Việt Nam đã từng là chủ đề lớn với độc giả Áo
(Phỏng vấn nhà văn, dịch giả người Áo Helmuth A. Niederle)
- Thưa nhà văn Helmuth A. Niederle, ở Áo, vấn đề giới thiệu tác phẩm văn học ra nước ngoài được quan tâm như thế nào?
+Ở đất nước chúng tôi, chương trình giới thiệu tác phẩm văn học ra nước ngoài được bắt đầu từ năm 1962 và nó rất có hiệu quả. Hàng năm chúng tôi mời các dịch giả tới Áo trong vài tuần và mời họ lựa chọn sách để dịch. Họ sẽ được tài trợ về việc dịch và in ấn. Chúng tôi cung cấp cho các dịch giả và các nhà xuất bản danh sách tiểu sử các tác giả từ cổ đến kim, tóm tắt nội dung từng tác phẩm và để họ tự do lựa chọn theo ý thích. Quỹ dịch thuật của chúng tôi được Bộ Văn hóa tài trợ. Hiện nay đã có tới hàng ngàn tác phẩm văn học Áo được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới.
Về phía các nhà văn trong nước, chúng tôi cũng tạo điều kiện tốt để họ được đến các nước để tiếp xúc với độc giả, phát hành, giới thiệu sách của mình với các nhà xuất bản. Cách làm này cũng rất có hiệu quả, nhiều nhà văn đã chủ động giới thiệu được sách của mình ra thế giới.
- Ông có thể cho biết độc giả ở Áo đã biết tới những tác phẩm văn học nào của Việt
+ Trả lời câu hỏi này tôi phải nói ngay rằng là: Rất tiếc, cho tới nay, chưa có một tác phẩm văn học Việt
Nhưng nay thì sự quan tâm của họ có khác hơn. Trên phương diện là một người hoạt động về văn hóa, văn học và là một người yêu mến văn hóa Việt
- Trong tương lai, ông có dự định dịch và giới thiệu các tác phẩm văn học của Việt
+ Đến Việt
Hiện tại tôi đang hợp tác với nhà văn Đức Frank Gerke hiện sống tại TP Hồ Chí Minh để chọn dịch một số tác phẩm văn học đương đại Việt
- Theo ý kiến của ông, việc chọn và dịch một tác phẩm văn học cần phải căn cứ vào những tiêu chí nào?
+ Tôi muốn chia sẻ với các bạn điều này. Việc chọn và dịch sách văn học nên để các dịch giả chủ động lựa chọn. Bởi vì sự giới thiệu chủ quan của chủ nhà chưa chắc đã phù hợp với nhu cầu thưởng thức của bạn đọc cụ thể mỗi nước. Chẳng hạn, có những cuốn sách viết về những chủ đề mà Việt Nam xem là lớn, được các độc giả Việt Nam quan tâm, nhưng với độc giả Áo chẳng hạn, thì chưa chắc đã là chủ đề lớn. Thông thường bạn đọc chỉ chọn đọc những gì họ quan tâm mà thôi. Việc thành lập một Viện Dịch thuật theo tôi là cần thiết. Và công việc này phải được nhà nước tài trợ, nếu các bạn muốn làm một cách có hệ thống, chứ không phải là lẻ tẻ như tình trạng hiện nay...
- Xin cảm ơn nhà văn Helmuth A. Niederle
