Năm tháng mộng mơ

Hè này, dự tính rồi, nhất quyết tôi sẽ dành ra vài ngày để đi nghỉ ở bãi biển T. thành phố Hải Phòng. Bãi biển T. nước đục ngầu, chỉ được cái lắm ngao, vừa tắm vừa có thể vục tay xuống đáy nước toàn bùn là bùn và vốc lên cả chục con ngao mập mạp cùng lúc.

Bãi biển T. khuất nẻo, một địa danh xa mờ trong nhận biết của mọi người, một bãi biển quê mùa, nhưng ở đó có Liên bạn gái tôi và bỗng dưng trở nên thân thiết với tôi vì một sự tình cờ. Chúng ta bấy lâu nay sống dưới sự trị vì của lý trí, của tính hợp lý.

Năm tháng qua đi, bị cái đám dữ kiện hỗn độn che lấp, chúng ta lại cùng lúc đã mất đi cả khả năng tiên tri, dự tưởng và hồi hộp đón chờ. Thì đây là thư của Liên viết cho tôi: "Tao báo cho mày một tin khá bất ngờ: Vương! Vương một thời của mày, hiện nay đã định cư ở T. Tao nắm chắc vì tao làm việc ở Phòng Địa chính huyện và biết được tin này vì một sự tình cờ. Tao hiện rất bận rộn, việc tranh giành đất đai lúc nào cũng là một trân địa nóng bỏng, nhưng tao sẽ thu xếp để dẫn mày đi đây đó được".  

Ôi, Vương một thời là của tôi! Vương của mối tình đầu non trẻ, sau mười lăm năm ở Công an vũ trang, tiếp đó nghe phong thanh là chuyển sang cơ quan thuế vụ, rồi mất tích liên hệ, giờ thế là đã có được bóng chim tăm cá.

Vương không phải là của tôi một thời. Vương mãi mãi lưu dấu trong tâm trí tôi cùng với âm thanh, sắc màu, ảnh hình, vừa tách bạch vừa hoà đồng thành một thực thể sống động không thể quên. Làm sao có thể quên được cái vắng vẻ đến nao lòng của nhà ga tỉnh lẻ hôm ấy cùng tiếng còi tầu hú khàn khàn đưa tôi rời quê hương đi học nơi xa. Cồn cào ruột gan và rồi không thể đừng được, tôi đã chồm ra ngoài cửa sổ con tầu.

Và tôi nhận ra, hệt như tôi đang chống lại sự chia tách, một người trai trẻ đang dùng hết sức lực leo qua bức tường rào cao vót, lởm khởm mảnh chai chổng ngược của nhà ga, rồi cuối cùng, với sức trẻ không chịu thua kém, chạy thi với con tầu đang tăng tốc ra khỏi ga, và sau rốt, với lên cửa sổ con tầu, ném cho tôi một lá thư cùng một lời tỏ tình hắt ngược theo chiều gió: "Hạnh ơi, anh yêu em!".

Thời yêu đương của tôi thế là đã được khai mở! Một lá thư tỏ tình và những lời thổ lộ. Những lời mê dụ, những tháng ngày thần tiên, lúc ngôn ngữ làm ra thế giới, khi cuộc sống như mộng mơ, như những câu chuyện cổ tích biếc xanh.

Không công nhận những tháng ngày mơ mộng ấy của tôi là thầy giáo dạy nhạc của tôi ở trường chuyên nghiệp. Ông bảo: "Hạnh mơ ngủ đấy à! Vương, anh chàng bạch diện thư sinh ấy sao lại có thể là người yêu của em được!". Thì ra ông yêu tôi. Và khi tôi bảo tôi đã có người yêu tên là Vương, vốn là bạn học, ở tỉnh  Lao Cai, quê hương tôi, thì ông đã cất công lên tận nơi, xem mặt, điều tra lý lịch và dự đoán vận mệnh của anh với một định kiến, một ý đồ không cần che giấu.

