Tiếng còi tù

Thứ Năm, 22/08/2019, 08:49
Cánh cửa sắt đóng sầm sau lưng tù nhân 341. Anh ta đứng im, chờ đợi quản giáo đi tuần. Kẻng báo tối vang lên, sẽ có một cai tù đi qua tất cả các buồng giam để kiểm tra  phạm nhân.

Sau khi quản giáo đã đi qua, tù nhân 341 từ từ ngả người xuống giường. Anh ta nằm tay vắt lên trán hờ hững nhìn lên trần nhà. Từng chút một, những hình ảnh trước mắt tù nhân 341 dần thay đổi. Đầu tiên là tia nắng sớm lăn qua ngọn đồi xanh mướt, rồi biến mất trong làn nước mặt hồ.

Tù nhân 341 không phải là một con người sinh ra trong vòng tay của mẹ thiên nhiên. Anh cũng chưa bao giờ từng tìm thấy hạnh phúc cho mình ở nơi không in dấu chân người. Anh vốn là một nhân viên kế toán.

Văn phòng cũ của anh cũng chỉ nhỉnh hơn buồng giam một chút. Tiếng còi mà anh vẫn quen hồi đó báo hiệu một ngày làm việc cực nhọc mới. Còn bây giờ là tiếng còi cảnh báo đã có một vụ vượt ngục. Và, con số mà anh đeo trên ngực, nó cũng vô nghĩa đối với quản giáo giống như tên anh giống với ông sếp cũ.

Khung cảnh bên hồ thực ra là từ một bức tranh treo trên tường văn phòng công ty xuất - nhập khẩu Smedley & Sons. Bức tranh đã có ở đó khi tù nhân 341 mới chỉ là một cậu bé chạy việc. Hơn hai chục năm trôi qua, trong khi cậu bé chạy việc trở thành thư ký kế toán, rồi thủ quỹ, thì bức tranh vẫn không hề thay đổi gì cả.

*

Tiền lương mà tù nhân 341 nhận được khi còn là thủ quỹ chỉ vừa đủ nuôi sống mình và dành dụm ra một ít. Anh ta có thể đi nghỉ hè tại một nơi có đồi núi, có hồ như trong tranh. Nhưng người thủ quỹ muốn nhiều hơn nữa. Anh trốn thoát cái công việc như tù khổ sai này. Cái giấc mơ được nghe tiếng chim hót đã trở thành động lực để người thủ quỹ có thể sống mà không như sống qua từng ngày.

Tuy vậy, một cơn ốm đã cuốn hết sạch tiền của anh. Anh ta biết rằng mình còn phải đầu tư chứ không thể chăm chăm tiết kiệm. Anh chia tiền ra thành những khoản nhỏ để chung vốn, cá độ, và mua xổ số. Nhưng bao giờ anh cũng thua nhiều hơn thắng. Đường cùng, người thủ quỹ nghĩ đến việc liều mình làm một cú mạo hiểm. Đây sẽ là ván bài cuối cùng trong đời anh. Nếu thắng, giấc mơ của anh sẽ thành hiện thực. Nếu thua, nó sẽ chết.

Minh họa: Hà Trí Hiếu

Chính vì thế mà người thủ quỹ trở nên cẩn trọng. Anh ta bắt đầu lên kế hoạch từng bước cho âm mưu của mình. Đến năm 32 tuổi thì kế hoạch đã hoàn thành. Kể cả khi anh ta bị giam trong văn phòng, anh ta luôn luôn có cái nhìn xa xăm vì bận tâm suy tính. Còn nếu không suy tính thì anh ta lại chúi đầu vào những tập tài liệu kế toán. 

Người thủ quỹ cuối cùng cũng tìm được một lỗ hổng trong hệ thống kế toán của công ty: Việc cấp và kê khai sai sót khi xuất tiền mua bảo hiểm. Nếu cẩn thận thì người thủ quỹ hoàn toàn có thể bòn rút của công ty mà không ai biết. Trong vòng mười năm sắp tới, anh sẽ lấy trộm từng khoản nhỏ một. Anh chỉ cần giữ được bình tĩnh thì cuối cùng cũng sẽ chạm tới giấc mơ.

