Người đẹp trong tranh của các danh hoạ:

Người đẹp thấp thoáng trong cuộc đời danh họa Bùi Xuân Phái

Thứ Ba, 13/02/2007, 14:00

Danh họa Bùi Xuân Phái lúc nào cũng dành cho Văn Dương Thành một tình cảm trân trọng, mến yêu. Có tới gần 300 bức tranh họa sĩ đã ký họa chân dung bà trên nhiều chất liệu khác nhau, mà mỗi bức bà đều cảm nhận sự lấp lánh của tình thương mến, ân cần.

Nữ họa sĩ Văn Dương Thành luôn nói rằng bà rất may mắn khi được làm một người bạn vong niên với danh họa Bùi Xuân Phái từ lúc bà chân ướt chân ráo bước vào làng hội họa. Vốn có năng khiếu hội họa thiên bẩm, Văn Dương Thành nhận được nhiều tình cảm trìu mến từ những danh họa nổi tiếng hàng đầu của Việt Nam. Bà được gần gũi và chịu ảnh hưởng của không chỉ họa sĩ Bùi Xuân Phái mà còn là những tên tuổi như Diệp Minh Châu, Dương Bích Liên, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng… Xinh đẹp và tài năng, Văn Dương Thành đã khẳng định được vị trí của mình trong nghệ thuật. Ngày hôm nay, bà là một trong những nữ họa sĩ nổi tiếng của châu Á.

Về tình bạn với danh họa Bùi Xuân Phái, Văn Dương Thành kể lại: “Qua những năm tháng sóng gió, Bùi Xuân Phái vẫn tồn tại với nghệ thuật của mình như một thiền sư đắc đạo. Con người nổi tiếng ấy luôn giản dị trong bộ áo sơ mi màu xám nhạt, đạp chiếc xe đạp Đức cũ kỹ lọc xọc dạo quanh các đường phố nhỏ có những mái ngói mũi hài rêu phong cổ kính khắp các phố cổ Hà Nội. Ông đi như vậy để thong thả tìm kiếm những vẻ đẹp ẩn náu trong các ngóc ngách của đời sống. Trong gần nửa thế kỷ “đắm đuối” với hội họa, tôi nghĩ Bùi Xuân Phái đã dành cho Hà Nội tất cả tình yêu của ông. Những tranh phố của ông, theo tôi, có thể đủ để dựng lên một thành phố mà giờ đây dường như chỉ còn lại trong ký ức, với những mái ngói cổ đặc trưng, những ô cửa chờ đợi, những vầng mây trắng, những cột điện nằm xiêu vẹo đầu những con ngõ nhỏ. Bút pháp của Bùi Xuân Phái vừa hư vừa thực. Nó khiến ta ngỡ ngàng rằng, những nơi mắt ta quen nhìn hàng ngày lại có thể đẹp một cách giản dị và mãnh liệt như vậy…”.

Văn Dương Thành trong họa phẩm của Bùi Xuân Phái và Văn Dương Thành thời trẻ.
Danh họa Bùi Xuân Phái lúc nào cũng dành cho Văn Dương Thành một tình cảm trân trọng, mến yêu. Và như người ta thường nói: “Ai có chỗ trong lòng của tôi thì có chỗ trong nhà của tôi”, Văn Dương Thành được cả gia đình họa sĩ xem như một thành viên tất yếu. Bà nhớ lại những kỷ niệm với họa sĩ và rưng rưng cảm động. Có tới gần 300 bức tranh họa sĩ đã ký họa chân dung bà trên nhiều chất liệu khác nhau, mà mỗi bức bà đều cảm nhận sự lấp lánh của tình thương mến, ân cần.

Ngày đó, mỗi lúc buồn, cô gái Văn Dương Thành thường ghé qua nhà thầy Phái, ngồi uống chén trà nóng cùng ông, nghe ông nói đôi điều giản dị mà sâu lắng về nghệ thuật. Ông bao giờ cũng rất nhỏ nhẹ, từ tốn. Ông không ưa tranh luận. Ông động viên Văn Dương Thành vẽ và khích lệ người bạn nhỏ của mình mỗi khi Thành hoàn thành một tác phẩm. Được ngồi vẽ Văn Dương Thành là một nỗi vui của ông. Khi có một người bạn nào đó của danh họa ra đi, ông thường ngồi im lặng hàng giờ. Văn Dương Thành cũng ngồi bên ông như vậy. Họ chia sẻ cùng nhau những khoảng trống vô hình trong đáy sâu tâm trạng.

Nhiều lúc thầy Phái ghé chơi nhà Văn Dương Thành, thấy thầy muốn vẽ, mà lại không có toan (toile), ngày đó nghệ sĩ nghèo không có nhiều tiền mua nguyên liệu để vẽ), Văn Dương Thành đã xóa những bức tranh của mình để dành “đất” cho thầy sáng tạo. Sắp tới, Văn Dương Thành sẽ tổ chức triển lãm tranh chân dung Bùi Xuân Phái do chính bà vẽ. Một số bức vẽ trực tiếp khi danh họa còn sống và một số thì được vẽ lại trong ký ức của bà về người thầy lớn, người bạn lớn. Để tưởng nhớ ông. Để nói rằng, ông chưa bao giờ xa rời đời sống tinh thần của người yêu hội họa.

Khi họa sĩ mất, Văn Dương Thành ở xa Tổ quốc. Trở về viếng ông, Văn Dương Thành nhận được hai kỷ vật của ông từ tay bà Sính, người vợ hiền của danh họa Bùi Xuân Phái. Đó là một chiếc kính viễn của Đức và một chiếc tẩu thuốc gỗ vẫn còn tàn tro thuốc cháy dở, đầu tẩu có khắc một khuôn mặt, lạ thay, giống hệt chân dung Bùi Xuân Phái. Đó là hai vật họa sĩ thường sử dụng cho đến lúc cuối đời

Hội Quân
.
.