Ông nói: "Hạnh hãy mau mau thức tỉnh cơn mê muội!". Ông bảo, tôi mặt thanh mày tú, chân tay mềm mại thon thả, tướng vượng phu ích tử, chỉ có thể lấy ông làm chồng mới có thể sung sướng mãn đời. Suốt bốn năm trời học trung cấp chuyên nghiệp, ông bám riết tôi, và tìm mọi cách để ly gián tôi và Vương. Tiếc thay cho ông, in sâu trong tâm hồn thiếu nữ của tôi mãi mãi vẫn chỉ là Vương, một chàng trai cao ráo, mặt tròn trịa trắng hồng, đôi tai vểnh, cặp mắt sáng, làn môi tươi đỏ như môi con gái và những lời tỏ tình đầu tiên của anh còn ngân nga trong trái tim non trẻ của tôi.

Ông giáo dạy nhạc yêu tôi chân thành và quyết liệt đã mất rồi! Tội nghiệp! Ông chết thảm thương trong một tai nạn giao thông bất ngờ. Cái chết của ông gây cho tôi nỗi kinh sợ và buồn rầu không sao kể xiết. Tôi cảm thấy mình như kẻ có lỗi trong việc này.

Thế đấy, cuộc sống thật là đầy bí ẩn và ngẫu nhiên. Cho đến một lúc, tôi như kẻ giật mình, ra khỏi giấc mơ. Và tôi nhận ra, năm tháng đã qua đi như bỏ mình lại phía sau: tôi đã tìm mọi cách để nối lại liên lạc với Vương mà không thành, tôi và Vương thế là đã mất nhau!

Minh họa: Thành Chương

Nhưng mà bây giờ nhờ Liên bạn gái của tôi, đã tìm thấy Vương. Tìm thấy Vương sau bao năm trời mất tích khi tôi đã có chồng, có con. Qua thư Liên cho tôi biết, Vương sau mười năm đồn trú ở cửa khẩu L. đã chuyển sang bảy năm làm cán bộ thuế vụ ở một tỉnh phía Nam, và bây giờ theo vợ về ở trong một xóm nhỏ thuộc bãi biển T. "Điều lý thú nhất mày có biết là gì không? - Liên viết: - Vợ Vương trùng tên với mày, là Hạnh. Nghe nói đây là đời vợ thứ hai của Vương. Người vợ thứ nhất, quê ở Rạch Giá, lạ lùng làm sao cũng một tên Hạnh như mày! Thế nào, có thấy hồi hộp và nên thu xếp về đây ngay chưa?".

Bãi biển T. quả thật vẫn giữ được phần nào vẻ nguyên sơ. Dẫu là đã thấy đôi ba khách sạn cao tầng, những chiếc ô  dù xanh đỏ cắm ở bãi cát sát mép nước, với những quán hàng bán ngao tươi sống đặc sản, và những anh phó nháy mặc quần lửng, đội mũ nan, lủng lẳng những chiếc máy chụp hình trước bụng, chân lội trong làn sóng biển đổ vào bờ sủi trắng như bọt bia.

Bãi biển T. vẫn còn tới tấp thổi những ngọn gió hoang đẫm mùi biển cả vừa mặn mòi vừa hăng hắc và tiếng sóng vỗ đùng đục như vẳng lại từ bên kia của sự im lặng hoang vu và hiền hoà. Và trở về đây, tôi có cảm giác như vừa trút bỏ hết những phồn phức tạp loạn của thế giới thực dụng, trở nên thanh tâm và nhẹ nhàng hơn. Để mỗi ngày sống lại biết thêm một điều mới lạ.

Để nhận ra rằng, điều khiến cho cuộc đời trở nên thú vị chính là được hồi hộp, là được không biết, rằng một lát nữa, vài giờ đồng hồ nữa điều gì sẽ xảy ra với mình?

Hỏi thăm hai ba quán bán ngao tươi đặc sản, Liên dẫn tôi vào một cái ngõ sâu, nền đường lao xao vỏ ốc, vỏ ngao. "Lối này, tao linh cảm thế!". Quẹo trái quẹo phải ba bốn bận Liên đều quả quyết vậy, cuối cùng linh giác dẫn chúng tôi đến trước một cái sân của một căn nhà lợp ngói, tường trát toóc si, đã cũ kỹ, buồn tẻ và vắng lặng. Vắng lặng như một bức tranh phong cảnh. Mặc dầu là ở góc sân đằng xa có bóng một người phụ nữ đội nón sùm sụp đang kì cạch băm dây khoai lang. Và ở cạnh đống rau khoai cho lợn, nằm ềnh một con vện mẹ đang cho hai con cún con màu lông lem nhem y hệt mẹ nhay vú. Nắng xiên một vệt hồng hồng ở đầu hồi.