*

Một ngày nọ, cậu bé chạy việc tên Jimmy bất ngờ đứng im trước bức tranh phong cảnh hồ nước nọ, rồi quay đầu về phía người thủ quỹ mà hỏi: “Trời nóng như hôm nay mà được bơi ở cái hồ này thì chắc là sướng lắm bác nhỉ?”.

Nhờ câu nói đấy mà cậu bé chạy việc vặt trở thành người bạn đầu tiên của anh chàng thủ quỹ. Anh ta yêu quý cậu bé vì cậu là người duy nhất có cùng giấc mơ với anh.

“Một ngày nào đó bác sẽ bỏ việc làm bây giờ và đến sống ở một nơi giống như trong tranh!”.

“Chà, điều đó nghe thật tuyệt!  - Cậu bé trở nên ngập ngừng - Nhưng bác lấy tiền ở đâu?”.

“Bác sẽ có cách riêng của mình!”.

Mùa hè cuối cùng trước khi người thủ quỹ bị bắt, anh ta cho Jimmy mười đồng Bảng để cậu gia nhập đoàn hướng đạo. Đó là cử chỉ từ thiện duy nhất trong đời của anh ta. Jimmy đi hướng đạo được một tuần thì trở về với những câu chuyện hồn nhiên về hồ nước.

Chưa đầy một tháng sau, người thủ quỹ bị bắt. Những tuần đầu tiên trong tù suýt nữa giết chết anh ta. Không phải là anh ta không thể chịu nổi sự mất tự do, vì cuộc sống trước đây cũng có khác gì mấy đâu. Thậm chí người tù nhân còn cảm thấy vui vì mình vẫn được hằng ngày làm việc trong xưởng đồ gỗ. Cái giày vò tù nhân 341 là giấc mơ anh ta đã để mất. Anh ta đã sống quá lâu với niềm hi vọng vào kế hoạch của mình đến mức nay khi nó không còn thì anh ta cũng chẳng có lý do gì để mà sống nữa.

*

Người tù đang thiu thiu ngủ thì bị còi tù dựng dậy. Đầu tiên là hệ thống loa phóng thanh kêu lên inh ỏi, rồi là những cái còi xe của cảnh sát góp tiếng vào. Đấy là những cái xe được giao nhiệm vụ tản ra các phố phường để săn tù nhân.

Người tù ở phòng giam bên cạnh thì thầm với tù nhân 341:

“Tôi mong là anh ta không sao!”.

“Ai thế?”.

“Jack Wood!”.

“Thế Jack leo được tường rồi à?”.

“Không, bị bắt lại rồi!”.

Trong những ngày tiếp sau đó, giờ giới nghiêm của các tù nhân đến sớm hơn, và buồng giam của họ chịu sự kiểm tra đột xuất của quản giáo. Đã hai lần trong năm, tù nhân 341 nghe thấy tiếng còi tù. Nó dần dần trở thành một biểu tượng của sự tự do đối với anh ta.

Và thế là tù nhân 341 lên kế hoạch vượt ngục. Với những dụng cụ lấy trộm được từ xưởng mộc, người tù dành nhiều tiếng đồng hồ đục tường. Tù nhân 341 chắc chắn rằng mình có thể đào xuyên qua bức tường trong vòng ba năm.

Nhà ga gần đây nhất có một chuyến tàu lúc tám giờ bốn lăm phút mỗi tối. Anh ta phải leo được tường nhà tù, rồi trốn lên con tàu đó mà biết mất. Anh ta chỉ có cách trốn đi thật xa, chứ cứ ở lại thành phố này thì chẳng mấy chốc cũng sẽ bị bắt.

Theo quy định thì mọi tù nhân phải trở về buồng giam lúc sáu giờ tối. Đến lúc bảy giờ ba mươi thì họ sẽ phải đứng lên để Quản giáo đi tuần qua kiểm tra. Đó là trở ngại lớn với kế hoạch vượt ngục. Lúc đó tù nhân 341 không thể có mặt trong phòng giam được, vì anh ta phải lợi dụng lúc Quản giáo đổi ca cho nhau để mà leo ra ngoài.

