Sân khấu kịch thiếu nhi: Đừng chỉ là mùa vụ

• Nhà hát kịch Việt Nam ra mắt vở kịch thiếu nhi “Vua lợn”
• Kịch thiếu nhi: Cần đầu tư lớn cho khán giả nhỏ

Không thể phủ nhận, giờ đây, khi xã hội ngày càng phát triển, đời sống vật chất nâng cao thì nhu cầu tìm đến những lĩnh vực giải trí của con người cũng ngày càng cao. Trong xu thế ấy, để con em mình được thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật ý nghĩa thực sự là nhu cầu và trăn trở của các bậc phụ huynh.

Với những người làm nghệ thuật, trẻ em cũng là nhóm đối tượng khán giả đặc biệt lâu nay họ luôn "vắt óc" để đáp ứng được nhu cầu giải trí ngày càng cao, nhất là trong những dịp như hè, Tết Trung thu. Với những lợi thế của mình, sân khấu vẫn luôn là một lĩnh vực thu hút được đông đảo khán giả nhí trong những dịp đặc biệt này.

Ở thành phố Hồ Chí Minh, nơi có đời sống sân khấu xã hội hóa khá nhộn nhịp thì từ lâu, những người làm nghề nơi, đã có sự quan tâm đặc biệt tới thiếu nhi. Mùa hè này, sân khấu Idecaf đã bắt tay dựng vở mới cho chương trình kịch thiếu nhi nổi tiếng "Ngày xửa ngày xưa".

Sân khấu kịch Idecaf, một trong số ít sân khấu phía Nam có chương trình dành tặng khán giả nhí hè 2017.

Vở thứ 30 của chương trình lần này có tên gọi "Hoàng tử - công chúa và 9 vị thần bị bắt cóc". Vì đây là số đặc biệt nên sân khấu Idecaf có sự đầu tư khá lớn cho vở diễn. Vở diễn đưa các em trở về đất Việt thời cổ, bối cảnh là vùng Phong Châu, nơi được sự phù hộ của thần Mặt trời, Mặt trăng và các vị tiểu thần. Nhưng khi 5 hoàng tử và công chúa bé nhỏ bị thần Bóng đêm bắt cóc thì mọi bất trắc và gian nan ập xuống...

 Cho đến thời điểm này, sau 17 năm cho ra mắt chương trình "Ngày xửa ngày xưa" các nghệ sĩ của sân khấu Idecaf vẫn khẳng định vị trí số 1 trong việc thu hút các khán giả nhí đến thưởng thức các tác phẩm của mình.

Đặc biệt, trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến 2005, mỗi năm Idecaf thực hiện đến 3 chương trình "Ngày xửa ngày xưa" vào các dịp hè, Tết Trung thu và Noel. Sau này, chương trình này rút xuống chỉ còn 2 số một năm là dịp 1 - 6 và trung thu. Và giờ đây, khi hoạt động biểu dễn chung gặp khó khăn thì mỗi năm chỉ còn một số, chia ra làm 2 đợt diễn.

"Mang tiếng" là kém sôi động hơn mảnh đất phương Nam nhưng mấy năm trở lại đây, những người làm sân khấu phía Bắc đã bắt đầu năng động trong việc khai thác thị trường tiềm năng này. Nhà hát Tuổi trẻ vẫn là đơn vị dẫn đầu trong việc dành cho thiếu nhi những món quà tinh thần quý giá mỗi dịp hè về. Năm nay, Nhà hát Tuổi trẻ thực hiện dự án "Thiên đường tuổi thơ" với kế hoạch biểu diễn các chương trình nghệ thuật đặc sắc dành cho thiếu nhi vào sáng chủ nhật hàng tuần trong suốt 3 tháng 6,7,8 với mong muốn tạo được một địa chỉ thưởng thức nghệ thuật cho các em trong cả dịp nghỉ hè.

Được biết, dự án giới thiệu đến các em nhỏ 4 vở diễn "Cuộc phiêu lưu của gà trống choai", "Con chim xanh", "Mảnh Lego màu đỏ" và "Cậu bé khổng lồ lạc vào hang kiến". Trong đó, "Cuộc phiêu lưu của chú trống choai" kể về chuyến phiêu lưu của chú gà trống choai và các bạn đáng yêu như Doraemon, ve, kiến, cá vàng, chú ếch con... Mỗi tiết mục ngoài sự vui tươi, hấp dẫn còn là một câu chuyện lý thú, mang tính giáo dục cao. "Con chim xanh" là kết quả hợp tác giữa Nhà hát Tuổi trẻ và Phái đoàn Wallonie - Bruxelles (Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp). Đây là vở kịch của tác giả đã đạt giải Nobel Văn học năm 1911 và lần này được dàn dựng bởi đạo diễn người Bỉ Xavie Lukowski và đạo diễn Sỹ Tiến với sự tham gia diễn xuất của các nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ. Đây là vở kịch thần thoại viết về cuộc hành trình của hai em bé, con của gia đình người thợ rừng nghèo khổ, đi tìm kiếm con chim xanh - sứ giả của hạnh phúc - để mang về chữa bệnh cho một em bé đang phát ốm lên vì chưa biết hạnh phúc là gì?

