Giải thưởng âm nhạc 2016: “Thay máu” trong thị trường âm nhạc Việt?
Sự lên ngôi của những gương mặt mới
Trong các lĩnh vực nghệ thuật thì có lẽ, âm nhạc là lĩnh vực có nhiều hạng mục giải thưởng nhất. Điều này cũng dễ hiểu bởi thị trường âm nhạc luôn sôi động, âm nhạc được coi là "nghệ thuật quần chúng" nhất. Chính vì vậy, các giải thưởng âm nhạc luôn được đông đảo công chúng yêu nghệ thuật chờ đón và kỳ vọng. Nhìn vào các hạng mục đề cử giải thưởng âm nhạc năm nay, có thể thấy sự chuyển động khá rõ nét là xuất hiện nhiều gương mặt trẻ, thay thế các nghệ sĩ đi trước.
Gần như tất cả đề cử ở các hạng mục giải thưởng âm nhạc "Zing Music Award 2016" đều là gương mặt trẻ. Đề cử hạng mục "Ca khúc của năm" có: "Anh cứ đi đi" (Hariwon, Vương Anh Tú, "Cause I love you" (Noo Phước Thịnh, Đỗ Hiếu), "Sau tất cả" (Erik ST.319, Khắc Hưng), "Tâm sự với người lạ" (Tiên Cookie), "Trách ai bây giờ" (Đông Nhi, Đỗ Hiếu). "Anh cứ đi đi", "Cause I love you", "Sau tất cả" cũng có mặt trong đề cử ở hạng mục "MV của năm" cùng với "Gửi anh xa nhớ" (Bích Phương) và "Quá khứ còn lại gì" (Rocker Nguyễn).
Trong đề cử hạng mục "Nghệ sỹ của năm" có đến 3/5 nghệ sỹ trẻ (Noo Phước Thịnh, Đông Nhi, Phan Mạnh Quỳnh) cùng với hai nữ nghệ sỹ được đánh giá hàng đầu showbiz Việt hiện nay là Hồ Ngọc Hà và Lệ Quyên. Duy chỉ có hạng mục giải thưởng "MV của năm" là các nghệ sỹ "gạo cội" tiếp tục giữ được "phong độ". 5 đề cử ở hạng mục này gồm có "Còn trong kỷ niệm" (Lệ Quyên), "Diamond Songs" (Đàm Vĩnh Hưng), "Đổi thay" (Hồ Quang Hiếu), "Gửi người yêu cũ - Love" (Hồ Ngọc Hà), "Hương Xưa" (Hồ Quỳnh Hương).
 |
| Với hơn 33 triệu lượt xem trên youtube, MV "Trái tim em cũng biết đau" của ca sĩ Bảo Anh được vinh danh ở hạng mục "MV của năm", giải thưởng Pops Awards 2016 hôm 14-12 vừa qua. |
Ngoài các hạng mục giải thưởng chính của "Zing Music Award 2016" kể trên, ở các hạng mục Giải thưởng theo thể loại nhạc (Ca khúc Pop/Rock được yêu thích. Ca khúc Dance/Electronic được yêu thích; Ca khúc R&B/Soul được yêu thích; Ca khúc Song ca/Nhóm ca được yêu thích; Ca khúc Rap/Hip hop được yêu thích; Ca khúc mang âm hưởng nhạc dân ca được yêu thích); hạng mục Giải thưởng yêu thích (Nam ca sĩ được yêu thích; Nữ ca sĩ được yêu thích; Song ca/nhóm ca được yêu thích; Ca khúc được chia sẻ nhiều nhất cộng đồng mạng)… đều được "lấp đầy" bởi những gương mặt nghệ sỹ trẻ, nghệ sỹ mới.
Giải "Mai Vàng" lần thứ 22 do Báo Người Lao động TP. Hồ Chí Minh tổ chức đang bước vào giai đoạn bầu chọn nước rút. Lễ trao giải thưởng dự kiến được tổ chức vào tối 20-1-2017 tại Nhà hát Truyền hình TP. Hồ Chí Minh. Trong lĩnh vực ca nhạc, xuất hiện nhiều gương mặt mới. Hạng mục "Ca sĩ hát âm hưởng dân ca và truyền thống cách mạng" chứng kiến sự "đổ bộ" của bốn ca sĩ nhí bước ra từ các cuộc thi tìm kiếm tài năng âm nhạc trên truyền hình là Phương Mỹ Chi, Hồ Văn Cường, Nguyễn Thiện Nhân và Trịnh Nhật Minh.
5 gương mặt được đề cử ở hạng mục "Nam ca sĩ nhạc nhẹ" (bao gồm: Noo Phước Thịnh, Issac, Ngô Kiến Huy, Bùi Anh Tuấn, Sơn Tùng M-TP), 4/5 gương mặt được đề cử ở hạng mục "Nữ ca sĩ nhạc nhẹ" (bao gồm Vũ Cát Tường, Khởi My, Đông Nhi, Bảo Thy) đều là những nghệ sỹ trẻ trong showbiz. Chỉ có "Nữ hoàng giải trí" Hồ Ngọc Hà xuất hiện trong bảng đề cử bầu chọn hạng mục "Nữ ca sĩ nhạc nhẹ".
Theo đánh giá của Ban Tổ chức giải thưởng "Làn sóng xanh" lần thứ 19, năm 2016 (Đài Tiếng nói nhân dân TP Hồ Chí Minh), trong năm qua, sản phẩm âm nhạc được công chúng quan tâm và bình chọn nhiều nhất rơi vào những gương mặt trẻ như Noo Phước Thịnh, Tóc Tiên, Đông Nhi, Cát Tường, Trung Quân Idol, Sơn Tùng M-TP, Erik, Soobin Hoàng Sơn, Suni Hạ Linh… Một số đề cử giải thưởng "Làn sóng xanh" năm nay như "Single của năm", "Gương mặt phát hiện", "Gương mặt triển vọng", "Bài hát hiện tượng", "Nhạc sĩ hòa âm phối khí"… đều có sự xuất hiện của các gương mặt trẻ.
