Lửa thử vàng, gian nan thử sức

Sẽ có 27 vở diễn (23 vở mới, 4 vở phục dựng) của 20 đoàn nghệ thuật bao gồm các loại hình nghệ thuật như kịch nói, chèo, cải lương, kịch hát, kịch hình thể. Trong bối cảnh sân khấu nước nhà còn gặp nhiều khó khăn như hiện nay, Liên hoan nghệ thuật sân khấu về "Hình tượng người chiến sĩ CAND" thực sự là "lửa thử vàng, gian nan thử sức".

Để đảm bảo cho kỳ Liên hoan đạt chất lượng nghệ thuật cao, từ trước đến nay, Ban tổ chức các kỳ Liên hoan nghệ thuật sân khấu toàn quốc về "Hình tượng người chiến sĩ CAND" đã đề ra các tiêu chí cụ thể như: mỗi nhà hát không tham gia quá 2 vở diễn, mỗi tác giả có không quá 3 kịch bản được dàn dựng, mỗi đạo diễn tham gia sáng tạo không quá 3 vở diễn.

Điều đặc biệt ở kỳ Liên hoan này là, lần đầu tiên xuất hiện vở kịch hình thể "Người trong biển lửa" của đạo diễn - NSND Lan Hương (Nhà hát Tuổi trẻ). Kịch hình thể - một loại hình nghệ thuật đã có trên thế giới từ lâu nhưng ở Việt Nam vẫn còn mới mẻ và việc có một vở kịch hình thể tham gia Liên hoan nghệ thuật sân khấu về "Hình tượng người chiến sĩ CAND" lần này được xem như một điểm nhấn, khơi gợi sự tò mò, hứng thú cho khán giả cũng như các đồng nghiệp sân khấu nói chung.

Đề tài về hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân xưa nay vẫn được đánh giá là có sức hấp dẫn đối với các nhà biên kịch, bởi nó thường tiềm ẩn những nút thắt - mở, cao trào, kịch tính... mà trong một kịch bản sân khấu những yếu tố này là đặc biệt quan trọng. Thế nhưng, cụ thể hóa những điều này trong một kịch bản sân khấu lại là điều không hề dễ dàng. Nó không chỉ đòi hỏi ở người biên kịch tài năng, vốn sống phong phú mà còn có cả sự am tường về nghiệp vụ Công an. Chính vì vậy, đã có rất nhiều nhà biên kịch thử sức với loại đề tài này, nhưng những kịch tác gia có những thành công vang dội thì quả là cũng không nhiều.

Một cảnh trong vở ''Cho một ngày bình yên'' (Nhà hát Tuổi trẻ).

Bởi thế, mặc dù Liên hoan nghệ thuật sân khấu toàn quốc về "Hình tượng người chiến sĩ CAND" được Ban tổ chức đánh giá là có sự phong phú về kịch bản và kịch tác gia, song những nhà biên kịch dày dặn kinh nghiệm, có "thâm niên" với ngành Công an và kịch Công an vẫn là các tác giả được nhiều nhà hát chọn lựa kịch bản để dàn dựng nhất như Trung tướng - nhà văn Hữu Ước, Thượng tá - nhà biên kịch Vũ Xuân Cải và nhà biên kịch  Phạm Chí Trung. Hai kịch bản từng gây tiếng vang của Trung tướng - nhà văn Hữu Ước là "Người đàn bà uống rượu" và "Khoảnh khắc mong manh" một lần nữa được Công ty cổ phần Sân khấu và điện ảnh Vân Tuấn và Đoàn cải lương Thái Bình lựa chọn dàn dựng.

Gần đây, tác giả Phạm Chí Trung cũng trở thành một "hiện tượng" khi anh liên tục cho ra đời những kịch bản sân khấu có  gắn bó mật thiết với đề tài về hình tượng người chiến sĩ Công an và đã dành nhiều thời gian, tâm huyết để nghiên cứu, tìm hiểu sâu về lĩnh vực này. Với "Cho một ngày bình yên" (Đạo diễn: Bùi Như Lai - Nhà hát Tuổi trẻ), "Nơi lấp lánh mặt trời" (Đạo diễn: NSƯT Anh Tú - Nhà hát Kịch Việt Nam), "Phía sau tội ác" (đồng tác giả: Vương Huyền Cơ - Đạo diễn: Nguyễn Thành Chánh Trực - Nhà hát kịch Sân khấu kịch TP Hồ Chí Minh), tác giả Phạm Chí Trung trở thành tác giả ngoài ngành Công an có nhiều tác phẩm được dàn dựng nhất tại một kỳ Liên hoan từ trước đến nay.

Thật đáng tiếc là nhà viết chèo Trần Đình Văn - người đã dành nhiều thời gian, tâm huyết để viết kịch bản cho một số đoàn nghệ thuật tham dự Liên hoan lần này đã đột ngột qua đời, nhưng 2 kịch bản của anh để lại đã kịp góp mặt với 2 vở diễn, đó là "Gió đại ngàn" (Đạo diễn: Lê Thanh Tùng - Đoàn nghệ thuật Thái Nguyên) và phần chuyển thể chèo của vở "Phút giây định mệnh" của Nhà hát Chèo Hưng Yên.

Bên cạnh các đạo diễn danh tiếng và nhiều kinh nghiệm như NSND Lê Hùng, NSND Doãn Hoàng Giang, Liên hoan nghệ thuật sân khấu về "Hình tượng người chiến sĩ CAND" năm nay có một điểm mới mẻ và cũng hết sức đáng mừng khi đánh dấu sự trưởng thành của nhiều đạo diễn trẻ như NSƯT Hoàng Quỳnh Mai, Bùi Như Lai, Lê Thanh Tùng, Minh Béo... Đây là các đạo diễn đã có ít nhiều thành công trong vai trò đạo diễn nhưng là lần đầu thử sức với loại đề tài về hình tượng người chiến sĩ Công an vốn được coi là khá gai góc này. Sự thử sức và dấn thân của các đạo diễn trẻ được kỳ vọng là sẽ đem đến cho Liên hoan lần này một "làn gió mới" và trở thành những đạo diễn thế hệ kế cận đầy triển vọng.

Với 27 vở diễn của 20 đoàn nghệ thuật trong Nam ngoài Bắc, Ban tổ chức dự kiến sẽ có trên 500 nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công tham dự Liên hoan lần này. Bộ Công an và Ban tổ chức cuộc liên hoan đã nỗ lực hết mức để hỗ trợ cho các đoàn nghệ thuật có vở diễn tham dự Liên hoan nghệ thuật sân khấu về "Hình tượng người chiến sĩ CAND" với số tiền là 150 triệu đồng/vở diễn mới và 100 triệu đồng/vở diễn phục dựng.

Theo tìm hiểu của phóng viên, thực tế để có được một vở diễn đi dự liên hoan, các đoàn nghệ thuật phải bỏ ra số tiền gấp đôi mức hỗ trợ trên. Và mặc dù các đoàn phải khắc phục một số khó khăn, trở ngại trong việc đi lại, lo chỗ ăn, nghỉ cho anh em trong thời gian đi diễn ở Hà Nội, nhưng các đoàn đều rất hào hứng và coi đây là một cơ hội để làm nghề trong điều kiện khó khăn chung và là dịp đặc biệt để tri ân những người chiến sĩ trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc.