Chuyện tình trái khoáy của vị bác sĩ lỗi lạc

Thứ Ba, 29/03/2011, 11:40
Sau Sigmund Freud, Carl Jung là một nhà tâm thần học, nhà tâm lý học có công lớn trong việc dùng các liệu pháp tinh thần để chữa bệnh thần kinh. Nhưng khác với người tiền nhiệm của mình, ông cho rằng mỗi con bệnh đều có cấu trúc bệnh lý riêng nên cần phải có những cách tiếp cận khác nhau. Tuy không phải là người đầu tiên nghiên cứu về giấc mơ, nhưng chính những phát kiến lớn lao từ lĩnh vực này đã khiến tên tuổi Carl Jung được biết đến rộng rãi trên toàn thế giới.

Đấy là nói về sự nghiệp, còn về đời riêng, Carl Jung cũng đã "gửi lại" cho hậu thế một câu chuyện tình mà đến nay còn nhiều ý kiến đánh giá khác nhau. Năm 2010 vừa qua, câu chuyện tình độc đáo ấy đã được dựng thành phim (do một nghệ sĩ Canada làm đạo diễn) và theo dự kiến, bộ phim sẽ ra mắt khán giả vào năm 2011 này, nhân kỷ niệm 50 năm ngày mất của Carl Jung. 

Carl Gustav Jung sinh năm 1875 tại thị trấn Kesswil nằm bên hồ Constance, Thụy Sĩ. Từ nhỏ, ông đã đam mê khảo cổ học và cổ sinh học. Nhưng rồi đến năm 1895, ông chuyển sang theo học ngành Y ở Đại học Bále. Một trong những lý do đưa Jung vào con đường này, để rồi sau đó trở thành bác sĩ thần kinh là vì bản thân mẹ ông cũng bị mắc căn bệnh quái ác nọ. Nhưng duyên nợ với nghề của Jung không chỉ dừng ở đó. Chính cái nghề đặc biệt này đã đưa đến cho ông một mối tình - dù rằng có lúc ông hốt hoảng duỗi bỏ - song không thể phủ nhận nó đã từng đem đến cho ông những phút giây hạnh phúc. Ta có thể nhận thấy trong câu nói đầy hãnh diện của Jung: "Khi tôi chết, có thể không ai nhận ra rằng ông già trong quan tài đã từng yêu rất mãnh liệt" bóng dáng của những tháng ngày được yêu và tràn đầy hạnh phúc.

Jung kết hôn với bà Emma năm 1903, khi ông 28 tuổi.

Bấy giờ ông đang làm trợ lý cho bác sĩ Eugen Bleuler tại Burgholzli - một bệnh viện tâm thần nổi tiếng của thành phố Zurich. Trước đó, Jung đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ "Góp phần nghiên cứu về tâm lý học và bệnh học đối với những hiện tượng được gọi là bí ẩn" và đang chuẩn bị cho việc xuất bản công trình đầu tiên nghiên cứu về sự liên tưởng và bệnh sớm sa sút trí tuệ.

Năm 1904, bệnh viện Burgholzli tiếp nhận một bệnh nhân mới. Cô này còn rất trẻ, mới 18 tuổi, tóc tết đuôi sam, cách ăn mặc như trẻ con (dù rằng cô nói cô đang muốn trở thành một sinh viên y khoa). Bệnh tình của cô khá "phức tạp": Khi thì khóc, khi thì cười, rồi la hét, đập phá. Nhiều lúc cô đòi tự tử. Nếu ai dù chẳng may chạm vào người cô, thì như một phản xạ - đầu cô cúi gằm xuống, lưỡi thè ra. Tên cô là Sabina Spielrein.

Theo chẩn đoán sơ bộ thì Sabina Spielrein bị mắc chứng cuồng loạn thần kinh. Việc chữa trị cho cô, ông giám đốc bệnh viện đã ủy thác cho Jung. Bấy giờ, cuốn "Diễn giải các giấc mơ" của Sigmund Freud đã được xuất bản và những nguyên lý cơ bản của "phân tâm học" đã được một số bác sĩ tâm thần học ứng dụng. Jung cũng muốn thử nghiệm cách thức chữa trị mới mẻ này đối với cô gái mặc dù ông không đoán chắc sự việc có thể thành công như mong ước.

Vậy là, trong gần nửa năm trời, Jung đã để thời gian quan sát, phân tích các biểu hiện tâm lý của người bệnh và ông đã lên được sơ đồ bệnh án. Từ đó, mỗi ngày Jung dành một đến hai tiếng ngồi "nói chuyện" với Sabina. Kết quả thật khả quan. Từng bước một, Sabina đã phục hồi trí nhớ. Cô đã nhớ được một số sự kiện xảy ra trong quá khứ, trong đó có những trận đòn của ông bố tàn nhẫn vẫn còn đọng lại thành vết hằn kinh hãi trong tâm trí cô.

Nữ diễn viên Keira Knightley vào vai Sabina - người tình một thời của bác sĩ Carl Jung.

Theo như lý thuyết của Freud thì bác sĩ không nên có quan hệ xã hội với bệnh nhân. Jung lại có quan niệm khác. Thậm chí, sau khi cảm thấy bệnh tình của Sabina nhiều phần thuyên giảm, Jung còn tỏ ý muốn cô tham gia hỗ trợ cho công tác nghiên cứu của ông. Điều này làm cho cô gái vẫn còn dở dại dở khôn không khỏi lấy làm ngạc nhiên.

Không dừng ở đó, có những lúc tâm trạng nặng nề vì những mâu thuẫn trong gia đình, Jung đã không ngần ngại gì mà không giãi bày với Sabina - cô bệnh nhân bé nhỏ của ông. Dường như tâm hồn thơ ngây đang gắng gượng chống chọi với bệnh tật ấy đã trở thành điểm tựa cho con người ngày qua ngày phải đối mặt với những vấn đề căng thẳng. Việc Jung cùng người bệnh của mình đi dạo mỗi chiều đã trở thành việc thường xuyên.

Vậy là, trong vòng một năm, chứng cuồng loạn thần kinh của Sabina gần như đã được đẩy lui. "Bù" vào đó, cô lại mắc một căn "bệnh" khác, đó là "bệnh tình".

Sau khi ra viện và đăng ký theo học một khóa nghiên cứu y học, Sabina và Jung vẫn không ngừng liên hệ với nhau, nếu không muốn nói là ngày càng khăng khít hơn. Khác với vợ Jung - bà Emma, Sabina giờ đây đặc biệt tỏ ra đồng cảm với ông trong công việc. Điều này ông cảm nhận rất rõ và vì thế ông càng muốn gần gũi với cô hơn sau mỗi buổi tranh luận.

"Chúng tôi ngồi im lặng bên nhau trong nhiều giờ. Tình yêu của tôi dành cho anh ấy đã vượt qua sự ham muốn về thể xác" - Trong một lá thư gửi bác sĩ Freud, Sabina đã giãi bày tình cảm của mình như vậy.

Lá thư "dứt tình" của Jung đã thực sự giội xuống đầu Sabina một thùng nước lạnh. Phút chốc bệnh điên loạn của cô lại tái phát. Sự kiện này buộc Jung phải gửi thư trình bày mọi nhẽ với mẹ đẻ của Sabina và khuyên bà nên chú ý trông coi cô như thể ngày xưa ông vẫn thường ngồi bên cô.

Sau gần một tháng trời không gặp nhau, một ngày nọ Sabina bỗng bất thần xuất hiện ở phòng làm việc của Jung, trên tay là một con dao sắc. Trong khi Jung chưa kịp phản ứng thì, bằng một sức mạnh của sự bi phẫn, Sabina lao thẳng con dao về phía người Jung. Rất may, con dao đi chệch vài ly và Jung đã tìm được cách đối phó. Mặc dầu vậy, trong quá trình giằng co, ông vẫn bị thương, máu bắn sang cả người đàn bà điên. Thấy máu, Sabina càng tăng độ khùng. Cô vừa la hét vừa xông vào tát Jung túi bụi. Lúc này thì mọi người đã kịp tới can ngăn và tước được con dao từ tay cô.

Sau vụ việc ầm ĩ trên, đến tháng 6-1909, khi tâm thần đã vào thế ổn định, Sabina quyết định tìm gặp lại Jung. Lúc đó Jung vừa kết thúc xong một bài giảng. Tại đây, Jung đã ôn tồn giải thích cho Sabina rằng, tình cảm của ông đối với cô bây giờ chỉ giống như tình cảm của một người anh dành cho cô em gái. Và giữa hai người chỉ nên dừng lại ở cái chỉ giới ấy.

Sabina bắt đầu chuyên tâm hơn với công việc. Cô hiểu, dù tình yêu của cô với Jung dường như còn nguyên vẹn, song đã đến lúc mỗi người phải tự xác định lấy con đường dành riêng cho mình.

Năm 1912, nghe theo lời khuyên của Freud, Sabina kết hôn với một bác sĩ, nhưng người đó không phải là… Carl Jung.

Trước đây, các nhà nghiên cứu thường nhắc tới mối quan hệ lạ lùng giữa Carl Jung và bậc đàn anh của ông: Nhà phân tâm học, bác sĩ Sigmund Freud. Phải nói, đây là người mà Carl Jung từng một thời coi như thần tượng của mình. Tất cả các công trình mà Freud công bố, Jung đều nghiên cứu kỹ lưỡng. Có tới 7 năm trời ông gắn bó khăng khít cả trong công việc lẫn trong sinh hoạt đời sống với tác giả của "Giải mã các giấc mơ". Freud cũng tín nhiệm Jung đến độ đã có lúc, ông định chọn chàng trai kém ông tới gần hai chục tuổi này làm người kế nghiệp mình. Nhưng rồi, nhận thức của Jung ngày càng có những bước chuyển đổi mạnh mẽ. Hệ tư tưởng của bậc đàn anh với ông mỗi lúc một trở nên xa lạ. Ở bộ môn cận tâm lý, Jung cũng không đồng tình với một số quan điểm mà Freud đưa ra. Theo các nhà nghiên cứu thì đây chính là nguyên nhân dẫn tới sự rạn vỡ trong quan hệ giữa hai vị bác sĩ lỗi lạc. Tuy nhiên, gần đây, qua bộ phim "A Dangerous Method", các nhà làm phim muốn gửi tới khán giả một số thông tin nhằm giúp khán giả có thể hiểu hơn về mối "xung khắc" giữa hai nhân vật ưu tú này… Nội dung bộ phim tập trung thể hiện mối quan hệ phức tạp - nó gần như là một "cuộc tình tay ba" giữa nhà tâm thần học trẻ Carl Jung, nhà phân tâm học tên tuổi lừng lẫy Sigmund Freud và nữ bệnh nhân mắc chứng cuồng loạn Sabina Spielrein.

Theo nhận xét của đạo diễn người Canada David Cronenberg thì "Sabina thực chất là một người phụ nữ thông minh và đầy đam mê, nhưng cô đã rơi vào bế tắc cho tới khi gặp Carl Jung. Khi ấy, cô khoảng 18, còn Carl Jung đã 29 tuổi. Cuộc tình của họ thật đẹp và chúng tôi tin, đây sẽ là bộ phim ăn khách bởi có rất nhiều tình tiết lôi cuốn…".

Được biết, nữ diễn viên nổi tiếng, ngôi sao của phim "Cướp biển Caribe" Keira Knightley là người đã được chọn vào vai Sabina

Đặng Trường Sinh
.
.