Sau gần 2 thập kỷ, giải Booker Quốc tế một lần nữa tôn vinh thể loại truyện ngắn khi tập truyện "Heart Lamp" của tác giả Ấn Độ Banu Mushtaq (do Deepa Bhasthi dịch) đã vượt qua 5 tiểu thuyết khác và được gọi tên.
#truyện ngắn
Tình yêu của Liên chưa đủ tạo thêm dũng khí để anh có thể quyết tâm dứt mình ra khỏi những đam mê với bao điều cũ càng, những trăn trở hoài nghi về bi kịch của tiền nhân. Lời hứa hôn như một bức email chưa gửi còn treo lơ lửng trong hộp thư nháp. Đôi khi anh tự trách mình chẳng làm được gì cho Liên mà còn khiến cô ấy rơi vào tình cảnh “trở đi mắc núi, trở lại mắc sông”.
Chiếc máy lọc nước nằm trên kệ bếp nhà bà Tư đã lâu. Màu trắng tinh khôi ngày nào giờ đã ngả vàng. Đường viền của nó, chỗ tiếp giáp giữa lớp nhựa và kim loại, đã sẫm lại, hằn những vệt bụi nâu bám hờ mà chẳng ai buồn lau. Vậy nhưng, mỗi khi ai đó bật nút để lấy nước lọc, nó vẫn phát ra tiếng ù ù nhè nhẹ. Cứ như không phải tiếng máy chạy, mà giống một hơi thở dài bị nén lại, đều đều, tưởng như tiếng của một kẻ đã quá quen bị quên lãng, nhưng vẫn cứ hoạt động, cứ sống.
Mệ kể nhiều chuyện trên đời, những thăng trầm đời mệ làm tôi thương lắm… Mệ không thể quên được, hôm đó trời trở lạnh, ba về thăm nhà sau nhiều tháng đi xa, ôm các con nhỏ vào lòng chưa ấm thì bị cảnh sát Sài Gòn cũ ập đến bắt ông ấy đi. Vài tháng sau, gia đình nhận được tin dữ: "Ông đã chết trong nhà lao".
Cái tin Đỗ Thử đang từ một anh Trưởng phòng được điều từ đâu về giữ chức quyền Viện trưởng làm cho không ít người sững sờ, bởi vì trình độ học vấn thuộc loại thường thường bậc trung, tuổi đã ngoại ngũ tuần, từng chuyển công tác từ nơi này đến nơi khác dăm bảy bận.
Gã xoa đầu thằng nhỏ rồi nhìn sang người đàn bà vẫn ngồi yên lặng trong góc phòng. Đôi mắt cô vẫn sâu hun hút những ngày tháng tăm tối. Tăm tối như cái đêm cô nhìn người đàn ông cùng quẫn, trèo qua lan can cầu, rồi mất hút. Như những đêm thiếp đi trong cơn mệt mỏi cùng cực trước những hình ảnh đầy ám ảnh trong căn nhà mà hai mẹ con cô trú ngụ.
Dậu thức giấc, đưa tay sang trái tìm nàng. Dậu nhớ lại chuyện xảy ra đêm hôm qua khi nàng xuất hiện trước mặt hắn trong bộ đồ bó sát tôn lên đường cong của cơ thể, cộng với ánh đèn mờ ảo rọi vào khuôn mặt càng khiến nàng thêm quyến rũ và cả sự cuồng nhiệt của nàng khiến hắn ngất ngây. Đúng là nàng sinh sống ở nước ngoài, không giả vờ e thẹn như những cô gái trẻ khác.
Hải Âu nói cô có mang với Toàn, cô chỉ mới phát hiện ra điều này thôi. Tôi hỏi cô đã thông báo cho Toàn chưa, cô đáp là rồi và cậu ta khuyên cô nên bỏ đứa trẻ. Toàn chuyển khoản số tiền cần dùng cho cuộc phẫu thuật, cậu ta biết mình nên ở cạnh cô vào thời điểm này, nhưng đó là điều bất khả thi. Công việc đang đến hồi thử thách, cậu ta không thể rời bỏ vị trí của mình dù chỉ một giờ.
Tỉnh táo một chút, quay sang, cô thấy con chó lạ ngồi thu lu ở cạnh, mũi khịt khịt đánh hơi, mắt nó màu trầm như khói nguội nhưng vẫn đủ để truyền vào cô nỗi mong ngóng, vừa như rụt rè đề phòng. Nguyên giơ tay ôm chầm nó vào lòng, biết ơn tràn ngập. Ban đầu thủ thế nhưng chỉ trong chốc lát, nó đã thả lỏng hết cỡ để tận hưởng yêu thương. Nguyên như cảm thấy từng sợi lông của nó dựng lên. Dù là người hay chó đều cần được yêu thương.
