Những tiên đồng ngọc nữ thời nay

Vậy là, ở một góc độ nào đó, người xem cũng rất quan tâm tới sắc đẹp "đào, kép". Xưa cũng vậy và nay càng chẳng thể khác, ở mọi loại hình sân khấu và điện ảnh, những cặp diễn luôn là sự quan tâm hàng đầu của các đạo diễn và ông bầu...

Những cặp diễn lụi dần trên sân khấu

Mỗi thời kỳ, có thể tính chu kỳ độ mười năm, sân khấu kịch cũng như cải lương, tuồng, chèo đều xuất hiện những cặp nghệ sĩ nổi bật và luôn luôn là kíp diễn chính cho các đêm diễn. Trước kia, ở thập niên 70, ai cũng phải tấm tắc khen cặp diễn Quang Thái - Bích Châu trong vở "Câu chuyện I-ếc-cút" hay Hà Văn Trọng - Nguyệt Ánh trong vở “Cô bé đánh trống trận", hoặc nữa ở sân khấu Hải Phòng, người xem thường nhớ đến cặp diễn rất sắc sảo Ngọc Thủy và Ngọc Hiền...

Đến thập niên 80, sân khấu Hà Nội lại nổi lên những cặp diễn mới, trẻ và xinh đẹp, đồng thời được đào tạo cơ bản, thể hiện sức sáng tạo đặc sắc   như Trần Vân - Hoàng Cúc, Hoàng Dũng - Minh Hòa qua các kịch bản có nhiều sự đổi mới của cố tác giả Lưu Quang Vũ. Đó là các tác phẩm "Tôi và chúng ta", "Nhân danh công lý", "Vụ án 2000 ngày", "Hoa cúc xanh trên đầm lầy"...

Đặc biệt vào những năm giữa thập niên 80, Nhà hát Tuổi trẻ xuất hiện liên tiếp những cặp diễn mới, tạo nên một hiện tượng rực rỡ trên nền sân khấu kịch nói với cách diễn đầy cá tính như Chí Trung - Ngọc Huyền, Đức Hải - Lê Khanh. Cùng thời điểm này ở Nhà hát kịch Việt Nam còn có các cặp diễn sáng giá là Trọng Trinh - Ngọc Bích, Anh Dũng - Chiều Xuân...

Nhưng thật bất ngờ, những cặp diễn mới này đang sung sức thì đột ngột bị cơ chế thị trường "đánh gục". Họ có những đổi thay theo chiều hướng của kịch nghệ thị trường nhằm phục vụ nhu cầu giải trí. Trong một thời gian dài, một số nhà hát kịch có tiếng đều khai thác những tiểu phẩm hài hước, nhỏ lẻ. Điển hình là Nhà hát Tuổi trẻ đã liên tục hàng năm cho ra các chương trình kịch ngắn "Đời cười".

Theo thời gian, những cặp diễn viên sáng giá trên không còn có dịp thể hiện tài năng qua các vở lớn, nên cảm xúc và trí tuệ đã hao mòn, bởi vì hằng đêm họ phải tự làm nát vụn sức tưởng tượng qua các trình thức diễn hài tình huống vui nhộn, thậm chí còn rất nhàm chán.

Gần đây, theo chủ trương của nhà nước, các nhà hát đã dàn dựng lại các vở kịch cổ điển, nhưng xem ra những cặp diễn này không còn xuân sắc nữa, vả lại cảm xúc dù gắng gượng nhưng không còn độ thăng hoa, sự truyền cảm đã nguội lạnh...

Tình trạng biến động của thị trường cũng ảnh hưởng nặng nề tới các loại hình sân khấu khác như cải lương, tuồng, chèo và dân ca. Hẳn nhiều khán giả còn nhớ  tới cặp diễn Quốc Chiêm - Lâm Bằng đã bất ngờ tạo nên sự đổi thay trong nghệ thuật diễn chèo. Vào thời điểm giữa thập kỷ 80, đạo diễn Doãn Hoàng Giang đã gây ra cuộc tranh luận gay gắt về học thuật chèo. Sự đổi mới hay là một hành động phá hoại nghệ thuật chèo truyền thống qua cặp diễn tài sắc vẹn toàn này?

Ấy thế rồi, sau này các nghệ sĩ trẻ Thu Huyền, Thu Hằng khó có cặp diễn xứng đôi vừa lứa như vậy, bởi lẽ tất cả đều "cuốn theo chiều gió" của thị trường, cùng với các trích đoạn và diễn hề là chính. Họ đã quên lãng những vai để đời một thời qua các vở đặc sắc như "Cô Son", "Đồng tiền Vạn Lịch", "Súy Vân giả dại"...

