Lạm dụng cảnh nóng trong điện ảnh: Coi chừng phản tác dụng

• Diễn viên Việt kiều Lâm Vissay lần đầu nói về đóng cảnh nóng
• Liệu cảnh nóng có nguy cơ tràn ngập phim Việt?
• Phim truyền hình Việt: “Nhức mắt vì cảnh nóng”
• Bao giờ hết “sợ” cảnh nóng?

Phải thừa nhận rằng, "Mẹ chồng" gây tò mò, tạo được sức hút nhưng cũng khiến khán giả hụt hẫng vì cảnh nóng được đánh giá là "cực kỳ táo bạo". Rõ ràng, sử dụng cảnh nóng cũng giống như "chơi dao hai lưỡi", không khéo có ngày đứt tay.

Phim thất bại vì dùng cảnh nóng để PR

Khi bản trailer phim "Mẹ chồng" được tung lên mạng ít ngày trước khi phim chính thức ra rạp, cư dân mạng đã xôn xao bàn tán về cảnh nóng "hở bạo" giữa siêu mẫu Thanh Hằng (vai Ba Trân) và nam diễn viên Song Luân (vai cậu Hai Nhứt). Trong một cảnh quay, nam diễn viên Song Luân nude 100%, lộ rõ vòng ba còn Thanh Hằng với đôi chân dài "miên man" nằm trên giường trong chiếc váy ngủ mỏng tang.

Chia sẻ với báo giới, đạo diễn Lý Minh Thắng cho biết, cảnh nóng sẽ được xử lý để đủ táo bạo nhưng không dung tục. Vị đạo diễn này cũng khẳng định, cảnh nóng là cần thiết để bộc lộ tính cách của Ba Trân.

Vào thời điểm đó, nhiều ý kiến cho rằng, ekip sản xuất phim "Mẹ chồng" đã dùng cảnh nóng để PR phim một cách lộ liễu khi tung trailer phim có cảnh nóng lên Fanpage nhà phát hành CGV mà không có bất kỳ sự cảnh báo nào. Điều đáng quan tâm là, fanpage này có nhiều khán giả theo dõi, trong đó có cả trẻ vị thành niên.

Khi ra rạp, "Mẹ chồng" được gắn mác phim "16+", cảnh nude gây tò mò bị cắt bỏ. Nhiều ý kiến của khán giả phản ánh sự bức xúc với cách PR bị đánh giá là phản cảm và lạm dụng cảnh nóng của nhà sản xuất. Lý giải về việc cảnh nóng bị cắt, đạo diễn Lý Minh Thắng nói đại ý rằng, cảnh nóng được tung ra trước khi phim ra rạp là để công nhận cho sự hy sinh vì vai diễn của diễn viên chứ không phải vì mục đích để PR.

Phim "Mẹ chồng" bị khán giả "ném đá" là dùng cảnh nóng để PR.

Cũng giống như "Mẹ chồng", phim theo thể loại kinh dị "Lời nguyền gia tộc" kể về những ân oán không lối thoát trong một gia đình của nữ đạo diễn Đặng Thái Huyền (ra rạp hôm 18/8/2017) cũng gây xôn xao trước khi ra rạp với thông tin, hình ảnh hậu trường về cảnh nóng trong phim giữa hai diễn viên chính là Phi Huyền Trang (vai An Nhiên) với Tuần Trần (vai Nam) và Lâm Vissay (vai Đoàn Minh). Khi ra rạp, cảnh nóng trong phim chỉ còn vài giây ngắn ngủi và bị cắt gọt nhiều khiến cảnh quay gượng gạo, không để lại ấn tượng gì với khán giả. Có khán giả cho rằng, sau khi xem cảnh nóng, họ cảm thấy "bối rối" vì không hiểu chuyện gì vừa xảy ra.

Tuy nhiên, sử dụng cảnh nóng "đúng nơi, đúng chỗ" sẽ đẩy được cảm xúc, kịch tính trong phim. Những cảnh nóng táo bạo trong "Đảo của dân ngụ cư" - một phim nghệ thuật của nữ đạo diễn Hồng Ánh (ra rạp 9/6/2017) được đánh giá là phù hợp và đậm chất nghệ thuật. Cảnh nóng giữa diễn viên Ngọc Thanh Tâm (nhân vật Chu) và Phạm Hồng Phước (nhân vật Phước) không trần trụi, thô tục mà truyền tải được nhiều ý nghĩa sân xa về thân phận và ẩn ức trong tâm hồn con người.

Nhân vật Chu do Ngọc Thanh Tâm thủ vai là một cô gái tật nguyền, mang vẻ đẹp ngây thơ, dịu dàng nhưng cũng đầy dữ dội, quyết liệt khi trải qua những chấn động cảm súc trong đời. Sự khát khao, dằn vặt, đau đớn của Chu được thể hiện thông qua những cảnh nóng. Cảnh nóng trong "Đảo của dân ngụ cư" được thể hiện mềm mại, "có tình", không nhằm mục đích câu khách mà là chi tiết để khắc họa rõ nét hơn về cuộc đời của Chu.

Cảnh nóng trong phim "hiện tượng 2017" với doanh thu "khủng" gần 170 tỷ đồng - "Em chưa 18" (đạo diễn Lê Thanh Sơn, ra rạp 28/4/2017) cũng được đánh giá là cần thiết và phù hợp với mạch phim và tâm lý nhân vật. Cảnh quay tình tứ giữa hai nhân vật chính do Kiều Minh Tuấn và Kaity Nguyễn thủ vai có thời lượng ngắn, cách quay ngược sáng.

