Mỹ - Trung thảo luận về căng thẳng ở Biển Đông

Thứ Năm, 06/08/2015, 08:40
Cuộc tranh luận thẳng thắn giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị ngày 5/8 về chủ đề tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông một lần nữa lại thu hút sự quan tâm, chú ý của dư luận quốc tế. Trong khi Washington bày tỏ những quan ngại của mình về các hoạt động đơn phương đang diễn ra thì Bắc Kinh lại hứa rằng sẽ giải quyết vấn đề Biển Đông bằng con đường đối thoại hòa bình.

Theo tin từ hãng AP, sáng 5/8, bên lề Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) tổ chức tại Malaysia, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã có cuộc gặp đầy mong đợi  với người đồng cấp Trung Quốc.

Diễn ra tại Trung tâm thương mại thế giới Putra ở thủ đô Kuala Lumpur, cuộc gặp chỉ kéo dài chưa đầy một giờ đồng hồ nhưng theo giới chức ngoại giao Mỹ, hai bên đã có những trao đổi khá thẳng thắn xung quanh vấn đề Biển Đông. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã kêu gọi Bắc Kinh dừng các hoạt động ở Biển Đông gây quan ngại trong khu vực.

Thậm chí, ông John Kerry còn chỉ trích rằng, Trung Quốc đã vi phạm luật pháp quốc tế và các quy định của Công ước quốc tế của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) khi cải tạo đất đá và xây dựng 7 hòn đảo nhân tạo trái phép ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông và yêu cầu Bắc Kinh phải dừng các hoạt động này ngay lập tức.

Đáp lại, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho rằng, yêu cầu “đóng băng” hoạt động ở Biển Đông là “phi thực tế”. Đồng thời, ông Vương Nghị lại nhấn mạnh thêm quan điểm của Trung Quốc là không đem vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông ra thảo luận tại các hội nghị đa phương. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc vẫn khẳng định rằng, Bắc Kinh sẽ cố gắng theo đuổi giải quyết vấn đề tranh chấp Biển Đông bằng con đường đàm phán ngoại giao, hòa bình…

Như vậy, có thể nói, cuộc gặp giữa hai người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ, Trung đều chưa tạo ra được đột phá nào trong việc giải quyết vấn đề Biển Đông. Tất cả mới chỉ dừng ở mức độ những lời kêu gọi và lời hứa. Phát biểu với báo giới sau cuộc hội đàm, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vẫn nhấn mạnh rằng, tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông phải được giải quyết trong hòa bình, tuân thủ luật lệ quốc tế.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Vương Nghị. Ảnh: Timeofisrael.

Đồng thời, ông John Kerry cũng gửi thông điệp tới những người đồng cấp thuộc ASEAN rằng Mỹ “muốn đảm bảo an ninh ở những tuyến đường biển và khu vực đánh bắt cá”. Ngoại trưởng Mỹ nói: "Tôi rất hy vọng rằng trong cuộc gặp này, theo diễn biến trong hôm nay và ngày mai, tất cả chúng ta sẽ tìm ra cách để cùng nhau tiến lên phía trước một cách hiệu quả”.

Bày tỏ sự ủng hộ trước những tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho rằng, cần phải có sức ép mạnh hơn bởi đến nay, “Trung Quốc vẫn chưa hề ngừng lại các hoạt động đơn phương và hung hăng trên Biển Đông”. Ông Albert del Rosario mô tả hoạt động cải tạo với quy mô lớn ở Biển Đông của Bắc Kinh là hành động  "phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định khu vực”.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Australia Julie Bishop đã đăng ký với nước chủ nhà Malaysia về việc trình bày mối quan ngại của Australia về vấn đề Biển Đông. Theo bà Julie Bishop, Australia đến nay vẫn duy trì quan điểm không đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông vốn leo thang căng thẳng từ năm ngoái khi Bắc Kinh bắt đầu mở rộng các đảo nhân tạo ở những khu vực tranh chấp.

Tuy nhiên, vấn đề này lại là một ưu tiên an ninh đối với Australia vì gần 60% hoạt động giao thương của nước này đi qua Biển Đông. Nhật Bản thì cũng đang thúc giục các nước ASEAN hợp tác nhằm duy trì an ninh hàng hải.

Xử lý tốt vấn đề Biển Đông giúp tăng cường quan hệ ASEAN - Trung Quốc

Bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 48 (AMM-48) tại Kuala Lumpur, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc gặp Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.

Tại cuộc gặp, hai bên nhất trí cho rằng với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của lãnh đạo cấp cao hai nước, quan hệ Việt Nam-Trung Quốc đang duy trì xu thế cải thiện tích cực và có nhiều tiến triển mới. Hai bên đã trao đổi thẳng thắn về vấn đề Biển Đông.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh khẳng định, Việt Nam hết sức quan ngại trước những hoạt động mở rộng, tôn tạo, xây dựng đảo đá, làm thay đổi nguyên trạng ở Biển Đông; nhấn mạnh đây cũng là mối quan tâm sâu sắc của các nước ASEAN vì vấn đề này ảnh hưởng trực tiếp đến việc duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực; khẳng định Trung Quốc là đối tác hết sức quan trọng của ASEAN, các nước ASEAN mong muốn quan hệ ASEAN-Trung Quốc phát triển lành mạnh. Việc xử lý tốt vấn đề Biển Đông sẽ góp phần tăng cường quan hệ ASEAN-Trung Quốc.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, hai bên cần tuân thủ các thỏa thuận và nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước về việc kiểm soát tốt bất đồng trên biển, không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp, thực hiện nghiêm thúc và đầy đủ Thỏa thuận về Những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam-Trung Quốc, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm cùng các nước ASEAN hoàn tất xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), xử lý thỏa đáng các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS, cùng nhau giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định trên biển.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị khẳng định, Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục tăng cường giao lưu cấp cao hai Đảng, hai nước, tăng cường trao đổi chiến lược giữa hai bên, làm sâu sắc tin cậy chính trị, xử lý thỏa đáng bất đồng, thúc đẩy giao lưu hợp tác trên các lĩnh vực đạt tiến triển mới; mong muốn phát huy các cơ chế hợp tác ASEAN-Trung Quốc trong việc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông, trong đó có đề xuất quản lý rủi ro trên biển. (Anh Tuấn)

Phan Hiển
.
.