- Chào chị! Thưa chị! Chị cho tôi hỏi thăm: đây có phải...

Liên trong bộ váy ngắn màu cà phê sữa bước tới với cái ví đầm màu đen bóng trên vai, mau mắn, lịch sự và kiểu cách, cất tiếng hỏi. Nhưng, đáp lại Liên vẫn chỉ là tiếng dao băm dây khoai đều đều. Và phải cất tiếng hỏi lần thứ hai, con dao mới ngừng thao tác quen thuộc của nó, rồi một tiếng nói khan rè được  hất lên qua vành nón vẫn úp sụp từ nãy, một cách thật là khó nhọc:

- Ở đây có ba Vương ngũ Đế cơ! Các chị hỏi Vương nào?

- Dạ! chúng tôi hỏi anh Vương...

- Ở đây có Vương khoèo làm thông tin xã là một. Vương thợ xây thì đi làm ở Hà Nội rồi là hai. Còn Vương nhà này là Vương thợ cạo.

- Dạ, anh Vương có một thời là Công an vũ trang...

Không đáp trả, chiếc nón lá già được cái cẳng tay hất lên. Rồi, lướt qua mặt cả Liên lẫn tôi một cái nhìn cứng như kim loại. Cái nhìn lạnh lùng, soi mói, định giá của người đàn bà.

Chắc chắn đây là nhà Vương một thời và mãi mãi là của tôi rồi! Tự tin, tôi bước lên thềm căn nhà và cất giọng thật tự nhiên:

- Chị ạ! Chúng tôi là bạn cũ từ thời học sinh phổ thông với anh Vương. Nhân về bãi biển T. chúng tôi...

- Phúc ơi! Quái, cứ như cóc bỏ đĩa ấy thôi!

Ngắt lời tôi, người phụ nữ băm rau khoai như rũ áo đứng dậy, quay ngang quay ngửa, lên tiếng gọi, rồi bất thình lình trong tiếng con chó cái vừa chồm dậy sủa gâu gâu hai tiếng và lững thững dẫn con ra phía đầu hồi, nơi nắng vừa chan hoà vàng ánh, chị ngỏng sang phía bờ rào nhà bên, gào:

- Phúc ơi! Mày có đi gọi bố mày về không thì bẩu. Mới sáng ra đã sang ám nhà người ta làm gì thế không biết!

Chúng tôi bước vào gian giữa căn nhà ngói không một lời mời. Người phụ nữ xộ xệ bỏ nón quạt, đưa đẩy hai con mắt ti hí dưới đôi lưỡng quyền cao về phía chúng tôi, rồi bỏ mặc chúng tôi, lặng lẽ vào bếp bê ra một cái nồi lớn, bốc đám rau khoai đã băm vào. Cảnh huống lạnh lùng vô hồn quen thuộc như được lặp lại, như đã xảy ra ở đâu đó hơn một lần. Quen thuộc và vô hồn, căn nhà lợp ngói vắng bóng người có bộ bàn ghế gỗ tạp, hai gian bên có hai chiếc giường giẻ quạt, hai tấm màn xô xỉn màu nước dưa, võng như hai cái vó tôm, những tấm giấy khen của đứa con học trò ngả màu vàng dán ở vách và tấm bằng khen lồng kính bám bụi treo ở gian giữa, trong đó ở một bên góc mờ mờ tấm hình Vương trai trẻ trắng hồng, cao ráo, tai vểnh, mắt sáng, môi tươi đỏ như môi con gái. Đúng là Vương một thời của tụi mình rồi!

Tiếng chó quẩng ở đầu hồi đưa tôi về với hiện thực. Tôi chờ đợi giây phút này. Và hồi hộp lại một lần nữa bóp nghẹt tim tôi. 

