Những chiến công thầm lặng của một đơn vị phá án

• Những chiến công thầm lặng của lực lượng Cảnh vệ CAND
• Tăng cường thực hiện công tác phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí
• Người lặng thầm góp phần trong những chiến công

Cơ quan An ninh Điều tra (ANĐT) Bộ Công an vừa hoàn thành bản kết luận điều tra vụ án “Giả mạo trong công tác”. Với bản kết luận này, những sai phạm tại Trường Đại học Đông Đô trong việc tuyển sinh văn bằng 2 tiếng Anh đã được làm rõ... Đây là một trong những vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng mà Phòng Điều tra các tội phạm khác (Phòng 5), Cục ANĐT, Bộ Công an điều tra, làm rõ trong năm 2020.

Đúng như tên gọi, mảng án Phòng 5 phụ trách liên quan đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội như xây dựng, tài chính, y tế, giáo dục. Đối mặt với họ trong các vụ án có thể là một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Cũng có khi là đối tượng có trình độ chuyên môn, am hiểu về các lĩnh vực được phụ trách, có nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó với cơ quan ANĐT... Để đáp ứng yêu cầu công việc, mỗi điều tra viên phải không ngừng học hỏi trên các lĩnh vực được giao.

“Mỗi vụ án lại có những khó khăn riêng, có những vụ án liên quan đến hàng nghìn trường hợp; có vụ lên đến hơn 20 nghìn người như vụ án xảy ra tại Trường Đại học Đông Đô; vụ án xảy ra tại Trung tâm khảo nghiệm, kiểm nghiệm và kiểm định, thuộc Tổng cục Thủy sản (gọi tắt là Trung tâm 3K) và Trung tâm người nghèo” - Trung tá Hoàng Văn Hưng, Trưởng phòng 5 cho biết. 

Một buổi họp án của Phòng 5, Cục An ninh Điều tra, Bộ Công an.

Kể lại vụ án xảy ra tại Trung tâm 3K, Trung tá Hoàng Văn Hưng chia sẻ: Vụ án từng gây xôn xao dư luận vì gần 1.000 sản phẩm thức ăn thủy sản đã được giả mạo giấy tờ để đưa vào lưu hành. Các đối tượng đã làm giả và phát hành 6 văn bản giả mạo của Tổng cục Thủy sản nhằm đưa thêm 946 sản phẩm thức ăn thủy sản; sản phẩm xử lý cải tạo môi trường nuôi trồng thủy sản vào danh sách được phép lưu hành cho 107 doanh nghiệp; hợp thức hóa các văn bản giả mạo bằng cách ghi lùi thời gian trên văn bản kiểm nghiệm, kiểm định, cắt dán chữ ký của lãnh đạo Tổng cục Thủy sản vào các văn bản. 

Thu của doanh nghiệp từ 5 - 25 triệu đồng/sản phẩm, Bùi Đức Quý (63 tuổi, nguyên Giám đốc Trung tâm Khảo nghiệm, kiểm nghiệm và kiểm định, thuộc Tổng cục Thủy sản - gọi tắt là Trung tâm 3k) và đồng phạm đã trục lợi trên 7 tỉ đồng. Quá trình điều tra vụ án này, các điều tra viên phải trực tiếp gặp gỡ với hàng nghìn người có liên quan để thu thập lời khai. Từ đó, củng cố chứng cứ, làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng trong ổ nhóm. 

Hay vụ án xảy ra tại Trường Đại học Đông Đô. Trong vụ án, các bị can đã lợi dụng sơ hở, thiếu sót của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong quản lý việc tuyển sinh, đào tạo, cấp bằng đối với hệ đào tạo văn bằng 2; lợi dụng chính sách tự chủ giáo dục đại học, lợi dụng chức trách, nhiệm vụ được giao để thực hiện hành vi làm, cấp văn bằng tiếng Anh giả cho số lượng lớn các cá nhân có nhu cầu... 

Hành vi của các bị can trong vụ án diễn ra trong thời gian dài, quá trình đấu tranh, các điều tra viên gặp không ít khó khăn trong việc thu thập tài liệu. Nhưng với sự quyết tâm cao, các điều tra viên Phòng 5 đã chứng minh, làm rõ hành vi của các đối tượng. 

Thành công đó góp phần bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật, ngăn chặn việc xâm hại đến hoạt động đúng đắn của cơ sở giáo dục đại học nói chung và Trường Đại học Đông Đô nói riêng.

“Vất vả nhất có lẽ vẫn là những vụ án liên quan đến yếu tố nước ngoài” - Trung tá Hoàng Văn Hưng cho biết. Trung tá Hoàng Văn Hưng kể cho chúng tôi về vụ án Giang Kim Đạt - vụ “tham ô tài sản”, “rửa tiền” xảy ra tại Công ty TNHH một thành viên Vận tải viễn dương Vinashin (Vinashinlines) - một mảng trong tổng thể vụ án Vinashin. Đây đồng thời cũng được coi là “phát súng” đột phá trong việc thu hồi tài sản, bởi tính đến thời điểm được làm rõ, đó là vụ án có số tiền tham nhũng thu được lớn nhất.

Trung tá Hưng nhớ lại: Quá trình điều tra vụ án, Phòng 5 xác định Giang Kim Đạt có dấu hiệu liên quan đến hành vi tham ô tài sản. Song sau khi vụ án được khởi tố, Giang Kim Đạt đột ngột vắng mặt tại địa phương. Muốn làm rõ vụ án, một yêu cầu đặt ra là phải bắt giữ được Đạt, đây là một việc không dễ dàng. 

