MC Thanh Bạch: Ba thập niên phát về đường “nói”
Đừng nghĩ Thanh Bạch có trình độ ngang với các MC trưởng thành nhờ quen mặt trên màn ảnh nhỏ hay được phát hiện qua vài cuộc thi người dẫn chương trình. Thanh Bạch là một trong số ít những nghệ sĩ được đào tạo kỹ năng tạp kỹ một cách bài bản tại Đại học Sân khấu Lunatsaxki - Nga ngay cái thời nền kịch nghệ ở xứ sở bạch dương rất thịnh vượng. Do đó, MC Thanh Bạch có thể nhận xét chính xác và hóm hỉnh cho từng tiết mục, từng chiêu trò mà khán giả bình dân lẫn giới chuyên môn phải tâm phục khẩu phục!
Nghệ danh Thanh Bạch cũng chính là tên thật. Vì lúc mới sinh anh trắng như bông bưởi nên ông nội đặt tên là Thanh Bạch. Thời bao cấp, để được đi du học là một giấc mơ mà những ai có gốc gác tầm thường khó lòng chạm đến. Thanh Bạch không phải con ông to hay cháu bà lớn nào, nhưng tố chất vượt trội của chàng trai nghèo từ huyện Long Hồ - Vĩnh Long bước chân vào Trường Cao đẳng sân khấu điện ảnh TP Hồ Chí Minh đã chinh phục hoàn toàn những hội đồng xét duyện nghiêm khắc, để nhận được một suất khăn gói sang Moskva tu nghiệp. Sau khi Thanh Bạch trở về làm giảng viên được một khoảng thời gian ngắn thì đất nước đổi mới. Các tụ điểm giải trí ở Sài Gòn sáng đèn hàng đêm thì cái tài của Thanh Bạch được dịp lan tỏa.
Trở thành nghệ sĩ của cơ chế thị trường, khởi điểm của Thanh Bạch là nghề ca sĩ. Với vốn tiếng Nga được rèn giũa đàng hoàng, Thanh Bạch chạy show bằng những bài hát Nga, với nghệ danh Lê Bắc. Tiền cũng kiếm được, nhưng tên tuổi không mấy rực rỡ. Khúc quanh bất ngờ xuất hiện, những bầu show ca nhạc tấp tểnh chuyên nghiệp cảm thấy rằng một đêm hát cần có MC linh hoạt mới xâu chuỗi các màn trình diễn và lôi cuốn người xem.
Vậy là năm 1987, Thanh Bạch trở thành nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên tung tẩy qua các sân khấu với nghề MC, như anh hồi ức: "Tôi còn nhớ lần đầu cầm micro ra sân khấu, khán giả ở dưới nói chuyện ồn kinh khủng. Mặc cho tôi gào khản cổ "Xin quý vị trật tự!", họ vẫn vô tư nói cười. Thế là tôi khuỵu chân xuống, gục đầu, hai tay buông thõng. Một vài người chú ý, rồi gần nửa rạp chú ý, họ bắt đầu xì xào: "Ê, ông MC bị gì kìa".
 |
Mọi ánh mắt đổ dồn vào tôi. Tôi từ từ đứng thẳng lên, từ từ làm động tác vỗ tay. Khán giả dần hiểu ra, vài tiếng vỗ tay bắt chước, rồi tiếng vỗ tay rào rào cả rạp. Tôi biết bước đầu mình đã gây được sự tập trung cho mọi người!".
Tính ra, Thanh Bạch làm nghề MC đã tròm trèm 30 năm. Cái thời Thanh Bạch được trả những khoản cát-xê đầu tiên, người ta chỉ biết khái niệm xướng ngôn viên, chứ không có khái niệm MC. Cho nên, nếu nói những người có công đưa hình ảnh MC phổ biến trong tâm thức công chúng nước ta, thì không thể không kể công lao của Thanh Bạch.
Để đánh dấu một cột mốc mang đậm ấn tượng của Thanh Bạch và nghề MC, có lẽ phải đề cập đến cuộc thi Hoa hậu TP Hồ Chí Minh năm 1989. Khoảnh khắc ấy, khán giả không chỉ có một Hoa hậu Lý Thu Thảo đẹp như trăng rằm, mà còn ngạc nhiên khi thấy một người dẫn chương trình thay vì... cầm giấy đọc tên thí sinh hoặc đọc kết quả, Thanh Bạch đã trổ tài quăng bắt các tình huống thú vị cho khán giả.
Khi cao trào nhà nhà mưu cầu danh phận bùng phát, thì người ta cũng trao cho Thanh Bạch chứng nhận kỷ lục "Người dẫn chương trình nhiều nhất Việt Nam". Với MC Thanh Bạch và với những ai yêu mến MC Thanh Bạch, sự tôn vinh ấy chả có mấy giá trị. Bởi lẽ, những chương trình mà Thanh Bạch làm MC như "Nốt nhạc vui", "Chuyện nhỏ", "Siêu thị may mắn", "Đi tìm ẩn số" hay "Bước nhảy Hoàn Vũ"... không nằm ở số lượng mà nằm ở chất lượng.