- Này, nói cho mà biết, người sao ngao vậy. Mặt mày như cái con khỉ già ấy, thì cái của nợ cũng vậy, có dâng đây, đây cũng thèm vào!

Chao ôi! Giọng nói đó là của ai vậy?  Tim tôi đập liên hồi. Chẳng lẽ  là ký ức còn sâu đậm đến mức, tôi có thể lọc qua cái chất giọng vừa đục vừa khan rè nọ, để nhận ra đó chính là cái giọng Vương một thời trai trẻ đã tỏ tình với tôi. 

    Cuối cùng thì tôi hiểu, chẳng còn gì để nghi ngờ nữa. Vương đang đứng ở đầu hồi, đang ở trong cuộc cãi cọ tay đôi với một kẻ nào đó ở kề cận bên kia một hàng rào vô hình. Và sau mấy giây yên ắng, nghe bên kia léo nhéo mấy câu đáp trả, lại thấy chân Vương dận thịch thịch và giọng Vương bỗng nhâng cao lên, trở nên gay gắt, độc địa khác thường.

- Đ. mẹ mày! Quân ngắm chó đái, gà đẻ. Có cái củ c. ông đây này. Ông báo cho mà biết, trong cái phúc có cái hoạ đấy. Mà nếu già lừa ưa nặng thì chắc là muốn ăn mấy cây thánh giá vào mặt, hử!

Thế đó, con người trong sự ngu dốt của mình, luôn dại dột tạo ra những tình huống oái oăm khó xử cho mình. Trong giây phút ngồi trong nhà, nghe cuộc đôi co tục tĩu của Vương với ai đó, tôi đã tự hỏi mình: những tình cảm lãng mạn thời trẻ có nên để nó tồn tại trong nỗi nhớ không và bây giờ nên xử sự thế nào để không tự mình đẩy mình vào một hoàn cảnh trớ trêu, thậm chí tắc tị, không lối thoát?

Người đàn bà đã bước lên thềm, ngó ra đầu hồi, nói gì đó, tôi đoán là chị báo chồng là có khách đấy, rồi lặng lẽ tọt vào gian trong.

Vương từ đầu hồi, bước qua gian trong, đi ra. Tôi đứng im. Bây giờ mới là Vương hình hài xương thịt đây. Tiếng sóng biển từ xa dội lại ì ầm trong ngực. Mắt tôi hoa hoa nhoà mờ. Vương đang hiện ra trước mắt tôi.  Ôi! Vương của một thời trai trẻ leo qua bức tường cao vót lởm chởm mảnh thuỷ tinh và chạy thi với con tầu tăng tốc.

- Chào anh Vương!

 May mắn, Liên đã mau mắn bước lên, giống như một cái lá chắn. Và tôi, mặc dầu đã tránh được cuộc đối diện,  mặt vẫn đỏ rừ cùng với cảm giác lưỡi đã cứng đờ:

- Em chào anh!

- Chào hai chị.

Trước mặt chúng tôi lúc này là một lão già tóc bạc xơ rơ, quắt queo, mặt nhăn nhúm, miệng móm hõm. Vừa chào lại chúng tôi, ông lão gầy guộc, sắt seo nọ đã nhấc cái phất trần, quệt phần phật lên cái bàn nước ở gian giữa.

- Mời hai chị ngồi. Các chị ở đâu đến, có việc gì thế ạ?

Tình thế đã đến mức không thể lui bước được nữa rồi. Vẫn là cái khôn ngoan của con người từng trải, Liên né người, đưa một bàn tay trỏ về phía tôi; và tôi nhận ra ngay nỗi háo hức cùng là niềm hy vọng đổi thay tình hình sôi cuộn trong giọng nói của Liên:

- Anh Vương, chẳng lẽ anh không nhận ra bạn anh à?

"Phật! Phật!". Thay cho lời đáp trả của Vương là tiếng cái phất trần quệt nhẹ trên mặt bàn nước và tiếng vo ve của một con nhặng đâu đó đang lấp đầy khoảng trống. Trời ạ! Trong giây phút, tôi run rẩy tưởng như không sao đứng vững được nữa. Hai con mắt tôi mưng mưng như hai vết thương. Lòng tan nát buồn đau và tôi nghĩ, tôi sẽ oà khóc mất.

May thay, tôi đã bình tĩnh trở lại.

Có lẽ là do sự bình thản có phần dửng dưng của Vương. Bỏ ngoài tai hay không nghe được câu hỏi của Liên, Vương vẫn tiếp tục phủi bụi trên bàn và sau đó vừa mắc cái phất trần vào vách tường vừa nhăn nhăn trán và ngoái vào buồng trong bảo vợ lấy nước mời khách.

Tình thế thật là đáng nản. Và tôi có cảm giác, câu chuyện có thể kết thúc ở đây được rồi. Chuyện đã rơi vào quên lãng thì khơi lại đống tro tàn phỏng có ích gì!

- Liên à!..

   Đánh tia mắt ra hiệu cho Liên, tôi mấp máy môi. Nhưng tôi nhận ngay được cái cau mày của Liên và thấy Liên như hơi nhổm đậy, rồi nhìn thẳng vào Vương, thật bình thản và rành rẽ:

- Anh Vương hồi trẻ có học phổ thông ở Lao Cai không nhỉ?

Một lần nữa, Liên quyết đóng vai người có biệt tài trong việc giải toả các tình thế  khó xử. Và lần này, kết quả thật là bất ngờ. Câu nói có tính  gợi  chuyện của Liên đã có tác dụng. Vương gật đầu, vui vẻ nói rằng: "Lao Cai là quê hương của anh". Rồi như phát hiện ra một điều gì đó thật là hệ trọng, Vương liền hấp háy hai con mắt đỏ ké nhìn chăm chắm vào người bạn gái dẫn đường cho tôi và giọng nói  bỗng như đã bớt đi vẻ thờ ơ lạnh nhạt:

- Hèn nào trông hai chị, nhất là chị, quen quen như đã gặp ở đâu rồi. Thế có phải là chị hiện giờ công tác ở trên huyện không?

- Tôi làm việc ở Phòng Địa chính huyện.

- Phòng Địa chính huyện?

- Vâng.

- Trời! Thế chị ở Phòng Địa chính huyện thật à! Đúng rồi! Hèn nào tôi cứ ngờ ngợ ngay từ khi nhìn thấy chị! Có phải tên chị là Liên không?

Không thể ngờ, những tiếng reo như vỡ ra của Vương lại như một tín hiệu báo tin mừng, người đàn bà từ nãy chui vào buồng trong như ẩn nấp ở đó để nghe lỏm câu chuyện, liền vọt ngay ra, kêu the thé liên tiếp: "Chị ở Phòng Địa chính thật à? Chị làm việc ở bộ phận nào thế! Hèn nào ngay khi thấy chị, tôi cứ bụng bảo dạ, người này quen lắm đây! Hà!". Và sau đó đi vào buồng trong, rồi bước ra với hai cốc nước chanh thuỷ tinh đục lờ.

-  Đúng tên chị  là Liên rồi! Bao lâu nay nghe người ta nói mà bây giờ mới được gặp mặt. Thế chị ở bộ phận tổng hợp ạ. Chị uống nước đi. Chanh nhà trồng ở bờ ao, được nước lắm chị ạ.

Người đàn bà to xộ xệ như chửa buộm hoá ra là một phụ nữ lắm lời. Mắt ti hí, má bánh đúc, môi mỏng, chị cứ xoắn lấy săn sóc Liên một cách rất thịnh tình và khó hiểu. Trong khi đó, Vương chuyển chỗ ngồi vào chiếc ghế bên trong, gác chân lên nhau, rung rung đùi, gật gù:

- Hôm nay là ngày gì vậy? Ngày 8 tháng tư âm lịch, tức là ngày Phòng tinh cát, ông sao may mắn tên Phòng, một trong hai mươi tám vì tinh tú cai quản bầu trời, một ông sao lành, sao tốt bụng nhất, xuống trực ở trần gian đem phúc cho mọi người đây.

