Giao thoa văn hóa Pháp - Việt:

Góc nhìn đương đại của cô gái trẻ "thích phá vỡ sự im lặng"

Thứ Hai, 18/09/2017, 08:01
Nằm trong khuôn khổ Liên hoan "Múa đương đại: Sự gặp gỡ Á-Âu 2017" tại Hà Nội, từ ngày 7-9 đến 17-9, Trung tâm Văn hóa Pháp L'Espace tổ chức triển lãm ảnh "Điểm nhìn chung" với các tác phẩm của 8 nhiếp ảnh gia người Pháp và Việt Nam, dưới sự giám tuyển của nhiếp ảnh gia trẻ Nguyễn Kiều Linh. Các tác phẩm được giới thiệu trong triển lãm hy vọng sẽ mang đến cho người xem những tư liệu thú vị, phản ánh về múa đương đại ở mọi góc độ: trong phòng tập, trên sàn diễn hay sự cô đơn nơi cánh gà.


Cô gái trẻ thích phá vỡ sự im lặng

Gặp Kiều Linh, giám tuyển của triển lãm "Điểm nhìn chung" trước giờ khai mạc, tôi có một cảm giác rất lạ. Lạ ở đây không phải vì chúng tôi là hai người lạ mới gặp gỡ lần đầu, mà cái sự lạ ấy thể hiện ở việc Linh lặng lẽ ở một góc khuất của triển lãm, sắp xếp từng tấm thiệp nhỏ in hình những bức ảnh tâm đắc nhất để làm quà tặng mọi người. Tôi bước tới và cầm lên một tấm ngắm nghía thì Kiều Linh lên tiếng: "Dạ, tấm này xin tặng chị nhé". Một chút ngạc nhiên bởi "lời chào" rất lễ độ và cởi mở, tôi bắt đầu trò chuyện cùng cô gái trẻ Hà thành tài năng ấy.

Linh tâm sự rằng, việc kết hợp hai loại hình nghệ thuật múa đương đại và nhiếp ảnh là một cơ duyên rất tình cờ. Linh có cơ hội được giao lưu trực tiếp với những diễn viên múa. Họ là những người trẻ như Linh và đam mê với nghiệp diễn. Việc này thôi thúc Linh nắm bắt những chuyển động trên sàn diễn và chụp những bức ảnh được các chuyên gia đánh giá là rất "nghệ".

Nhiếp ảnh gia Trịnh Xuân Hải, Nguyễn Kiều Linh, Đào Đức Tuấn và đại diện L'Espace tại buổi khai mạc triển lãm “Điểm nhìn chung”.

"Linh thích chụp những bức hình chuyển động, nó phá vỡ sự im lặng đơn điệu của bức hình, khiến người thưởng thức cảm nhận được xúc cảm và ý đồ của tác giả. Mỗi cử động của nghệ sĩ kết hợp hài hòa với âm nhạc và ánh sáng, tạo ra những tác phẩm độc đáo, ấn tượng và đầy hứng khởi", Kiều Linh chia sẻ.

Ngoài ra, để biên đạo và trình diễn được một tiết mục múa đương đại độc đáo, đòi hỏi các nghệ sĩ phải dày công tập luyện nhiều tháng, có khi hàng năm trời. Mồ hôi và nước mắt đôi khi không thể phân bua. Vừa kể, cô gái trẻ vừa nhíu mày, nhún vai hồi tưởng lại những khoảnh khắc "vượt lên chính mình" của các nghệ sĩ múa đằng sau ánh hào quang sân khấu. Những bức hình ấy sẽ vừa là món quà dành cho người hâm mộ, vừa là động lực cho những nghệ sĩ chân chính.

Cũng đến với nhiếp ảnh từ những cơ duyên tình cờ, từ niềm đam mê nghệ thuật nhiếp ảnh và nghệ thuật biểu diễn, Jean Barak, một trong số những nhiếp ảnh gia tham dự triển lãm cho hay: "Tôi mong muốn níu giữ cái đẹp tinh tế mà rất phù du của múa bằng sự vĩnh cửu của các bức hình. Vì vậy, tôi đã thực hiện nhiều triển lãm về nhiếp ảnh múa đương đại và nhiều đề tài khác. Rất vinh dự vì lần này được cùng tham gia dự án với một bạn trẻ tài năng như Kiều Linh".

Những lời tâm sự của Kiều Linh hay chia sẻ của Jean Barak, đối với cảm nhận của riêng tôi thì quả thực rất có chiều sâu và đi vào lòng người. Thiết nghĩ, có lẽ cuộc đời này ai cũng cần dành cho mình một khoảng lặng để bình tâm suy ngẫm về nhiều điều, như cách Linh lặng yên sắp xếp những tấm thiệp để trấn an sự hồi hộp của bản thân trước giờ khai mạc. Tuy nhiên, để tránh những hành động duy ý chí thì đôi khi phá vỡ sự tĩnh lặng lại là một cách hay, giúp người ta biết chia sẻ, lắng nghe xung quanh hay thậm chí là chấp nhận thực tế để tiếp tục đam mê và cống hiến.