Hồi đi học, Đi được nhiều người nhớ bởi cái tài chơi đàn goong. Nhờ Đi mà nhiều lần lớp Lui được giải nhất văn nghệ của trường. Chính Lui cũng một lần đi thi hát dân ca, nhờ Đi đệm đàn goong mà giành được cái giải nhì của huyện. Nhưng rồi đang học dở lớp chín thì Lui bỏ học để bắt chồng. Còn Đi, nghe nói được cử đi học Trường Trung cấp Văn hóa nghệ thuật, giờ được xã cho làm cán bộ thông tin văn hóa; bắt vợ đâu bốn, năm mùa rẫy trước, giờ đã có hai con rồi.
Một tuần lễ sau, tiệm mì Minh Hương mở cửa trở lại, ông chủ tiệm trầm ngâm bên ly cà phê, không nôn nóng hối lão Tàu già chế cà phê như trước vì đã có cô con gái lớn Hảo Hảo quản lý cửa tiệm. Ông chỉ thông báo vắn tắt cho ba bạn thân là sau mấy ngày khám bệnh và làm đầy đủ các xét nghiệm, bác sĩ điều trị kết luận là ông đã chớm bị ung thư dạ dày.
Giờ thì không nghi ngờ gì nữa, chắc chắn họ là một cặp đôi. Nhìn cảnh ông Hai ngồi đút cháo cho bà, lau miệng, cho uống thuốc, xong còn bóp chân tay, thấy rất thương. Ở nhà, ngay mẹ bệnh còn chưa được ba quan tâm đến vậy! Cái "bí mật động trời" anh Năm đem đến khiến tôi lúc đầu chứng kiến thấy hơi có... mắc cười (già như nội Ba cũng còn có người yêu, ngộ quá ta) tới giờ đột nhiên thấy chẳng có gì đáng cười cả!
Chiếc xe loạng choạng len lỏi qua dòng người. Tốc độ mỗi lúc một nhanh hơn, tiếng động cơ gầm rú như xé toạc không khí rộn ràng của phố phường. Đèn đỏ ở giao lộ phía trước bật sáng, dòng xe dừng lại thành hàng dài. Nhưng người đàn ông say rượu chẳng hề giảm tốc độ. Ông ta nhấn ga, lao vọt qua dòng người như một mũi tên, ánh mắt lờ đờ không còn nhận thức được nguy hiểm.
Có vẻ như đô vật Đình Vũ khỏe hơn, nhiều kinh nghiệm hơn nên đưa ra nhiều miếng bốc cực kỳ mạnh mẽ. Đô vật Thanh Mỹ tìm cách chống trả bằng các miếng gồng cũng thật là vững chãi, rồi phản công bằng các miếng sườn trong tiếng hò reo cổ vũ phấn khích quanh sới vật. Người thì tấn công, người thì chống đỡ, rồi lại phản công, cố gắng kiềm chế đối phương bằng cách nắm, kéo, vặn, đè, cùng những miếng, đòn bất ngờ sao cho hạ được đối phương.
Thị trưởng Hồ đã đến thăm một trường đại học và thảo luận về vấn đề xã hội với giáo sư Cao, người đứng đầu bộ môn giảng dạy về bảo vệ phụ nữ và quyền trẻ em. Thị trưởng buồn bã nói rằng nhiều phụ nữ phải chịu đựng các vụ bạo lực gia đình và đã trở thành những nạn nhân vô tội.
Sau bao năm lăn lộn trên nước Đức, thấm đủ vất vả, khổ cực. Quyền hiểu. Muốn định cư yên ổn ở đây, chỉ có cách nhanh nhất "cưới vợ giả". Lan là nhân vật mà mấy anh em bốc vác hay nói đến trong các cuộc trà dư tửu hậu: "Mối đấy đứa nào giành được thì lên hương".
Những người chỉ nghe nói mà chưa ghé thử quán cà phê Thành Công hay xì xầm chắc chủ quán là đại gia hoặc một kẻ vô cùng lập dị. Những người đã đến cũng cười bí ẩn và trả lời tương tự như vậy, nửa giỡn nửa thật. Bởi lẽ, quán là tập hợp những điều kì khôi nhất trần đời.
Ngày học đại học, tôi có một người bạn 4 năm chung phòng, quê cậu ấy ở tít chót Cà Mau. Trong rất nhiều điều chúng tôi chia sẻ về quê hương, có một nhân vật mà tôi hay nhắc khi trò chuyện cùng bạn, đó là Nguyễn Ngọc Tư.
Từ sau lần không hẹn mà gặp - người con gái đầu tiên làm trái tim Tiến rung động, tình cảm giữa anh và Thanh Mai cứ lớn dần theo thời gian. Như sự sắp đặt của số phận, hơn một năm sau, ông trời đã xe duyên cho đôi lứa nên vợ, thành chồng. Cuối năm ấy, họ đón bé gái đầu lòng bụ bẫm, kháu khỉnh.
Thị trưởng thành phố A đề nghị Tứ Mao hiến kế chống tham nhũng. Với kiến nghị của Tứ Mao thì chỉ có những bà vợ mới quản lý được chồng mình. Chồng tham nhũng cũng là do vợ chì chiết: “Chức to vậy mà chẳng được gì, chỉ được cái tiếng”. Vậy nên vợ thanh liêm, chồng ắt phải thanh liêm. Thành phố A thành lập lớp học của vợ lãnh đạo.