Vào thời điểm đó, quyết tâm của lãnh đạo Bộ Công an và Tổng cục An ninh là phải bắt giữ bằng được Giang Kim Đạt. Khi đó, các cán bộ Cục An ninh kinh tế tổng hợp (A85, nay là Cục An ninh kinh tế) và Cục ANĐT đã không quản vất vả, lần tìm vụ án. Việc lật lại hồ sơ một vụ việc xảy ra đã nhiều năm, đối tượng có nhiều thủ đoạn tinh vi để trốn tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng thật không đơn giản.

Hay vụ tổ chức người khác trốn đi Đài Loan (Trung Quốc); vụ án có sự câu kết chặt chẽ giữa các đối tượng trong và ngoài nước; sử dụng mạng xã hội để giao dịch với nhau. 

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và cơ quan chức năng Đài Loan điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi lợi dụng hình thức du lịch để tổ chức cho 152 công dân Việt Nam nhập cảnh Đài Loan rồi bỏ trốn. 

Đây cũng là vụ án có số lượng người vượt biên trái phép rất lớn, lên tới 152 trường hợp. Vụ án được điều tra, làm rõ, đã khởi tố 13 đối tượng, nhưng số người liên quan lên đến hàng trăm người, phạm vi rộng khắp cả nước... Trong khi đó, các chứng cứ để đấu tranh chỉ phụ thuộc vào lời khai của người đi, mà số này phần lớn đang ở nước ngoài. 

Trong khi đó, toàn bộ số khách được xác định là người liên quan đến vụ án đều đang ở Đài Loan; một số đã bị cơ quan chức năng Đài Loan bắt, số còn lại đang bị truy nã, chưa lấy được lời khai; giữa Việt Nam và Đài Loan chưa ký hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự, ta đã thông qua Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao là cơ quan đầu mối về hợp tác quốc tế để yêu cầu tương trợ tư pháp và dùng mọi biện pháp qua Văn phòng Kinh tế văn hóa Đài Bắc để thu thập thông tin, nhưng không hiệu quả.

Một số người đã về nước thì do sợ trách nhiệm liên quan nên khi trở về nước không hợp tác với cơ quan Công an. Vụ án diễn ra vào thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Đây là khó khăn của các điều tra viên Phòng 5 trong việc củng cố chứng cứ, làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng trong đường dây. Ngoài ra, nếu không xử lý khéo léo sẽ gây ảnh hưởng đến hợp tác du lịch giữa Việt Nam và Đài Loan; làm xấu đi hình ảnh đất nước, con người Việt Nam trên trường quốc tế.

Trung tá Hưng nhớ lại: Ngay sau khi nhận được ý kiến chỉ đạo của Bộ Công an, Cục ANĐT đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ điều tra, xác minh. Quá trình điều tra, Cơ quan ANĐT gặp không ít khó khăn trong việc đấu tranh làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng cầm đầu do những đối tượng này có thái độ ngoan cố, tinh vi, không thừa nhận hành vi phạm tội của bản thân, trong khi cơ quan điều tra chưa có đủ căn cứ khởi tố vụ án, khởi tố bị can... ngày 28 Tết, phía Đài Loan trao trả một số công dân Việt Nam. 

Ngay sau khi có thông tin, một tổ công tác phối hợp với Cục Quản lý xuất, nhập cảnh, Bộ Công an lên đường làm nhiệm vụ. Để giải quyết những khó khăn trên, cơ quan ANĐT đã khẩn trương, nhanh chóng tiến hành đồng bộ các biện pháp, một mặt cử tổ công tác xác minh tại gần 40 địa phương trên cả nước có công dân bị phía Đài Loan bắt giữ. 

Mặt khác, phối hợp khai thác ngay số khách khi được phía Đài Loan trao trả về nước tại các cửa khẩu. Tập trung đấu tranh quyết liệt với số có liên quan tại các công ty du lịch trong nước, số đối tượng nhận định là chủ mưu, cầm đầu. Áp dụng các biện pháp kỹ thuật để truy tìm chủ nhân các số điện thoại, chủ các tài khoản zalo, facebook..., để tìm số trung gian, người liên quan. Quá trình điều tra, vụ án đã chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị truy tố. Tòa án nhân dân TP Hồ Chí Minh đã xét xử các bị cáo với các mức án nghiêm khắc, từ 3-10 năm tù.

Trong từng vụ án, chuyên án được giao, tập thể cán bộ Phòng 5 luôn thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, vượt qua mọi áp lực và sự tấn công, mua chuộc của các loại đối tượng để làm rõ vụ án, khách quan, không làm oan người vô tội, không để lọt tội phạm; đảm bảo yêu cầu chính trị, quan hệ đối ngoại của Đảng và Nhà nước.... 

Phát huy những thành tích đã đạt được, trong năm 2020, Phòng 5 tiếp tục gặt hái thêm nhiều chiến công, thành tích. Đơn vị vinh dự được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Hai... 

Trong năm, nhiều CBCS Cục ANĐT được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; được các bộ, ban, ngành tặng nhiều phần thưởng xứng đáng. Tổng kết phong trào thi đua Vì an ninh Tổ quốc, Phòng 5 được đề nghị tặng Cờ Thi đua của Chính phủ.