp nhất là em" của Soobin Hoàng Sơn kết hợp với nữ ca sĩ Jiyeon - nhóm T-Ara nhanh chóng gây thất vọng vì giọng hát tiếng Việt lơ lớ, khó nghe của Jiyeon lẫn phần âm nhạc không mấy mới lạ.

Nhìn lại mới thấy vẫn có nghệ sĩ "làm nên chuyện" ở thị trường khu vực mà không cần phải kết hợp với nghệ sĩ nước ngoài. Mỹ Tâm là một ví dụ. Nói không ngoa, cô là ca sĩ Việt được yêu thích nhất tại Hàn Quốc hiện nay. Trịnh Thị Huệ, một du học sinh tại Hàn Quốc cho biết bài hát "Dường như ta đã" và "Người hãy quên em đi" phiên bản tiếng Hàn của Mỹ Tâm được giới trẻ Hàn Quốc hay ra rả.

Mới đây, lần qua giao lưu với công chúng xứ kim chi, Mỹ Tâm cũng liên tục được người hâm mộ đề nghị hát tặng ca khúc "Người hãy quên em đi" bằng tiếng Hàn. Tuy nhiên, những nghệ sĩ "đơn thương độc mã" mà gặt hái thành công ở biển lớn rất hiếm hoi, nhất là ở lĩnh vực âm nhạc đại chúng. 

Rõ ràng, trong khi dòng nhạc cổ truyền hay dân gian Việt Nam pha trộn đương đại phương Tây ngày càng được khán giả nước ngoài yêu thích (nổi bật có những cái tên như nhạc sĩ Nguyên Lê, ca sĩ Ngô Hồng Quang, nghệ sĩ Võ Vân Ánh…)  thì âm nhạc đại chúng Việt Nam vẫn mò mẫm dò đường. Hợp tác quốc tế được coi là con đường hữu hiệu hiện nay. Đáng tiếc, những pha hợp tác tạo được dấu ấn chưa nhiều.

Đa phần, nó vẫn dừng lại ở mức quảng bá, "làm màu" cho sản phẩm âm nhạc chứ chưa thực sự là một cuộc đua nghiêm túc, đầu tư chỉn chu ở phần âm nhạc để chinh phục thị trường thế giới. Phần nữa, âm nhạc đại chúng Việt vẫn không có màu sắc riêng mà chịu sự ảnh hưởng bởi các dòng nhạc thịnh hành như US, UK (Âu Mỹ), K-pop (Hàn Quốc), J-pop (Nhật Bản), C-pop (Trung Quốc)…

Siêu sao quốc tế xuất hiện, khán giả có thể xem vì tò mò nhưng rồi ca khúc sẽ nhanh chóng mất hút nếu chất lượng kém, thiếu yếu tố sáng tạo. Với khán giả ở những thị trường âm nhạc phát triển thì đòi hỏi của họ lại càng khắt khe. Do đó, để bước ra biển lớn, chiếc bóng của sao ngoại chỉ là bước đà tạm thời, còn đi xa được hay không vẫn chờ vào thực lực bứt phá của nghệ sĩ Việt.