Cố đệ nhất phu nhân Mỹ Betty Ford: Quyền lực ngắn ngủi danh vọng dài lâu

Bày tỏ niềm tiếc thương đối với bà, cựu Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã phải thốt lên: "Bà là một người vợ, người mẹ tuyệt vời, một người bạn lớn và  một đệ nhất phu nhân can đảm". Tổng thống Mỹ đương nhiệm Barack Obama cũng dành cho bà những lời hết sức trân trọng: "Trên cương vị của một đệ nhất phu nhân, bà Betty Ford đã bênh vực đến cùng việc đảm bảo quyền lợi và sức khỏe của phụ nữ. Và khi đã rời Nhà Trắng, bà vẫn tiếp tục nỗ lực nhằm giảm thiểu các tệ nạn xã hội liên quan tới ma túy và giúp hàng ngàn người tìm kiếm được phương pháp điều trị cần thiết". Phu nhân của cố Tổng thống Mỹ Renand Reagan - bà Nancy Reagan cũng bày tỏ thái độ của mình: "Tôi cảm thấy đau lòng khi hay tin bà Betty Ford qua đời"...

Betty Ford có tên khai sinh là Elizabeth Bloomer. Bà sinh năm 1918, trong một gia đình có ba người con ở Chicago, bang Illinois, Mỹ. Tuy nhiên, thời nhỏ, bà sống chủ yếu ở Grand Rapids, Michigan. Bà từng tốt nghiệp chuyên ngành múa tại Trường đại học Bennington ở Vermont, sau đó chuyển đến sống và làm việc tại New York trong vai trò một vũ công kiêm người mẫu.

Không phải tổng thống nào của nước Mỹ cũng có may mắn lấy được người vợ nhan sắc. Điều đó có nghĩa, không phải đệ nhất phu nhân nào của nước Mỹ cũng là biểu tượng của sắc đẹp. Betty Ford là một người đàn bà đẹp, cả về gương mặt lẫn vóc dáng. Vị trí trong lĩnh vực mà bà tham gia thời trẻ cũng như những bức ảnh lưu lại tới hôm nay đã chứng minh điều đó.

Song ông Gerald Ford không phải là người chồng đầu tiên của Betty Ford. Năm 1942, ở tuổi 24, bà gặp và kết hôn với ông William Warren. Cuộc hôn nhân giữa hai người đã nhanh chóng chấm dứt sau 5 năm chung sống. Một năm sau khi chia tay người chồng đầu tiên, Betty gặp và kết hôn với ông Gerald Ford, khi ấy mới là đại úy hải quân và đang vận động cho một vị trí ở Hạ viện. Họ đã chung thủy gắn bó với nhau suốt 58 năm, tới ngày ông Gerald Ford qua đời ở tuổi 93, lập kỷ lục là vị tổng thống thọ nhất nước Mỹ.  

Bà Betty cùng chồng (khi ấy là Phó Tổng thống Mỹ) trong một chuyến đi câu cá.

Thật ra, bà Betty không phải là người hoàn toàn có thể viên mãn về tình hình sức khỏe bản thân. Bà từng trải qua thời kỳ suy sụp tinh thần sau khi phải tiến hành ca phẫu thuật ung thư vú (vào năm 1965). Khi đó, ông Gerald Ford mới chân ướt chân ráo lãnh một chức vụ trong chính quyền của Tổng thống Johnson và mới chuyển vào làm việc trong Nhà Trắng. Để giảm đau, Betty đã lạm dụng thuốc Betty Ford (một loại thuốc sau này mang tên bà) cũng như mắc chứng nghiện rượu. Tuy nhiên, Geradl Ford đã tỏ ra là một người chồng hết sức tâm lý, ông luôn quan tâm săn sóc vợ ở cả những động thái nhỏ. David Kennerly, một nhiếp ảnh gia có điều kiện gần gũi hai người đã kể lại rằng: "Đó là một cặp vợ chồng ưa hài hước. Họ đùa nhau suốt. Nguyện vọng của Gerald lúc cuối ngày bao giờ cũng là được ngồi cạnh vợ, ăn với vợ và chỉ với vợ mà thôi".

Gerald Ford là tổng thống thứ 38 của nước Mỹ. Ông nhậm chức tổng thống năm 1974. Đó là một tình thế hết sức bất ngờ đối với ông: Sau vụ Watergate, Tổng thống Richard Nixon buộc phải từ chức. Phó Tổng thống Gerald Ford được chọn lên thay. Cho đến nay, đây vẫn là trường hợp duy nhất ở nước Mỹ, người nắm giữ cương vị tổng thống không qua bầu cử. Chính vì thế mà trong lễ tuyên thệ nhậm chức ngày 9/8/1974, Tổng thống Gerald Ford đã có một phát biểu rất độc đáo và… sòng phẳng như sau: "Nếu dân chúng đã không chọn tôi bằng phiếu kín, thì tôi cũng không nhận chức vụ này với bất cứ lời hứa hẹn nào. Tôi đã không có cuộc tranh cử cho chức vụ tổng thống hay phó tổng thống. Tôi không mang nợ ai, ngoại trừ một người đàn bà, đó là người vợ yêu dấu của tôi khi tôi bắt đầu nhiệm vụ khó khăn này". Cũng tại cuộc nhậm chức này, Tổng thống Gerald Ford đã tuyên bố: "Đây là giờ phút lịch sử làm mệt óc và đau tim chúng ta". 

