Chuyện làng văn nghệ

Tình cảm đặc biệt giữa hai nghệ sĩ lớn

Thứ Ba, 05/07/2011, 08:41
NSND Năm Châu (tên thật: Nguyễn Thành Châu, 1908-1978) là một trong những người đặt nền móng cho sân khấu cải lương Việt Nam. Trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của mình, ông và NSND Phùng Há có nhiều gắn bó đặc biệt. Có thể nói, dù không nên vợ nên chồng nhưng giữa hai người đã nảy sinh những tình cảm thật đẹp, khiến cho mỗi khi nhớ về nhau, trong lòng họ không khỏi dấy lên những xốn xang luyến nhớ.

Điều đáng quý là tất cả người thân của hai nghệ sĩ đều cảm thông, chia sẻ điều này, và luôn tôn trọng cái tình mà NSND Năm Châu và NSND Phùng Há dành cho nhau…

Sinh thời, NSND Phùng Há từng kể lại kỷ niệm những ngày đầu bà chập chững bước vào thế giới sân khấu. Năm Châu chính là người đã dốc sức chỉ dạy nghề ca hát cho bà, để rồi bà nhanh chóng trở thành người hát chung với Năm Châu.

Ngày được tin Phùng Há lấy chồng, nghệ sĩ Năm Châu đột ngột rời gánh hát (gánh Phụng Hảo) theo nhóm bạn đi lưu diễn ngoài Bắc. Trước khi đi, thay vì từ biệt, ông nhờ người đưa tới cho Phùng Há một lá thư, trong đó không một lời nhắn gửi ngoài 12 câu vọng cổ ông chép tặng bà. Bà hiểu, đó chính là tất cả nỗi niềm của ông: từng câu, từng lời thể hiện sự thất vọng, buồn bực, trách móc…

Ngày nọ, nghe tin Phùng Há chia tay người chồng đầu (là nghệ sĩ Tư Chơi), Năm Châu đã có ý định quay về tìm lại người xưa. Lại một lần nữa số phận không "chiều" ông: Tim Năm Châu nhói đau khi ông hay tin, Phùng Há đã trở thành vợ của ông Lê Công Phước (còn có biệt danh là Bạch công tử).

Sau một thời gian xa cách, năm 1953, ngẫu nhiên cả hai nghệ sĩ Năm Châu và Phùng Há đều cùng về đầu quân trở lại gánh Trần Đắc. Họ tiếp tục có cơ duyên diễn chung với nhau trong nhiều vở. Đỉnh điểm gắn kết hai người là vở "Mộc Quế Anh". Với vở diễn này, cặp đôi Năm Châu - Phùng Há được coi là cặp bạn diễn ăn ý nhất của sân khấu cải lương thời điểm ấy. Bấy giờ, Phùng Há đã lần lượt qua ba đời chồng và đang sống đơn thân. Còn nghệ sĩ Năm Châu, sau khi trải qua một đời vợ là nữ nghệ sĩ Tư Sạng, ông đã yên bề gia thất với nghệ sĩ Kim Cúc. Mặc dù với Năm Châu, trong con người Phùng Há luôn âm ỉ ngọn lửa tình mà bà vẫn ấp iu gìn giữ bấy nay, song khi nhận thấy mối quan hệ trở lại giữa hai người có thể gây tổn thương tới tình cảm của người thứ ba, nhất là khi nhận thấy tâm trạng lo lắng của nữ nghệ sĩ Kim Cúc, bà đã chủ động rời gánh Trần Đắc. Không biết nghệ sĩ Năm Châu có hiểu nỗi niềm sâu kín của bà (trước sau chỉ mong người mà mình yêu quý có cuộc sống bình an và hạnh phúc), chỉ thấy là, trong một số vở tuồng mà Năm Châu biên soạn, ông đã không giấu được sự hờn trách về nỗi "ơ hờ" của Phùng Há…

Ngày 21/4/1978, nghệ sĩ Năm Châu trút hơi thở cuối cùng. Nhận được hung tin, Phùng Há chạy bổ vào nhà thương, vừa chạy vừa khóc. Khi lần được tới bên giường người quá cố, bà nắm vai nghệ sĩ Năm Châu lay gọi, giọng nghẹn ngào: "Khoan, anh khoan đi. Anh có nghe không? Anh phải nghe tui nói rồi mới yên lòng ra đi được. Tui biết anh vẫn còn uất hận trong lòng. Sở dĩ tui làm vậy...là vì anh, vì thương anh, thương vợ con anh. Giờ này… tới giờ phút này, tui vẫn yêu anh".

Phùng Há nói như trong cơn mê sảng, vừa nói vừa khóc, không để ý xung quanh bà bấy giờ có rất đông người, trong đó có Kim Cúc, vợ của nghệ sĩ Năm Châu. Nhưng điều thật cảm động là, trong giây phút ấy, nghệ sĩ Kim Cúc - thay vì sự ghen tuông như người ta thường thấy - lại ân cần vỗ về Phùng Há bằng một lời hết sức đôn hậu, nghĩa tình: "Chị Bảy, trước khi xuôi tay nhắm mắt, ảnh còn gọi tên chị, hỏi chị ở đâu…".

Thử hỏi mấy ai có thể làm được như vậy với chính "đối thủ tình ái" của mình?

Tạ Ngọc Châu
.
.