Ngồi xuống ghế, người đàn bà nhoai người ra nắm hai bàn tay Liên, lắc lắc và liến thoắng:

- Thôi, trước lạ sau quen. Em tự giới thiệu với chị. Em là Hạnh. Vợ sau của anh Vương nhà em. Số nhà em vất vả lắm. Đi lính thì mười năm vẫn chỉ đeo lon hạ sĩ quèn. Chuyển ngành ra thuế vụ thì bị vu là thông đồng với con buôn, tám chín năm không được lên lương. Còn em thì từ hôm nay được  gặp chị, coi như được quý nhân phù trợ rồi! Chuyện là thế này, nhà em có mảnh đất của ông cha để lại, nhưng thất lạc giấy tờ, thế là hằng bao nhiêu năm nay, nhà Quyện bên cạnh nó tìm mọi cách lấn chiếm. Trời! Cái nhà Quyện bên kia ao kia kìa, cái đứa sáng nay nhà em phải chửi nhau với nó ấy, nó lưu manh lắm, chị ơi!

Ôi, những câu chuyện tranh chiếm đất đai thời kinh tế thị trường ở bất cứ xó xỉnh nào trên đất nước ta, đều có thể  được nghe kể cả buổi, cả ngày, từ ngày này sang ngày khác, triền miên vô tận! Còn bây giờ, trong tiếng sóng biển vỗ bờ xa xa vọng lại thật hiền dịu và hoang sơ, bất đắc dĩ phải ngồi nghe vợ chồng Vương rỉ rả và hoan hỉ kể lại câu chuyện về đất đai của họ bị người hàng xóm  tranh chiếm thế nào, thi thoảng Liên lại đưa mắt liếc về tôi, vẻ vừa ngán ngẩm cho sự đời, vừa ái ngại cho tôi. Tôi đã bị bỏ quên! Tôi đã trở thành một người thừa, một kẻ dôi ra ở cuộc sống này.

Mà tôi thì vẫn là tôi. Tôi, vẫn không khác hai mươi năm về trước. Một mái tóc dầy với đường ngôi rẽ giữa. Một khuôn mặt trái xoan có chiếc lúm đồng tiền bên trái và một nốt ruồi duyên bên má phải. Cặp mắt hai mí đa cảm, đa sầu của một kẻ có cuộc sống nội tâm dồi dào, yêu quý những giá trị thầm kín. Tôi của một tình yêu say đắm thuần tuý đã trở nên xa xỉ, viển vông, phù phiếm, đã bị bỏ quên!

*

Viết thư cho tôi, Liên kể lại toàn bộ sự việc tranh chiếm đất đai giữa vợ chồng Vương và người hàng xóm tên Quyện. Liên bảo: "Câu chuyện rắc rối, chứ không như vợ chồng Vương kể. Thành ra chui vào cái mớ bòng bong này, tâm trí hoàn toàn rối loạn rồi, chưa có được một lúc nào trò chuyện riêng được với Vương cả, nên chẳng hiểu Vương thật sự là có nhớ cậu không? Tình huống hôm ấy có thể khẳng định là hắn không nhớ cậu. Nhưng cũng có thể hắn nhớ, nhớ như nhớ một câu chuyện tầm phào, vô nghĩa lý chả có ích lợi gì, vì vậy cho qua luôn. Hoặc giả, nhớ mà không dám nhận vì sợ vợ hắn ghen". 

Liên hỏi tôi: "Có buồn không? Có thất vọng không?". Tôi cũng hỏi tôi vậy. Lìm lịm trong một nỗi đau do con tim bị thương tổn nặng nề, tôi có cảm giác vừa để tuột ra khỏi tay một cái gì vô cùng quý giá rất đáng nâng niu. Ôi, những năm tháng mộng mơ huyền ảo! Đã là cái có thực và có sức bền vĩnh cửu, không bao giờ có thể mất đi được trong tôi, những năm tháng tươi đẹp   ấy! Nghĩ vậy, cố đinh ninh vậy mà sao lòng dạ cứ lửng lơ thế nào! Vậy đó, vẫn cứ còn vấn vương quấn quýt đó đây một thoáng buồn, một thoáng buồn xa xôi, một  nỗi  buồn xa xôi và hiện thực.