Thời kỳ ông Gerald Ford nắm quyền là một thời kỳ nước Mỹ rơi vào nhiều tình huống khó khăn và… khó xử. Và vị tổng thống đã có những quyết định dứt khoát,  mau lẹ. Chỉ sau một tháng nhậm chức, ông đã tuyên bố ân xá cho vị tổng thống tiền nhiệm Richard Nixon về những lỗi lầm mà vị này vấp phải. Điều này - theo nhiều nhà phân tích chính trị - có thể là nguyên nhân dẫn tới việc ông thất cử hai năm sau đó. Tuy nhiên, việc Gerald Ford có quan điểm rõ ràng khi cuộc chiến ở Việt Nam đang đi đến hồi kết, với sự chiến thắng của những người cộng sản thể hiện ở ông một cái nhìn thức thời. Ấy là khi ông phát biểu: "Chúng ta không thể thu gặt được điều gì tốt đẹp bằng cách lại dấn thân vào một cuộc chiến mà trên thực tế, đã kết thúc". Ông cũng cho rằng, đã đến lúc nước Mỹ cần nhìn về tương lai để "làm lành những vết thương".

Thời gian ông Gerald Ford ở trong Nhà Trắng trên cương vị tổng thống chỉ chưa đầy 900 ngày. Tuy thời gian ngắn ngủi nhưng vợ chồng ông đã gây được nhiều thiện cảm với đông đảo người dân Mỹ. Đặc biệt, đệ nhất phu nhân Betty rất được người dân quý trọng bởi bà dám nói thẳng, nói thật nhiều vấn đề mà họ quan tâm. Betty Ford là một kiểu đệ nhất phu nhân của thời đại mới, am tường các vấn đề văn hóa, xã hội và năng động chính trị. Một thời, bà nổi tiếng với nhiều cuộc trò chuyện trên truyền hình về các vấn đề liên quan đến nữ quyền, tính dục tiền hôn nhân và chuyện nạo phá thai. Và khi mà vấn đề liên quan đến căn bệnh ung thư vú chưa được thảo luận công khai, việc phẫu thuật còn là một chủ đề cấm kị thì bà đã mạnh dạn chia sẻ các chi tiết cụ thể liên quan đến cuộc phẫu thuật ung thư vú của chính mình. Nhờ sự công khai này mà căn bệnh đã trở thành một "chủ đề mở", khích lệ chị em không giấu bệnh và năng động hơn trong việc tìm kiếm các phương pháp điều trị.

Betty Ford cũng nổi tiếng với những quan điểm mạnh mẽ về các vấn đề xã hội, mặc dù từng có lúc bà e ngại rằng, chính sự bộc trực của mình đã làm ảnh hưởng tới cơ hội tái cử của chồng. 

Sau này, ngay cả khi đã rời Nhà Trắng và phải nhập viện vì bệnh nghiện rượu và ma túy, bà Betty vẫn là một trong những cựu đệ nhất phu nhân được kính trọng nhất ở Mỹ bởi bà đã dám thừa nhận điều này (bà dùng rượu và ma túy để chống chọi căn bệnh viêm khớp và chứng đau họng). Năm 1982, đích thân bà lập ra Trung tâm điều trị phục hồi chức năng Betty Ford nổi tiếng (mang tên bà) tại Rancho Mirage, California. Từ đó tới nay, Trung tâm đã điều trị cho hơn 90.000 lượt người, trong đó có những nhân vật nổi tiếng như Elizabeth Taylor, Johnny Cash và Lindsay Lohan. Cựu Tổng thống George H.W. Bush đã không quá lời khi khẳng định rằng: "Không ai đối đầu với cuộc đấu tranh khắc nghiệt này dũng cảm và ngoan cường hơn bà. Tất cả chúng ta đã học được ở bà nhiều điều qua những thách thức mà bà phải đối mặt. Trung tâm Betty Ford sẽ mãi mãi là di sản lớn của bà, nơi đã quan tâm săn sóc và góp phần làm thay đổi cuộc sống của hàng ngàn người nghiện ma túy".

Trước đây, khi ông Gerald Ford qua đời, bà Betty đã nhận xét rằng, "đó là người đàn ông của gia đình". Và lần này, cựu đệ nhất phu nhân Betty Ford cũng đã ra đi trong vòng tay của gia đình. Trước đấy, bà từng trải qua nhiều cuộc phẫu thuật. 

Sinh thời, bà Betty Ford từng được Tạp chí Time tôn vinh là "Người phụ nữ đấu tranh"