Cầu nối Lyon-Hà Nội và hơn thế nữa

Múa đương đại là một bộ môn nghệ thuật kết hợp hài hòa những sáng tạo của cử động, sự uyển chuyển của cơ thể với những xúc cảm của tâm hồn. Xét về tính thẩm mỹ, một bức ảnh ghi lại những chuyển động của vũ công múa đương đại có thể mang đến những hiệu ứng cảm xúc rất mạnh mẽ. Và nếu như múa là một trong những "đặc sản" nổi tiếng thế giới của thành phố Lyon (Pháp) thì nhiếp ảnh cũng là một lĩnh vực có tuổi đời khá lâu ở mảnh đất này. Nắm bắt được xu hướng cũng như các yếu tố cấu thành sẵn có, Kiều Linh đã thực sự cầm máy sáng tác.

Với mong muốn được kết nối đam mê nhiếp ảnh với những đặc trưng văn hóa của hai vùng đất đã gắn bó với mình là Lyon và Hà Nội, Nguyễn Kiều Linh đã lên ý tưởng xây dựng một dự án nhằm tôn vinh nghệ thuật múa và chia sẻ góc nhìn "đa sắc" của các nhiếp ảnh gia đến từ Pháp và Việt Nam về loại hình này. Từ đó, "Điểm nhìn chung" đã ra đời với sự ủng hộ của nhiều nhiếp ảnh gia nổi tiếng.

Năm 2016, dự án này đã được hiện thực hóa và tổ chức triển lãm trong vòng bốn tuần ở hai tòa thị chính thành phố Lyon. Năm nay, Kiều Linh rất vinh dự khi được Trung tâm Văn hóa Pháp tại Hà Nội lựa chọn và hỗ trợ triển lãm. Đại diện của Trung tâm L'espace cho biết: "Việt Nam và Pháp đã có rất nhiều dự án hợp tác trong vòng 20 năm qua. Chúng ta cần phải có những dự án mới để thúc đẩy tăng cường giao lưu giữa hai quốc gia, đặc biệt là dành cho những người trẻ. Chính vì thế, khi nhận được dự án về nghệ thuật thị giác của Kiều Linh, L'Espace đã rất hào hứng".

Một số bức ảnh nổi bật tại triển lãm.

Nguyễn Kiều Linh hiện đang sinh sống và học tập tại thành phố Lyon (Pháp). Cô vừa hoàn thành chuyên ngành kinh tế lượng tại Đại học Lumière Lyon 2 và đang tiếp tục theo học chuyên ngành nhiếp ảnh tại Đại học Condé. Trong số hàng ngàn bức ảnh đăng ký tham dự, Kiều Linh đã lựa chọn ra được 37 bức ảnh chụp lại những khoảnh khắc đắt giá trong các vở múa đặc sắc, có chất lượng và kỹ thuật tốt nhất để triển lãm như của các nhiếp ảnh gia Virginie Kahn, Jean Barak, Sylvain Mestre, Nguyễn Thế Dương, Đào Đức Tuấn, Trần Kỳ Anh, Trịnh Xuân Hải. Linh tiết lộ, làm nghệ thuật cần rất nhiều thời gian và đòi hỏi phải đặc biệt kiên nhẫn và tỉ mỉ.

Có thể mọi người sẽ chỉ dành ra 30-60 phút để thưởng thức buổi triển lãm, nhưng Kiều Linh và ekip đã lăn lộn nguyên cả ngày ở L'Espace chỉ để sắp xếp các vị trí treo của từng bức hình, với mong muốn thể hiện được ý đồ của tác giả và làm bật lên sự giao thoa đương đại Pháp - Việt nói chung, cũng như giữa Lyon và Hà Nội nói riêng.

Kiều Linh nhấn mạnh: "Qua buổi triển lãm này mình muốn truyền cảm hứng tới các bạn trẻ, anh chị diễn viên múa và những người đam mê nhiếp ảnh. Những người đam mê nhiếp ảnh nếu chưa có cơ hội thì hãy tiếp tục niềm đam mê của mình. Linh thực sự muốn đưa tới những bức ảnh với chất lượng tốt nhất, sự thưởng thức và nâng cao tầm thưởng thức tới công chúng. Bởi vì một bức ảnh sẽ không cách nào thể hiện được hết giá trị của nó qua màn hình máy tính, mà qua cả một quá trình suy xét, lựa chọn, in ấn để đưa ra ngoài đời thực".

Ngoài ra, các tác giả đã đóng góp nhiều bức ảnh trong triển lãm như Đào Đức Tuấn, Trịnh Xuân Hải hay Trần Kỳ Anh cho biết, Kiều Linh đã chọn được và đưa đến một triển lãm có tính chất bao quát nhất về chuyển động trong lĩnh vực múa. Có những bức ảnh mang tính chất tĩnh nhiều hơn, có những bức ảnh mang tính động nhiều hơn và có cả những bức ảnh mang ngôn ngữ thể hình trừu tượng. Các nhiếp ảnh gia không trực tiếp kể chuyện mà dành cho khán giả những cơ hội để khám phá thông qua nhiều phương thức khác nhau, bố cục khác nhau. Đó là sự đa dạng và cái hay của chuyển động.

Hiện nay, Nguyễn Kiều Linh đang là thành viên của Tổ chức Đại sứ trẻ và là tình nguyện viên nhóm múa của Hội Văn hóa Việt Nam tại vùng Rhone-Alpes. Và dù với bất kỳ tư cách nào, ở Lyon, Hà Nội hay đâu đó trên thế giới, thì Nguyễn Kiều Linh, cô gái nhỏ người Việt sẽ vẫn tiếp tục phát triển và đưa cái tinh tế của múa đương đại đến gần hơn với công chúng yêu nghệ thuật qua ống kính nhiếp ảnh một cách hài hòa và vĩnh cửu.

Linh Bùi
.
.