Riêng sân khấu TP HCM, do sớm chạy theo sự đổi mới, nên vừa xuất hiện được cặp diễn lạ lùng như Thành Lộc - Hồng Vân thì chẳng bao lâu đã tan rã, mỗi người một ngả để tạo sự nghiệp riêng. Đặc biệt, ngay từ giữa thập niên 80 đến nay, hàng loạt các tụ điểm sân khấu tư nhân đều khai thác các đề tài hoạt kê, đồng tính, kinh dị và sex nên khó xuất hiện những cặp diễn đẹp. Cùng với kịch nói, nghệ thuật cải lương cũng được coi là "chết đứng" trước sự nóng bỏng của thị trường. Do đó, những cặp diễn đẹp và lừng danh như Lệ Thủy - Minh Vương, Thanh Thanh Tâm - Vũ Linh đã trở thành kỷ niệm như một dấu ấn xót xa cho cải lương một thuở. 

Những cặp diễn phim trường "hot" nhất?

Jonny Trí Nguyễn và Ngô Thanh Vân.

Và giờ đây, chiêu thức không còn gì mới nữa của các nhà làm phim, đó là việc vẫn phải trông cậy vào các "tiên đồng, ngọc nữ" thời nay để thu hút khán giả. Đặc biệt, trong dịp tết vừa qua, nhiều người xem đã được theo dõi các cặp diễn được "trộn đi trộn lại" cho khác màu tí chút theo ý đồ đạo diễn qua các phim mới như "Giải cứu thần chết", "Đẹp từng centimet", "Gia tài bác sĩ", "Chuyện tình xa xứ"... Đa số vai chính của các phim không có những cái tên quen thuộc lâu nay.

Nhiều ca sĩ, người mẫu đã lấn sân, tạo nên một sắc khí mới cho hàng loạt phim tết năm nay. Đó là những cái tên như Huy Khánh, Bình Minh, Ngọc Hiệp, Trí Nguyễn, Thanh Hằng, Ngọc Lan, Thai Hòa, Tăng Thanh Hà, Lương Mạnh Hải… Đặc biệt, các ca sĩ nổi tiếng Hồng Nhung, Phương Thanh, Siu Black cũng được thủ vai không kém quan trọng ở các phim. Hơn nữa một số nghệ sĩ ở hải ngoại cũng về góp sức cho nền điện ảnh nước nhà như Dustin Nguyễn, Johnny Trí Nguyễn và Trịnh Hội… Tuy vậy, vẫn chưa thấy xuất hiện những cặp diễn nào vừa mới vừa nổi bật về diễn xuất.

Lẽ dĩ nhiên sự đua chen của các gương mặt nghệ sĩ trẻ, những cặp diễn không hề chuyên nghiệp qua các phim càng đòi hỏi sự cạnh tranh quyết liệt giữa các đạo diễn, người quyết định sự thành bại của bộ phim. 

Đừng chỉ trông chờ vào nhan sắc

Có lẽ khuynh hướng giải trí vẫn là chủ đề chính của 8 phim được chiếu vào dịp tết. Đó là những chuyện tình đắm say, "không chết ai" và độc chiêu hài hước vui là chính. Xem ra nội dung các phim như "Huyền thoại bất tử", "Giải cứu thần chết", "Đẹp từng centimet", "Chuyện tình xa xứ", "14 ngày" cũng không hay hơn các phim được chiếu tết năm 2008 như "Khi đàn ông có bầu", "Đẻ mướn", "Võ lâm truyền kỳ", "Phát tài"… Cũng vẫn những phim chia nhau khai thác các thể loại hành động, lãng mạn, hài hước hoặc xen kẽ tâm lý, nhưng xu thế giải trí đã lấn át tất cả với mục tiêu bán được càng nhiều vé càng tốt, doanh thu càng cao càng có lợi.

Ta có thể điểm qua nội dung phim "Đẹp từng centimet", chiếu trong dịp tết vừa qua, với nội dung kể về một cô gái có tên Ngô Đồng, từng đoạt giải "Hoa hậu phù sa". Cô mơ ước trở thành diễn viên nổi tiếng nhưng ngoài vẻ xinh đẹp, Ngô Đồng bị chê là không biết diễn. Tình cờ Ngô Đồng gặp Quang Huy chuyên chụp ảnh khỏa thân…

Với ý thức thứ tài diễn xuất, Ngô Đồng lừa Quang Hy đưa mình về nhà rồi thú nhận và xin lỗi Quang Hy. Biết chuyện Quang Hy tán Ngô Đồng với mục đích tìm người để chụp ảnh khỏa thân, sau đó Quang Huy mới nhận ra mình đã yêu Ngô Đồng thật sự… Loanh quanh chuyện chỉ có vậy.

Có lẽ các nhà làm phim chỉ trông chờ vào những chi tiết hài hước cùng với hai gương mặt trẻ trung, xinh đẹp của Tăng Thanh Hà và Lương Mạnh Hải để bán vé. Các phim khác cũng vậy. Người xem tự an ủi rằng tết  có cái để thư giãn mà thôi.

Kịch bản vẫn là một vấn đề rất lớn và có tính quyết định cho sự phát triển nền điện ảnh nước nhà. Việc có mặt những cặp diễn viên đẹp và trẻ chưa hẳn là chuyện quyết định, bởi suy cho cùng, bán được vé, lãi to nhưng đâu hẳn đã là phim hay?