Theo ông Trương Nhuận - Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ, bên cạnh những vở diễn "thuần Việt" thì việc hợp tác và dàn dựng những vở kịch kinh điển như "Con chim xanh" khẳng định vai trò cầu nối của Nhà hát Tuổi trẻ với các dự án hợp tác nghệ thuật sân khấu quốc tế nhằm mang đến cho khán giả nhỏ tuổi Việt Nam cơ hội được thưởng thức các tác phẩm sân khấu quốc tế đặc sắc.

Vở kịch huyền thoại "Mảnh lego màu đỏ" lại là câu chuyện kể về cuộc hành trình của 3 bạn: cá sấu, lười và cú mèo đi tìm Thần Lego. Vì trên người các bạn ấy có 3 mảnh ghép màu đỏ đó là các điểm yếu vốn có: (cá sấu không đẹp trai, lười chậm chạp và cú mèo hôi rình). Các bạn thú nhỏ này đã chấp nhận đi qua các thử thách khó khăn để trở nên hoàn thiện nhờ Thần Lego thay đổi mảnh ghép đó...

“Cuộc phiêu lưu của gà trống choai” - một vở diễn của Nhà hát Tuổi trẻ phục vụ thiếu nhi mùa hè này.

Bên cạnh đó, mừng ngày Quốc tế Thiếu nhi 1- 6 và chào hè 2017, Nhà hát Star Galaxy và Liên đoàn Xiếc Việt Nam sẽ cho ra mắt chương trình xiếc tổng hợp đặc sắc "Cướp biển" dài 50 phút, lấy cảm hứng từ bộ phim "Cướp biển vùng Caribber". Chương trình là tổng hợp các tiết mục xiếc đoạt giải  tại các kỳ liên hoan trong nước và quốc tế kết hợp với âm thanh, sân khấu dàn dựng hiện đại

Trong số các chương trình dành cho các em mùa hè này, không thể không kể tới chương trình "Thám hiểm vương quốc Xì Trum" với sự góp mặt của nhiều ngôi sao nhí đang được các em nhỏ mến mộ như Trịnh Nhật Minh,  Bảo Ngọc, Cao Lê Hà Trang...

Chương trình không chỉ có Xì Trum mà còn có sự tham gia của nhiều loài động vật đáng yêu. Ngoài ra, mùa hè này, tại Công viên Nước Hồ Tây sẽ có nhiều điều bất ngờ thú vị dành cho các em. Ngoài những tiểu cảnh nhỏ xinh phục vụ nhu cầu chụp ảnh còn có nhiều chương trình tạp kỹ với các tiết mục nghệ thuật đặc sắc như nhảy hoạt hình ngộ nghĩnh, đáng yêu cùng vũ đoàn, ảo thuật, xiếc thú...

Một điều đặc biệt là năm nay, trong khi sân khấu phía Nam vốn được đánh giá là nhộn nhịp và năng động thì lại không nhiều đơn vị dựng vở phục vụ thiếu nhi. Chính vì thế, lẽ ra vào thời điểm này những năm trước, các đơn vị đã quảng cáo rầm rộ những chương trình phục vụ trẻ nhỏ thì năm nay không khí vắng lặng như tờ. Các sân khấu có tiếng như Kịch Hồng Vân, Hoàng Thái Thanh, Nụ cười Mới, Kịch Sài Gòn... vẫn chưa có lịch cho những vở diễn thiếu nhi. Vẫn chỉ có sân khấu Idecaf phát huy được truyền thống và thế mạnh của mình trong việc đưa đến những tác phẩm giải trí hấp dẫn phục vụ khán giả nhí.

Trong khi đó, một vài năm gần đây, sân khấu kịch miền Bắc đã có những sự thay đổi, chuyển mình để thoát khỏi tình trạng trầm lắng lâu nay. Và sự nhộn nhịp của sân khấu thiếu nhi chính là một trong những minh chứng cho sự thay đổi tích cực này. Các đạo diễn đã không ngừng tìm tòi những kịch bản hấp dẫn, sáng tạo, cách truyền tải mới lạ, thú vị để mang đến những sản phẩm nghệ thuật có giá trị cho các em.

Tuy nhiên, có thể nhận thấy một điều, mặc dù là lứa tuổi thanh thiếu niên rất cần được bồi đắp tâm hồn thông qua thưởng thức nghệ thuật nhưng vẫn chưa thường xuyên có nhiều tác phẩm hay, ý nghĩa với các em. Các nhà hát mới chỉ quan tâm đến dựng vở cho khán giả lớn tuổi mà chưa có chiến lược dài hơi cho sân khấu thiếu nhi.

Nhiều năm nay, sân khấu thiếu nhi vẫn theo mùa vụ và chủ yếu tập trung vào dịp hè. Ngoài thời điểm này, muốn cho con em đi xem kịch, các phụ huynh cũng không biết tìm ở đâu. Phía những người làm chương trình thì cho rằng không thể đầu tư cả đống tiền rồi... để đấy vì các em bận đi học.

Trong khi phụ huynh thì cho rằng, chưa có nhiều tác phẩm thực sự hấp dẫn dành cho các em. Vấn đề nằm ở chỗ, khi nhu cầu giải trí của các em vẫn chưa thực sự được quan tâm, chú ý, khi thưởng thức nghệ thuật vẫn chưa thành thói quen thì thật khó có thể có được một bầu không khí nghệ thuật mơ ước. Ngược lại, các nghệ sĩ nếu không có được những tác phẩm hấp dẫn, thật sự có giá trị thì cũng khó có thể thu hút các em đến rạp mỗi dịp cuối tuần.