*

Một buổi tối nọ, Quản giáo đi qua buồng giam của tù nhân 341 lúc bảy giờ ba mươi phút. Lúc đó người tù đã đứng dậy rồi, nhưng anh ta lại ngồi xuống, rồi lại đứng lên mà không biết tại sao. Cảnh tượng kỳ lạ này cứ thế mà tiếp tục lặp lại suốt hai tuần sau đó.

Hết hai tuần, người tù thay vì ngồi xuống rồi đứng lên thì lại chỉ ngồi im. Rồi hai tuần sau đó, anh lại cố ý ngồi xuống mỗi khi Quản giáo đến gần phòng giam của mình. Thế là từ đó, Quản giáo cũng chẳng buồn gọi tù nhân 341 đứng dậy mỗi khi đi tuần qua buồng giam của anh ta.

Cứ như thế được một tháng thì bỗng một hôm, viên Quản giáo cũ được thay bằng một người mới. Khi thấy tù nhân 341 nằm trên giường, anh ta gọi người tù đứng lên thay vì cứ mặc kệ. Thế là biết bao nhiêu công sức của tù nhân 341 coi như là đổ xuống sông xuống bể.

Buổi tối ngày hôm sau, tù nhân 341 phải trải qua một cuộc đấu tranh tinh thần giữa việc liệu có nên đứng lên hay tiếp tục nằm xuống. Cuối cùng thì anh ta quyết định nằm xuống và giơ tờ báo ra trước mặt. Tim người tù đập mạnh trong lúc chờ viên Quản giáo đi tuần qua. Nếu là người mới thì anh ta sẽ gọi người tù đứng lên, và thế là mất hết hy vọng.

Nhưng viên Quản giáo buổi tối hôm đó đi tuần qua mà không nói một tiếng nào.

*

Đã đến lúc để tù nhân 341 trốn ngục. Anh đã cẩn thận chọn một đêm mùa đông để dễ dàng trốn thoát. Kể cả khi có người phát hiện rằng tù nhân đã trốn thoát, thì anh vẫn có thể nhảy xuống tàu rồi lẩn trốn vào màn đêm.

Tù nhân 341 không có một người thân hay người bạn nào đủ thân thiết để gửi thư cho anh ta. Tuy vậy, một buổi tối nọ viên Quản giáo nhận được một bưu ảnh gửi cho tù nhân 341. Vì ngạc nhiên mà viên Quản giáo mới tò mò lật mặt sau của tấm bưu ảnh để đọc dòng thư viết nguệch ngoạc:

“Bác à, cháu đang sống bên cạnh một cái hồ giống y như trong tranh. Cháu bỏ việc ở văn phòng rồi tìm đến đây thì may mắn được một ông chủ trang trại nhận vào làm. Ông ta cũng là chủ của cả cái hồ nữa đấy! Bây giờ ngày nào cháu cũng được xuống hồ bơi!

Bạn của bác.

Cháu Jimmy”.

Viên Quản giáo bèn ném tấm bưu thiếp qua song sắt rồi nói với tù nhân 341: “Anh có thư này!”. Người tù không có phản ứng gì mà vẫn nằm trên giường, giơ tờ báo trước mặt. Viên Quản giáo thấy thế liền nhún vai bỏ đi.

Vài phút sau, viên Quản giáo bắt đầu đi tuần theo ca bảy giờ ba mươi. Tù nhân 341 vẫn nằm trên giường giơ tờ báo lên, còn tấm bưu ảnh thì nằm úp mặt dưới đất. Viên Quản giáo trở nên tò mò, không hiểu tại sao người tù lại có thái độ dửng dưng như thế.

“Này, anh  định không đọc thư à?” - Quản giáo hỏi.

Người tù nằm im, không động đậy. Cảm thấy chột dạ, viên quản giáo mới hách dịch quát: “Tù nhân 341, đứng lên!”.

Không thấy phản ứng gì, anh ta vội lấy chìa khoá để mở cửa. Lúc đó viên quản giáo mới phát hiện ra rằng: Bên dưới tờ báo là một hình nộm bằng gối và chăn.

Tiếng còi tù vang lên, và những chiếc xe cảnh sát hối hả toả ra tứ phía.

Charles T. Hickey (Anh)- Lê Công Vũ (dịch)
.
.