MC Thanh Bạch bằng phong cách đa dạng của mình đã tạo ra không khí riêng cho từng chương trình: "Mỗi gameshow tôi đều nghiên cứu một cách hoạt náo phù hợp, từ thời trang đến phong cách thể hiện mình trước ống kính. MC là một nghề không dễ, ngoài năng khiếu bạn cần phải có tính mày mò học hỏi rất nhiều ngoài xã hội. Bản thân tôi thấy mình còn phải trau dồi nhiều để có thể làm tốt hơn nữa vai trò của một người dẫn chương trình cho dù đó là gameshow, hội nghị khách hàng hay một đại nhạc hội...".
Các nghệ sĩ khác có thể bắt chước MC Thanh Bạch nhưng hoàn toàn chưa có ai đủ khả năng thay thế MC Thanh Bạch. Với những người cả lo, sẽ mường tượng được cả một khoảng trống trong làng showbiz nếu Thanh Bạch rời khỏi vị trí MC. Hỏi Thanh Bạch còn làm MC đến bao giờ? Thanh Bạch chỉ cười nhẹ nhàng: "Đến khi khán giả tẩy chay!".
Một người tài được trau dồi nghiêm túc như Thanh Bạch, nếu chỉ làm MC thì cũng thật lãng phí. Thẳng thắn đánh giá, những gì Thanh Bạch được học cũng hỗ trợ rất tốt cho nghề MC, nhưng Thanh Bạch hoàn toàn có thể làm được nhiều hơn vai trò MC. Một trong những nguyên nhân khiến Thanh Bạch chỉ còn gắn bó với nghề MC là cuộc chia tay với nghệ sĩ Xuân Hương vào năm 2006.
Không phải ngẫu nhiên Thanh Bạch - Xuân Hương là cặp diễn ăn khách một thời gian dài. Họ là bạn học cùng khóa ở trường nghệ thuật, họ cùng trải qua thời vợ chồng son với muôn vàn khó khăn. Thuở mơ mộng chở nhau trên một chiếc xe đạp đến giảng đường và thuở bần hàn chở nhau trên một chiếc xe máy cà tàng để chạy show đã khiến người nọ hiểu người kia đến từng chân tơ kẽ tóc.
 |
| Nghệ sĩ Thanh Bạch và nghệ sĩ Xuân Hương thuở còn mặn nồng. |
Chỉ cần một ý tưởng đưa ra, Thanh Bạch hô thì Xuân Hương ứng, dễ dàng có được một tiểu phẩm khiến khán giả cười ra nước mắt. Chỉ cần hai vợ chồng Thanh Bạch - Xuân Hương cũng có thể thành một gánh hát hoàn toàn đủ sức chinh phục những người xem khó tính. Họ có thể tự viết kịch bản, tự dàn dựng và tự làm diễn viên thuộc hạng thượng thừa. Đó là lý do chương trình tạp kỹ "Những người thích đùa" với thương hiệu Thanh Bạch - Xuân Hương thu hút công chúng một thời.
Thanh Bạch và Xuân Hương ly dị. Đồng nghiệp ngỡ ngàng và người hâm mộ tiếc nuối. Thanh Bạch không thể tìm người bạn diễn hợp ý hơn Xuân Hương, và ngược lại. Thế nhưng, cái định mệnh buồn thương không thể nào chống đỡ. Ai đi đường nấy, Xuân Hương vẫn là một diễn viên hài tầm cỡ, còn Thanh Bạch vẫn là một MC trứ danh. Đứa con chung của họ - Lê Thanh Tú cũng từng đoạt giải trong một cuộc thi MC và đang sinh sống tại Mỹ.
Xung quanh sự chia lìa của họ có nhiều đồn đoán dị biệt. Thậm chí vấn đề giới tính của Thanh Bạch cũng bị soi mói rất dữ dội. Tuy nhiên, Thanh Bạch nổi tiếng không phải nhờ trí tò mò của đám đông, mà nhờ chính tài năng thiên bẩm và lao động hăng say. Vì vậy, Thanh Bạch có cầu cạnh đến công nghệ phẫu thuật chống xâm lấn để căng da mặt hay chỉnh sửa mí mắt hoặc gọt cằm vẫn không khiến hình ảnh Thanh Bạch hao hụt trong trái tim người đương thời.
Năm nay MC Thanh Bạch đã 58 tuổi. MC Thanh Bạch vẫn sung sức, nhưng có lẽ đã đến lúc phải biết cân nhắc khi tham gia những chương trình quá nhiều đong đưa uốn lượn, và càng nên tránh xa những chiêu trò nhố nhăng mà anh gọi là "đám cưới nghệ thuật".
Cưỡng cầu cưa sừng làm nghé sẽ phá hỏng đẳng cấp của MC Thanh Bạch. Hơn nữa, với tài hoa và bề dày của Thanh Bạch không nên dùng thời gian nhàn rỗi để viết dăm ca khúc kiểu như "Cười lên nhé" để thu âm như một thú chơi tao nhã. Nếu có lòng với thế hệ tương lai, Thanh Bạch hãy tham gia đào tạo cho các bạn trẻ đang ồn ào dấn thân vào nghệ thuật vốn thèm khát danh lợi nhưng lại hạn chế năng lực.
Không MC nào ở Việt Nam bây giờ đủ uy tín và đủ hiểu biết như Thanh Bạch để có thể đứng lớp giảng dạy cho những MC mới. Hơn nữa, MC Thanh Bạch thừa khả năng chấp bút một cuốn sách hấp dẫn và đầy đặn về mặt phải và mặt trái của lĩnh vực tạp kỹ. Chắc chắn, đó là sẽ một cẩm nang sống cho nhiều người, chứ không chỉ riêng giới MC!