Khán giả gần như chỉ nhìn thấy bóng của hai nhân vật trên phim. Có ý kiến cho rằng, cảnh nóng trong "Em chưa 18" hời hợt, chưa đủ nóng nhưng xét tổng thể thì "liều lượng" như vậy là vừa phải, nhất là nữ diễn viên vào vai của một nữ sinh trung học. Tình tiết này là cái cớ cần thiết dẫn đến những diễn biến, kịch tích tiếp theo của phim.

Quan trọng nhất là phải phù hợp

Cảnh nóng trong điện ảnh Việt không còn là chuyện mới, gây sốc như một vài năm về trước. Đã có thời điểm, không ít khán giả nhận định, "phi cảnh nóng bất thành phim Việt" với công thức làm phim phổ biến là "diễn viên ngôi sao + cảnh nóng + hài hước". Nhìn vào bức tranh điện ảnh Việt Nam 2017 có thể thấy rằng, đề tài phim đa dạng, phong phú và tình trạng lạm dụng cảnh nóng để PR phim không còn là "chiêu" phổ biến của các nhà sản xuất.

Đánh giá một cách khách quan thì cảnh nóng có vai trò nhất định, góp phần tạo nên sự thành công của bộ phim. Cảnh nóng đánh trúng tâm lý tò mò của khán giả, giúp nhà sản xuất kéo khán giả đến rạp. Việc phim có cảnh nóng và dùng đó là điểm nhấn để quảng bá phim không có gì sai. Một số cảnh nóng còn góp phần thúc đẩy cảm xúc của khán giả khiến câu chuyện kịch tính, hấp dẫn hơn.

Cảnh nóng trong phim "Đảo của dân ngụ cư" được đánh giá là phù hợp, giúp khắc họa rõ nét hơn về cuộc đời của nhân vật.

Để có thể diễn tròn vai những phân cảnh nóng, diễn viên phải nỗ lực, cố gắng, thậm chí là hy sinh rất nhiều. Nữ diễn viên Ngọc Thanh Tâm chia sẻ rằng, cô không nghĩ việc đóng cảnh nóng lại khó khăn đến vậy. Để có được cái gật đầu của nữ đạo diễn Hồng Ánh trong phim "Đảo của dân ngụ cư", cô và bạn diễn đã phải quay đi, quay lại rất nhiều lần. Thậm chí, để ổn định tâm lý trước khi bước vào cảnh quay, Ngọc Thanh Tâm còn xin đoàn làm phim được tự nhốt mình trong phòng và tự suy nghĩ về cuộc đời nhân vật trong một thời gian ngắn.

Diễn viên Phi Huyền Trang cũng cho biết, cô mất gần 24 tiếng đồng hồ để hoàn thành những cảnh nóng trong "Lời nguyền gia tộc". Việc đóng cảnh nóng trong bối cảnh trang phục "bảo hộ" mỏng dưới cái lạnh của Đà Lạt không phải chuyện dễ dàng. Phi Huyền Trang cho rằng, yếu tố cảnh nóng như con dao hai lưỡi, ranh giới giữa nghệ thuật và phản cảm luôn rất mong manh. Khó khăn, vất vả để có được cảnh quay thu hút khán giả là vậy nhưng nếu cảnh quay đó không thực sự phù hợp với bối cảnh, mạch phim mà được đưa vào chỉ đơn thuần nhằm mục đích PR, lôi kéo khán giả đến rạp thì sẽ "phản tác dụng".

Từ ngày 1/1/2017, bảng tiêu chí phân loại phim để phổ biến theo lứa tuổi do Bộ Văn hóa - Thể Thao và Du lịch công bố chính thức có hiệu lực. Tiêu chí để phân loại phim dựa trên chủ đề, ngôn ngữ, nội dung phim, mức độ cảnh bạo lực, mức độ cảnh khỏa thân hoặc quan hệ tình dục, mức độ cảnh sử dụng ma túy, chất kích thích…

Dựa trên các tiêu chí này, phim sẽ được phân loại theo các cấp độ: phổ biến (P), cấm phổ biến đến khán giả dưới 13 tuổi (C13), cấm phổ biến đến khán giả dưới 16 tuổi (C16) và cấm phổ biến đến khán giả dưới 18 tuổi (C18). Quy định mới đã "cởi trói" cho cảnh nóng trong phim, tạo điều kiện để các nhà làm phim thỏa sức sáng tạo, mang đến cho khán giả tác phẩm nghệ thuật trọn vẹn nhất.

Quy định "mở" là vậy nhưng đòi hỏi sự tỉnh táo, trách nhiệm của các nhà làm phim. Bản thân cảnh nóng không có gì xấu, điều quan trọng là sự phù hợp, được khai thác và sử dụng với mục đích giúp tác phẩm nghệ thuật hấp dẫn, trọn vẹn hơn. Cảnh nóng phải gắn với câu chuyện, thể hiện ý đồ của đạo diễn và không thể thiếu khi miêu tả thế giới nhân vật. Cảnh nóng dài hay ngắn không quan trọng. Nếu cảnh nóng dùng để PR, câu khách thì chỉ một giây cũng là quá dài. Bên cạnh đó, cảnh nóng cần được xử lý với góc quay, ánh sáng, tạo hình nghệ thuật để người xem không cảm thấy gượng gạo, thô tục.