Trước đó, giải thưởng Pops Awards 2016 cũng chứng kiến sự "lên ngôi" của những nghệ sỹ trẻ. Ca sĩ Trúc Nhân vượt qua Tuấn Hưng và Khắc Việt để giành giải "Ca sĩ của năm" với ca khúc "Thật bất ngờ" thu hút hơn 64 triệu lượt người xem trên Youtube. Ngoài ra, ca sĩ Bảo Anh nhận giải thưởng "Video ca nhạc của năm", Hồ Việt Trung nhận giải "Video ca nhạc phim của năm".
Liệu có làm nên chuyện?
Một điều dễ nhận thấy trong các bảng đề cử giải thưởng âm nhạc hiện nay là sự vắng bóng những tên tuổi ca sĩ "gạo cội", từng "làm mưa, làm gió" tại chính các diễn đàn này một vài năm về trước. "Tre già, măng mọc", đó là quy luật tất yếu và cũng là tín hiệu đáng mừng cho thị trường nhạc Việt vốn bị đánh giá là "khát" nhân tố mới.
Tuy nhiên, liệu các nhân tố mới có thể "làm nên chuyện", thực sự là thế hệ kế cận xứng đáng thúc đẩy nhạc Việt phát triển hay không là câu chuyện khác bởi thực tế cho thấy, các giải thưởng âm nhạc chưa chắc đã phản ánh đúng sự vận động, phát triển của thị trường nhạc Việt.
Theo đánh giá chung thì các giải thưởng âm nhạc Việt đang cố gắng thay đổi, tìm kiếm, tôn vinh những gương mặt nghệ sỹ mới. Giải thưởng "Làn sóng xanh" năm nay đã "xé rào" để đưa Lê Thiện Hiếu (thí sinh sáng tác ca khúc "Ông bà anh" được nhiều khán giả yêu thích trong cuộc thi "Sing my song" đang lên sóng VTV3 tối chủ nhật hàng tuần) vào hạng mục đề cử "Gương mặt phát hiện" sau khi thời hạn bình chọn các hạng mục giải thưởng đã khép lại.
 |
| Nam ca sĩ Noo Phước Thịnh xuất hiện trong nhiều đề cử giải thưởng âm nhạc năm nay. |
Tương tự như vậy, Sơn Tùng M-TP với ca khúc gây tranh cãi về sự "đạo nhái" - "Chúng ta không thuộc về nhau" có tên trong hạng mục đề cử "Nam ca sĩ nhạc nhẹ hay nhất" của giải thưởng "Mai Vàng". Nhiều ý kiến cho rằng, việc phá bỏ những quy tắc cũ để đưa giải thưởng đến gần hơn với thị trường là điều cần thiết nhưng liệu việc tôn vinh những nghệ sỹ có "vấn đề về đạo đức nghề nghiệp" hoặc ca sĩ mới nổi sau một đêm thi liệu có xứng đáng? Nhìn ở góc độ khác, các đề cử giải thưởng gây tranh cãi cũng có "giá trị" riêng của nó.
Các giả thưởng âm nhạc ở Việt Nam hiện nay phần lớn thông qua sự bình chọn của khán giả, công chúng trở thành người quan trọng nhất quyết định các giải thưởng. Chính vì lẽ đó, nghệ sỹ nào có lượng fan hùng hậu, khai thác tốt sức mạnh của truyền thông, các phương tiện giải trí hiện đại sẽ là lợi thế lớn. Các sản phẩm âm nhạc hướng đến số đông, mang yếu tố "lạ" dễ trở thành hiện tượng và được công chúng đón nhận.
Điều này cũng có nghĩa rằng, không phải nghệ sỹ nào được tôn vinh tại các giải thưởng cũng được giới chuyên môn đánh giá cao.Các giải thưởng âm nhạc chỉ có thể phản ánh thị hiếu thưởng thức âm nhạc của một số lượng khán giả nhất định, thường là khán giả trẻ. Trong khi đó, "phần chìm" của thị trường này không được đề cập tới.
Các giải thưởng âm nhạc ở Việt Nam không nhiều nhưng cũng không ít. Các hạng mục đề cử nhiều nhưng thực tế số lượng gương mặt mới được phát hiện lại thiếu sự đa dạng. Đơn cử như năm nay, một vài cái tên như Noo Phước Thịnh, Sơn Tùng M-TP, Đông Nhi, Bảo Anh, Hariwon… "càn quét" ở nhiều hạng mục giải thưởng khác nhau. Bên cạnh đó, một vài cái tên xuất hiện trong bảng đề cử như Lip B, Rocker Nguyễn, Uni5… bị đánh giá là thiếu ấn tượng, nhạt nhòa trong năm.
Nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong, Phó Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật của "Zing Music Award 2016" chia sẻ, đại ý rằng, trong các hạng mục đề cử, không có nhiều gương mặt bứt phá, những sản phẩm đẳng cấp cũng rất khó tìm. Rất khó để trả lời câu hỏi, liệu những gương mặt trẻ được vinh danh tại các giải thưởng âm nhạc có thể "thay máu" thị trường âm nhạc Việt hay không bởi bản thân các giải thưởng cũng cần phải thay đổi để trở thành thước đo chính xác, dự báo sự phát triển của nhạc Việt trong tương lai.
